Konflikty Społeczne
Ralph Dahrendorf „Nowoczesny konflikt społeczny” W-wa 1993.
Buczkowski, Matczak „Konflikt nieunikniony wspólnoty- władza lokalna wobec konfliktów spowodowanych rozwojem” Poznań 2004.
Skarżyńska, Jakubowska, Wasilewski (red.) „Konflikty międzygrupowe- przejawy, źródła i metody rozwiązywania” W-wa 2007.
Analiza konfliktu:
- przyczyny
- przebieg
- zakończenie
Konflikty społeczne:
- walka
- rewolucja
- spór
- nierówność
- nieporozumienie
- niesprawiedliwość
- rywalizacja
- klasa robotnicza (klasa społeczna)
- antagonizmy
- fobie
- konflikt w rodzinie
- rasizm
Klasy społeczne:
- robotnicy
- kapitaliści
Wyznacznikiem są czynniki ekonomiczne.
Społeczeństwo:
- zmiany
- relacje (pomiędzy jednostkami, grupami, klasami społecznymi, warstwami, instytucjami, partiami, związkami zawodowymi, organizacjami, kategoriami społecznymi, zbiorowościami, społeczności lokalne (małe miasta i inne)
Kategorie społeczne:
- studenci
- bezdomnie
- kobiety
- zawodowe
- lekarze, wykładowcy
Kluczem jest zawód, wykształcenie w wyznaczaniu kategorii społecznych, brak kontaktu, wspólnych celów.
Cechy społeczny: wykształcenie, dochód, płeć, wiek, miejsce zamieszkania.
DEFINICJE- porządkują, są jednoznaczne, precyzują, systematyzują, obiektywnie wolne od oceniania i ideologii (pojęcia w socjologii)
Ideologia- jest tendencyjna, oceniająca (krytyka), wiąże się z układami, władzą, systemami władzy.
Najbardziej konfliktowe grupy, kategorie, zbiorowości:
- kibice (kibole)
- politycy (partie polityczne)
- związki zawodowe (górnicy, pielęgniarki, policjanci, nauczyciele)
- terroryści
- subkultury (dresiarze, skini)
- komornicy
- rodzina (konflikt międzypokoleniowy), grupy towarzyskie [mikro], zrzeszenia, grupy sąsiedzkie, w miejscu pracy
- konflikty dzielnicowe, lokalne, branżowe, pomiędzy firmami
- religijne (k. katolicki, judaizm, islam) w ramach jednej religii, religia a instytucje polityczne, pomiędzy przedstawicielami (zwierzchnikami) religii a przedstawicielami świeckimi, związki wyznaniowe- sekty)
-polityka, struktury władzy
- kulturowa
- etniczna
- narodowa
- ekonomiczna
Podłoże ekonomiczne
Politycy- pracownicy
- przedsiębiorcy w przeds. Państwowym
- przedsiębiorcy prywatni- przyszli udziałowcy
Kulturowa:
- konflikt międzykulturowy- zbiorowości o odmiennej kulturze religijnej, odmiennym wyznaniu, np. we Francji katolicy- muzułmanie
- polityka a środowisko kulturowe
- jednostka a władza- wolność słowa
- medyczne badania naukowe a kościół
- lekarze- teolodzy, prawnicy, nieuleczalnie chorzy, osoby starsze, ruch społeczny, media
- życie, zdrowie, przekonania religijne
- sukces zawodowy i korporacja a wartości rodzinne
- ekolodzy i przedsiębiorcy a wartości i interesy.
Kultura- system kulturowy, wartości, normy, wzory zachowań.
Artysta świecki a wartości religijne.
Wartości:
Rodzina, zdrowie, wykształcenie, wiara, prestiż, miłość, zamożność, posiadanie, praca, poczucie bezpieczeństwa, szczęście, naród, patriotyzm, sprawiedliwość, wolność, niepodległość, niezależność, samorealizacja, wolność słowa.
Zjawiska społeczne:
- styczność społeczna
- stosunki społeczne
- interakcje (działanie)
- grupy
- społeczności
- społeczeństwa ogólne
- procesy społeczne
Struktura społeczna- ogół zależności, dystansów, hierarchii, relacji, nadrzędności pomiędzy różnymi składnikami życia społecznego
Struktura społeczna w tym ujęciu to system społeczny. System ten jest spójny przez system kulturowy (wartości, normy, wzory zachowań, cele)
System społeczny ≠ system kulturowy (konflikt)
sukces finansowy jako cel kulturowy
Może nastąpić rozbieżność pomiędzy normami i celami kulturowymi a możliwościami działania jednostek zgodnie z tymi normami (możliwościami jakie daje struktura społeczna). Struktura społeczna może stanowić zaporę lub otwarte drzwi dla realizacji przyjętych celów.
