Zaburzenia ukł. oddech

Duszność - podmiotowe uczucie utrudnienia oddychania, w kt dochodzi do udziału mm. pomocniczych.

Objawy:

• zaciąganie międzyżebrzy, dołków nad- i podobojczykowych

• głośny wdech, wydłużony wydech

• oddech stękający, westchnienia

Duszność dzielimy na :

• wdechową - utrudnienie przepływu powietrza w czasie wdechu (stridor)

• mieszana - stridor i wheesing

• wydechowa - wheesing

Duszność wdechowa

Etiologia: czynnik szkodliwy umiejscowiony jest w górnych odcinkach ukł. oddechowego

Objawy:

• wdech - długi, świszczący i głośny

• wydech - krótki, małosłyszalny

• praca pomocniczych mm. oddechowych

Występowanie:

• zarośnięcie nozdrzy tylnych

• zapalenie górnych dr. oddechowych

• ciało obce w krtani

• krup, zapalenie krtani, zapalenie nagłośni

• ropień pozagardłowy lub nagłośni

• laryngospasmus (kurcz krtani)

• wrodzona wiotkość ktrani

Duszność mieszana

Etiologia: proces chorobowy dotyczy dolnych odcinków ukł. oddechowego

Objawy:

• świst wdechowy

• świst wydechowy

• tachypnoe

• wzrost pracy mm. oddechowych

Występowanie:

• zapalenie płuc

• niedodma

• odma opłucnowa

• zapalenie opłucnej

• ciało obce w tchawicy, oskrzelach

• ucisk z zew. (guzy, WCH, grasica)

Duszność wydechowa

Etiologia: występuje w zwężeniu mniejszych oskrzeli, oskrzelików

Objawy:

• długi. szeleszczący wydech

• krótki niesłyszalny wdech

• wzrost pracy przepony

• wdechowe, beczkowate ustawienie kl. piersiowej

• odgłos opukowy nadmiernie jawny

• szmer pęcherzykowy o wydłużonym wydechu, świsty

Występowanie:

• astma oskrzelowa

• zapalenie oskrzelików

• obturacyjne zapalenie oskrzeli

• dysplazja oskrzelowo-płucna

• pierścienie naczyniowe

• zespoły aspiracyjne

Zarośnięcie nozdrzy tylnych

• wada wrodzona polegająca na obecności kostnej lub błoniastej przegrody między nosem a gardłem

• może być obustronna lub jednostronna

• obustronne zarośnięcie

• stan zagrożenia życia

• objawy są w 1 dobie życia

• stałe oddychanie przez usta

• duszność wdechowa

• sinica przy zamknięciu ust, ustępuje przy płaczu

• niemożność przeprowadzenia cewnika z nosa do gardła

Ciało obce w dr. oddechowych

• krtań

• objawy:

• nagła duszność wdechowa

• stridor

• sinica

• chrypka, bezgłos

• dławiący kaszel

• krwioplucie

• rozpoznanie:

• laryngoskopia bezpośrednia

• RTG szyi (A/P i boczne)

• leczenie: usunięcie ciała obcego w czasie laryngoskopii bezpośredniej

• Tchawica

• objawy:

• duszność mieszana

• świsty

• sinica

• kaszel

• chrypka

• rozpoznanie:

• bronchoscopia

• RTG

• leczenie: usunięcie ciała obcego w czasie bronchoscopii

• Oskrzela

• objawy wczesne:

• napadowy kaszel

• „duszenie się”

• krztuszenie

• duszność mieszana

• Okr. utajenia

• sporadyczne pokasływanie

• świsty

• okr. późny:

• nawracające, płatowe zapalenie płuc

• nie poddająca się leczeniu „astma” z epizodami stanu astmatycznego

• bad. fizykalne:

• osłabienie, zniesienie drżenia głosowego

• stłumienie opuku

• niedodma

• rozedma następowa

Zespół krupu

• ostry stan zapalny nagłośni, krtani lub okol. podnagłośniowej

• wyróżniamy:

• skurczowy zespół krupu

• wirusowe zapalenie krtani

• zapalenie nagłośni

• bakteryjene zapalenie nagłośni

Skurczowy zespół krupu

Etiologia:

• wirusowa

• nadreaktywność dr. oddechowych

• szczyt zachorowań 1-3 r.ż.

