> > DIAGNOSTYKA PEDAGOGICZNA
> > 02.03.2011
> > Diagnoza – (diagnozie, różnicowanie lub osądzanie) rozpoznanie czegoś, co jest nieprawidłowe, odchylenie od normy
> > W diagnostyce ważna jest sztuka stawiania diagnozy
> > Do postawienia właściwej diagnozy potrzeby jest ogromny zasób wiedzy, wiedza musi być poparta badaniami, aby móc postawić pełną i rzetelną diagnozę
> > Diagnoza wywodzi się z medycyny
> > J. Korczak – przyczynił się do powstania diagnostyki, umiejętności postawienia danego stanu rzeczy
> > Jeśli pedagogika zechce iść drogą utorowaną przez medycynę musi wypracować diagnostykę wychowawczą, opartą na rozumieniu objawów; czym gorączka, kaszel, katar dla lekarza tym uśmiech, łza i rumieniec dla wychowawcy
> > Źródła poznania diagnostyki:
> > - doświadczenie – przygotowanie do opisu diagnostycznego, przeprowadzenie szeregu doświadczeń
> > - rozumowanie – szereg operacji myślowych
> > - intuicja – efekt wprawy, doświadczenia, rozumowania
> > Poznanie diagnostyczne jest procesem heurystycznym
> > Stawiając hipotezę musimy zebrać odpowiednią ilość materiałów, aby ją zweryfikować
> > Procedura – obserwacja środowiskowa (symetryczna, ukierunkowana)
> > Łącząc rozumowanie i doświadczenie jesteśmy w stanie orzec i zinterpretować informację – dzięki temu możemy postawić diagnozę, co odróżnia od prostego zbierania danych
> > Diagnoza:
> > - znaczenie wąskie – jest to wszelkie rozpoznanie jakiegoś stanu rzeczy i jego tendencje rozwojowe na podstawie jego objawów i w oparciu o znajomość ogólnych prawidłowości
> > - znaczenie szerokie – jest to wszelkie rozpoznawanie badanego stanu rzeczy przez zaliczenie go do znanego typu lub gatunku, przez przyczynowe i celowościowe wyjaśnienie tego stanu rzeczy, określenie jego fazy obecnej oraz przewidywanie dalszego rozwoju
> > Etapy diagnozy – w szerokim znaczeniu:
> > - opis diagnostyczny
> > - ocena diagnostyczna
> > - konkluzja
> > Aspekty oceny diagnostycznej – oceny cząstkowe lub diagnozy):
> > - ocena cząstkowa – przyporządkowująca do klasy, gatunku, typu
> > - ocena genetyczna – ustalenie przyczyn, wyjaśnienie funkcji
> > - ocena znaczenia – ocena celowościowa lub aspekt teleologiczny – ustalenie wpływu czegoś na coś
> > - ocena fazy – ustalenie w jakim etapie, momencie jest diagnozowany przez nas stan rzeczy
> > - diagnoza prognostyczna – przewidywanie dalszego stanu rzeczy
> > 16.03.2011
> > Opis diagnostyczny – zestawienie faktów, nie powinnien zawierać sądów
> > Ocena diagnostyczna:
> > - ocena cząstkowa – przyporządkowanie do klasy lub typu, na podstawie wybranych faktów możemy zidentyfikować sytuację, nazywać interesują sytuację, pozwolić na uporządkowanie, rodzaj klasyfikacji, płeć wykształcenie
> > Nie bazuje na cechach stałych, bardziej bazuje na natężeniu danego zjawiska – typologia
> > Typologie posługują się kombinacjami różnych cech
> > - ocena genetyczna – wyjaśnia obszar uwarunkowań, które spowodowały, że mamy taki stan rzeczy, a nie inny, czynniki, które spowodowały rozwój
> > Wyjaśnienia:
> > * funkcjonalne – pozwalają na prześledzenie pewnego ciągu zmian funkcji, które doprowadziły do danego stanu podmiotu, kontekst wzajemnych zmian wpływających na podmiot
> > * kauzalne – pozwala wyjaśnić bezpośredni ciąg przyczyn i skutków, tok rozumowania redukcyjnego – od skutków do prawdopodobnej przyczyny