Kiedy struktura społeczna i kulturowa są źle zintegrowane- dochodzi do załamania norm, destabilizacji systemu społecznego, dezintegracji (marnowanie kapitału ludzkiego).
Problem społeczny: kobieta matka a kobieta pracująca
Struktura społeczna |
Wartości |
- niższa pozycja społeczna - niższe wynagrodzenie kobiety na tym samym stanowisku - stereotyp kobiety matki- polki - kampania społeczna jako łagodzenie konfliktów - ustawa o przedszkolach - ustawa o opiekunkach do dzieci - zmiana modelu wychowania (rodziny) - warunki rekrutacji do przedszkoli (mała liczba przedszkoli) - zasiłki rodzinne i odliczenia podatkowe - ogniska osiedlowe |
- potrzeba sukcesu zawodowego - samorealizacja - rodzina - wykształcenie (edukacja) - kampanie społeczne (propagowanie wartości) - zmiana modelu wychowania rodziny - małżeństwo, związki nieformalne |
Przyczyny i czynniki, które doprowadziły do konfliktu ról:
- starzenie się społeczeństwa
- internalizacja wartości związanych z odniesieniem sukcesu zawodowego
- brak pracy
- duże Wydatki na rodzinę, niskie dochody
- niedostosowanie prawa do problemów rodziny
- funkcjonowanie systemu pomocy społecznej
Przejawy konfliktu:
- protesty rodziców
- istnienie szarej strefy
- prezentacje konfliktów i napięć w mediach
- przejawy zaniedbania dzieci
- obecność debaty politycznej i społecznej
Skutki (zmiany w strukturze)
- ryzyko zwiększenia patologii społecznych
- niski przyrost naturalny
- zmiany w prawie (ustawodawstwie)
- kryzys rodzinny
- wzrost liczby rodzin rozbitych
- zmiana modelu małżeństwa i wychowania dzieci
- zmiany w pełnieniu roli ojca
- wzrost roli kobiety w społeczeństwie
- konflikty w małżeństwie i w dalszej rodzinie
- większa zachorowalność (np. osłabienie zdrowia psychicznego) i rozwój instytucji związanych z jego ochroną
Przedsiębiorstwo jako grupa:
Konflikt w trzech aspektach:
- psychologiczny
- strukturalny
- bahwioralny
PPH „Serex” produkcja i handel serami pleśniowymi
Struktura przedsiębiorstwa:
Zarząd
Pracownicy kadr i biura
Dział produkcyjny
Dział zaopatrzenia
Dział dystrybucji i sprzedaży
Dział marketingu
Kobieta- zastępca kierownika w dziale sprzedaży
- konflikt psychol. Rywalizacje, presja utrzymywania wyników pracy. Konflikt aspiracji z kompetencjami. |
- konflikt behawior. Z kierownikiem - zmęczenie pełnieniem dwóch ról - niska efektywność - brak podwyżek ze strony pracodawcy - przegrywa rywalizację z innymi pracownikami |
- konflikt struktur. Czas pracy Zakres obowiązków. |
System kulturowy- to wartości, normy i wzory zachowań wspólne dla członków społeczeństwa lub grupy.
Kultura określa również sposoby osiągania, podążania do celu.
Np. 1676 zł- płaca minimalna
Konflikt psychologiczny |
Konflikt behawioralny - większe ryzyko popełnienia błędów - gorsze relacje z innymi pracownikami - rzadszy udział w szkoleniach - ryzyko zwolnień lekarskich z powodu dzieci - brak nadgodzin |
Konflikt strukturalny |
ZWIĄZKI ZAWODOWE CHCĄ 1676ZŁ PŁACY MINIMALNEJ:
Przyczyny konfliktu (po stronie pracowników i związków zawodowych)
- niskie płace
- trudne warunki materialne pracowników- podłoże
- wzrost kosztów utrzymania
- inflacja
- poczucie nierówności, deprywacji, niedocenienia
- niezadowolenie z działań rządu
- chęć podniesienia poziomu życia
- artykulacja swoich potrzeb
Przyczyny konfliktu (po stronie rządu)
- trudna sytuacja finansowa przedsiębiorstw
- deficyt budżetowy
- wysokie koszty utrzymania pracownika
- ryzyko powiększenia szarej strefy
- wysokie bezrobocie
- niska wydajność pracowników
- niska skuteczność polityków w sektorze gospodarczym
- spadek konkurencyjności
- kryzys ogólnoświatowy
- konieczność lokowania w środki trwałe i rozwój technologiczny, a nie pracowników
- silna konkurencja z zagranicy oraz dużych korporacji
Przedmiot konfliktu
- wzrost minimalnego wynagrodzenia
- konflikt ma charakter ekonomiczny
- cel konfliktu jest instrumentalny
- postawiony jest jeden cel i jest on konkretny
- konflikt nie będzie gwałtowny ze względu na cel
- jest duże prawdopodobieństwo, że konflikt będzie pojawiał się co jakiś czas
Przebieg konfliktu:
Przebieg konfliktu jest od momentu wycofania akceptacji po próby zorganizowania grup konfliktowych.
