CHARAKTERYSTYKA TENISA JAKO PODSTAWA NAUCZANIA I TRENINGU
KLASYFIKACJA DYSCYPLIN SPORTU
Poszczególne dyscypliny sportu różnią się między sobą między innymi rozmaitym natężeniem czynników mających wpływ na poziom sportowy. Rozpatrując je pod tym względem można dokonać podziału na grupy:
sporty walki (np. boks, zapasy)
sporty siłowe i siłowo-szybkościowe (np. podnoszenie ciężarów, skoki, sprint)
dyscypliny wytrzymałościowe (np. biegi długie, wioślarstwo)
dyscypliny artystyczne (np. gimnastyka sportowa, łyżwiarstwo figurowe)
gry sportowe (np. piłka nożna, tenis)
Oznacza to, że w każdej z tych grup dla osiągnięcia wysokich wyników sportowych dane czynniki (np. wytrzymałość lub szybkość) są niezbędne w szczególnie dużym natężeniu. Ponadto w ramach każdej z tych grup istnieje jeszcze wiele osobliwości takich, jak różnorodne natężenie poszczególnych czynników oraz ich wzajemnych związków.
Aby osiągnąć poziom czołówki międzynarodowej tenisista potrzebuje ok. 8 do 10 lat. Po jego osiągnięciu, co udaje się tylko nielicznym, potrzeba jeszcze ok. 2 do 4 lat aby uzyskał swoje życiowe rezultaty. Jest to relatywnie długi okres (ok. 10 do 14 lat), co uwidacznia, jak wiele czasu pochłania rozwój czynników determinujących poziom sportowy w tenisie.
CHARAKTERYSTYCZNE CECHY TENISA
PIŁKA I RAKIETA
W tenisie trzeba jednocześnie operować nie jednym a dwoma przedmiotami - piłką i rakietą. Co więcej przy pomocy jednego (rakiety) trzeba sterować drugim przedmiotem (piłką). Do tego dochodzą jeszcze ogromne prędkości piłek (nawet ponad 200 km/h), prędkość ruchu rakiety (do 150 km/h) oraz ciężar rakiety.
GRA POLEGAJĄCA NA PRZEBIJANIU PIŁKI
Charakterystycznym dla tenisa jest rozdzielenie partnerów/przeciwników siatką co oznacza brak kontaktu fizycznego pomiędzy nimi jak to ma z kolei miejsce w przypadku zdecydowanej większości zespołowych gier sportowych. Tak jak w przypadku innych gier z rakietą a w odróżnieniu od gier zespołowych (także siatkówki) piłka za każdym razem musi być bezpośrednio przebita na drugą stronę.
SPECYFICZNY SPOSÓB LICZENIA ORAZ REGUŁY GRY
Tradycyjny sposób liczenia w tenisie nie występuje w żadnej innej dyscyplinie sportu. Specyficzny charakter tego sposobu liczenia polega na tym, że każdy gem, w każdym secie rozpoczyna się od nowa co powoduje, że zawodnik nawet przy wysokim prowadzeniu w secie, czy w meczu nigdy nie może być pewny zwycięstwa.
NIEOGRANICZONY CZAS TRWANIA MECZU
Większość dyscyplin sportu ma ustalone, lub przynajmniej dosyć dokładnie przewidywalne ramy czasowe. Mecz tenisowy do dwóch wygranych setów może trwać od ok. 30 min. do 3 1/2 godziny, mecz do trzech setów wygranych może niekiedy przekroczyć nawet i 5 godzin. Już sam ten różnorodny czas trwania meczów wymaga od zawodników szeregu zdolności, które w innych dyscyplinach albo wcale nie występują albo nie aż w takim natężeniu.
OBCIĄŻENIA O CHARAKTERZE INTERWAŁOWYM
Wymiany piłek stanowią od 20-25 % czasu gry (na kortach ziemnych), reszta - to przerwy.
TURNIEJOWY CHARAKTER ORAZ CAŁOROCZNY SEZON
Współzawodnictwo w tenisie składa się z turniejów oraz rozgrywek drużynowych. Turnieje rozgrywane są zwykle systemem pucharowym (k.o. - przegrywający odpada). Przy tym zawodnik z reguły rozgrywa przynajmniej jeden mecz dziennie. Turnieje międzynarodowe trwają najczęściej tydzień, turnieje Wielkiego Szlema nawet 2 tygodnie. Są jednak także imprezy trzydniowe (od piątku do niedzieli), w których zawodnikowi przychodzi rozegrać nawet kilka meczów w ciągu dnia. W niemal wszystkich turniejach dochodzi do tego jeszcze debel. Konsekwencją tego są szczególne wymagania wobec zawodników. Często gra się całe serie turniejów, podczas których trzeba przemieszczać się nawet z kontynentu na kontynent albo grać na zmianę raz w hali a raz na wolnym powietrzu.
Wzrastająca profesjonalizacja tenisa turniejowego oraz związana z tym zależność zawodników od pozycji na liście rankingowej prowadzi u najlepszych do niemal całorocznego sezonu rozgrywkowego.
MOŻLIWOŚĆ GRY ORAZ UCZESTNICTWA W ZAWODACH W RÓŻNYCH KATEGORIACH WIEKOWYCH ORAZ KLASACH ROZGRYWKOWYCH
W przeciwieństwie do innych dyscyplin sportu w tenisie można brać udział w zorganizowanym współzawodnictwie niemal w każdym wieku i na każdym poziomie. Wielu czołowych zawodników uprawiających inne dyscypliny sportu, po zakończeniu kariery sportowej próbuje swoich sił w tenisie uczestnicząc w zawodach nieraz do późnego wieku. Nie ma chyba drugiej takiej dyscypliny sportu, w której byłoby tak wielu aktywnych zawodników w różnym wieku.
Te cechy charakteryzujące tenis - jego specyficzne wymagania motoryczne, cechy struktury tej gry (piłka i rakieta, gra polegająca na przebijaniu piłek, reguły i in.) oraz jego walory rekreacyjne - wpływają w sposób nadrzędny na zajęcia lekcyjne i treningowe w tenisie.
2