Czynności Bankowe

1. Czynności wykonywane tylko przez banki: udzielanie kredytów, prowadzenie rachunków bankowych.

2. Czynności bankowe wykonywane przez inne podmioty finansowe: udzielanie pożyczek, udzielanie i potwierdzanie poręczeń.

3. Inne czynności które banki mogą wykonywać: obrót papierami wartościowymi, obrót nieruchomościami.

Operacje Bankowe

1. Czynne (aktywne): bank jest deponentem kapitałów własnych i powierzonych, należności.

2. Bierne (pasywne): bank jest instytucją emisyjną i organem rozliczeniowym, lokatobiorcą wkładów i depozytów, zobowiązania.

3. Pośredniczące (usługowe): rozliczenia pieniężne, obsługa rachunków bankowych, pośrednictwo w obrocie pap. wart., doradztwo, inne.

Data waluty: dzień, w którym następują określone skutki finansowe, np. przeliczenie dewiz na PLN, początek naliczania odsetek.

Terminarze zawierają dane o char. opisowym, określające: pierwotny/pozostały termin ważności A/P, wartość i charakter stóp procentowych. Każdy T dotyczy jednego konta. Prowadzone dla kredytów, weksli, pap. wart., dep. term., bonów i obligacji. Służą do zarządzania płynnością i stopą procentową, planowania i prognozowania WF.

Roczne sprawozdanie finansowe

PZR: Bilans, RZiS, sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych, informacje dodatkowe, zestawienie zmian w kapitale własnym.

MSR: sprawozdania za dany okres z: sytuacji finansowej na koniec d.o., całkowitych dochodów za d.o. (RZiS i sprawozdanie z innych całkowitych dochodów), zmian w kapitale własnym za d.o., przepływy pieniężne za d.o., informacje dodatkowe.

Dodatkowym elementem sprawozdania jest Sprawozdanie z działalności w roku obrotowym, sporządzają je banki spółdzielcze i w formie spółki akcyjnej.

Cechy struktury bilansu banku:

1. zestawienie aktywów wg malejącej płynności

2. zestawienie pasywów wg malejącej wymagalności

3. ujmowanie w bilansie pozycji pozabilansowych

4. w aktywach wysoki udział środków pieniężnych należności, mały zapasów i rzeczowych aktywów trwałych.

5. w pasywach wysoki udział funduszy obcych (ok 80%), niewielki udział kapitałów własnych (5-10%)

6. duży udział pozycji rozliczeniowych i przejściowych

Wynik z działalności bankowej:

1. Wynik Odsetkowy

2. Wynik z tytułu prowizji

3. Przychody z akcji, udziałów i innych papierów wartościowych

4. Wynik na operacjach finansowych

5. Wynik z pozycji wymiany

Klasyfikacja Ekspozycji Kredytowych

Ekspozycje: należności banku z tyt. kredytów, pożyczek, skupionych wierzytelności, czeków, weksli, gwarancji, udzielone zobowiązania pozabilansowe (finansowe, gwarancyjne)

Klasyfikacja wg ryzyka bankowego:

1. terminowość spłaty kapitału i odsetek

2. sytuacja ekonomiczno-finansowa dłużnika (mierniki ilościowe i jakościowe)

	Skarb Państwa	Pożyczki i Kredyty Detaliczne	Osoby Fizyczne	Pozostałe
Normalne	>1 rok	<6 m-cy	<1 m-c	<1 m-c, syt. fin-ek nie budzi obaw
Pod Obserwacją			1 - 3 m-cy	1 -3 m-cy, syt fin-ek nie budzi obaw, lub wymóg szczególnej uwagi (ryzyko regionu, kraju)
Poniżej Standardu			3 - 6 m-cy	3 - 6 m-cy, syt fin-ek może stanowic zagrozenie terminowości
Wątpliwe	1>2 lata, nieokr. termin-okres od powst. zob do czasu kwal. <1 rok		6 - 12 m-cy	6 - 12 m-cy, syt fin-ek uległa pogorszeniu
Stracone	>2 lata, nieokr. termin-opóźnienie >1 rok, eksp. sporne	>6 m-cy, kwestionowane, post. egzekucyjne, nieznane miejsce pobytu, nieujawniony majątek	>12 m-cy, kwestionowane, post. egzekucyjne, nieznane miejsce pobytu, nieujawniony majątek	>12 m-cy, syt fin-ek nie pozwala na spłatę długu, kwestionowane, post. egzekucyjne, upadłość/likwidacja, miejce nieznane, maj. nieujawniony