> > * indukcja eliminacyjna – według kanonów Mila, dzięki którym możemy ustalić największe prawdopodobieństwo
> > - ocena znaczenia – określenie roli badanego zjawiska dla szerszej całości
> > - ocena fazy – dotyczy zjawisk, które rozwijają się dynamicznie, nie zawsze jest możliwość ustalenia, zależy od dynamiczności ustalenie fazy
> > - ocena diagnostyczna – przewidywanie tendencji rozwojowych w badanym zjawisku, bazuje na poprzednich ocenach, tendencje rozwojowe muszą dotyczyć, też aspektów pozytywnych, a nie tylko aspektów negatywnych
> > - ocena ogólna – podsumowanie dotychczasowych ustaleń, wskazuje na inne dzialania, które trzeba jeszcze zrobić
> > Diagnostyka – teoria diagnozy, nauka o diagnozie
> > Typy metod:
> > - metodyka badania, opisu rzeczywistości badawczej
> > * metodyka badania uogólniającego – metodologia
> > * metodyka badania uszczegółowiającego - diagnostyka
> > - metoda przekształcania rzeczywistości
> > * metoda oddziaływania, pracy z indywidualnym przypadkiem
> > * metoda pracy z grupą wychowawczą
> > * metoda pracy ze społecznością
> > 30.03.2011
> > Funkcje diagnozy:
> > - eksplanacyjna – wyjaśnienie, uzasadnienie
> > - prognostyczna – przewidywanie działań, prognozy, tendencje rozwojowe
> > - ewolucyjna – ocenianie poszczególnych etapów diagnozy
> > - optymalizacyjna – podstawa do podejmowania działań naprawczych
> > - eksperyjno - terapeutyczna – osoba podczas terapia wyrzuca z siebie swoje problemy, co daje możliwość stworzenia odpowiednich warunków ekspresji
> > - poznawcza i praktyczna
> > Modele diagnozy są zależne od tego co jest modelem naszej diagnozy:
> > - przedmiotem sa zachowania niezgodne z normą – model behawioralny, związek między czynnikami które wystąpiły wcześniej (bodźce które wywołały takie zachowanie) a późniejszymi zachowaniami niezgodnymi z normą, pojmowane jako reakcje działań pomocniczych:
> > * wygaszanie
> > * modyfikowanie
> > * wykorzystywanie, manipulowanie bodźcami sytuacyjnymi
> > - model diagnozy interdyscyplinarnej – łączy się z naukami humanistycznymi, są to różnego rodzaju mechanizmy, które regulują zachowanie ludzkie w warunkach społecznych, związane z humanistycznym modelem terapii – podkreślanie wielowymiarowości człowieka (człowiek twórczy, otwarty na doświadczenia, posiadający prawo do swobody, człowiek odpowiedzialny za siebie i za innych) stworzenie człowiekowi odpowiednich warunków do tego aby dokonał modyfikacji w stanach społecznych – najważniejsza jest własna chęć osoby do diagnozowania
> > Zalecenia do diagnozy:
> > - celem jest poznanie człowieka
> > - zrozumienie człowieka
> > - akceptacja wyglądu człowieka
> > 13.04.2011
> > Uwarunkowanie procesu diagnostycznego
> > Proces diagnostyczny odbywa się w sytuacji niepewności – diagnosty i badanego
> > Profesjonalizm diagnosty zależy od czynników podmiotowych i przedmiotowych
> > Kompetencje diagnosty:
> > - wiedza merytoryczna – pedagogika, psychologia, filozofia, Socjologia
> > - umiejętność zastosowania wiedzy teoretycznej
> > - umiejętność obserwowania i prowadzenia rozmowy
> > - posiadanie określonych sprawności technicznych – diagnosta musi umieć posługiwać się narzędziami do diagnozowania, narzędzie adekwatne do sytuacji, łączenie technik i zdobywanie informacji o badanym
