Prawidłowo rosnąca komórka bakteryjna.

Początek podziału

Zahamowanie syntezy ściany komórkowej

Aktywacja enzymów autolitycznych

Liza komórki

ANTYBIOTYKI BAKTERIOBÓJCZE

• ANTYBIOTYKI B - LAKTAMOWE

• AMINOGLIKOZYDY

• ANTYBIOTYKI POLIPEPTYDOWE

• CHINOLONY

ANTYBIOTYKI B - LAKTAMOWE

W swojej cząsteczce zawierają wiązanie B-laktamowe, które ulega rozerwaniu pod wpływem B-laktamaz (enzymów produkowanych przez niektóre bakterie)

MECHANIZM DZIAŁANIA:

unieczynnienie transpeptydazy

zahamowanie wbudowania kw.N-acetylomuraminowego w ścianę komórkową bakterii

zahamowanie syntezy ściany komórkowej bakterii

rozpad komórki bakteryjnej

ANTYBIOTYKI B - LAKTAMOWE

• PENICYLINY

• NATURALNE

• PÓŁSYNTETYCZNE

• CEFALOSPORYNY

• I GENERACJI

• II GENERACJI

• III GENERACJI

• CEFAMYCYNY

• KARBAPENEMY

• MONOBAKTAMY

CECHY WSPÓLNE:

- mechanizm działania

• mała toksyczność

• wiązanie B - laktamowe

RÓŻNICE:

- spektrum działania

• farmakokinetyka

PENICYLINY

Penicyliny naturalne - bakteriobójcze o wąskim spektrum działania przeciwbakteryjnego (paciorkowce beta-hemolizujące, pneumokoki meningokoki, gonokoki, kretki blade, pałeczki wąglika, promieniowce i rodzaj Clostridia)

Nie działają na gronkowce!

Nie wchłaniają się z przewodu pokarmowego

Jeżeli chory nie jest uczulony, są prawie

nietoksyczne

Penicyliny izoksazolilowe - narastająca antybiotyko-oporność, mają więc znaczenie w ambulatoryjnym leczeniu infekcji o niewielkim natężeniu

Penicyliny o szerokim spektrum - działają bakteriobójczo słabiej na bakterie G(+), silniej na G(-), ale są wrażliwe na beta-laktamazy, a więc stosuje się ich połączenia z inhibitorami beta-laktamaz - z kwasem klawulanowym lub sulbaktamem. Poszerzone spektrum o E.Coli, Proteus, Salmonella i Shigella

PENICYLINY NATURALNE

• BENZYLOPENICYLINA (Penicylina krystaliczna)
• PENICYLINA PROKAINOWA

• BENZYLOPENICYLINA BENZATYNOWA (Debecylina)

• FENOKSYMETYLOPENICYLINA (V-cy!ina)

PENICYLINY PÓŁSYNTETYCZNE

1. O WĄSKIM SPEKTRUM DZIAŁANIA

• IZOKSAZOLILOWE: Oksacylina, Koksacylina,
  Dikloksacylina, Flukloksacylina

• METYCYLINA

• NAFCYLINA

2. O SZEROKIM SPEKTRUM

• AMINOPENICYLINY: Ampicylina, Amoksycylina

• KARBOKSYPENICYLINY: Karbenicylina,
  Tikarcylina

• UREIDOPENICYLINY: Azlocylina, Piperacylina,
  Mezlocylina

AMIDYNOPENICYLINY: MecylinamBENZYLOPENICYLINA

PENICYLINA PROKAINOWA

WSKAZANIA:

ANGINY, ZAPALENIA PŁUC, OPŁUCNEJ, OSKRZELI, ROPNIE PŁUC,

MENINGOKOKOWE ZAPALENIE OPON M-R, OSTRE I PRZEWLEKŁE ZAPALENIA WSIERDZIA

KIŁA, RZEŻĄCZKA

BENZYLOPENICYLINA BENZATYNOWA

FENOKSYMETYLOPENICYLINA

WSKAZANIA:

PRZEWLEKŁE ZAKAŻENIA UKŁADOWE: CHOROBA REUMATYCZNA, KIŁA, RZEŻĄCZKA, PRZEWLEKŁE ZAKAŻENIA UKŁ. ODDECHOWEGO

WSKAZANIA:

ANGINA, ZAKAŻENIA JAMY USTNEJ, ZAPALENIE OSKRZELI, UCHA ŚRODKOWEGO

PENICYLINY PÓŁSYNTETYCZNE

1. O WĄSKIM SPEKTRUM -

PRZECIWGRONKOWCOWE

• oporne na działanie penicylinazy gronkowcowej

• trwałe w środowisku kwaśnym (preparaty doustne)

