1. PSYCHOLOGIA MEDIÓW - TELEWIZJA I AFEKT - emocjonalne oddziaływania mediów.

- pytanie o oddziaływanie mediów z perspektywy emocji.

Podział emocjonalnego przeżycia według jego intensywności na nastroje, uczucia i emocje.

Nastroje - uczucia dłużej brzmiące, słabsze, mniej urozmaicone, trwalsze, nie mają jasnego odniesienia do własnego źródła.

Uczucia - czasowo ograniczona, wyraźnie widoczne w reakcjach ciała, jasne odniesienie do przedmiotu np. miłość, nienawiść, radość, zazdrość, lęk.

Afekty = emocje - szczególnie intensywne poruszenia emocjonalne z wysokim stopniem pobudzenia np. wybuch złości, ataki paniki, szał radości.

Emocjonalne oddziaływanie TV ogranicza się do nastrojów i uczuć.

Mapa emocji odzwierciedlająca strukturę uczuć. - W lit. psych. podział na : chęć i niechęć, oraz na bierność i aktywność . W kulturach zach. - częściej podstawowe kat. Emocjonalne (złość, lęk, smutek, radość, odrzucenie/ obrzydzenie, niepokój, wstyd, sympatia, zaskoczenie.

Emocje specyficznie medialne.

Scherer - emocje jako reakcje na zdarzenia realne ale przekazywane przez media

- emocje jako reakcje na fikcyjne obrazy medialne

Koemocje = uczucia wywołane u osób trzecich na podstawie ich obserwacji czyichś procesów emocjonalnych.

Podział pod kątem emocjonalnego przeżywania; z perspektywy widza / współuczestnictwa.

Koncepcja poczucia rzeczywistości, koncepcja psychologicznej bliskości.

Intensywność jakiś emocji zależy od tego jak często konkretna osoba przeżywa wywołujący emocje impuls i syt. jako realną i bliską sobie.

Frijda - prawdziwa / pozorna rzeczywistość w ramach prawa law and apparent reality -> emocje są wywoływane przez zdarzenie jawiące się jako realne, a ich intensywność odpowiada stopniowi ich realności.

Poprzez język, dźwięk, obraz media wywołują wrażenie bliskości/ realności u odbiorcy. ( w przypadku filmu kinowego może się to przenieść na codzienność.)

Badania prezencji filmowej też odnoszą się do obniżonej poznawczej możliwości przetwarzania bodźców niemedialnych.= to co oglądane przeżywane jako ↑ medialne.

Efekt zaangażowania - potwierdzony badaniami z psych. emocji, które wykorzystują film jako materiał stymulujący.

1. Zbrodnia i seks - media w poszukiwaniu sensacji!

Literatura i teatr NAPIĘCIE ujmowane tradycyjnie = powoli budowany stan emocjonalny wynikający z udziału w jakimś procesie. -> dramaturgia tworzenia, szczytu i wyolbrzymiania

W telewizji - dramaturgia włączania i wyłączania (przełączanie kanałów, wybieranie kolejnych)

Estetyka napięcia jako stan ciągły (niecykliczny) - podstawowa zasada przyjemności w grach komputerowych i jeździe z maksymalną prędkością.

• By takie napięcie było trwałe musi pojawiać się wciąż coś nowego.

Schulz - obecne podejście do życia obserwowane u młodych - > to tzw. schemat napięcia

Sensation-seeking (Poszukiwanie wrażeń) Zuckerman.

• Tendencja w zachowaniu zmierzająca do poszukiwania wrażeń zmiennych, nowych, kompleksowych i gotowość ponoszenia związanego z tym psychicznego i społecznego ryzyka.

• Człowiek ma potrzebę ciągłego utrzymywania określonego, indywidualnie zróżnicowanego poziomu wew. Aktywności.

• Gdy aktywność ↓ poniżej tego poziomu - pojawia się znudzenie i zaczyna się poszukiwanie nowych bodźców żeby osiągnąć poziom oczekiwanej wew. Aktywności.

• Gdy aktywność przekracza określoną miarę (np. hałas) - człowiek zmienia / porzuca sytuacje by osiągnąć odpowiedni poziom.

