Liczby rzeczywiste jest to zbiór liczb wymiernych i niewymiernych.
Liczba wymierna to taka liczba, którą można zapisać w postaci ułamka zwykłego, gdzie licznik i mianownik będą liczbami całkowitymi przy czym mianownik będzie różny od zera.
Liczby niewymierne są to liczby rzeczywiste, których nie można przedstawić w formie ułamka zwykłego n/m.
Liczby całkowite to zbiór liczb wymiernych, naturalnych (1, 2, 3, 4, ...), zera oraz liczb przeciwnych do naturalnych (-1, -2, -3, ...).
Liczby naturalne to zbiór liczb całkowitych dodatnich oraz zero.
Liczba pierwsza - liczba naturalna, która ma dokładnie dwa dzielniki naturalne: jedynkę i siebie samą, np. 2,3,5,7,11,13,17,19,23
Działania na potęgach :
am∙an=am+n
am/ an= am-n
(am)n= am∙n
(a∙b)n =an∙bn
(a/b)n= an/bn
Działania na pierwiastkach :
Wzory skróconego mnożenia :
(a+b)2=a2+2ab+b2
(a-b)2=a2-2ab+b2
(a2-b2)=(a-b)-(a+b)
(a+b)3=a3+3a2b+3ab2+b3
(a-b)3=a3-3a2b+3ab2-b3
a3+b3= (a+b)(a2-ab+b2)
a3-b3= (a-b)(a2+ab+b2)
Funkcja Liniowa f(x)= ax+b : własności
Miejsce zerowe funkcji jest punktem, w którym funkcja przecina oś OX, oblicza się je z x0= -b/a
Monotoniczność funkcji liniowej
a>0 funkcja rosnąca
a<0 funkcja malejąca
a=0 funkcja stała
Parzystość
Funkcja jest parzysta, gdy a=0 (funkcja stała).
Funkcja jest nieparzysta, gdy b=0 (przechodzi przez środek układu wsp.).
Różnowartościowość
Funkcja jest różnowartościowa, jeśli a≠0, w przeciwnym wypadku nie jest różnowartościowa (jest stała i zawsze przyjmuje tę samą wartość).
Okresowość
a≠0funkcja nie jest okresowa.
a=0funkcja jest okresowa (stała), jej okresem jest każda liczba R.
Wykresy dwóch funkcji
Jeśli porównać wykresy dwóch funkcji, to mogą one być:
równoległe, gdy a1 = a2 - oba współczynniki są równe
prostopadłe, gdy a1= -1/ a2
Warunki równoległości i prostopadłości prostych.
Dane są dwie proste:
k : y =ax + b
l : y = ax +b.
Warunek równoległości prostych.
Proste w układzie współrzędnych są równoległe wtedy i tylko wtedy, gdy współczynniki kierunkowe tych prostych są równe:
k || l a=c
wzór funkcji równoległej: y= - ⅓x +b
Warunek prostopadłości prostych.
Proste w układzie współrzędnych są prostopadłe wtedy i tylko wtedy, gdy iloczyn ich współczynników kierunkowych jest równy -1:
k┴l a∙c = -1
wzór f. prostopadłej : y= - 2/3 x+b
x- odcięta y rzędna
Aby obliczyć współczynnik a należy odjąć współrzędne Y1-X1 i Y2-X2 a następnie podzielić je przez siebie np.
Punkty A=(-4;2) oraz B=(2;6) są symetryczne względem prostej k. Wyznacz równanie prostej.
a= 6-2 / 2+4 = 2/3
2= 2/3 * (-4) +b
b= 4 2/3 więc y= 2/3 x + 4 2/3
Następnie obliczamy środek symetrii poprzez wyliczenie średniej z y i x
-4 +2 = -2 -2/2 = -1
6+2=8 8/2= 4
Jego współrzędne to O=(-1,4)
Następnie aby obliczyć współczynnik drugiego równania korzystamy ze wzoru a= -1/a1
a1- to to pierwsze a
mając a wyliczasz b
równanie symetralnej do tego zadania: y= - 1 ½ x+ 2 ½
Wzór ogólny: y=ax2+bx+c
Jeśli a>0 to:
Zw=<0;+∞)
f maleje (-∞;0> i rośnie <0;+ ∞)
Funkcja nie przyjmuje wartości największej i dla argumentu 0 przyjmuje wartość najmniejszą- 0 Ramiona zwrócone są do góry.
Jeśli a<0 właściwości są odwrotne.