Przeniesienie do niższej kategorii ryzyka

1. Skarb Państwa: po spłacie wszystkich zapadłych rat kapitałowych i odsetkowych

2. Osoby fizyczne: po upływie 3 m-cy terminowej obsługi zadłużenia

3. Pozostałe: po odzyskaniu pełnej zdolności kredytowej i upływie 3 m-cy terminowej obsługi zadłużenia

Podstawowe metody ograniczania ryzyka:

PZR: tworzenie rezerw celowych

MSR: ustalenie utraty wartości

Przeklasyfikowanie

1. co najmniej na koniec każdego kwartału

2. należności normalne: gdy kwota nie przekracza 1 mln euro, stanowi mniej niż 10% kap. własnych - raz na rok

3. Opóźnienie w spłacie mniejsze niż 200 zł - brak przekwalifikowania

4. Jeśli więcej niż jedna ekspozycja kredytowa wob. jednego dłużnika - wszystkie eskpozycje klasyfikuje się do najwyższej kategorii.

Rezerwy:

1. Celowe: zabezpieczenie zdeponowanych w banku środków. Na wszystkie aktywa i zaciągnięte zobowiązania pozabilansowe obciążone ryzykiem. 1,5% pod obserwacją, 20% poniżej standardu, 50% wątpliwe, 100% stracone. Tworzone w ciężar kosztów w wys. uzależnionej od zagrożenia spłat i zabezpieczeń.

2. Ogólne: na przewidywane koszty i straty operacji w toku. Tworzone w ciężar kosztów w wys. zależnej od oceny ryzyka zabezpieczeń.

3. Bilansowe, tworzone z zysku do podziału.

Rezerwy ogólne banku są tworzone Fakultatywnie do maksymalnej wysokości 1,5% niespłaconej kwoty kredytów i pożyczek / odpisu dokonanego w bieżącym roku z zysku za rok poprzedni na fundusz ogólnego ryzyka i wg prawa podatkowego zalicza się je do KUP w momencie

Limity koncentracji wierzytelności

Suma dla jednego podmiotu nie może przekroczyć:

1. 20% kap. własnych - podmiot dominujący lub zależny, zgłoszenie do KNF przy 10%

2. 25% gdy brak powiązań

3. 10% gdy udzielono pożyczki, poręczenia, gwarancji członkom organów/kierowników banku (25% w spółdzielczym), większa niż 30 tys euro, zgłoszenie do KNF

Suma Zaangażowań przekraczająca 10% funduszy banków nie może być wyższa niż 800% tych funduszy.

Współczynnik Wypłacalności Banku

Im wyższa wartość tym ryzyko niewypłacalności jest mniejsze. Wskaźnik określający kondycję finansową banku.

Co najmniej 8% aktywów ważonych ryzykiem. Bank rozpoczynający działalność - 15% pierwszy rok, następny 12%.

Kapitały własne / Aktywa + zobowiązania pozabilansowe ważone ryzykiem.

Pojęcia

Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu: nabyte na rynku pierwotnym lub wtórnym w celu osiągania korzyści ekonomicznych instrumenty finansowe o charakterze dłużnym oraz instrumenty kapitałowe

Zamortyzowany koszt: wartość wyceny składnika majątku w momencie początkowego ujęcia pomniejszona o spłaty kwoty kapitału, pomniejszona/powiększona o różnice między wart. pocz. a wart. w terminie zapadalności, pomniejszona o odpisy z tyt. rezerw celowych, utraty wartości/nieściągalności.

Efektywna stopa procentowa: stopa dyskontująca oczekiwany strumień przyszłych płatności pieniężnych do bieżącej wartości bilansowej netto przez okres do zapadalności.

Pozycja walutowa: służy do pomiaru ryzyka walutowego, zestawienie wierzytelności i zobowiązań banku w walucie (różnica między sumą aktywów i pasywów wyrażonych w danej walucie).

Pozycja Długa: (dodatnia, nadmierny zakup) Gra na zwyżkę kursu dewiz, zysk przy wzroście kursu, strata przy spadku kursu.

Pozycja Krótka: (ujemna, nadmierna sprzedaż) Gra na zniżkę kursu dewiz, zysk przy spadku kursu, strata przy wzroście kursu.

