PENICYLINY O WĄSKIM SPEKTRUM
Benzylopenicylina
potasowa, sodowa STOSOWANA W :w przypadkach ostrych, zap. wsierdzia, opon
(Benzylopenicyllinum mózgowo-rdzeniowych, zap. płuc, opłucnej, oskrzeli, ropni płuc,
crystallisatum) anginy, kiła, rzeżączka
KALIUM Formy: viol. 100 000 j.m., 200 000 j.m.,
1 000 000 j.m., 3 000 000 j.m.,
Dawkowanie : inj. i.m., i.v., 600 000-1 000 200 j.m. co 6h
20 Mj.m. (20 mln.j.m.) -w przypadku sepsy
Ciekawostki: 1 000 000 j.m. soli sodowej zawiera ~2 mEq sodu,
1 000 000 j.m. soli potasowej zawiera ~1,7 mEq potasu .
( Nadmiar sodu niebezpieczny w obrzękach natomiast nadmiar
potasu może powodować niemiarowość serca) Bolesna przy
podawaniu.
Benzylopenicylina
prokainowa STOSOWANA W :rutynowym leczeniu paciorkowcowych zap (Penicyllinum np:płuc, zap. wsierdzia, opon mózgowo-rdzeniowych, opłucnej,
procainicum) oskrzeli, ropni płuc, anginy, kiła, rzeżączka
POLBICILLINUM
Formy: viol. 600 000 j.m., 1 200 000 j.m.,
2 400 000 j.m.,
Dawkowanie : inj. i.m., 1 200 000-2 400 000 j.m. co 12-24h
Ciekawostki: wolniej wchłaniana i wydalana niż naturalna
benzylopenicylina może wywołać wstrząs anafilaktyczny
Benzylopenicylina
benzatynowa STOSOWANA W :prewencji przed nawrotami gorączki
(Benzathine reumatycznej, w przypadkach kiły, paciorkowcowych
benzylpenicylin) zap. górnych dróg oddechowych
DEBECYLINA Formy: viol. 600 000 j.m., 1 200 000 j.m.,
Dawkowanie : inj. i.m., 600 000-1 200 000 j.m. co 7 dni
Ciekawostki: nie stosuje się w ostrych lub ciężkich
zakażeniach ponieważ nie daje wysokich stężeń w surowicy z
powodu wolnego wchłaniania z miejsca podania (droga i.m.)
Fenoksymetylopenicylina
(Pheenoxymethylpenicillin) STOSOWANA W : łagodnych zap.paciorkowcowych np:
V-CYLINA układu oddechowego lub tkanek miękkich, zap.ucha
środkowego, powikłania pooperacyjne, w stomatologii
Formy: tabl. 400 000 j.m.,
supp., 2 400 000 j.m, w 60ml
Dawkowanie : doustnie 400 000 j.m. co 4h
Ciekawostki: niewrażliwa na HCl podawać 1h przed posiłku
Kloksacylina STOSOWANA W : ma wąski zakres działania, skuteczna w zak.
(Cloxacillin gronkowcowych opornych na penicyliny naturalne np: zak. skóry
sodium) i tkanek miękkich, stawów i kości, układ oddechowy i moczowy
SYNTARPEN w długotrwałym doustnym leczeniu przewlekłego gronkowcowego
zap, szpiku kostnego
Formy: tabl. 0,5 (500 mg), viol. 0,5-1 (500 mg, 1000 mg)
Dawkowanie : doustnie 0,5 do 1g co 6h na 1h przed posiłkiem
lub 2h po
Działania niepożądane: skórne odczyny alergiczne, objawy
dyspeptyczne, po dożylnym podaniu zakrzepowe zap. żył,
zaburzenia ze strony układu krwiotwórczego
Amoksycylina STOSOWANA W : u dzieci w zap. ucha środkowego, zak.dróg
(Amoxicilin) oddechowych i zatok, przewlekłe zap.oskrzeli wywołane
DUOMOX OSPAMOX Haemophilus influenzae, i dwoinkami zap.płuc
AMOTAKS dur brzuszny i nosicielstwo Salmonella spp.
Formy: tabl. 0,125-0,25-0,375-0,5-0,75-1,0 viol, caps, supp,
Dawkowanie : doustnie 0,250 do 0,5 co 8h lub od 0,750 do 1g
co 12h lub 2h po
Działania niepożądane: nasila działanie leków antykoncepcyjnych
objawy dyspeptyczne,
Piperacylina STOSOWANA W : lek przeciw Pseudomonas aeruginosa
(Piperacillin) np:posocznicy, zap. wsierdzia, ucha środkowego, układu
PIPERACYLLIN oddechowego, moczowego, tkanki miękkie, stawów i kości,
chirurgiczne zak. jamy brzusznej i narządów miednicy małej
Formy: viol. 1,0-2,0 amp.