• obecnie stosowane penicyliny izoksazolinowe

2. O SZEROKIM SPEKTRUM

• AMINOPENICYLINY

spektrum: - bakterie G(+) - słabiej niż penicyliny naturalne

- bakterie G(-) - silnie na Enterobacteriaceae

• KARBOKSYPENICYLINY

spektrum: - szczególnie skuteczne przeciw

Pseudomonas aeruginosa, indolo(+) szczepy Proteus

- bakterie G(+) - mało skuteczne, rozkładane przez

penicylinazy gronkowcowe

• UREIDOPENICYLINY

spektrum:

AMINOPENICYLINY + KARBOKSYPENICYLINY

szczególnie skuteczne przeciw Enterobacteriaceae, beztlenowcom i Pseudomonas aeruginosa

• AMIDYNOPENICYLINY

spektrum: - bakterie G(-) - silnie na Enterobacteriaceae

• bakterie G(+) - mało skuteczne

• NIE skuteczne wobec Pseudomonas

INHIBITORY B-LAKTAMAZ

unieczyniają B -laktamazy wytwarzane rzez niektóre bakterie

nie mają własnego działania przeciwakteryjnego

łączone z antybiotykami zwiększają skuteczność ich działania

KWAS KLAWULANOWY

+ +

AMOKSYCYLINA TIKARCYLINA

AUGMENTIN TIMENTIN

SULBAKTAM

+

AMPICYLINA

UNASYN

PENICYLINY

Działania niepożądane:

• skórne odczyny alergiczne (pokrzywka, wyprysk, świąd)

• wstrząs anafilaktyczny

objawy neurotoksyczne:

• drgawki (po i.v. podaniu dużych dawek)

• zaburzenia świadomości, skurcze mięśni (duże dawki podawane
  przez kilka dni)

• objawy dyspeptyczne (po podaniu doustnym)

• miejscowe działanie drażniące (po podaniu i.m.)

• zakrzepowe zapalenie żył (po wstrzyknieciach i.v.)

także po dużych dawkach:

• uszkodzenie nerek

upośledzenie agregacji płytek krwi

zespół Hoigne'a (penicylina prokainowa)

Przeciwwskazania:

nadwrażliwość i uczulenie

INTERAKCJE PENICYLIN

1. ANTAGONIZM - antybiotyki bakteriostatyczne
   (chloramfenikol, tetracykliny, makrolidy, linkozamidy)

2. SYNERGIZM - antybiotyki bakteriobójcze

3. WZROST OPORNOŚCI NA B - LAKTAMAZY

- inhibitory B - laktamaz

4. ZMNIEJSZENIE WCHŁANIANIA I DZIAŁANIA
BAKTERIOBÓJCZEGO penicylin powodują środki zobojętniające

5. ZMNIEJSZENIE WCHŁANIANIA penicylin podawanych podczas posiłku (wyj. amoksycylina)

6. ZWIĘKSZENIE WOLNEJ FRAKCJI penicylin -salicylany, NLPZ

7. OPORNOŚĆ KRZYŻOWA między penicylinami

Nazwa międzynarodowa	Podstawowe właściwości
	Wchłanianie po podaniu doustnym	Oporność na penicylinę	Użyteczny zakres działania przeciwbakteryjnego
Penicylina G Penicylina V Metycylina Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Nafcylina Ampicylina Amoksycylina Karbenicylina Tikarcylina Mezlocylina Piperacylina	słabe dobre słabe dobre dobre dobre zmienne dobre bardzo dobre słabe słabe słabe słabe	nie nie tak tak tak tak tak nie nie nie nie nie	Streptococcus, Neisseria meningitidis, beztlenowce, krętki, inne Staphylococcus aureus Listeria monocytogenes Proteus mirabilis Escherichia coli Pseudomonas, Enterobacter proteus (indolo-dodatnie) Pseudomonas Enterobacter, Klebsiella

CEFALOSPORYNY

GENERACJA	AKTYWNOŚĆ PRZECIWBAKTERYJNA			WRAŻLIWOŚĆ NA BETA-LAKTAMAZY
	G +	G-	N
I II III	+ + + + + +	+ + + + + +	+ + + +	+ + + + + +

N-beztlenowce

CEFALOSPORYNY - antybiotyki bakteriobójcze o szerokim spektrum działania

I generacja - duża oporność bakteryjna

II generacja - silniejsze działanie ma bakterie G(-)

oraz odporne na działanie beta-laktamazy

III generacja - najsilniejsze działanie na G(-) oraz

działanie na beztlenowce.

CEFALOSPORYNY I GENERACJI

1. Duża aktywność wobec bakterii G(+), gronkowców, paciorkowców, niektórych szczepów listeria i clostridium. Nieaktywne wobec szczepów gronkowców i paciorkowców metycyklinoopornych. W grupie drobnoustrojów G(-) wrażliwe sq tylko szczepy Klebsiella nie wytwarzajqce B-laktamazy.