Wymiary SS:

• Poszukiwanie grozy i przygód - tendencja do poszukiwania zmian, urozmaiceń przez aktywność fizyczną (spadochroniarstwo/ nurkowanie)

• Poszukiwanie przeżyć - poszukiwanie urozmaiceń przez niekonwencjonalny styl życia ( podróże, muzyka, sztuka, narkotyki, niekonwencjonalne przyjaźnie)

• Odhamowanie - poszukiwanie urozmaiceń przez stymulację społeczną ( przyjęcia, wspólne picie, częsta zmiana partnera seksualnego)

• Podatność na nudę - awersja wobec nudy i skłonności do odczuwania niepokoju, kiedy sprawy w otoczeniu przez dłuższy czas nie ulegają zmianie.

1/3 część tych tendencji jest wrodzona, 1/3 jest pochodzenia społecznego

Mężczyźni bardziej zainteresowani urozmaiceniem życia niż kobiety.

Młodsi bardziej niż starsi. (szczytowy pkt. 20 -25 lat)

Człowiek sięga po media w celu regulacji własnej skłonności do poszukiwania urozmaiceń.

Oddziaływanie słuchowisk radiowych - DeBoer:

Krzywa napięcia u młodych radiosłuchaczy przebiega w postaci U = natężona uwaga na początku audycji, wyraźne osłabienie w środku, na nowo mocna uwaga na koniec.

Film

- postreceptywne oceny filmów fabularnych wskazują że przeżycie napięcia w czasie oglądania filmu prowadzi do pozytywnej oceny filmu

- napięcie występuje gdy bohaterowie filmu wpadają w poważne niebezpieczeństwo, które następnie zwycięsko pokonują.

Hagfors, Chaney - popularnośc filmu wśród publiczności w dużym stopniu zależy od przeżytego pobudzenia, a to zaś zostaje wzmocnione przez efekty zawieszenia.

Huth - filmy obok specyficznych, werbalnie mierzalnych reakcji emocjonalnych, których rodzaj zależy od treści komunikacji wywołują także psychologiczne pobudzenie i trwające dłużej uaktywnienie emocjonalne, które nie odnosi się do treści filmu, choć jest przez nia spowodowane - jest więc prawie niespecyficzne ( nie rozbija się na emocje przyjemne i nieprzyjemne).

Zillmann - prace n/t. ogólnego uaktywnienia przez programy telewizyjne

1. - filmy przyrodnicze wywołują najmniejsze uaktywnienie

2. - filmy akcji, komedie, teleturnieje - średnie

3. - filmy grozy, horrory - większe

4. - największe sport, filmy dokumentalne, filmy erotyczne

Mangold, Winterhoff -Spurk, Stoll, Hamann - badane osoby podcza oglądania fragmentów horrorów bądź filmów erotycznych mają podwyższone tętno = wskaźnik ogólnego pobudzenia emocjonalnego.

Wielkość ekranu - eksperyment Lombarda, Reicha, Grabe, Bracken, Ditton - większe ekrany przyczyniają się do większego pobudzenia u widza i do większej przyjemności z oglądania niż mniejsze.

Donohew, Finn, Christ

• Telewidzowie: High senastions seekers - mają niski poziom aktywności - potrzebują mocniejszych, bardziej ekscytujących i nowych info. by pobudzić i skupić ich uwagę.

• Lubią oni: kompleksowe formy obrazu, częściej zmieniają kanały, chętniej oglądają filmy, szczególnie filmy akcji i pornograficzne.

Grimm - korelacje między oglądaniem filmów akcji i horrorów a poszukiwaniem wrażeń.

Widzowie z duża tendencją do odchamowania - chętniej oglądają horrory i wiadomości (w nich wydarzenia o posmaku horrorów.)

Slater - związek poszukiwania wrażeń a korzystaniem ze stron WWW zawierających przemoc.

