ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA KOBIET KARMIĄCYCH PIERSIĄ
Zobacz też: Jak odżywiać się w czasie karmienia?
Dzienne zapotrzebowanie na energię u kobiet karmiących wzrasta w porównaniu z okresem przed ciążą. Wartość energetyczna diety kobiety w okresie laktacji powinna być zgodna z zapotrzebowaniem odpowiednim dla jej wieku, masy ciała oraz wysiłku fizycznego i uwzględniać straty związane z wytwarzaniem pokarmu (około 500 kcal).
Spożycie białka należy zwiększyć o 19,5 g / dzień w I półroczu laktacji oraz o 14,5 g / dzień w II półroczu zachowując proporcję 60% białka zwierzęcego i 40% roślinnego. Udział białka w puli energetycznej całodziennej diety powinien wynosić 12-14%.
Tłuszcz całkowity (ukryty i widoczny) w diecie powinien stanowić około 30% wartości energetycznej całodziennej racji pokarmowej. Rodzaj spożywanego tłuszczu ma wpływ na skład kwasów tłuszczowych w pokarmie kobiecym. Wśród nich szczególne znaczenie mają wielonienasycone niezbędne kwasy tłuszczowe, WNKT (omega 6 i omega 3 i ich pochodne). Źródłem ich są oleje roślinne oraz ryby morskie (makrela, śledź, łosoś, sardynka). Do pokarmu przenikają również szkodliwe kwasy tłuszczowe w postaci izomerów trans obecne w tłuszczach utwardzonych (np. niektóre margaryny) i w produktach przygotowywanych z ich udziałem (np. produkty cukiernicze, piekarskie, smażone) oraz w produktach typu "fast food" - dlatego należy ich unikać. W diecie kobiet karmiących zaleca się spożywanie tłuszczów naturalnych.
Węglowodany stanowić powinny 56-58% wartości dziennej puli energetycznej i pochodzić głównie z kasz, pieczywa, ziemniaków dostarczających węglowodanów złożonych oraz z warzyw i owoców dostarczających cukrów prostych i dwucukrów. Udział cukru spożywczego - sacharozy w diecie powinien być ograniczony i nie przekraczać 10% wartości energetycznej racji pokarmowej.
Ważne jest, aby codzienna dieta była urozmaicona, bogata w produkty mało przetworzone - świeży nabiał, mięso, kasze, dużo świeżych owoców i warzyw.
W czasie laktacji wzrasta zapotrzebowanie na płyny. Zaspakajanie pragnienia jest bardziej fizjologiczne niż picie ściśle określonych ilości płynów. Poza wodą, słabą herbatą wskazane jest picie mleka w ilości nie mniejszej niż 2 szklanki (0,5 litra) ze względu na wiele cennych składników odżywczych (zwłaszcza wapń, białko, wit. B2). Spożycie soków owocowych nie może przekraczać 0,5 litra ze względu na znaczną zawartość cukru pochodzącego z owoców i/lub dodanego w procesie produkcji.
Należy unikać znacznego spadku masy ciała, zwłaszcza w pierwszych miesiącach laktacji. Stosowanie w okresie laktacji diet odchudzających niskokalorycznych lub bardzo restrykcyjnych (np. dieta wegańska, makrobiotyczna) jest szkodliwe. Diety eliminacyjne stosowane z powodu np. alergii u dziecka lub u matki muszą być konsultowane z lekarzem i uzupełniane produktami o zbliżonej wartości odżywczej do wyeliminowanych. Palenie papierosów jest jednoznacznie szkodliwe, zarówno czynne, jak i bierne. Kawa, alkohol mogą być spożywane okazjonalnie w niewielkich ilościach.
Suplementacja preparatami mineralno - witaminowymi przy zachowaniu dobrze zbilansowanej diety nie jest potrzebna, z wyjątkiem większych ograniczeń dietetycznych, np. diety eliminacyjne. W porze zimowej zaleca się przyjmowanie wit. D3 (400 j.m.).
Instytut Matki i Dziecka w Warszawie, Zakład Żywienia
Zofia Rudzka-Kańtoch, Małgorzata Strucińska, Halina Weker