2. Oporne tylko na niektóre B-laktamazy.

3. Stosowane w zakażeniach dróg oddechowych, skóry, alternatywnie do PN.

4. Najpopularniejsze preparaty to: CEFAZOLINA (KEFZOL), CEFALEKSYNA (KEFLEX), CEFALOTYNA (KEFLIN)

CEFALOSPORYNY II GENERACJI

• Mniej aktywne w stosunku do drobnoustrojów G(+) w porównaniu do CSI

• Odznaczajq się zwiększoną odpornością na działanie B-laktamaz wytwarzanych
  przez drobnoustroje G(-)

• Działają silnie na H. INFLUENZAE, E. COLI, KLEBSIELLA, PROTEUS, ENTEROBACTER.
  N. GONORRHOEAE, ENTEROBACTERIA CEAE w tym SALMONELLA.

• Wskazania to: zakażenie dróg moczowych, oddechowych, rodnych, wsierdzia,
  rzeżqczki, zapalenie ucha środkowego.

• Najczęściej stosowane CEFALOSPORYNY II: CEFUROKSYM (ZINACEF), CEFAMANDOL (MANDOL), CEFOKSYTYNA (MEFOXIM ), oraz doustni przedstawiciele to: CEFACLOR (CECLOR), AKSETYL, CEFUROKSYM (ZINNAT)

• Stosowane w zakażeniach układu oddechowego, moczowego i zapaleniu ucha środkowego

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE CEFALOSPORYN

• ODCZYNY ALERGICZNE ( 5% )

• OBJAWY DYSPEPTYCZNE

CEFALOSPORYNY WYDALANE Z ŻÓŁCIĄ ( CEFTRIAKSON, CEFAMANDOL)

• REAKCJA DISULFIRAMOPODOBNA NP. LATAMOKSEF, CEFOPERAZON, CEFAMANDOL

• SKAZA KRWOTOCZNA (HIPOPROTROMBINEMIA) NP. LATAMOKSEF

• ALERGIA KRZYŻOWA Z PENICYLINAMI

WSTRZĄS POPENICYLINOWY JEST PRZECIWWSKAZANIEM DO PODAWANIA CEFALOSPORYN

• NIEKTÓRE CEFALOSPORYNY I GENERACJI (CEFALORYDYNA, CEFALOTYNA)
  DZIAŁAJĄ NEFROTOKSYCZNIE

• NEFROTOKSYCZNOŚĆ CEFALOSPORYN NASILA SIĘ PRZY KOJARZENIU
  Z DIURETYKAMI I AMINOGLIKOZYDAMI

KRYTERIA PODZIAŁU NA POSZCZEGÓLNE GENERACJE TO:

* Spektrum przeciwbakteryjne rozszerzające się w kierunku bakterii Gram(-).

* Rosnąca stabilność przeciw p-laktamazom.

* Poprawa parametrów farmakokinetycznych (T 0,5 lepsza penetracja tkankowa).

* Zmniejszenie objawów toksycznych i niepożądanych.

PODZIAŁ CEFALOSPORYN

I GENERACJA	II GENERACJA	III GENERACJA
CEFALORYDYNA	CEFUROKSYM	CEFOTAKSYM
CEFALOTYNA	CEFAMANDOL	LATAMOKSEF
CEFRADYNA	CEFOKSYTYNA	CEFSULODYNA
CEFAZEDON	CEFONICYD	GEFOPERAZON
CEFAZOLINA	CEFOTIAM	CEFTAZYDYNA
CEFAPIRYNA		CEFTYZOKSYM
CEFACETRIL		CEFTRIAKSON

CEFALOSPORYNY I I I GENERACJI

• Duża aktywność wobec bakterii G(-): Proteus, Enterobacter,Pseudomonas aeruginosa, Neisseria gonorrhoea, Haemophilus influenzae, Klebsiella, i. coli. Słabiej wobec Salmonella i Shigella

• Działanie wobec bakterii G(+) słabsze niż CS I oraz PN

• Znaczna oporność na działanie B - laktamaz (zwłaszcza wytwarzanych przez bakterie G(-)

• Dobra przenikalność do OUN

• Wskazania: zakażenia ukł. oddechowego, moczowego, pokarmowego, zapalenie opon m-r, skóry, tkanek miękkich, kości, stawów, dróg rodnych; także zakażenia szpitalne (flora G(-) i mieszana)

• W większości nie wchłaniają się z p.p.; wydalane przez nerki w
  postaci niezmienionej

Najczęściej stosowane CEFTRIAKSON, CEFTAZIDIM, CEFOPERAZON; do podawania doustnego- CEFIKSIL, CEFPODOKSIM

DZIAŁANIE NIEPOŻĄDANE CEFALOSPORYN

Odczyny alergiczne (5%) - odczyny skórne, gorączka, eozynofilia, choroba posurowicza, stan zapalny żyły.

