Ordery i odznaczenia nadane przez władze polskie na Zachodzie za zasługi w latach wojny 1939-1945.

Nazwa odznaczenia	Klasy	Data ustanowienia i organ ustanawiający	Nadawany za..	Ważniejsi odznaczeni	Uwagi
Order Wojenny Virtuti Militari	I - Krzyż Wielki II - Krzyż Komandorski III - Krzyż Kawalerski IV - Krzyż Złoty V - Krzyż Srebrny	Rozkaz NW z 1940r., ogłoszony w styczniu 1941r.	„nagroda wybitnych czynów wojennych, połączonych z całkowitą ofiarnością hasła <<Honor i Ojczyzna>> „	K. Komandorski: gen. W. Anders, gen. T. Bór-Komorowski, gen. M. Tokarzewski-Karasiewicz K. Kawalerski: gen. S. Maczek, gen. B. Duch, gen. T. Kutrzeba, gen. F. Kleeberg, gen. A. Chruściel	Wygląd orderów nie zmienił się znaczącą od orderu z XXlecia - jedynie drobne różnice wynikają z tego, że odznaki były wykonywane we Włoszech
Krzyż Walecznych		Rozkaz NW z 1940r., ogłoszony w styczniu 1941r.	„czyn męstwa i odwagi wykazanej w bojach”
Krzyż Zasługi z Mieczami	I - Krzyż Złoty II - Krzyż Srebrny III - Krzyż Brązowy	Dekret Prezydenta RP z 19 października 1942r.	„w czasie wojny, celem nagradzania czynów męstwa i odwagi, dokonanych bezpośrednio w walce z nieprzyjacielem oraz zasług położonych względem Państwa i jego obywateli w warunkach szczególnie niebezpiecznych”
Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino		Rozkaz NW z 26 lipca 1944r.	„dla żołnierzy 2 Korpusu, uczestniczących pod Monte Cassino”	Żołnierze 2 Korpusu
Medal Wojska		Dekret Prezydenta RP z 3 lipca 1945r.	„za dokonany w czasie wojny czyn przynoszący szczególną korzyść Wojsku Lądowemu, a wykraczający poza naturalny obowiązek albo za szczególnie sumienną służbę w czasie wojny”		Przyznawany tylko żołnierzom wojsk lądowych
Medal Morski		Dekret Prezydenta RP z 3 lipca 1945r.	„za rzetelną służbę na morzu w czasie wojny”		Przyznawany tylko żołnierzom Marynarki Wojennej
Medal Lotniczy		Dekret Prezydenta RP z 3 lipca 1945r.	„za dokonany w czasie wojny czyn przynoszący szczególną korzyść lotnictwu, a wykraczający poza normalny obowiązek, za szczególnie sumienną służbę w czasie wojny”		Przyznawany tylko żołnierzom Sił Powietrznych

Ordery i odznaczenia państwowe II Rzeczypospolitej.

Z ta kategorią orderów jest pewien mały problem, gdyż prawie żaden nie dotyczy bezpośrednio naszego tegorocznego okresu Losów. Jednak w jednym z testów znalazłam pytanie o Krzyż Niepodległości, który nie jest bezpośrednio związany z tegorocznym przedziałem lat (pośrednio jest, bo został ustanowiony w 1930r.).Wobec tego postanowiłam w poniższej tabeli zawrzeć wszystkie ordery polskie ustanowione w XX-leciu.

