Na podstawie poniższych tekstów odpowiedz na pytania:
Na czym polegała doktryna Trumana, czego dotyczyła, gdzie ją stosowano?
Zwana także doktryną powstrzymywania), sformułowana 12 III 1947 r. (w przemówieniu prezydenta USA H. Trumana do Kongresu), głosiła konieczność powstrzymywania komunizmu poprzez udzielanie wszechstronnej pomocy gospodarczej i wojskowej "państwom zagrożonym przez komunizm". Na jej podstawie taką pomoc przyznano rządom: Grecji oraz Turcji. Była efektem zarysowujących się podziałów zimnowojennych po II wojnie światowej i wyrazem polityki USA zmierzającej do przeciwstawienia się rozszerzeniu radzieckiej strefy wpływów. Jej rozwinięciem była doktryna Eisenhowera sformułowana w 1957 roku, przewidująca możliwość udzielenia pomocy ekonomicznej i wojskowej wszystkim państwom Środkowego Wschodu.
Na czym polegał, czego dotyczył plan Marshalla?
Jakie były konsekwencje planu Marshalla dla Europy?
W jaki sposób realizowano plan, kto z niego skorzystał?
Program pomocy ekonomicznej stanów Zjednoczonych dla państw Europy Zachodniej, realizowany w latach 1947 - 1952. Nazwa planu pochodzi od nazwiska jego inicjatora, generała G. Marshalla, ówczesnego szefa Departamentu Stanu USA. Plan został ogłoszony w jego przemówieniu 5 VI 1946 r. na uniwersytecie harwardzkim.
Celem planu była pomoc USA w odbudowie zniszczonych w wyniku działań wojennych gospodarek zachodnich. Chodziło o odbudowę przemysłu, zrównoważenie bilansów płatniczych, rozwój handlu międzynarodowego.
Na konferencji w Paryżu 12 - 16 VII 1947 roku 16 państw europejskich powołało Organizację Europejskiej Współpracy Gospodarczej (OEEC), której zadaniem miała być koordynacja działań w ramach planu Marshalla. W zamyśle jej cel był jednak znacznie szerszy, gdyż chodziło także o zapoczątkowanie współpracy i integracji gospodarczej państw Europy Zachodniej.
Istota planu Marshalla polegała na tym, że USA postawiły do dyspozycji 16 państw OEEC w latach 1948 - 1952 sumę około 13 mld dolarów. Za te środki mogły one kupować w USA sprzęt inwestycyjny na odbudowę przemysłu i rozwój infrastruktury oraz uzupełnić swoje rezerwy płatnicze. Pomoc w ramach Planu Marshalla była w 90% nieodpłatna i odegrała ogromną rolę w rekonstrukcji gospodarczej Europy Zachodniej. Nie przystąpiły one do programu pomocy ze względu na sprzeciw Związku Radzieckiego, co na długie lata odizolowało je od rozwiniętego Zachodu.
Znaczenie planu Marshalla było ogromne, za czym przemawiają następujące fakty:
już w 1951 roku zachodnioeuropejska produkcja przemysłowa osiągnęła poziom przedwojenny;
bilanse handlowe i płatnicze państw Europy Zachodniej zostały szybko zrównoważone, dzięki czemu e latach 50. ich waluty w większości stały się wymienialne;
współpraca w ramach Planu Marshalla stanowiła niewątpliwie bodziec dla przedsięwzięć integracyjnych w Europie Zachodniej; w 1951 roku powstała Europejska Wspólnota Węgla i Stali, a w 1957 roku EWG.
Po zakończeniu realizacji Planu Marshalla Organizacja Europejskiej Wspólnoty pracy Gospodarczej w 1961 roku została przekształcona w Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) przez włączenie do niej pozaeuropejskich wysoko rozwiniętych państw: USA, Kanady, Japonii, Australii i Nowej Zelandii.