Badanie Sparksa i Spirek - podczas recepcji wiadomości Tele. O katastrofie Chellengera - poszukiwaczom wrażeń najwyraźniej zależało by zobaczyć twarze członków rodzin załogi podczas eksplozji rakiety,

1. Między lękiem a miłością - uczucia telewizyjne.

• Lęk

W badaniach empirycznych zazwyczaj dominują doznania negatywne - lęk, stres, obawa

FILMY

• Ankieta Blumlera (1933) - 1800os ze wszystkich grup wiekowych ; 93% ankietowanych 200 dzieci w wieku 10 -14 lat - przyznaje się do reakcji lękowej w kinie.

• 40% ankietowanych doznało choć 1 po obejrzeniu filmu - nerwowości, nastrojów depresyjnych, obaw albo przeżywa poruszające obrazy wew.

TELEWIZJA

• Cantor -emocjonalny oddźwięk telewizji - między 25% a max. 92% w przypadku dla dzieci i młodzieży.

• Groebla - uczniowie 11- 15 lat - wyższy poziom lęku przeżywają te dzieci, które potrafią się mocno utożsamiać z programami tele. ( poczucie rzeczywistości -> Frijda), które uznają sceny prezentowane w TV za odzwierciedlenia rzeczywistości.

• Grimm - eksperyment; oglądanie brutalnych scen walki pochodzących z filmów fabularnych prowadzi di podwyższonej wartości odnoszącej się do lęku.

• Dorr - cechy u dzieci prowadzące do lęku wywołanego przez TV:

• Dzieci w wieku przedszkolnym - lęk oglądając lalki potwory, agresje, przemoc, zagrożenie zwierząt + widok długiej ostrej broyni.

• Młodszy wiek szkolny - sceny śmierci ludzi, pogrzeby

• Młodzież - realne tematy wywołujące lęk; problemy slumsów, nadużycia seksualne, problemy głodu w Trzecim Świecie, dyskryminacja mniejszości.

Dlaczego ludzie oglądają takie obrazy? Czy nadal bodźce wywołujące lęk należy traktować jako wyzwalacze reakcji ucieczki i unikania?

1. Horrory

Dla wielu widzów sięgających po filmy wywołujące lęk - charakterystyczna jest motywacja składająca się z lęku i przyjemności wynikającej z tego lęku ->” pragnienie przeżycia lęku” [Balint] = ochota na lęk rodzi się w wyniku uświadomienia sobie istnienia innego, realnego, zew. Zagrożenia, czemu os. dobrowolnie się poddaje w nadziei że będzie ona mogła przetrwać to niebezpieczeństwo i pokonać strach.

= pragnienie przeżycia lęku pojawia się w chwili utraty pewności i chęci zdobycia jej na nowo

Mieszanina strachu, rozkoszy i optymistycznej nadziei wobec zew. Niebezpieczeństwa jest zasadniczym elementem każdego pragnienia doznania grozy. ( Balint)

Mężczyźni przeżywają to jako ochotę, kobiety jako lęk.

Amerykańscy dorośli - 80% respondentów chętnie ogląda programy wzbudzające lęk.

Dzieci w wieku szkolnym - lęk lubi odczuwać od 33 do 75%

Anglia wśród 3000 ankietowanych - ponad ¼ przyznaje się do odczuwania lęku podczas oglądania programów telewizyjnych.

W grupach dyskusyjnych (193 uczestników) pojawiają się wyp. Typu:

• Jak ja kocham horrory w TV, lubię się bać, czuć strach

• Piątek trzynastego - jest oceniany jako jednocześnie przykry i zabawny.

GAZETY:

Badanie czytania gazet -> im częściej czasopisma donoszą o wybuchach w innych miastach/ krajach tym pewniej czują się ich czytelnicy we własnym domu.

Widzowie lubią odrobinę horroru przede wszystkim następujące potem odprężenie w postaci happy endu = tracenie i zdobywanie na nowo poczucia pewności.