Nazwa odznaczenia	Klasy	Data ustanowienia i organ ustanawiający	Nadawany za..	Ważniejsi odznaczeni	Uwagi
Order Orła Białego		reaktywowany przez Sejm II RP 4 lutego 1921r.	„w celu nagradzania znamienitych zasług cywilnych i wojskowych, położonych w czasie pokoju lub wojny dla chwały i pożytku Rzeczpospolitej”	Józef Piłsudski, Wincenty Witos, Stanisław Wojciechowski (z urzędu)	Najwyższy order Polski
Order Wojskowy Virtuti Militari	I - Krzyż Wielki II - Krzyż Komandorski III - Krzyż Kawalerski IV - Krzyż Złoty V - Krzyż Srebrny	1 sierpnia 1919r. przez Sejm RP	„czyny wybitnego męstwa i odwagi, dokonanych w boju i połączonych z poświęceniem się dla dobra Ojczyzny”	K. Wielki: J. Piłsudski Ferdynand Foch Albert I - król Belgii K. Komandorski: gen.E. Rydz-Śmigły, gen. W. Sikorski	Święto orderu przypada na 3 maja
Order Odrodzenia Polski	I -Krzyż Wielki II - Krzyż Komandorski z Gwiazdą III - Krzyż Komandorski IV - Krzyż Oficerski V - Krzyż Kawalerski	4 lutego 1921r. przez Sejm RP	„w celu nagrodzenia zasług położonych w służbie Państwa i społeczeństwa”	K. Wielki: W. Raczkiewicz K. Komandorski z Gwiazdą: W. Reymont
Krzyż i Medal Niepodległości	I - Krzyż Niepodległości z Mieczami II - Krzyż Niepodległości „III” - Medal Niepodległości	29 października 1930r. przez Prezydenta RP	„odznaczenia osób, które zasłużyły się czynnie dla niepodległej Ojczyzny w okresie przed wojną światowa lub podczas jej trwania oraz w okresie walk orężnych w latach 1918-1921, z wyjątkiem wojny polsko-rosyjskiej na obszarze Polski”		Order mógł być tez nadawany za zasługi w odzyskaniu Śląska Cieszyńskiego w 1938r.
Krzyż Walecznych		Rozporządzeniem Rady Obrony Narodowej 11 sierpnia 1920r.	„celem nagrodzenia czynów męstwa i odwagi, wykazanych w boju”	Miasto Płock
Krzyż Zasługi	I - Złoty Krzyż Zasługi II - Srebrny Krzyż Zasługi III - Brązowy Krzyż Zasługi	Mocą ustawy z 23 czerwca 1923r.	„celem nagrodzenia osób, które w chwili wskrzeszenia Państwa Polskiego położyły względem niego lub jego obywateli zasługi nie leżące w zakresie jego obowiązków, a przynąszących zasługi dla Państwa”
Krzyż Zasługi za Dzielność		Rozporządzeniem Prezydenta RP z 7 marca 1928r.	„celem szczególnego wyróżnienia funkcjonariuszy Policji Państwowej, oficerów i szeregowych Korpusu Ochrony Pogranicza oraz funkcjonariuszy Straży Celnej”		W marcu 1939r. Krzyżem mogli być wyróżnieni żołnierze wojska i marynarki wojennej, natomiast wyłączono z nadań KOP.
Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej		Uchwałą Sejmu Wileńskiego z 25 lutego 1922r.	„za czyny męstwa i odwagi, jak również wybitnych czynów organizacyjnych i operacyjnych żołnierzy walczących z litewskim wojskiem”
Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi	I - za udział w bezpośrednich walkach II - za wytężoną pracę wojskową	Ustanowiony podczas powstania w 1921r.	„udział w walce o oswobodzenie Ziemi Górnośląskiej spod jarzma pruskiego w powstaniu - roku 1921”
Medal Pamiątkowy za wojnę 1918-1921		ustanowiony przez Radę Ministrów 21 września 1928r.	„w celu przekazania pamięci potomnych wysiłku Narodu o utrawalenie Niepodległości i zabezpieczenie granic Ojczyzny w wojnach 1918-1921”
Medal 3-go maja		Uchwała Rady Ministrów z 25 kwietnia 1925r.	Wybitne zasługi w każdej dziedzinie życia państwowego i społecznego

Ordery i odznaczenia państwowe Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dotyczące naszego losowego okresu