wycofanie legitymacji
początki świadomości interesów obiektywnych (zawsze interesy grupowe)
pobudzenie emocjonalne pokrzywdzonych
- niezorganizowane wybuchy frustracji
- wyrażanie niezadowolenia
- pojawienie się problemu w mediach
- rośnie potrzeba informowania ogółu społecz. O problemie, uszczegółowienie celów
- pracownicy (ludzie) będą bardziej zaangażowani w dążenia do konfliktu i jego rozwój jeśli spostrzegą, że inni są skłonni ich poprzeć.
IV- próby zorganizowania się
- pracownicy mobilizują się, aby wysunąć swoje żądania- potrzebują:
1. przywódcy (związki zawodowe- władze związków)
2. zasobów finansowych, odpowiednich uregulowań prawnych, gwarantujących im wolność zrzeszania się, artykułowania roszczeń, zapewnienie dostępu do mediów).
3. zdolności do wzajemnego porozumienia w przedmiocie konfliktu, oraz muszą przyjąć wspólne stanowiska.
Objawy konfliktu:
strajki (pikiety, wystąpienia publiczne, demonstracje)
kampanie informacyjne (debaty, wysuwanie konkretnych żądań do konkretnych pracowników decyzyjnych)
negocjacje zbiorowe (pozyskiwanie zwolenników, mediacje, propozycje zmiany projektów ustaw)
zbieranie podpisów (rozmowy trójstronne, konsultacje z ekspertami, specjalistami)
Skutki konfliktu (ogólne)
- zwiększenie bezrobocia
- zmniejszenie przywilejów pracowników w zakładach pracy (brak wyjazdów integracyjnych) dodatkowe, ubezpieczenie itp.
- powiększenie szarej strefy
- większa władza i prestiż związków zawodowych
- wzrost niezadowolenia niektórych grup
- wzrost poparcia politycznego dla niektórych ugrupowań politycznych
- pogorszenie kondycji przedsiębiorstw
- mniejsze zainteresowania inwestorów zagranicznych (silne związki zawodowe)
- zmniejszenie zatrudnienia na umowę o pracę
- wzrost składek ZUS i wpływów z podatków
Skutki dla pracowników:
- wyższe wynagrodzenie minimalne
- wyższe wymagania pracodawców wobec pracowników
- redukcja etatów
- wyższe wymagania wobec kandydatów
- poczucie zadowolenia wśród pracowników, liczenia się w systemie społecznym
- poprawa warunków życia
Wystawa „Ciała” W-wa 2006
Konflikt wartości:
Stosunek do ciała
Szacunek do ciała
ZA |
PRZECIW |
- ciekawość ludzkiego ciała - edukacja przez szokowanie - profilaktyka chorób - skupienie uwagi na wartościach obowiązujących w społeczeństwie - brak dostosowania prawnego do rzeczywistości (próby dochodzenia odnośnie przepisów prawnych) |
- ciało należy pochować - zwłokom należy się szacunek - przekroczenie sfery sacrum - nie wolno zwłok traktować instrumentalnie - brak szacunku do wartości religijnych - uprzedmiotowienie osoby (wartość osoby ludzkiej) |
Pozycje
Role społeczne
Układ władzy
Zależności
Dystanse
Funkcje, hierarchie
Społeczeństwo bez hierarchii, to agregat jednostek (łakomy kąsek)
Położenie społeczne- miejsce geograf. z którego np. pochodzimy
Kapitał społeczny
Możliwości osiągnięcia celu
Poziom zamożności, dobra praca, wysokie zarobki, wysoka pozycja
Struktura (modyfikacje struktury w celu osiągnięcia celu)
W Polsce łączy się z wartością, jaką jest rodzina
Konflikt może być w samym systemie społecznym lub pomiędzy systemem społecznym, a systemem kulturowym.
podłoże
Wzrost świadomości w konieczności dochodzenia swoich praw w zakresie wynagrodzeń