2. Przemoc w wiadomościach telewizyjnych.

Winterhoff-Spurk- pokazanie uczniom w wieku 13-18lat nagranie video z wydaniem wiadomości z info. o przemocy i wydanie bez takich info. + notowanie bezpośrednich reakcji emocjonalnych odbiorców. (pomiar oporu skóry, puls, częstotliwość oddechu, za pomocą EMFACS mimika twarzy)

• Wyniki: widzowie podczas prezentacji wiadomości z przemocą ujawniali więcej emocji niż podczas prezentacji bez przemocy ( najczęściej: pogarda, złość, obrzydzenie)

- pokazanie 135 gimnazjalistom i licealistom(8 i 9 klasa) nagranie video z przemocą intencjonalną i nieintencjonalną wobec przedmiotów i człowieka + video bez przemocy. Zaznaczanie uczuć na formularzu DAS.

• Wyniki: po prezentacji przemocy ankietowani - zaznaczają mniej radości, więcej smutków, obrzydzenia i złości, pogardy, lęku ( przy przemocy intencjonalnej - większe zainteresowanie, ale jednocześnie pogarda, obrzydzenie, złość i większy lęk niż przy nieintencjonalnej.

• Przemoc intencjonalna w programach info, ma większą moc aktywizującą, ale jednocześnie wywołuje pogardę, złość i obrzydzenie.

• = reakcja społecznego odrzucenia - przez zdystansowanie widz stabilizuje własne JA zagrożone przez realne formy przemocy.

• Empatia

Empatia = uczucie, które dzielą ze sobą obserwujący i obserwowany, jest to wspólne uczucie przedmiotu i podmiotu w pewnej interakcji / Feshbach/

W empatii istnieją wyraźne czynniki kognitywne.

Całościowy poznawczo- afektywny model empatii Feshbacha - komponenty:

1. Poznawcza zdolność do odbierania i definiowania afektywnych bodźców u innych.

2. Dojrzalsza poznawcza zdolność do wejścia w syt. i rolę innej osoby.

3. Gotowość do reakcji emocjonalnej jako umiejętność przeżywania emocji.

Dzieci 3-5 lat -poziom empatii b. niski.

Dzieci 9/ 10 lat - pierwsze reakcje empatyczne.

Istnieje różnica czy bohater jest oceniany pozty. czy negat. -> chłopcy + dziewczynki przeżycia empatyczne wyłącznie wobec telewizyjnych przyjaciół.

Reakcje empatyczne mocniejsze gdy :

• widz ma własne dośw. podobne do tych prezentowanych przez bohatera na ekranie .

• emocjonalny wyraz twarzy bohatera pokazany jest w zbliżeniu.

Ogólne wysokie tempo prezentowania tele. treści wywołujących emocje ogranicza emocjonalna i empatyczną reakcję widza bo:

• Nie pozostawia odpowiedniej przestrzeni czasowej na pełna reakcję poznawczo -emocjonalną.

• Efekt zlewania się emocji.

• Humor

- trywialny problem bo humor pojawia się we wszystkich programach telewizyjnych.

Dorr:

• Dzieci w wieku przedszkolnym: wizualna komiczność, ciekawie brzmiące, nonsensowne gry słowne / krzyki, upadki na plecy, absurdalne i wizualnie nieprzystające do siebie kombinacje elem., oszustwa, pomyłki, niezręczności dorosłych, zwykła zmiana głosu.

• 5 -8 r. ż. - nastawienie na humor słowny

• 8 - 12 - dobrze rozwinięty humor słowny

• Młodzież - za zabawne uważa się atakowanie os. obdarzonej autorytetem.

• Podniecenie i uczucia seksualne

Po 6 tyg. Oglądania codziennie przez 1h erotyczny film os. były znacząco niezadowolone z własnego partnera seksualnego!

- ten sam efekt występuje już po chwilowym oglądaniu filmów erotycznych.

Wpływ oglądania seksualnej przemocy na nastawienie widzów (mężczyzn) -↑ tolerancji na realną przemoc seksualną wobec kobiet i na zach. lekceważące seksualność kobiecą <= MODEL SEXUAL CALLOUSNESS

U kobiet - pojawiają się efekty odwrotne.

Allen d'Alessio, Brezgel - wyraźne ale słabe korelacje (0.22) między recepcja pornografii z przemocą w tekście / filmie a rzeczywistymi agresywnymi zachowaniami widzów.

