CHIRURGIA I ONOLOGIA
NOWOTWÓR - (łac. neoplasma) - grupa chorób w których komórki organizmu dzielą się w sposób niekontrolowany przez organizm, a nowo powstałe komórki nowotworowe nie różnicują się w typowe komórki tkanki. Utrata kontroli nad podziałami jest związana z mutacjami genów kodujących białka uczestniczące w cyklu komórkowym: protoonkogenami i antyonkogenami. Mutacje te powodują, że komórka wcale lub niewłaściwie reaguje na sygnały z organizmu. Powstanie nowotworu złośliwego wymaga kilku mutacji, stąd długi, ale najczęściej bezobjawowy okres rozwoju choroby. U osób z rodzinną skłonnością do nowotworów część tych mutacji jest dziedziczona.
Rodzaje nowotworów
genetyczne i środowiskowe uwarunkowania
- jest to komórka która przestaje funkcjonować jak pozostałe
- promieniowanie nadfioletowe (czerniak)
- posiadanie wirusów (opryszcza dróg rodnych) i bakterii
Rak płuc 30% mężczyzn zabija (palenie tytoniu, wdychanie dymu)
Rak żołądka leczenie farmakologiczne skutkuje 9% pacjentów
Prostata i odbytnica 6% pacjentów
Trzustka 4% pacjentów
Nowotwór piersi coraz więcej pacjentek choruje, z czego 14% umiera
Rak szyjki macicy 6% badania cytologiczne
Rak jelita grubego - nowotwór rozwija się przez 10 lat
Rocznie na nowotwory umiera około 80 tyś ludzi
Rodzaje operacji w chirurgii i onkologii
rozpoznawcze ( stwierdzanie co to jest, wycinek z guza - biopsja )
radykalne ( odebranie całej komórki nowotworowej, całego narządu )
blokowe ( narząd + naczynia chłonne jest odebrany, np. przy nowotworze piersi usuwa się węzły chłonne )
przerzut ( cały narząd, spływ chłonny usuwa się, potem pojawia się inny guz którego wycina się )
cytoredukcyjne przy naciekach, usuwa się tylko część guza
paliatywne - poprawiają komfort życia lub przedłużają życie
wytwórcze i rekonstrukcyjne - po nowotworach piersi ( protezy, ekspandery, przeszczepy całych grup mięśniowych, brodawek )
Leczenie skojarzeniowe
rozpoznanie
cytologia
psycholog
chirurgia
psycholog
rehabilitacja
psycholog
Rozmowa z pacjentem onkologicznym
- zasada z umiejętnością słuchania
- pomijanie własnych skojarzeń i poglądów
- cierpliwość
Błędy
- przerywanie
- zmiana tematu
- wartościowanie
- przedwczesne rady
III fazy choroby nowotworowej
karcjonogeneza ( najdłuższa )
utajony ( wstępne objawy )
w pełni rozwinięta choroba nowotworowa
IV etapy stanu PS pacjenta
zaskoczenie
nadzieja wiara
stan wahań nastroju, nierealnych oczekiwań
stan zwątpienia i pogodzenia się ze śmiercią
Mastektomia
- w staniu ręka na kark
- przodem do góry
Ćwiczenia po to by nie było ograniczeń ruchomości, żeby skóra nie była zrośnięta z mięśniami.
AMPUACJE ODJĘCIA - określenie zabiegu operacyjnego polegającego na usunięciu narządu lub jego części - nazwa ta jest używana przede wszystkim w odniesieniu do operacji usunięcia kończyny górnej lub dolnej, przebiegającej z przecięciem kości i wytworzeniem kikuta. Wskazaniem do amputacji są m.in. ciężkie przypadki zgorzeli gazowej oraz znaczne uszkodzenia spowodowane urazem. Jako że amputacja jest zabiegiem powodującym trwałe kalectwo, jest stosowana tylko, gdy brak innej możliwości leczenia i w sposób na tyle oszczędny, na ile to możliwe (szczególnie przy zabiegach w obrębie dłoni). Amputacje kończyny określa się od wysokości, na której następuje odjęcie, i tak np. amputacja ramienia to odjęcie kończyny na wysokości ramienia z przecięciem kości ramiennej. Jeżeli odjęcie kończyny przebiega poprzez rozdzielenie kości w stawie a nie jej przecięcie, to operację taką nazywamy wyłuszczeniem.