Dawkowanie : i.m., i.v., 2g co 6h-8h lub 4g co 12h, w ciężkich
zak. 3-4g co 4-8h
Ciekawostki: najczęściej stosowana w skojarzeniu z antybiotykami
aminoglikozydowymi lub metronidazolem
CEFALOSPORYNY
Cefradyna
(Cefradinum) STOSOWANA W : zak. pałeczką Klebsiella pneumoniae zak. układu
SEFRIL, moczowego nadwrażliwość na penicyliny, zakażenia pooperacyjne
Formy: caps. 0,5 (500mg) viol., supp.,
Dawkowanie : doustnie 500mg, co 6h, i.m., i.v., 500mg do 1g co 6h
Ciekawostki:nie są skuteczne w zakażeniach Pseudomonas aeruginosa,
indolododatnie gatunki Proteus, Enterobacter
Cefuroksym
(Cefuroxime) STOSOWANA W : zakażenia pałeczką Haemofilus influenzae
ZINACEF zakażenia układu moczowego, dróg oddechowych dróg żółciowych, zap.
wsierdzia, zakażenia dróg rodnych, zakażenia pooperacyjne
Formy: viol. 0,25-0,5-1,5 (250-500-1 500mg)
Dawkowanie :i.m., i.v., 750mg do 3g co 6h-8h
doustnie-w małym stopniu się wchłania (daje się formę zestryfikowaną)
Ciekawostki: silne działanie na bakterie Gram-ujemne
Ceftriakson
(Ceftriaxoni STOSOWANA W :rzadko-jedynie w zakażeniach pałeczką Pseudomonas
natricum) aeruginosa np:zap.ucha, z posocznica bakteriami Gram-ujemnymi
ROCEPHIN np:zak. układu moczowego, jamy brzusznej i miednicy małej, opornymi na
glikozydy
Formy: viol. 0,25-0,5-1,0 (250-500-1 000mg)
Dawkowanie :i.m., i.v., 1g do 2g co 12h-24h
Ciekawostki: silne działanie na bakterie Escherichiae coli,Pseudomonas
aeruginosa, Proteus, Klebsiella, Serratia, Enterobacter, Wydzielana przede
wszystkim z żółcią. Działają ototoksycznie. Nie należy przyjmować
alkoholu w czasie leczenia ponieważ może spowodować reakcję jak
Disulfiram.
Cefepim
(Cefepime) STOSOWANA W :ciężkich zak. dolnych dróg oddechowych,
MAXIPIME zak. Enterobacteriaceae, Pseudomonas aeruginosa np:zap.ucha, w
skojarzeniu z antybiotykami aminoglikozydowymi w przypadku ciężkich
zak. dolnych dróg oddechowych, układu moczowego, zak. w obrębie
miednicy małej
Formy: viol. 0,5-1,0 -2,0 (500-1 000-2 000mg)
Dawkowanie :i.m., i.v., 1g co 12h, w ciężkich stanach 2g co 12h
Cefuroksym
(Cefuroxime) STOSOWANA W : zakażenia pałeczką Haemofilus influenzae
ZINACEF zakażenia układu moczowego, dróg oddechowych dróg żółciowych, zap.
wsierdzia, zakażenia dróg rodnych, zakażenia pooperacyjne
Formy: viol. 0,25-0,5-1,5 (250-500-1 500mg)
Dawkowanie :i.m., i.v., 750mg do 3g co 6h-8h
doustnie-w małym stopniu się wchłania (daje się formę zestryfikowaną)
Ciekawostki: silne działanie na bakterie Gram-ujemne
KARBAPENEMY
Imipenem
(Imipenem) STOSOWANA W : tylko w zak. o bardzo ciężkim przebiegu takich jak
TIENAM np:posocznicy, zap.wsierdzia, zap. płuc,układu moczowego, tkanki miękkie,
stawów i kości, zak. jamy brzusznej i narządów miednicy małej, zalecany w
zak. mieszanych oraz opornych na leczenie innymi antybiotykami
Formy: viol. 0,5 (500mg)
Dawkowanie : i.v., 1-2g na 24h
Ciekawostki: łączy się go z Cylastatyną- zapobiega rozkładowi Imipenu w
nerkach .
