Jak radzić sobie ze stresem?
Stres jest reakcją fizjologiczną i psychiczną na działanie stresorów, czyli czynników wywołujących stres; jest on stanem mobilizacji sił organizmu będącym reakcją na negatywne bodźce fizyczne i psychiczne, mogącym doprowadzić do zaburzeń czynnościowych a nawet do schorzeń organicznych.
Do najczęstszych przyczyn stresu należą niepowodzenia w pracy czy w szkole, problemy materialne, sytuacje konfliktowe między ludźmi, przyjmowanie na siebie zbyt dużej liczby obowiązków, problemy ze zdrowiem, przepracowanie i przemęczenie. Wywołuje on przeważnie negatywne reakcje takie jak: kłótnie, agresję, nadużywanie alkoholu, zamykanie się w sobie, popadnie w pesymizm, obojętność.
Strategie, które pozwolą efektywnie radzić sobie ze stresem muszą być dostosowane do specyfiki źródła stresu. Stres wywołuje każda nowa sytuacja, każde nowe zadanie. Ma on aspekt pozytywny gdy jest słaby: mobilizuje do działania, zwiększa energię, pozwala pokonać przeszkody i poprawia ogólne samopoczucie. Istnieje dla każdego człowieka jego własny optymalny poziom stresu przy którym doświadcza on największych korzyści. Granica ta jest bardzo indywidualna: zależy od osobowości, cech charakteru, często od dotychczasowych doświadczeń i aktualnej sytuacji życiowej. Z takim stresem, a dokładniej - z jego negatywnymi skutkami - należy walczyć. Sposoby są różne i zależą od indywidualnych predyspozycji.
Wyróżnia się trzy główne style radzenia sobie ze stresem:
- aktywne zachowanie- czyli reakcje, które zmieniają sytuację;
- poznawcze radzenie sobie- czyli reakcje, które zmieniają znaczenie lub ocenę stresu;
- unikanie- czyli reakcje, które zmierzają do kontroli przykrytych uczuć
Sposoby radzenia sobie ze stresem:
1. Nazywaj uczucia- odpowiedz sobie na pytanie, dlaczego określona sytuacja wywołuje u Ciebie lęk, napięcie czy też złość. Nazwij te uczucia, to pierwszy krok do tego, by sobie z nimi poradzić.
2. Myśl pozytywnie- pozytywne nastawienie do świata i otaczających Cię ludzi pozwoli lepiej znieść trudne sytuacje. Myślenie pozytywne pozwala eliminować takie uczucia, jak wrogość czy zawiść, które w konsekwencji obracają się przeciwko Tobie. Wyobrażaj sobie pozytywne sytuacje i rozwiązania, przestań narzekać.
3. Sen jest Twoim głównym sprzymierzeńcem w walce ze stresem- wysypiaj się i zadbaj o to, by "dobrze spać".
4. Śmiech to dobre lekarstwo na stres- śmiej się co najmniej przez kilka minut dziennie.
5. Naucz się odmawiać, trenuj asertywność- asertywność to umiejętność przeciwstawiania się i wyrażania swoich potrzeb.
6. Pamiętaj, niepowodzenie to tylko chwilowy brak powodzenia- powiedz sobie, co należy robić w pierwszej kolejności jako najważniejsze. Wybieraj cele ambitne, ale możliwe do spełnienia.
7. Spróbuj się rozluźnić, stosując techniki relaksacyjne- bardzo pomocne mogą się okazać proste ćwiczenia gimnastyczne lub techniki oddechowe. Najprostszy sposób to głębokie oddychanie. Przy każdym głębokim oddechu uświadom sobie, że powietrze dociera do każdego zakątka Twego ciała, rozluźnij się i przez chwilę nie myśl absolutnie o niczym.
8. Pamiętaj, że kolory uspokajają- wiadomo, że patrzenie na zieleń uspokaja. Spróbuj w ciągu dnia znaleźć chwilę na oglądanie zieleni.
9. Aromatoterapia- kąpiele w wodzie, do której dodano kilka kropel olejku to bardzo skuteczna metoda relaksacji. Najczęściej stosuje się kompozycję rozmaitych olejków, z których jedne działają uspokajająco, inne stymulują nastrój, jeszcze inne usuwają zmęczenie.
10. Muzykoterapia- niewielu z nas zdaje sobie z tego sprawę, że słuchając muzyki jesteśmy poddawani wielkim wpływom i bardzo dużo może zmienić się w naszej osobowości. Muzykoterapia wpływa na słuchacza kojąco i uspokajająco, słucha się więc utworów redukujących zmęczenie, żywych, pogodnych, mobilizujących emocjonalne i intelektualnie. Muzykoterapia oprócz likwidacji zmęczenia gasi negatywne emocje, takie jak złość, niechęć, agresja.
11. Odprężające masaże- wszystkie ich rodzaje - od bardzo delikatnego oklepywania i głaskania ciała, po masaż wymagający głębokiego nacisku - przyspieszają wydzielanie w mózgu endorfin i serotoniny, hormonów wpływających na poprawę samopoczucia. Masaż daje uczucie przyjemności, zmniejsza napięcie, rozjaśnia umysł.
12. Zrób listę swoich cech pozytywnych- gdy tylko zaczynasz wątpić w siebie, pomyśl o swoich zaletach. To bardzo dobra metoda samoobrony przed trudnymi sytuacjami. Skutkiem jej stosowania jest wzmocnienie wiary w siebie.
13. Każdego dnia musisz mieć czas dla siebie- w ciągu dnia musisz znaleźć jedną lub dwie chwile oddechu, minimum 15 minut, kiedy będziesz robić to, co najbardziej lubisz. Musi to być chwila efektywnego relaksu.
14. Naucz się uzewnętrzniać uczucia- tłumienie w sobie negatywnych reakcji zwiększa napięcie. Jeżeli chcesz się rozpłakać, nie powstrzymuj łez, poczujesz się lepiej.
15. Pamiętaj, sukces zależy od Ciebie.
Każdy człowiek buduje indywidualny sposób radzenia sobie ze stresem, warto więc poszukać własnych sposobów, które w każdej trudnej sytuacji pozwolą zdystansować się i przezwyciężyć stres.