Objawy:

• nagły początek (noc)

• stridor

• szczekający kaszel

• chrypka

• niepokój

• wzrost temp. lub w normie

• WBC = N

• obrzęk okolicy pogłośniowej

Leczenie:

• nawilżanie sterydy

• inkubacja

Zapalenie nagłośni

Etiologia: Hemophilus influenze B

Szczyt: 2-7 r.ż.

Objawy:

• szybki przebieg

• narastająca duszność wdechowa

• bezgłos

• stridor

• utrudniona mowa, połykanie

• ślinotok

• bladość/sinica

• niepokój, zaburzenia świadomości

• wstrząs

• gorączka

• wzrost WBC

• obrzęk nagłośni

Leczenie:

• tlen/nawilżanie

• cefalosporyny II gen.

Odma opłucnowa

Przyczyny:

• pęknięcie pęcherzyka rozedmowego

• ropniak opłucnej

• ropień płuc

• ciało obce w płucach

• uraz kl. piersiowej

• powikłania po zabiegu chirurgicznym

• samoistna

Rodzaje:

• zamknięta - brak połączenia z powietrzem zew. przez ścianę kl. piersiowej lub drzewa oskrzelowego

• wentylowa - powietrze wpada i nie może ujść z kl. piersiowej (wzrost ciśń. w klatce)

Objawy:

• nagłe pogorszenie stanu

• duszność

• ból w klatce

• sinica

• niepokój odgłos bębenkowy

• szmer oddechowy zmieniony

Rozpoznanie:

• Rtg kl. piersiowej - zapadnięcie płuca, przesunięcie śródpiersia w str. zdrową

Leczenie:

• cewnik do jamy opłucnowej w celu rozprężenia płuca i drenaż ssący

• tlen

• leczenie p/bólowe

• leczenie przyczynowe

Astma oskrzelowa

• przewlekły stan zapalny dr. oddechowych charakteryzujący się napadami kaszlu. świszczącym oddechem i dusznością wydechową

• stan astmatyczny - ciężki napad asty prowadzący so niewydolności oddechowej, w kt pacjent nie reaguje na leki rozkurczowe (st. zagrożenie życia).

Objawy:

• często nocą

• kaszel z odktuszaniem gęstej plwociny

• duszność wydechowa

• wheesing

• bladość/sinica

• niepokój, splątanie, senność

• tachycardia

• szmer pęcherzykowy o wydłużonym wydechu

• świsty

• osłuchowo cisz nad płucami

Postępowanie:

• wywiad

• bad. palpacyjne

• gazometria

Zapalenie oskrzelików

• ostry stan zapalny oskrzelików, pęcherzyków płucnych i tk. śródmiąższowej o przebiegu bardzo ciężkim w kt dochodzi do ostrej niewydolności oddechowej

• występuje w 1 r.ż.

Etiologia:

• wirusy:

• RS

• grypy

• parwowirusy

Objawy:

• pierwsze 3 dni obj. nieżytu nosa i gardła

• duszność mieszana z przewagą wydechowej

• gorączka

• tachypnoe

• tachycardia

• bladość-sinica

• niepokój-zaburzenia świadomości

• bezdech, westchnienia

Bad. fizykalne:

• odgłos bębenkowy

• szmer pęch. o wydłużonym wydechu

• rzężenia drobnobańkowe

• trzeszczenia, świsty

Rozpoznanie:

• obraz kliniczny

• gazometria

• Rtg

• bad. wirusologiczne

Leczenie:

• pozycja półleżąca

• tlen

• nawilżanie

• antybiotykoterapia

• kortykosterydy

• beta2mimetyki, aminophilina

• Ribavitin

• wyrównanie zaburzeń gosp. wodno-elektrolitowej

5

---