Wzór postaci kanonicznej: y= a(x-p)2 +q
Jeśli chcemy przesunąć wykres o wektor v= [p,q] to
xw= współrzędna x + p= p i yw= wsp. y +q= q
Wierzchołek= [p,q] lub x1+x2 /2
p= - b/2a
q= - ∆/4a
∆= b2-4ac
Aby znaleźć postać iloczynową ∆ > 0 czyli być na plusie. Wtedy wyliczamy 2 miejsca „0”:
x1= -b-√∆/2a x2= -b+√∆/2a
Wzór funkcji w post. Iloczynowej to: f(x)=a(x-x1)(x-x2)
Gdy ∆ wynosi 0 ma 1 miejsce zerowe które obliczamy ze wzoru:
x0=-b/2a
Wtedy postać wygląda tak: f(x)= a(x-x0)2
Gdy ∆ jest mniejsze od 0 postać iloczynowa nie istnieje
Wzór funkcji kwadratowej y=ax2+bx+c można przekształcić do postaci kanonicznej y= a(x-p)2 +q za pomocą wzorów na p i q (powyżej)
a∙q >0 ∆ <0 miejsce zerowe nie istnieje
a∙q= 0 ∆ =0 jest jedno miejsce zerowe
a∙q< 0 ∆ >0 są 2 miejsca zerowe
w tym wypadku
-2∙8 < 0 czyli ∆ >0 mamy więc 2 miejsca 0
Aby naszkicować wykres funkcji kwadratowej:
- Podajemy współrzędne punktu przecięcia wykresu z OY- (0,c)
- Wyznaczamy p i q czyli wsp. wierzchołka
- obliczamy msc „0”
- Zaznaczamy msc „0” i sprawdzamy czy odległość między nimi podzielona na 2 wynosi tyle co współczynnik a
- Rysujemy parabolę
Aby obliczyć pkt przecięcia z OY podstawiamy za x 0
Rozwiązywanie równań kwadratowych to nic innego tylko znalezienie msc „0” więc wszystko przyrównujemy do 0. Następnie szukamy ∆ zgodnie z powyższymi warunkami równanie może mieć 1 lub 2 rozwiąznia. Właśnie x1 i x2 są rozwiązaniami.
Sinusem kąta ostrego α nazywamy stosunek przyprostokątnej leżącej naprzeciw kąta α do przeciwprostokątnej
Sin α= a/c
Cosinusem kąta ostrego α nazywamy stosunek przyprostokątnej leżącej przy kącie α do przeciwprostokątnej
Cos α=b/c
Tangensem kąta ostrego α nazywamy stosunek przyprostokątnej leżącej naprzeciw kąta α do przyprostokątnej leżącej przy kącie α
Tg α= a/c
Cotangensem kąta ostrego α nazywamy stosunek przyprostokątnej leżącej przy kącie α do przyprostokątnej leżącej naprzeciw kąta α
Ctg α= b/a
|
30o |
45 o |
60 o |
Sin α |
½ |
√2/2 |
√3/2 |
Cos α |
√3/2 |
√2/2 |
½ |
Tg α |
√3/3 |
1 |
√3 |
Ctg α |
√3 |
1 |
√3/3 |
P prostokąta= a∙b
Pole kwadratu= a∙a
Przekątna kwadratu a√2
P równoległ. P= a∙h= a∙b∙sinα
P rombu= P=a∙h= d1∙d2 / 2= a2 sinα
d1 i d2 są przekątnymi
P trapezu: P= (a+b)∙h /2
Jeżeli czworokąt wypukły można wpisać w koło to
P= r∙p
p= ½ obwodu
r- promień
Jeżeli przekątne czworokąta mają dł d1 i d2 i przecinają się pod kątem ostrym α to
P= ½∙d1∙d2∙ sinα
Jeżeli przekątne czworokąta mają dł d1∙d2 i przecinają się pod kątem ostrym to P= ½∙d1∙d2
Stosunek pól figur podobnych równa się kwadratowi skali. (najpierw obliczamy pola, a potem dzielimy je przez siebie- wychodzi skala do kwadratu)
e = a+b /2
a= 2x+b
x= a-b /2
a=a+b /2
y= a+b / 2 (tylko w równoramiennym, a y to a= 2x+y)
d= a√2 - przekątna
a+c=b+d
liczba przekątnych w nkącie wynosi
n(n-3) /2
suma kątów kąta wynosi 180o(n-2)
w dowolnym kącie wypukłym suma kątów zewnętrznych wynosi 720 o
loga1=0 np. log31=0
logab=c acb
logaak=k
logaxk=k logax
aloga x=x
loga(b∙c)= logab+ logac
logab/c= logab - logac
logab= logcb / logca