TEORIA DECYZJI KONSUMENTA

1.Użyteczność całkowita TU

2.Użyteczność krańcowa MU

P = MU

Gdy MU < P towar nie znajdzie nabywców na rynku!

Gdy MU > P powstanie nadwyżka konsumenta!

NADWYŻKA (RENTA) KONSUMENTA

NK => MU - P

LINIA BUDŻETOWA

LB => I = P1 x Q1 + P2 x Q2

I - dochód, P - cena Q - ilość

KRAŃCOWA STOPA SUBSTYTUCJI

PUNKT RÓWNOWAGI KONSUMENTA Ek -można wyznaczyć korzystając z II prawa GOSSENA

MU (1): P1 = MU (2) : P2 = .....MU (n) : Pn

gdzie: P1, P2, Pn - ceny odpowiednich dóbr. MU - użyteczność krańcowa.

RÓWNANIE SŁUCKIEGO

Całkowita zmiana popytu: Δ X1 = Δ Xs1 + Δ Xd1

• Δ Xs1 - efekt substytucyjny: Δ Xs1 = X1 (p'1 , I' ) - X1 (p1 , I)

I' => dochód niezbędny do utrzymania siły nabywczej na początkowym poziomie tak by TU nie uległa zmianie: I' = I + Δ I, gdzie Δ I = X1 (p1 , I) * Δ p1, Δ p1 = p'1 - p1

• Δ Xd1 - efekt dochodowy: Δ Xd1 = X1 (p'1 , I ) - X1 (p'1 , I' )

X1 - popyt konsumenta

I - dochód konsumenta

I' - dochód niezbędny do utrzymania początkowej konsumpcji

Δ I - zmiana dochodu

p1 - cena początkowa

p'1 - cena zmieniona

KOSZTY

1. koszty całkowite (Kc) TC

Kc = Ks + Kz

2)koszty stałe (Ks) FC

3)koszty zmienne (Kz) VC

Koszty przeciętne, zwane także jednostkowymi (Kj)

stąd Kc = Kj * Q

koszt stały przeciętny (Ksj) AFC

koszt zmienny przeciętny (Kzj) AVC

koszty krańcowe (Kk) MC

Δ Kc ( lub Δ Kz)

Kk = -----------------------------

Δ Q

Koszt krańcowy, to także pierwszą pochodną funkcji kosztów całkowitych (lub zmiennych):

Kk = (Kc)' = (Ks + Kz)' = (Ks)” = 0 to Kk = (Kz)'

ZYSK CAŁKOWITY

Z_c = U_c - K_c

TECHNICZNE OPTIMUM PRODUKCJI

(Xt => Kj min = Kk)

W KRÓTKIM OKRESIE

1. Cena produktu > Kj oznacza, że firma osiąga zyski

np. Cena rynkowa 10 zł, Kj = 8 zł za sztukę, zysk = 2 zł

2. Cena produktu = Kj oznacza, że zyski = 0

np. Cena rynkowa 8 zł, Kj = 8 zł za sztukę, zysk = 0 zł

3. Cena produktu < Kj oznacza, że firma ponosi stratę, ale może kontynuować produkcję w myśl ZASADY TYMCZASOWOŚCI (tylko w krótkim okresie) => można kontynuować produkcję dopóki P> Kzj lub P= Kzj, gdyż poziom straty będzie mniejszy lub równy Ksj, które firma ponosi także przy Q = 0

Gdy P > Kj, należy sprawdzić, czy:

a)Cena produktu > Kzj, wówczas mimo straty należy kontynuować produkcje, gdyż firma pokrywa całe Kzj i część Ksj. Wielkość strat jest mniejsza niż Ksj, które należy pokryć nawet, gdy Qx=0. Firma powinna podjąć próbę obniżenia kosztów!

np. Cena rynkowa 7 zł, Kj = 8 zł za sztukę, Kzj = 6 zł, Ksj = 2 zł (strata 1 zł)

b)Cena produktu = Kzj, wówczas mimo straty należy kontynuować produkcje, gdyż firma pokrywa całe Kzj, więc wielkość strat jest równa Ksj, które należy pokryć nawet gdy Qx=0. Firma powinna podjąć próbę obniżenia kosztów!

np. Cena rynkowa 6 zł, Kj = 8 zł za sztukę, Kzj = 6 zł, Ksj = 2 zł
(starta= Ks, czyli 2 zł)

c)Cena produktu < Kzj - wstrzymać produkcje, bo nie pokrywa nawet kosztów poniesionych na produkcję. Strata była by równa Ksj + części niepokrytych Kzj, co oznacza nieracjonalne działanie.