> > Proces diagnostyczny jest realizowany w specyficznym kontakcie - wszystkie jego elementy czemuś służą
> > Kontakt werbalny jest realizowany dla celów diagnostycznych – bazujemy na informacjach dotyczących życia badanego; kwestie osobiste, zdobywanie informacji intymnych
> > Techniki budowania kontaktu diagnostycznego:
> > - prawidłowy kontakt diagnostyczny można zdefiniować jako sytuację w której spełnione są warunki pozwalające na otwarte i szczere wyrażanie myśli, uczuć i eksploracje treści ważnych dla rozpoznania diagnostycznego w odróżnieniu od sytuacji gdy warunki te nie sa spełnione, wtedy mówi się o zaburzeniu kontaktu, który wiąże się ze zwiększonym prawdopodobieństwem błędnej diagnozy problemu osoby badanej
> > Cechy kontaktu diagnostycznego:
> > - asymetria ról – przebiegiem kieruje diagnosta
> > - asymetria komunikacji – wypowiada się głównie badany
> > - asymetria funkcji badania – przestrzeganie etyki kontaktu diagnostycznego
> > Kontakt diagnostyczny pełni rolę dla obu osób uczestniczących w procesie diagnostycznym
> > - dla badanego - rola motywująca do zmiany, wartościująca
> > - dla badacza – pokazanie rutyny bądź jej barku w zawodzie, zaangażowanie w proces diagnostyczny, recypatia – diagnosta jest w stanie zdobyć informacje o badanym, jak dana osoba jest odbierana w środowisku
> > Co daje diagnoście udział w kontakcie?
> > Diagnosta z jednej strony stawia diagnozę, a z drugiej dokonuje autodiagnozy
> > Wskaźniki kontaktu diagnostycznego:
> > - diagnosta jest autentycznie zainteresowany wypowiedziami osoby badanej
> > - diagnosta umie tą osobę zrozumieć a nie ocenić
> > - diagnozowany ma poczucie ze każda wypowiedz spotka się z zainteresowaniem
> > - badacz ma poczucie ze diagnosta nie wykorzysta informacji
> > - diagnozowany przejawia reakcje adekwatne emocjonalnie do tego co mówi
> > - w wypowiedziach osoby badanej jest więcej spontaniczności
> > - diagnosta równoważy swoje reakcje
> > - diagnosta jest zawsze zainteresowany tym co powie diagnozowany
> > 04.05.2011
> > Nawiązywanie kontaktu diagnostycznego:
> > - rola pierwszego wrażenia wywołanego przez diagnostę – haloefekt
> > - odpowiednie zachowanie – zachowanie dystansu pomiędzy diagnosta a diagnozowanym
> > - diagnosta nie może zaznaczać swojej wyższości
> > - ważna jest rola pierwszych pytań zadawanych przez diagnostę
> > Podtrzymywanie kontaktu diagnostycznego:
> > - umiejętność radzenia sobie
> > - minimalizowanie poczucia zagrożenia osoby diagnozowanej – dawanie poczucia akceptacji, zrozumienia
> > - ważna jest wewnętrzna zgodność między tym co mówimy a tym co sygnalizujemy
> > - dynamizowanie kontaktu – rozwinięcie tematu połączone z parafrazą
> > - milczenie diagnosty – wyrażanie szacunku dla przeżyć osoby badanej
> > Opór – świadome lub nieświadome unikanie przez badanego penetracji pewnego obszaru treściowego, który może wynikać z świadomego lub nieświadomego poczucia zagrożenia:
> > - przedłużające się milczenie
> > - zmiana tematu rozmowy
> > - intelektualizacja
> > - zmniejszanie głębi i konkretności wypowiedzi
> > - zapominanie pytania
> > - pustka w głowie
> > - objawy somatyczne
> > - czynny atak
> > - świadome kłamstwo
> > - otwarta odmowa
> > Źródła oporu:
