Stany nagłe w nadciśnieniu tętniczym
Definicja:
stan nagły w przebiegu nadciśnienia jest definiowany jako zaburzenie równowagi w czynności mózgu, serca lub nerek przy obecności ciężkiego nadciśnienia
Patofizjologia:
stałe podwyższone ciśnienie na poziomie tętniczek prowadzi do uszkodzenia prawidłowych mechanizmów autoregulacji, powodując ich rozszerzenie, wzrost ciśnienia w kapilarach oraz przesiąkanie płynu do przestrzeni okołonaczyniowej.
Upośledzona zostaje perfuzja tkankowa prowadząc do powstawania ognisk lokalnego niedokrwienia.
Uszkodzenie śródbłonka, martwica włóknikowa w ścianie naczyń, pęknięcia naczyń i obrzęk tkankowy prowadzą do mikroangiopatycznej niedokrwistości hemolitycznej.
Z powodu zmniejszenia się przestrzeni w sklepieniu czaszki upośledzeniu ulega przepływ mózgowy. Wrażliwość tkanki mózgowej na wzrost ciśnienia powoduje obrzęk mózgu.
Obraz kliniczny:
Wywiad ujawnia niestosowanie zalecanych leków przeciwnadciśnieniowych
Objawy:
bóle głowy bóle głowy, nudności, wymioty, zaburzenia widzenia lub zaburzenia świadomości należy traktować jako objawy encefalopatii
mogą występować takie objawy jak bóle w klatce piersiowej lub duszność
Badanie przedmiotowe:
dno oka: krwotoczki, wysięki, obrzęk tarczy
neurologicznie: zmiany stanu świadomości od przymroczenia do śpiączki. Obecność objawów ogniskowych może być następstwem niedokrwienia lub krwotoku
Ocena kliniczna:
Badania laboratoryjne
stężenie elektrolitów w surowicy - u 50% chorych hipokaliemia
morfologia krwi obwodowej - mikroangiolpatyczna niedokrwistość hemolityczna
stężenia kreatyniny > stężenia kreatyniny (zaburzenie czynności nerek)
badanie ogólne moczu - krwiomocz, białkomocz
Ekg i badania radiologiczne kl. piersiowej umożliwiają ocenę niedokrwienia m. sercowego
Tomografia komputerowa głowy wskazana, gdy podejrzenie krwawienia wewnątrzczaszkowego
Leczenie ze wskazań nagłych należy rozpocząć natychmiast po ustaleniu rozpoznania
Cele leczenia:
obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, aby średnie ciśnienie tętnicze (tj. wartość ciśnienia rozkurczowego plus 1/3 częstości tętna) obniżyło się o 20 - 25%.
W nadciśnieniu dochodzi do przewlekłych zaburzeń w autoregulacji przepływu mózgowego, a obniżenie średniego ciśnienia tętniczego po przeszło 25% może spowodować spadek perfuzji i objawy niedokrwienia mózgu
Środki farmakologiczne:
Nitroprusydek sodu (0,5 - 10 µg/kg/min iv)
Nitrogliceryna (20 - 30 µg/min iv)
Labetolol - bloker receptora i 2 mg/min iv
Nikardypina - bloker kanału wapniowego 5 - 10 mg/h iv
Benzodiazepiny
2