Pozycja Zamknięta: zerowe ryzyko walutowe, sumy aktywów i pasywów w walucie równe.

Pozycja Otwarta: suma aktywów różna od sumy pasywów w walucie.

Finrep:  raportowanie finansowe (ang. Financial Reporting), standard sprawozdawczości, sytuacja finansowa banku.

Corep: wspólne raportowanie (ang. Common Reporting), standard sprawozdawczości,  adekwatność kapitałowa banku.

Monrep: Nawet internety nie wiedzą

Normy Ryzyka Walutowego

indywidualne dla waluty: 15% - wymienialne, 2% - niewymienialne

całkowite: 30% - wymienialne, 5% - niewymienialne

Operacje z NBP

1. bieżące: gromadzenie środków na nostro, BFG, odprowadzanie rezerwy obowiązkowej,

2. terminowe: lokaty w NBP i depozyty w NBP, aukcyjny obrót papierami wartościowymi

3. refinansowe: redyskonto weksli, kredyt lombardowy, kredyt refinansowy

System Płatności
SORBNET

SORBNET-EURO

Uczestnicy: NBP, bank z rachunkiem w NBP w zł i euro, pośrednik rozliczeniowy (KIR, KDPW)

Rozrachunki międzybankowe

1. Za pośrednictwem banków będących uczestnikami KIR (bank korespondenta), korespondent uzyskuje przychód w formie opłat

2. Bezpośrednia wymiana zleceń między bankami

3. Za pośrednictwem KIR (Krajowej Izby Rozliczeniowej), wymagana akceptacja KIR, posiadanie rachunku w NBP, KIR prowadzi system płatności ELIXIR

Zlecenia Uznaniowe

1. POLECENIA PRZELEWU

2. DOWODY WPŁATY

1. czeki rozrachunkowe

2. czeki gotówkowe

3. polecenia zapłaty

4. noty memoriałowe

Wysłane: Wn: R-ki bieżące klientów, Ma: Rozrachunki m/bankowe - zobowiązania, Tr. Wysłane polecenie przelewu na rzecz klienta innego banku.

Otrzymane: Wn: Rozrachunki m/bankowe - należności, Ma: R-ki bieżące klientów, Tr. Otrzymane polecenie przelewu na rzecz naszego klienta.

Zlecenia Obciążeniowe

1. czeki rozrachunkowe i gotówkowe

2. polecenia zapłaty

Wysłane: Wn: Rozrachunki m/bankowe - należności, Ma: R-ki bieżące klientów, Tr. Wysłane polecenie zapłaty na rzecz klienta innego banku.

Otrzymane: Wn: R-ki bieżące klientów, Ma: Rozrachunki m/bankowe - zobowiązania, Tr. Otrzymanie czeku rozrachunkowego wystawionego przez klienta banku.

523 - Rozliczenie sprzedaży pap. wart.

Tr.	Wn	Ma
Rozchód pap. wart wg. ceny nominalnej	523	411-Pap. wart. niepredst. prawa do kapitału
Sprzedaż pap. wart. wg uzyskanej ceny sprzedaży	100 Kasa, 1100 Nostro	523
Przeksięgowanie dodatniej różnicy wartości pap. wart. w związku z ich sprzedażą	4111 Różnica dodatnia wartości nominalnej ceny nabycia	523

599 - Równowartość pozycji wymiany

Służy do ewidencji równowartości w złotych operacji walutowych oraz rozliczania różnic kursowych z przeliczenia na PLN sald kont walutowych po obowiązującym kursie.

Tr.	Wn	Ma
Równowartość w złotych nabytej waluty po umownym kursie transakcji	599	100 Gotówka, 1100, 1200 Nostro
Równowartość w złotych sprzedanej waluty po umownym kursie transakcji	100 Gotówka, 1100, 1200 Nostro	599
Dodatnie różnice kursowe walut zwiekszajace wart. aktywów	Zespół 1,2,3 Należności	599
Ujemne różnice kursowe walut zmniejszające wart. aktywów	599	Zespół 1,2,3 Należności
Dodatnie różnice kursowe walut zwiekszajace wart. pasywów	599	Zespół 1,2,3 Zobowiązania
Ujemne różnice kursowe walut zmniejszające wart. pasywów	Zespół 1,2,3 Zobowiązania	599

---