> > - wewnętrzne – lęk, poczucie winy
> > - zewnętrzne – nieprawidłowe zachowanie diagnosty
> > Techniki radzenia sobie z oporem:
> > - milczenie
> > - przeformułowanie pytania
> > - podawanie komunikatu o spostrzegawczości
> > - udzielanie dodatkowych informacji
> > - znaczenie roli funkcji badania
> > 11.05.2011
> > Kompetencje diagnosty:
> > - podążanie za klientem, rozumienie słów, znaczenie
> > - empatyczne reagowanie
> > - otwartość
> > - konkretność
> > - koncentracja na tu i teraz
> > Wadliwe nastawienia diagnosty – A. Kępiński:
> > - błąd postawy – podmiotu do przedmiotu, dominacji, brak uwzględniania perspektywy badanego
> > - błąd maski
> > - błąd sędziego – diagnosta przyjmuje postawę wartościującą
> > - błąd skupiania się na negatywnych aspektach diagnozowania
> > - błąd skupiania się na skutkach
> > - błąd redukcji źródeł wiedzy – brak łącznego wykorzystania wiedzy gorącej brak łączenia jej z wiedzą zimną
> > Koncepcja cyklu działania zorganizowanego:
> > A. Lechatelier – trzeba myśleć przed działaniem
> > Kotarbiński – stosowanie preparacji w każdym działaniu
> > 1. Przygotowanie – czynności preparacyjne
> > * określenie celu działania
> > Cel – świadome lub podświadome w danej chwili postępowanie przyszłych stanów rzeczy uważanych za pożądane do których zmierzamy w naszym działaniu, zamierzone działania które w przyszłości wywoła świadomie działający człowiek, cel to to do czego zmierza w swej działalności
> > Szczególnym przypadkiem celu jest zdanie – cel zaakceptowany ze świadomością że został przez kogoś innego zadany
> > Cele realne – obiektywne wykonanie
> > * planowanie działania
> > * pozyskiwanie zasobów
> > 2. Faza realizacji
> > 3. faza kontroli
> > 18.05.2011
> > * planowanie działania – ustalenie toku postępowania, obmyślanie środków i sposobów działania, dostosowanie się do celów jak i warunków w których będziemy działać
> > Plan – uświadomienie sobie i dobranie określonych środków działania dostosowanych do celów i warunków działania z jednoczesnym postanowieniem podjęciem działania
> > Program – ustalenie kolejności działań składowych
> > Jeżeli plan nie został przyjęty do realizacji to wtedy mówimy o projekcie
> > Cechy dobrego planu:
> > - celowy
> > - wykonalny – weryfikacja możliwości zastosowanych środków
> > - zgodny wewnętrznie
> > - giętki, elastyczny i plastyczny
> > - szczegółowy
> > - operatywny
> > - długodystansowy
> > - terminowy
> > - zupełny
> > - racjonalny – jest bardziej racjonalny im jego elementy są ugruntowane poznawczo
> > - sprawność – szybkość wykonania zaplanowanych działań
> > - komunikatywność
> > * pozyskiwanie zasobów
> > Zasoby według prakseologów są to przedmioty służące do osiągnięcia celu, narzędzia, materiały, czas, ludzie
> > Ustalenia dla rozpoczęcia działania:
> > - poznanie jakiegoś stanu rzeczy, poszukuje się elementów które w jednostce i w jej środowisku są elementy pozytywne
> > 2. Faza realizacji planu
> > Opis â†' ocena â†' konkluzja
> > Wykonujemy określone czynności aby zrealizować działania
> > 3. Faza kontroli
> > Jak? W jakim celu? Co należy robić? – uwzględnianie działań, wykonanie, kto może jeszcze pomóc
> > Jest to końcowy etap działania – realizacja planu polega na kontroli, oprócz kontroli uznaje się nadzór, superwizje