Objawy dyspeptyczne - nudności, wymioty, biegunki, szczególnie CS wydalane z żółcią.

CEFAMANDOL, CEFTRIAKSON

Reakcja disulfiramopodobna np.: LATAMOKSEF, CEFOPARAZAN, CEFAMANDOL

Skaza krwotoczna (hipoprotrombinemia) np.: LATAMOKSEF

Alergia krzyżowa z penicylinami 10 - 20%

Wstrząs penicylinowy jest przeciwwskazaniem do podawania cefalosporyn.

Niektóre cefalosporyny I generacji (CEFALORYDYNA, CEFALOTYNA) działają nefrotoksycznie

Nefrotoksyczność CS nasila się przy kojarzeniu z diuretykami i aminoglikozydami.

KABBAPENEMY

• bardzo szerokie spektrum działania: bakterie G(+) i G(-), tlenowe i beztlenowe (bardzo silnie działa na Pseudomonas aeruginosa, Proteus, Clostridium difficile)

• dobra przenikalność przez ścianę bakterii i duże powinowactwo do enzymów biorących udział w jej syntezie

• oporne na działanie B - laktamaz

• dobra przenikalność do tkanek i płynów ustrojowych

• wskazania: ciężkie, oporne na inne antybiotyki zakażenia ukł.oddechowego, pokarmowego, moczowego, dróg rodnych, skóry i tkanek miękkich, kości i stawów

preparaty:

TIENAMYCYNA - nietrwała chemicznie

IMIPENEM - dobrze tolerowany, podawany pozajelitowo, dz. niepożądane: nudności, wymioty, skórne zmiany alergiczne, zakrzepowe zapalenie żył przy podaniu i.v.

MONOBAKTAMY

przedstawiciel: AZTREONAM

• bardzo duża aktywność wobec bakterii G(-): Enterobacteriaceae, Pseudomonas aeruginosa, Proteus mirabilis i providencia, E. coli. Haemophilus influenzae, Klebsiella pneumoniae, Salmonella, Shigella - działa silniej niż Cefalosporyny III generacji

• brak aktywności wobec bakterii G(+) i beztlenowców .

• oporność na działanie B - laktamaz

• wskazania: ciężkie zakażenia wywołane bakteriami G(-), oporne na inne antybiotyki - zak. ukł. oddechowego, moczowego, pokarmowego, dróg rodnych, kości i stawów, skóry i tkanek
  miękkich

• dobra tolerancja, dobra przenikalność do tkanek, podawany dożylnie

• dz. niepożądane: skórne odczyny alergiczne, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, zapalenie żył (w miejscu podania)

AMINOGLIKOZYDY

Działają silnie bakteriobójczo, nie wchłaniają się z przewodu pokarmowego, ze względu na dużą toksyczność są antybiotykami drugiego wyboru i powinny być stosowane tylko w ciężkich infekcjach lub zakażeniach niewrażliwych ha mniej toksyczne antybiotyki.

AMINOGLIKOZYDY

HAMOWANIE SYNTEZY BIAŁEK BAKTERYJNYCH ORAZ USZKADZANIE STRUKTURY BŁONY CYTOPLAZMATYCZNEJ

I GENERACJA

STREPTOMYCYNA

KANAMYCYNA NEOMYCYNA

II GENERACJA

GENTAMYCYNA TOBRAMYCYNA

AMIKACYNA NETYLMYCYNA

SYSOMYCYNA

AMINOGLIKOZYDY

spektrum

bakterie G(-): Enterobacteriaceae (E. coli, Klebsiella, Enterobacter, Proteus), Pseudomonas aeruginosa, Neisseria, Brucella, Pasteurella, Haemophilus

bakterie G(+): Staphylococcus aureus

aktywność wobec Streptococcus jest znikoma

Mycobacterium tuberculosis (streptomycyna, kanamycyna) nie aktywne wobec beztlenowców

wskazania

• posocznica i zakażenia mieszane

• ostre, powikłane i nawracające zakażenia układu moczowego

• Zakażenia przewodu pokarmowego (łącznie z zapaleniem

• zakażenia dróg oddechowych

• zakażenia skóry, kości, tkanek miękkich

• zakażenia w rozległych oparzeniach

• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

AMINOGLIKOZYDY

WĄSKI WSPÓŁCZYNNIK TERAPEUTYCZNY

dz. niepożądane

• nefrotoksyczność

• ototoksyczność

• neurotoksyczność

• hepatotoksyczność

• hamowanie przekaźnictwa nerwowo-mięśniowego

• skórne odczyny alergiczne

• biegunki, nudności, zespół złego wchłaniania (po preparatach doustnych - neomycyna, kanamycyna)