• Uczucia

- jakie uczucia wywołują w widzach prezenterzy telewizyjni?

USA - 240 widzów - 52% dziennikarze telewizyjni prowadzący wiadomości - codziennymi przyjaciółmi.

Relacja paraspołeczna - złudzenie bezpośredniej relacji z przedstawicielem mass mediów:

• Pozorne spojrzenia

• pozorne zwroty „do”

• pozorna przestrzenna bliskość

- wywołują u widza wrażenia pewnego rodzaju realnej i trwałej relacji z os. widzianą w TV

Więzi z prezenterami zależą od ich atrakcyjności społecznej, ale także od postrzeganej atrakcyjności fizycznej, ubioru i uczesania.

W osobistej hierarchii relacji byli oni umieszczani między „dobrym przyjacielem” a „ dobrym znajomym” albo wśród „dobrych sąsiadów” [ Gleicha i Burst ]

Takie same relacje występują w stosunku do Boh. Innych programów rozrywkowych np. oper mydlanych.

Po za os. starszymi powstawanie relacji paraspołeczne nie wiązało się z samotnością.

Paraspołeczne relacje uzupełnieniem realnych kontaktów społecznych.

Schroter : 73 słuchaczy rannych audycji - ASPEKTY RELACJI PARASPOŁECZNYCH Z PREZENTERAMI :

• profesjonalizm ( wiarygodność, uprzejmość, kompetencja)

• autentyczność ( w tym spontaniczność, naturalność, pewność siebie)

• dynamikę (dowcipny, szybki styl prezentacji)

Bente i Otto - jaki wpływ będzie relacji paraspołecznych w tzw. rzeczywistości wirtualnej komunikacji stymulowanej komputerowo.

• Osobowość medialna ->doskonałym przyjacielem, niezawodnym, dyskretnym, bezkrytycznym

Społeczeństwo chętnie szuka takich quasi -przyjaciół.

Określone treści telewizyjne w różnym stopniu wywołują u widzów ogólne uaktywnienie i przeróżne emocje. Gratyfikacje z tych oddziaływań - podstawą wyboru programów.

Zillmann -Teoria wpływania na nastroje. (mood management)

• Podczas percepcji programów telewizyjnych widzowie zdobywają doświadczenie że można osiągnąć określony poziom ogólnej stymulacji + specyficznych uczuć ( przynajmniej na jakiś czas) przez wybór odp. programu dzięki czemu będą mieli oni poczucie dobrego nastroju.

• Na bazie tego dośw. także w przyszłości będą dokonywać wyboru i w ten sposób będą aktywnymi zarządcami własnych nastrojów.

• Zły nastrój i irytacja można niwelować poprzez pobudzającą, rozweselającą albo erotyczną rozrywkę lub przyjemną muzykę - związaną ze sprawami które mają mało wspólnego ze stresorami.

Zillman i Bryant - dobór programów TV przez kobiety zmienia się wraz z cyklem menstruacyjnym. - na początku i na końcu preferowane są programy humorystyczne, w środku dramaty. (powód: hormonalne zmiany nastroju)

Gniew/ Frustracja nie zostaną zniwelowane przez sceny złości, agresji seksualnej - ale bardziej się nasili.

• Chłopcy 4-5 lat -potrafią posługiwać się wpływem TV na nastrój.

Masters/ Ford /Arenda - 4/5 letnie dzieci, chwalone albo frustrowane albo traktowane neutralnie podczas badania. Dzieci wybierały potem i oglądały wspierające bądź neutralne programy.

• Sfrustrowani chłopcy - 2x dłużej oglądają programy wspierające niż ci których chwalono.

• Dziewczynki konfrontowały się z realną(frustrującą) syt - po jakimś czasie ignorując negatywne zach, prowadzącego.

Excitation - transfer effect, = kontynuacja/ kumulacja uaktywnienia po afektywnej stymulacji. Prowadzi do:

• Zintensyfikowania dowolnych emocji

( gniew może umacniać strach, strach może wzmacniać doznania seks., a ten może wzmacniać agresje)

• Efekt przyzwyczajenia - efekty arousalne zw. z materiałem pornograficznym lub ukazującym przemoc po ↑ liczbie kontaktów stają się wyraźnie mniejsze.