MONOBAKTAMY
Aztreonam
(Aztreonam) STOSOWANA W : zak. o bardzo ciężkim przebiegu takich jak zak.układu
AZACTAM moczowego, oddechowego, zap. opon mózgowo-rdzeniowych, posocznicy,
zak.stawów i kości, zak. jamy brzusznej i narządów miednicy małej,
Formy: viol. 0,5-1,0 (500mg-1000g)
Dawkowanie : i.v., i.m., 0,5-1g co 8-12h
ANTYBIOTYKI AMINOGLIKOZYDOWE
Gentamycyna
(Gentamicin sulphate) STOSOWANA W : w zak. Pseudomonas aeruginosa -powodujący
GENTAMICIN ciężkie zak. szpitalne takie jak: posocznica, zak. dróg
moczowych, zap. płuc i opon mózgowo-rdzeniowych,
Formy: amp. 0,02-0,04-0,08 /2ml
Dawkowanie : i.m. co 8h 1amp., i.v.,
Ciekawostki: ototoksyczny i nefrotoksyczny (spośród innych
aminoglikozydów). Działa synergistycznie z antybiotykami
β-laktamowymi
Streptomycyna
(Streptomicin sulphate) STOSOWANA W : gruźlicy w skojarzeniu z innymi lekami
STREPTOMYCINUM przeciw prątkowymi.
Formy: viol. 1,0 (1000 mg)
Dawkowanie : i.m. co 24h
Ciekawostki: ototoksyczny
Neomycyna
(Neomycin sulphate) STOSOWANA W : do wyjaławiania przewodu pokarmowego przed
NEOMYCINUM zabiegami operacyjnymi, w postaci maści np: w przypadku zap.
spojówek
Formy: tabl. 0,25 (250 mg),
ung., areozol
Dawkowanie : w celu wyjałowienia p.pok. pierwszego dnia
doustnie 1g.co1h w ciągu 4h, drugiego i trzeciego dnia po 1g co 4h
Ciekawostki: ototoksycznie i nefrotoksycznie
Amikacyna
(Amicacin sulphate) STOSOWANA W : ciężkie zak. wywołane przez szczepy bakteryjne
AMIKIN oporne na inne antybiotyki makrolidowe
BIODACYNA Formy: viol. 0,25-0,5/2ml, 1,0/4ml
gutt.ophth.,
Dawkowanie : i.m, i.v., co 24h w ciągu 3-5 dni nie więcej niż 1,5g
na 24h ( czyli 4ml/24h)
Ciekawostki: wykazuje zjawisko tzw:PAE-długotrwały efekt
poantybiotykowy
TETRACYKLINY
KRÓTKO DZIAŁAJĄCE
Tetracyklina
(Tetracycline hydrochloride) STOSOWANA W : do leczenia owrzodzeń żołądka,
TETRACYCLINUM dwunastnicy wywołanych H.pylori
Formy: drag. 0,25 (250 mg),
ung.10,0/3%
Dawkowanie : doustnie początkowo 0,5g a następnie 0,25g
co 8h na pół godz. przed posiłkiem.
Skutki uboczne: rzekomobłoniaste zap. jelit, fototoksyczność,
odładają sie w kościach (hamują fazę wzrostu a u płodu uszkadzają
zawiązki zębowe, kumulują się w szkliwie zębów powodując trwałe
przebarwienia, nefrotoksyczne i hepatotoksyczne,
Ciekawostki: domięśniowe podanie jest bardzo bolesne(wiecie
już więc dlaczego nie wpisaliśmy amp.)
Oksytetracyklina
(Oxytetracycline hydrochloride) STOSOWANA W : jako preparat złożony z
Hydrokortyzonem (OXYCORT) w leczeniu oparzeń, odmrożeń,
owrzodzeń podudzi
Formy: aerozol 30-55ml
Dawkowanie : spryskać 2-4 razy dziennie chorobowo zmienioną
skórę
ŚREDNIO DZIAŁAJĄCE
Metacyklina
(Metacykline) STOSOWANA W : jak w/w tetracyklina-obecnie
RONDOMYCIN Formy: caps., tabl. 0,15- 0,3 (150-300 mg),
Dawkowanie : doustnie 600mg na 24h w 2-4 dawkach na 1h przed
posiłkiem ( czyli np: 1 caps.300mg rano i wieczorem)
Demeklocyklina
(Demeclocycline) STOSOWANA W : jak w/w tetracyklina-obecnie rzadko stosowana
Formy: caps.0,15- 0,3 (150-300 mg),
Dawkowanie : doustnie 600mg na 24h w 2-4 dawkach na 1h przed
posiłkiem ( czyli np: 1 caps.300mg rano i wieczorem)
DŁUGO DZIAŁAJĄCE
Doksycyklina
(Doxycycline hydrochloride) STOSOWANA W : lek z wyboru w zak. wywołanych przez:
DOXYCYCLINUM mikoplazmy, riketsje, chlamydie, a także brucelozie, tularemii w
skojarzeniu z aminoglikozydami, cholerze, durze plamistym, chorobie
legionistów i inntch rzadko występujących chorobach. I tak w ogóle jest
najczęstszym stosowanym antybiotykiem z grupy aminoglikozydów.