AMINOGLIKOZYDY

przeciwwskazania

• nadwrażliwość na aminoglikozydy

• ostra niewydolność nerek

• ostra niewydolność wątroby

• znaczne upośledzenie słuch

• ciąża

- zapalenie, niedrożność jelit lub zespół złego wchłaniania
(preparaty doustne)

interakcje

• synergizm z B - laktamami

• nie należy podawać ich łącznie z diuretykami pętlowymi (Furosemid) - nasilenie ototoksyczności i nefrotoksyczności

• podawane łącznie z lekami blokującymi płytkę nerwowomięśniową potęgują i ch działanie

CHINOLONY

CHINOLONY NIEFLUOROWANE- „STARE"

• kwas nalidyksowy

• kwas oksolinowy

• kwas pipemidynowy

CHINOLONY FLUOROWANE- „NOWE"

• ofloksacyna

• cyprofloksacyna

• pefloksacyna

• norfloksacyna

mechanizm działania:

CHINOLONY NEFLUOROWANE

Stosowane w zakażeniach dróg moczowych

Stęzenie w moczu może nawet 10 - krotnie przewyższać stężenie

w surowicy

-► KWAS NALIDYKSOWY

spektrum: pałeczki tlenowe G(-): E. coli, Proteus, Klebsiella, Enterobacter

dz. niepotądane: - nudności, wymioty, bóle brzucha

• reakcje uczuleniowe (wysypka, fotodermatozy, eozynofilia)

• zaburzenia neurologiczne (bóle i zawroty głowy, senność, zaburzenia widzenia, drgawki)

wady: oporność na lek rozwija się już w trakcie leczenia czas leczenia nie powinien przekroczyć 10 dni

--> KWAS PIPEMIDYNOWY

zalety: aktywny wobec wielu szczepów opornych na kw.nalidyksowy oporność rozwija się wolniej niż na kw. nalidyksowy

-► KWAS OKSOLINOWY

o działaniu zbliżonym do kw. nalidyksowego

CHINILONY FLUOROWANE

Stosowane w zakażeniach ogólnych

Dobra penetracja do tkanek i komórek

spektrum: - bakterie G(-):

Citrobacter, Enterobacter, Klebsiella, Proteus, E. coli, Salmonella, Shigella, Yersinia, Neisseria, Haemophillus.;

- atypowe: Legionella, Mycoplasma, Campylobacter

- bakterie G(+): Streptoccocus, Staphylococcus, Listeria

wskazania: zakażenia dróg moczowych, żółciowych, oddechowych, skóry i tkanek miękkich, narządów rodnych

dz. niepożądane: - nudności, wymioty, biegunka, brak łaknienia

• zawroty głowy,

• pobudzenie, bezsenność, euforia, drgawki

• wysypka, świąd, fotodermatozy

• sztywność stawów, bóle mięśniowe

• hamowanie wzrostu młodzieńczej chrząstki wzrostu

• hamowanie indukcji enzymów mikrosomalnych wątroby

przeciwwskazania: nadwrażliwość na chinolony, ciąża, okres karmienia, okres wzrostu (do 15 - 18 rż)

ANTYBIOTYKI POLIPEPTYDOWE

-► POLIMYKSYNY

mech. działania: uszkadzanie bł. cytoplazmatycznej bakterii

spektrum: bakterie G(-)

Pseudomonas aeruginosa, E. coli, Haemophilus influenzae, Salmonella, Shigella, Enterobacter aerogenes

wskazania: G(-) zakażenia przewodu pokarmowego (p.o.)

ciężkie G(-) zakażenia ukł. moczowego (pozajelitowo)

dz. niepożądane: - neurotoksyczność

- nefrotoksyczność

przeciwwskazania: niewydolność nerek

POLIMYKSYNA B

Stosowana i.v., rzadziej i.m.

POLIMYKSYNA E

Stosowana gl. p.o., rzadziej i.m. lub i.v.