Przyczyny:
- urazowe ( po wypadkach )
- naczyniowe ( cukrzyca, miażdżca )
- infekcje ( gangrena )
- onkologiczne ( nowotwory tkanek miękkich i kości )
Ze względu na poziom i rozległość amputacji wyróżniamy
amputacja palca częściowa lub całkowita z powodu urazu, martwicy, infekcji.
amputacje stopy lub dłoni z powodu urazu, martwicy, nowotworu, infekcji
amputacji goleni lub przedramienia powody jak wyżej
amputacje na poziomie uda lub ramienia powody jak wyżej, nie często się amputuje ponieważ jest dobrze ukrwione
amputacje radykalne usuniecie kończyny ze stawem z powodów jak wyżej
Etapy 1. przecinanie skóry, 2. przecinanie mięśni
Mięśnie uda ( nowotwór ) wycina się grupy mięśni. Rehabilitacja w tym przypadku jest do kona życia, gdyż duże partie mięśni są wycięte.
Połowicza amputacja miednicy bardzo trudny zabieg ze względu na anatomie rzadko się wykonuje takie operacje.
Rehabilitacja pacjentów po amputacji kończyny
- ćw polegające na zahamowaniu procesów przykurczów
- ćw układu oddechowego
- zapobieganie skostnieniu stawów kończyn
- ćw ruchomości stawów
- uczymy funkcjonowania z protezą, aby pacjent żył tak jak przed amputacją
- zabezpieczanie kikuta
- utrzymanie pełnej ruchomości w stawie
- ustabilizowanie kikuta
- uformowanie mięśni i skóry
- wzmocnienie mięśni
- ćw czucia głębokiego powierzchniowego
- przygotowanie kikuta do protezowania
- dbałość o postawę pacjenta
- dbałość o ogólną kondycje
- dbałość o protezę
Usprawnianie pacjenta przed protezowaniem
- ćw oddechowe, wzmacniające
- ćw czynne
- chodzenie o kulach
- przechodzenie z łóżka na wózek
- nauka chodzenia w protezie
Usprawnianie pacjenta po oprotezowaniu
- nakładanie i zdejmowanie protezy
- nauka chodzenia, siadania, wstawania, padania
Obrzęk - stwierdzane w badaniu fizykalnym zwiększenie objętości przestrzeni pozakomórkowej i pozanaczyniowej, będące skutkiem nagromadzenia płynu śródmiąższowego. Obrzęk może być spowodowany zgromadzeniem przesięku lub wysięku.
Podział obrzęków
uogólnione:
zlokalizowane:
w jamach ciała:
Przyczyny powstawania
Przyczyny powstawania obrzęków wiąża się z typem zgromadonego płynu.
Wysięk powstaje w wyniku:
Przesięk powstaje w wyniku:
retencji tkankowej sodu i następowym zatrzymaniem wody
Poziom obrzęków
brzeg stopy
stopa i łydka
stopa, łydka, udo
zmiany na skórze
zabarwienie skóry, blada, woskowa, zaczerwieniona, p/wsk do masażu
skóra przy ucisku ciastkowata, twarda
Diagnostyka loba
Pomiar kończyny ( obwód i długość )
Kk.g. ok. nadgarstka, połowa przedramienia, nad i pod łokciem, połowa bicepsa, bark.
kk.d. nad kostką, połowa łydki, nad i pod kolanem, połowa uda, przy pachwinie, pas
limtysakrografie
badanie USG ( tomplerowskie ) angioct, pomiar najlepiej rano
tonometria odkształcanie skóry
rezonans magnetyczny
Główne funkcje układu chłonnego
- kontrolowanie wody w organizmie
- kontrolowanie produkcji białek
- rozprowadzanie i usuwanie komórek martwych lub zmutowanych
Choroby z powiększeniem węzłów chłonnych
- choroba skóry
- nowotwór
- zakażenie
- kolagenowe
- siarkoidoza
- szczepienia ochronne
- przerzuty nowotworowe
Leczenie zapobiegawcze
- dbanie o skóre
- bronienie się przed ukończeniami
- „lepiej siedzieć niż stać, lepiej leżeć niż siedzieć” ruch
- bandażowanie, uciski, rękawy, pączochy, masaż rękami lub limfatyczny
- leczenie farmakologiczne, flawoidy, antybiotyki, heparyny wielocząsteczkowe
- leczenie chirurgiczne
Mikrochirurgia - zespolenie naczyń chłonnych z żyłą
Mikrochirurgia usuwanie naczyń chłonnych
P/wsk do masażu limfatycznego
- gorączka
- zaczerwienienie rąk lub stóp
- ostre zapalenie żył
- nie wyleczone rany
- nowotwory
- drenaż limfatyczny
po zabiegach radio i chemioterapii
http://fhg.seduced2sin.com/9/gal4.php?aff=1598310