Interpretacja wyników w ramach koncepcji poczucia rzeczywistości i koncepcji zaangażowania:

• Emocje wywoływane są także przez TV a ich intensywność koresponduje ze stopniem w jakim jedn. przeżywa je jako realne.

Schulz - zależność między schematem napięcia a skalą poszukiwania urozmaiceń.

„na skali dochodzi do głosu ciekawość, radość z nieoczekiwanego, potrzeba coraz to nowych bodźców - ten kto chce czegoś nowego nie znajduje zadowolenia w tym co stare”

Poszukiwanie urozmaiceń - ucieczka od znanego + lęk przed nudą.

Os. zależne od schematu napięć - niezbyt lubią ludzi.

Wrogami schematu napięć - nudziarze.

1. Emocje płytkie - o kształtowaniu się emocji.

TV jako główny nurt symbolicznego środowiska.

Gerbner - znacznie TV w społ. Zachodnim. -> nastawienie zw. z kształtowaniem poglądów (cel: pozyskanie opinii i postaw tj. prymarnych procesów poznawczych) u odbiorców.

TV + przekazywane w jej programach wiadomości + wzorce wartości - zasadnicza socjalizująca instancja społeczeństwa USA.

Ch. Lasch. - społeczeństwo zach. = narcystyczne (culture of narcissixm).

G.Schulze - społeczeństwo nastawione na doznania.

W psychologii brak badań na ten temat.

Hochschild - koncepcja reguł odczuwania -określają kierunek, trwałość, intensywność wyrażania emocji w społeczeństwie.

• Reguły kierunku- emocjonalny charakter danej syt.

• Reguły trwałości - czy konkretny wyraz emocji ma trwać dłużej czy krócej

• Reguły intensywności - natężenie emocjonalnego wyrazu.

Psychologia społeczna - tzw. zasada odczuwania / zasada wyrażania - odpowiedniki r. intensywności.

Hochschild - praca emocjonalna = emocjonalny wkład jednostki. Składa się z:

• Działanie powierzchniowe -zew. Przejawy uczuć bez wew. Udziału

• Działanie pogłębione - wew. Odczucie + wyrażenie odpowiedniego uczucia / stłumienie nieodpowiedniego.

Kwestia badania emocji - i koncepcja emocji powierzchownych bo:

- idea niecierpliwego społeczeństwa [Sennet] (wysokie tempo, szybkie zmiany)

- idea społeczeństwa nastawionego na doznania [Schulze]

- szybkie emocjonalne różnorodne informacje w mediach (busyness of TV)

= ludzie nie mają czasu by generować głębsze uczucia -stad odpowiednia reakcja to: uczucia high -speed.

• TV jako instancja socjalizująca kształtowanie emocji.-> TV wyzwala określone nastawienie =ogólne osądy n/t przyjazności pewnych info. ( na radzenie sobie/ ocenę moralną nie ma czasu)

Mestrovic - compassion fatigue = współczujące znużenie - obrazy przemocy w wiadomościach przyczyniają się do określonych nastawień - ale prawie nie wywołują zachowań moralnych I działań politycznych.

Anglia: 70% ankietowanych - TV nie wpływa na zainteresowania polityczne.

Młodsi telewidzowie chcą od TV więcej akcji.

Młodzi z nastawieniem na sensation -seeking -> trwały efekt spłycenia emocjonalnego bo negują odniesienie oglądanych zdarzeń do własnych celów, potrzeb, hierarchii wartości.

>> psychoanaliza = redukcja kateksji = mech. obronny. (?!?!?!)

Sennet- współczesne społeczeństwo kapitalistyczne nie oczekuje już takich cech jak wierność, lojalność, stałość -> zamiast wymaga: elastyczności i powierzchowności.

Mestrovic - postemocjonalne społeczeństwa ; dążenie do unikania emocjonalnego zamieszania, prewencyjne domykanie emocjonalnych zmian, porządkowanie emocji tak by świat społ. funkcjonował bez zakłóceń.

1

---