ANTYBIOTYKI POLIPEPTYDOWE

BACYTRACYNA

DZIAŁA MIEJSCOWO-NIE WCHŁANIA SIĘ Z PRZEWODU

POKARMOWEGO

mech. działania: hamowanie syntezy ściany komórkowej

spektrum: bakterie G(+)

wskazania: - zakażenia gronkowcowe i paciorkowcowe skóry i błon śluzowych

• infekcje gronkowcowe jelit (rzadko)

• rzekomobłoniaste zapalenie jelit

ANTYBIOTYKI POLIPEPTYDOWE

WANKOMYCYNA

mech. działania: hamowanie syntezy ściany komórkowej spektrum: bakterie G(+)

wskazania: infekcje gronkowcowe oporne na B - laktamy, rzekomobłoniaste zapalenie jelit

dz, niepoiądane: - ototoksyczność

• nefrotoksyczność

• nudności, wymioty

• skórne odczyny alergiczne

• gorączka

• zakrzepowe zapalenie żył (w miejscu podania)

• martwica w miejscu podania i.m.

przeciwwskazania: uszkodzenie słuchu

uszkodzenie nerek

OBJAWY RZEKOMOBŁONIASTEGO ZAPALENIA OKRĘŻNICY

/Clostridium difficile/

•wodniste biegunki

• czasem biegunka krwawa

• czas trwania biegunki ponad 48 h
  •kurczowe bóle brzucha

• gorączka, podwyższona leukocytoza

• początek możliwy kilka tyg. po zakończeniu leczenia

TOKSYCZNOŚĆ ANTYBIOTYKÓW

- bezpośrednie działanie toksyczne

- zaburzenia równowagi normalnej flory bakteryjnej

- alergia

Bezpośrednie działanie toksyczne

1. zaburzenie słuchu i równowagi: AMINOGLIKOZYDY

2. zaburzenia świadomości, stany podniecenia (zespół Hoign'a): PENICYLINA

3. uszkodzenie wątroby: TETRACYKLINY, MAKROLIDY, LINKOMYCYNA, AMFOTERYCYNA

4. uszkodzenie nerek: AMINOGLIKOZYDY, POLIPEPTYDY, AMFOTERYCYNA, CEFALOSPORYNA

5. zespoły cytopeniczne: CHLORAMFENIKOL, CEFALOSPORYNY, LINKOMYCYNA, KARBENICYLINA

6. działanie kuraropodobne: AMINOGLIKOZYDY

7. skazy krwotoczne: CEFAPERAZON, CEFAMANDOL

8. reakcje disulfiramopodobne: CEFAPERAZON, CEFAMANDOL

ANTYBIOTYKI BAKTERIOSTATYCZNE

MAKROLIDY

LINKOSAMIDY

TETRACYKLINY

CHLORAMFENIKOL

KYFAMYCYNY

DZIAŁANIE BAKTERIOSTATYCZNE

przez

HAMOWANIE biosyntezy białek

• 
  ERYTROMYCYNA

• DAWERCYNA

• ROKSYTROMYCYNA

• SPIRAMYCYNA

• OLEANDROMYCYNA

• AZYTROMYCYNA

makrolidy

SPEKTRUM

• bakterie G (+)

• niektóre bakterie G(-), np. Bordetella pertussis, Haemophilus influencae

• bakterie atypowe: Corynebacterium diphteriae, Mycoplasma poeumoniae, Legionella pneumophila,
  Chlamydia trachomatis

OPORNOŚĆ KRZYŻOWA DROBNOUSTROJÓW SZYBKI ROZWÓJ OPORNOŚCI NA ERYRTOMYCYNĘ

wskazania:

- zakażenia ukł. oddechowego (angina, zapalenie zatok, oskrzeli, płuc - także nietypowe)

• zapalenie ucha

• zakażenia ukł. pokarmowego i dróg żółciowych

• rzeżączkowe i chlamydiowe zapalenie cewki moczowa

• kiła

• zakażenia skóry

MAKROLIDY MOGĄ ZASTĄPIĆ PENICYLINY NATURALNE W PRZYPADKU UCZULEŃ LUB OPORNOŚCI

MAKROLIDY

MAŁO TOKSYCZNE

działania niepożądane:

• uczulenie

• objawy dyspeptyczne

- żółtaczka cholestatyczna

przeciwwskazania:

• nadwrażliwość

• ciąża i karmienie piersią - względne

• ciężka niewydolność nerek - względne

interakcje:

• ANTAGONIZM z antybiotykami bakteriobójczymi oraz linkosydami

• KONKURENCYJNE działanie z chloramfenikołcm

• ZWIĘKSZENIE toksyczności aminofiliny, karbamazepiny, cyklosporyny, digoksyny

- ZWIĘKSZENIE stężenia we krwi doustnych leków przeciwcukrzycowych i przeciwzakrzepowych

LINKOSAMIDY

• LINKOMYCYNA

• KLINDAMYCYNA

mechanizm działania:

—> blokowanie biosyntezy białek przez wiązanie z podjednostką 50S rybosomu i zaburzenie procesu elongacji łańcucha polipeptydowego

->hamowanie produkcji glikokaliksu oraz enzymów i toksyn bakteryjnych

-> wzmaganie odpowiedzi immunologicznej

-> stymulacja migracji makrofagow i leukocytow do miejsca zakażenia

-> zmniejszenie adhezji bakterii do kom. i tkanek

-> hamowanie syntezy TNF

LINKOSAMIDY

spektrum: - beztlenowce G(-): Bacteroides fragilis, Clostridium,

Fusobacterium - tlenowe bakterie G(+): Streptococcus, Staphylococcus

BARDZO DOBRE WCHŁANIANIE Z PRZEWODU POKARMOWEGO

DOSKONAŁA PRZENIKALNOŚĆ DO TKANEK

Wskazania

- zakażenia

• górnych i dolnych dróg oddechowych

• skóry i tkanek miękkich

• kości i stawów !!!!!!!!!!!