W DŁUGIM OKRESIE

=> całość kosztów powinna zostać pokryta przez przychody, stąd zasada tymczasowości nie obowiązuje.

1. Cena produktu > DKj oznacza, że firma osiąga zyski

np. Cena rynkowa 10 zł, DKj = 8 zł za sztukę, zysk = 2 zł

2. Cena produktu = DKj oznacza, że zyski = 0

np. Cena rynkowa 8 zł, DKj = 8 zł za sztukę, zysk = 0 zł

3) Cena produktu < DKj wstrzymać produkcję, bo nie pokrywa kosztu wyprodukowania jednostki produktu

• przychód lub utarg całkowity (Uc) TR oznacza sumę pieniędzy uzyskaną ze sprzedaży X jednostek produkcji po danej cenie p, zatem: Uc = Q * P

• przychód lub utarg przeciętny (jednostkowy) (Uj) AR jest średnią wielkością utargu przypadającą na jednostkę produkcji przy danej jej wielkości, a więc:

Uj = P

• utarg lub przychód krańcowy (Uk) MR z danej jednostki produkcji to przyrost utargu całkowitego spowodowany sprzedaniem jeszcze jednej, dodatkowej jednostki produkcji ponad dotychczasową jej ilość, tzn.:

, przy założeniu, że

Przy założeniu ciągłości funkcji utargu całkowitego można przyjąć, że utarg krańcowy jest pierwszą pochodną funkcji utargu całkowitego:

CEL ANALIZY PRZYCHODÓW

ZASADA OPTYMALIZACJI wyznaczenie optymalnej wielkości produkcji

Kk>Uk - należy zmniejszyć produkcje, bo koszty rosną szybciej niż utargi

Kk<Uk - należy zwiększyć produkcję, bo koszty rosną wolniej niż utargi

Kk=Uk - produkcja optymalna, zysk maksymalny

EKONOMICZNE OPTIMUM PRODUKCJI

(Xe lub EOP)

Kk = Uk.

• Uc jest maksymalny, gdy Uk = 0 => maksymalny utarg nie oznacza, maksymalnego zysku!!!

• Wyznaczenie PROGU RENTOWNOŚCI (Xr), czyli wielkości produkcji, przy której Uc pokrywa w całości Kc, zaś zysk = 0.

ZESTAWIENIE WARUNKÓW - TEORIA PRODUCENTA

Zysk maksymalny (Xe) => Kk = Uk

Koszt jednostkowy minimalny (Xt) => Kj min = Kk

Utarg maksymalny Uc maks => Uk = 0

Ilość granicznego punktu opłacalności (zysk normalny) Q _GPO => (Kj)' = 0

Cena granicznego punktu opłacalności Kj dla Q _GPO

Ilość granicznego punktu zamknięcia firmy Q G_PZF => (Kzj)' = 0

Cena granicznego punktu zamknięcia firmy Kzj dla Q _GPZF

Zysk całkowity Zc = Uc - Kc

Zysk jednostkowy Zj = Zc/Q

RYNEK CZYNNIKÓW PRODUKCJI

Dyskontowanie (PV)

PV = FV x D, gdzie D (współczynnik dyskonta) = 1 : (1+r) ⁿ

gdzie: n - liczba okresów rozliczeniowych, FV - przyszłe dochody, PV - bieżąca wartość przyszłych dochodów, r -stopa % danego okresu rozliczeniowego

Kapitalizacja (FV)

a) procent prosty - FV = PV (1+r) - stosowany gdy odsetki naliczane są raz w cyklu rozliczeniowym

b) procent składany FV = PV (1+r) ⁿ - stosowana gdy odsetki naliczane są kilka razy w cyklu rozliczeniowym n - liczba okresów rozliczeniowych zależy od częstotliwości kapitalizacji odsetek tj.

• dla kapitalizacji rocznej n = 1,

• dla kapitalizacji półrocznej n = 2,

• dla kapitalizacji kwartalnej n = 4,

• dla kapitalizacji miesięcznej n = 12,

• dla kapitalizacji dniowej n = 365

Popyt na pracę = krańcowy produkt pracy KPP (L)

Podaży pracy = koszt krańcowy pracy Kk (L)

PŁACA (W) = > Q_D = Q_S

zaś Q_D = KPP (L) a Q_S = Kk (L), czyli W = > Kk (L) = KPP (L)

• Kk (L) koszt krańcowy pracy = przyrost kosztu pracy np. sumy płac : przyrost zatrudnienia (Δ Z)

• KPP (L) krańcowy produkt pracy = przyrost produktu całkowitego (Δ Qx) : przyrost zatrudnienia (Δ Z)

---