Nazwa odznaczenia	Klasy	Data ustanowienia i organ ustanawiający	Nadawany za..	Ważniejsi odznaczeni	Uwagi
Order Odrodzenia Polski	I -Krzyż Wielki II - Krzyż Komandorski z Gwiazdą III - Krzyż Komandorski IV - Krzyż Oficerski V - Krzyż Kawalerski	Ustanowiony w 1921r. a przyjęty dekretem PKWN 22 grudnia 1944r.	Wybitne zasługi położone w dziedzinie oświaty, nauki, kultury i sztuki, gospodarki narodowej, działalności społecznej i służby państwowej, ochrony zdrowia i rozwoju kultury fizycznej oraz umacniania obronności	K. Wielki: gen. Z. Berling, marsz. Michał Rola-Żymierski
Order Virtuti Militari	I - Krzyż Wielki II - Krzyż Komandorski III - Krzyż Kawalerski IV - Krzyż Złoty V - Krzyż Srebrny	Przyjęty dekretem PKWN 22 grudnia 1944r.		K. Srebrny: żołnierze 1DP im. T. Kościuszki	To nie jest Order WOJSKOWY! To `zwykły' order
Order Krzyża Grunwaldu	I, II i III	Uchwała Krajowej Rady Narodowej z 20 lutego 1944r.	„czyny bohaterskie w walce zbrojnej z okupantem o Wolność i Niepodległość Polski”	Klasa I: gen. Berling , gen. F. Jóźwiak (szef sztabu GL), gen. J. Rómmel, gen. W. Sikorski , marsz. ZSRR Konstanty Rokkosowski	Order został ustanowiony w okresie najcięższych walk partyzanckich. Lewica postanowiła ustanowić symbole charakteryzujące treści ideowe Gwardii Ludowej
Krzyż Zasługi	I - Złoty Krzyż Zasługi II - Srebrny Krzyż Zasługi III - Brązowy Krzyż Zasługi	Ustanowiony w 1923r. a przyjęty dekretem PKWN 22 grudnia 1944r.
Krzyż Walecznych		Ustanowiony w 1920r. przyjęty przez PKWN 22 grudnia 1944r.		Żołnierze 1 DP im. T. Kościuszki
Krzyż „Zasłużonym na polu chwały”	I - Złoty KZnpch II - Srebrny KZnpch III - Brązowy KZnpch	Zatwierdzony 22 grudnia 1944r. przez PKWN	wybitne czyny męstwa i odwagi, oraz wzorowe wykonywanie powierzonych zadań	Żołnierze 1 DP im. T. Kościuszki
Krzyż Partyzancki		Ustanowiony 26 października 1945r. przez Prezydium KRN	„w celu upamiętnienia bohaterskiej walki zbrojnej żołnierzy oddziałów partyzanckich z hitlerowskim okupantem”
Krzyż Oświęcimski		14 marca 1985r. przez Radę Państwa		Więźniowie obozu w Auschwitz
Medal „Za Waszą Wolność i Naszą”		18 października 1956r.	Uczestnictwo w walkach w Hiszpanii jak i osobom, które szczególnie wyróżniły się w udzielaniu pomocy jednostkom polskim w Republikańskiej Armii Hiszpańskiej
Medal „za udział w wojnie obronnej 1939r.”		Sejm PRL, 3 lipca 1981r.	Nadawany osobom, które brały czynny udział w wojnie obronnej prowadzonej przez Polskę z niemieckim najeźdźcą
Medal „za udział w walkach w obronie władzy ludowej”		Nadany 22 listopada 1983r. uchwałą Rady Państwa		Żołnierze LWP
Śląski Krzyż Powstańczy		Dekretem Krajowej Rady Narodowej z 8 października 1945r.		Powstańcy śląscy, obywatele śląscy działający konspiracyjnie o przyłączenie Śląska do Polski w trakcie IIwś
Wielkopolski Krzyż Powstańczy		Dekret Rady Państwa z 1 lutego 1957r.		Powstańcy wielkopolscy
Warszawski Krzyż Powstańczy		3 lipca 1981r.		Powstańcy warszawscy
„Medal za Warszawę 1939-1945”		Dekret Prezydium KRN z 26 października 1945r.		Obrońcy Warszawy
„Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk”		Dekret Prezydium KRN z 26 października 1945r.		Żołnierze walczący o granice na Odrze, Nysie i Bałtyku
„Medal Zwycięstwa i Wolności 1945r.”		Dekret Prezydium KRN z 26paździenrika 1945r.		Nadawany osobom, które w okresie wojny brały czynny udział w walkach z wrogiem
„Medal Rodła”		18 kwietnia 1985r.	W celu uhonorowania osób, które przyczyniły się do przetrwania świadomości narodowej i kultury polskiej wśród Polaków zamieszkałych na terenach byłego państwa niemieckiego i Gdańska		Ustanowiony z okazji 40. Rocznicy zwycięstwa nad faszyzmem i powrotu do Macierzy ziem zachodnich

Bibliografia:

Wanda Bigoszewska „Polskie ordery i odznaczenia”, wyd. Interpress, Wwa 1989, str. 45-131

W tej pracy też się kolorkami pobawiłam ^^

Tylko trzydzieści siedem orderów :)

---