• jamy brzusznej i narzadów miednicy małej

- posocznice

- zapalenia wsierdzia

- zakażenia stomatologiczne

LINKOSAMIDY

działanie niepożądane:

• zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego

• skórne odczyny alergiczne

• zaburzenia czynnościowe wątroby, żółtaczka

• zaburzenia układu krwiotwórczego

• zapalenie żył

• wtórne zakażenia grzybicze

przeciwskazania:

• nadwrażliwość

• niewydolność wątroby

• niewydolność nerek

• ciąża i okres karmienia

• wcześniaki

• schorzenia przewodu pokarmowego

inne reakcje:

- ANTAGONIZM z erytromycyna, chloramfenikolem,tetracyklinami

- NASILENIE działania leków zwiotczających mięśnie

TETRACYKLINY

mechanizm działania:

-> hamowanie biosyntezy białek

->hamowanie processow fosforylacji w komorkach bakteryjnych

TETRACYKILNY

/ \

NATURALNE MODYFIKOWANE

-CHLOROTETRACYKLINA -ROLITETRACYKLINA

-OKSYTETRACYKLINA -metacyklina

-TETRACYKLINA -DOKSYCYKLINA

-MINOCYKLINA

TETRACYKLINY

BARDZO SZEROKIE SPEKTRUM DZIAŁANIA

spektrum:

-> bakterie G(+): Streptococcus, Staphylococcus,

Listeria monocytogenes, Clostridium tetani

-> bakterie G(-): E. coli, Brucella, Shigella, Haemophilus, Neisseria, Vibrio cholerae

-> bakterie atypowe: Rikettsiae, Mycoplasma, Chlamydiae, Spirochetae

wskazania:

- riketsiozy (dur plamisty, gorączka Q)

- bruceloza, tularemia, dżuma

- zapalenia płuc (typowe i atypowe)

- zakażenia dróg moczowych i pokarmowych

- zakażenia wywołane przez mykoplazmy, chlamydia, przecinkowce cholery, toksoplazmy

- choroby przyzębia

ŁATWA PENERTACJA DO TKANEK

CHLORAMFENIKOL

SZEROKIE SPEKTRUM DZIAŁANIA ALE GROŹNE DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE

Zastosowanie lecznicze powinno być ograniczone tylko do przypadków gdzie korzyści wynikające z jego zastosowania przeważają nad ryzykiem wystąpienia działań toksycznych.

mechanizm działania:

-» hamowanie biosyntezy białek i lipidów w komórce

TETRACYKLINY

działania niepożądane:

• zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego

• uszkodzenie wątroby

• uszkodzenie nerek

• skórne odczyny alergiczne, nadwrażliwość na światło

• zmiany w obrazie krwi

• przebarwienia i hipoplazja zębów

• wzrost ciśnienia śródczaszkowego

• wtórne infekcje grzybicze i bakteryjne

WYKAZUJĄ DZIAŁANIA TERATOGENNE

przeciwskazauiaz

• ciąża i karmienie piersią

• dzieci do 12 roku życia

• niewydolność nerek

• uszkodzenie wątroby

• toczeń układowy

CAŁKOWITA OPORNOŚĆ KRZYŻOWA WŚRÓD TETRACYKLIN NATURALNYCH

CHLORAMFENIKOL

działania niepożądane:

• niedokrwistość aplastyczna

• zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego

• reakcje alergiczne

• odczyny neurotoksyczne

• wtórne zakażenia grzybicze i bakteryjne

• zespół „szary syndrom"

DWA TYPY DZIAŁAŃ MIELOTOKSYCZNYCH:

1. zależna od stosowanej dawki leku niedokrwistość hemolityczna,
   ustępująca zazwyczaj po zaprzestaniu stosowania Ieku;
   towarzyszy jej niekiedy trombocytopenia i leukopenia

2. niezależna od stosowanej dawki leku niedokrwistość
   anaplastyczna, która stanowi poważne zagrożenie dla życia i
   może wystąpić nawet po wielu tygodniach od odstawinia leku

CHLORAMFENIKOL

spektrum:

-> bakterie G(-): Salmonella typhi, Salmonella paratyphi, Haemophilus influenzae, Neisseria meningitis

-> bakterie G(+)

-> riketsje

wskazania:

• dury i paraduty

• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

- rikietsjozy

- brucelloza

- zakażenia ukł. oddechowego wywołane przez Klebsiella pneumoniae

przeciwskazania:

- choroby wątroby

- ciąźa

- NOWORODKI

- uszkodzenie układu krwiotwórczego

CHLORAMFENIKOL

Zespół szary syndrom:

objawy:

• sinica

• duszność

• wymioty

• hipotermia

• zapaść

przyczyna:

niedojrzałość układu enzymatycznego noworodka =>

brak możliwości wiązania antybiotyku z kwasem glukuronowym

interakcje:

• ANTAGONIZM - B-laktamy, makrolidy

• NASILENIE działania pochodnych
  sulfonylomocznika

• WYDŁUŻENIE T1/2 pochodnych
  dihydroksykumaryny

• POTĘGOWANIE działania mielotoksycznego
  indometacyny, fenylobutazonu, kotrimoksazolu

TOKSYCZNOŚĆ ANTYBIOTYKÓW

• bezpośrednie działanie toksyczne

• zaburzenia równowagi normalnej flory bakteryjnej

- alergia

Bezpośrednie działanie toksyczne

1. zaburzenie słuchu i równowagi: AMINOGLIKOZYDY

2. zaburzenia świadomości, stany podniecenia (zespół Hoign'a): PENICYLINA

3. uszkodzenie wątroby: TETRACYKLINY, MAKROLIDY,LINKOMYCYNA, AMFOTERYCYNA

4. uszkodzenie nerek: AMINOGLIKOZYDY, POLIPEPTYDY, AMFOTERYCYNA, CEFALOSPORYNA

5 zespoły cytopeniczne: CHLORAMFENIKOL, CEFALOSPORYNY, LINKOMYCYNA, KARBENICYLINA

6. działanie kuraropodobne: AMINOGLIKOZYDY

7. skazy krwotoczne: CEFAPERAZON, CEFAMANDOL

8. reakcje disulfiramopodobne: CEFAPERAZON, CEFAMANDOL

TETRACYKLINY - INTER AKCJE

Penicyliny i inne antybiotyki bakteriobójcze	działanie antagonistyczne
Leki zobojętniające	zmniejszone wchłanianie
Insulina	oksytetracyklina nasila działanie hipoglikemiczne
Tabletki antykoncepcyjne	zmniejszenie skuteczności
Digoksyna	zwiększenie stężenia digoksyny
Warfaryna	zwiększenie działania przeciwzakrzepowego
Karbamazepina Fenytoina	zmnieszenie steżenia doksycykliny

RYFAMYCYNY

mechanizm działania:

hamowanie syntezy kwasów nukleinowych

spektrum:

- bakterie G(+) w tym także Staphylococcus aureus

- bakterie G(-): E. coli, Pseudomonas aeruginosa,
indolo (+) Proteus, Neisseria, Haemophilus

- prątki gruźlicy

RYFAMPICYNA

wskazania:

- gruźlica

TETRACYKLINY

BARDZO SZEROKIE SPEKTRUM DZIAŁANIA

spektrum:

-> bakterie G(+): Streptococcus, Staphylococcus, Listeria monocytogenes, Clostridium tetani

-> bakterie G(-): E. coli, Brucella, Shigella, Haemophilus, Neisseria, Vibrio cholerae

-> bakterie atypowe: Rikettsiae, Mycoplasma, Chlamydiae, Spirochetae

wskazania:

- riketsiozy (dur plamisty, gorączka Q)

- bruceloza, tularemia, dżuma

- zapalenia płuc (typowe i atypowe)

- zakażenia dróg moczowych i pokarmowych

- zakażenia wywołane przez mykoplazmy, chlamydia, przecinkowce cholery, toksoplazmy

- choroby przyzębia

ŁATWA PENERTACJA DO TKANEK

FARMA - Antybiotyki 1

FARMA - Antybiotyki 1

FARMA - Antybiotyki 1

FARMA - Antybiotyki 1

FARMA - Antybiotyki 1

FARMA - Antybiotyki 1

FARMA - Antybiotyki 1

FARMA - Antybiotyki 1

FARMA - Antybiotyki 1

FARMA - Antybiotyki 1

FARMA - Antybiotyki 1

FARMA - Antybiotyki 1

FARMA - Antybiotyki 1

FARMA - Antybiotyki 1

FARMA - Antybiotyki 1

FARMA - Antybiotyki 1

PENICYLINA KRYSTALICZNA

PENICYLINA KRYSTALICZNA

PENICYLINA BENZYLOWA

DIBENZYLOETYLENODIAMINA

---