Formy: caps. 0,1 (100 mg),
Dawkowanie : doustnie pierwszego dnia 200mg jednorazowo lub 100mg
co12h, w ciągu następnych 100mg na 24h w dawce jednorazowej
(podczas posiłku z dużą ilością płynu)
Skutki uboczne: słabsze niż po zastosowaniu innych tetracyklin
Minocyklina
(Minocycline hydrochloride) STOSOWANA W : przede wszystkim nosicielstwo Neisseria
MINOCYCLIN meningitidis oraz leczeniu trądziku, a poza tym jak w/w tetracykliny
Formy: caps.0,05-0,1 (50-100 mg),
Dawkowanie : doustnie 100mg co 12h w ciężch przypadkach piersza
dawka 200mg przez 5 dni, w trądziku 50mg co 12h leczenie trwa 1-3 m-cy
MAKROLIDY
-alternatywa u pacjentów uczulonych na β-laktamy
Erytromycyna
(Erythromicin) STOSOWANA W : lek z wyboru w błonnicy, atypowym zap. płuc
(Mycoplasma pneumoniae i Legionella pneumophila), rzadko stosowana
z powodu właściwości dyspeptycznych
Formy: tabl.powlekanych 0,2 (200 mg),caps. 0,2
Dawkowanie : doustnie zazwyczaj 2 tabl. co 6h na 1godz. przed
posiłkiem.
Skutki uboczne: reakcje alergiczne, hepatotoksyczność, ototoksyczne
Ciekawostki: wrażliwa na HCl, nie podawac karmiacym matkom
Azytromycyna
(Azithromycin) STOSOWANA W : ostre zak.dróg oddechowych, moczowo płciowych,
ZITHROMAX skóry i takanek miękkich (cellulitis, róża, czyraczność i liszajec),
wczesna postać boreliozy-erythrema migrans)
Formy: caps. 0,25 (250mg)
Dawkowanie : doustnie pierwszego dnie 500mg a przez kolejne 4dni
250mg 1godz przed posiłkiem-w chorobach układu oddechwego, skóry i
tkanek miękkich, 1g jednorazowo w zak. układu moczowo-płciowego,
Dirytromycyna
(Dirithromycin) STOSOWANA W : ostre zak.dróg oddechowych,
ZITHROMAX skóry i takanek miękkich (cellulitis, róża, czyraczność i liszajec),
Formy: tabl. powlekane 0,25 (250mg)
Dawkowanie : doustnie 500mg raz dziennie przez standardowo 7-14dni
LINKOSAMIDY
Klindamycyna
(Clindamycin hydrochloride ) STOSOWANA W : lek z wyboru w zak. szpiku kostnego,
DALACIN C zak. wywołane przez bakterie beztlenowe zwłaszcza Bacteroides fragilis
(w ginekologii, chirurgii jamy brzusznej, stomatologii)
Formy: caps. 0,075-0,15-0,3 (75-150-300mg)
Dawkowanie : doustnie 0,15-0,45g co 6h lub 0,3-0,45g co 8h
Skutki uboczne: zab. żołądkowo jelitowe-kupotok, rzekomobłoniaste
zap. dżelit (hi, hi),wysypki i wiele innych paskudnych rzeczy
ANTYBIOTYKI PEPTYDOWE
Wankomycyna
(Vancomycin hydrochloride) STOSOWANA W : lek z wyboru w leczeniu
VANCOCIN CP rzekomobłoniastego zap. jelit jak również w zwalczaniu szczepów
MRSA, stosowany u pacjentów uczulonych na β-laktamy,
Formy: viol. 0,5-1,0 (500-1000mg)
Dawkowanie : doustnie(po rozpuszczeniu suchej substancji z fiolki w
dwóch łyżkach stołowych (15ml)) 0,5-2g na 24h w 3-4 dawkach. Czas
leczenia: 7-10dni
Skutki uboczne: oto-i nefrotoksycznie
Ciekawostki: synergizm silny z antybiotykami aminoglikozydowymi
Chinuprystyna + Dalfoprystyna
(Quinupristin + Dalfopristin) STOSOWANA W : zagrażające życiu zak.wywołana na
oporne na wankomycynę szczepy: Enteroccocus faecium
i Saphylococcus spp., nie działa na: Enteroccocus fecalis, Pseudomonas
aeruginosa, Enterobacteriaceae
Formy:
Dawkowanie : i.v. w powolnym wlewie kroplowym (w ciągu 1h) w 5%
roztworze glukozy 7,5mg/kg mc. co 8h przez 21-72dni
Skutki uboczne: zakrzepowe zap. żył, bóle stawów, wysypka skórna,
zab. żołądkowo jelitowe, zab. OUN
Ciekawostki: synergizm silny z antybiotykami aminoglikozydowymi