XI. ZDROWIE
Gesunde Lebensweise
Um im Winter gesund zu bleiben, trinke ich jeden Tag Joghurt.
Codziennie piję jogurt, aby być zdrowym zimą.
Ich sorge für viel Bewegung an der frischen Luft und verzichte auf fettreiche Gerichte.
Dbam o to, żeby mieć dużo ruchu na świeżym powietrzu i unikam tłustych potraw.
Seit einem Jahr lebe ich nach einem vegetarischen Diätplan.
Od roku przestrzegam diety wegetariańskie.j
Obst und Gemüse esse ich sehr gern
Bardzo chętnie jem warzywa i owoce.
Bei schönem Wetter jogge ich oder fahre Rad.
Gdy jest ładna pogoda, uprawiam jogging albo jeżdżę na rowerze.
Gesund leben bedeutet für mich keine Zigaretten rauchen und selten Alkohol trinken.
Zdrowy tryb życia oznacza dla mnie, ze nie palę i rzadko piję alkohol.
Aus prophylaktischen Gründen ist es wichtig, sich regelmäßig untersuchen zu lassen.
Ze względów profilaktycznych ważne jest, żeby się systematycznie badać.
zum gesunden Lebensstil gehören należeć do zdrowego trybu życia • keine Süßigkeiten essen nie jeść słodyczy • jeden Morgen Frühgymnastik machen gimnastykować się każdego ranka • viel Mineralwasser trinken pić dużo wody mineralnej • mit dem Rauchen aufhören rzucić palenie • Alkohol vermeiden stronić od alkoholu • eine Schlankheitskur machen przejść kurację odchudzającą • eine strenge Diät halten przestrzegać surowej diety • sich kalorienbewusst ernähren przy odżywianiu zwracać uwagę na kalorie • den Krankheiten vorbeugen zapobiegać chorobom • Vitaminpräparate einnehmen zażywać preparaty witaminowe • den Stress vermeiden unikać stresu • ausschlafen wysypiać się • sich vor einer Reise/gegen Grippe/impfen lassen zaszczepić się przed podróżą/przeciwko grypie •auf die Gesundheit achten troszczyć się o zdrowie• gute/schlechte Gewohnheiten haben mieć dobre/złe nawyki• viel Bewegung haben mieć dużo ruchu |
Krankheiten und Krankheitssymptome
Im Frühling leide ich an einer Allergie.
Wiosną dokucza mi alergia.
Wenn ich Erdbeeren gegessen habe, bekomme ich einen Ausschlag an der Haut.
Gdy zjem truskawki, dostaję wysypki na skórze.
Bei Magenschmerzen trinke ich Kamillentee.
Gdy boli mnie żołądek, piję herbatę z rumianku.
Letzten Monat habe ich mir den Fuß verrenkt und musste eine Woche im Bett bleiben.
W zeszłym miesiącu skręciłem(skręciłam) sobie nogę i przez tydzień musiałem (musiałam) leżeć w łóżku.
Gegen Kopfschmerzen nehme ich immer Aspirin.
Na ból głowy biorę zawszę aspirynę
Seit zwei Tagen bin ich stark erkältet.
Od dwóch dni jestem silnie przeziębiony.
Bei der starken Erkältung trinke ich heißen Tee mit Zitrone oder heiße Milch mit Honig.
Gdy jestem silnie przeziębiony (przeziebiona), piję gorącą herbatę z cytryną albo gorące mleko z miodem.
Da ich das rechte Bein gebrochen hatte, wurde es mir in Gips gelegt.
Ponieważ złamałem(złamałam) prawą nogę, założono mi gips.
Ich muss an die frische Luft. Es wird mir schwindlig.
Muszę wyjść na świeże powietrze. Kręci mi się w głowie.
Das Kind hat sich schon lange über die Bauchschmerzen beschwert.
To dziecko już dawno uskarżało się na bóle brzucha.
• krank werden zachorować •sich nicht wohl/schwach/müde fühlen czuć się niedobrze/słabo/być zmęczonym • über starke Schmerzen/Kopfweh klagen narzekać na silny ból głowy • unter starken Schmerzen leiden cieprieć na dokuczliwy ból • Bauch-/Hals-/Rücken-/Zahn-/Ohrenschmerzen haben mieć bóle brzucha, gardła, pleców, zęba ucha • an Grippe/Lungenentzündung/Windpocken/Krebs erkranken zachorować na grypę/zapalenie płuc/ospę wietrzną/raka • sich mit Mumps/Röteln anstecken zarazić się świnką/różyczką • Schnupfen/Husten/Fieber haben mieć katar/kaszel/gorączkę • zuckerkrank sein być chorym na cukrzycę • die Bronchienentzündung zapalenie oskrzeli • die Temperatur messen zmierzyć temperaturę • etwas tut weh coś boli • Stiche in der Brust haben odczuwać kłucie w klatce piersiowej • blass aussehen blado wyglądać • gegen Antybiotika allergisch sein mieć alergię na antybiotyki • der Herzanfall atak serca |
Ärztliche Behandlung
Wenn ich mich nicht wohl fühle und hohes Fieber habe, gehe ich zu meinem Hausarzt.
Gdy się źle czuje i mam wysoką gorączkę idę do mojego lekarza rodzinnego.
Beim Arzt ließ ich mich gründlich untersuchen.
Przebadałem (przebadałam) się dokładnie u lekarza.
Der Arzt maß mir den Blutdruck und hörte mich gründlich ab.
Lekarz zmierzył mi ciśnienie (krwi) i dokładnie mnie osłuchał.
Zur Kontrolluntersuchung gehe ich alle sechs Monate.
Co sześć miesięcy chodzę na badania kontrolne.
Der Hausarzt fragte mich nach meinen Beschwerden und stellte danach eine Diagnose.
Lekarz rodzinny spytał mnie o dolegliwości i postawił diagnozę
Bei der Gesundheitsverschlechterung wäre es gut, sich beim Facharzt beraten zu lassen.
W przypadku pogorszenia stanu zdrowia dobrze byłoby poradzić się lekarza specjalisty.
die medizinische Versorgung opieka medyczna • einen Arzt aufsuchen pójść do lekarza • in ärztlicher Behandlung sein być pod opieką lekarską • sich nach den Sprechstunden erkundigen dowiedzieć się, kiedy przyjmuje lekarz • den Kranken behandeln leczyć chorego • den Patienten gründlich untersuchen lassen kazać dokładnie przebadać pacjenta • eine Spritze geben dać zastrzyk • Bettruhe verordnen zalecić leżenie w łóżku • den Blutdruck messen zmierzyć ciśnienie (krwi)• eine Röntgenaufnahme/ein EKG/eine Ultraschallaufnahme machen zrobić zdjecie rentgenowskie (prześwietlić)/badanie EKG/USG • jmdn krankschreiben dać komuś zwolnienie • geimpft werden zostać zaszczepionym • bei der Krankenkasse versichert sein być ubezpieczonym w kasie chorych • an einen Facharzt überweisen wysłać do lekarza-specjalisty • erste Hilfe leisten udzielić pierwszej pomocy • ins Krankenhaus geliefert werden być przewiezionym do szpitala • sich einer Operation unterziehen poddać się operacji • Tabletten/Hustensaft/Nasetropfen verschreiben przepisać tabletki/syrop na kaszel/krople do nosa • das Antibiotikum antybiotyk • auf nüchternen Magen/vor dem Essen/nach dem Essen na czczo/przed jedzeniem/po jedzeniu • die Spritze bekommen dostać zastrzyk • gute Besserung wünschen życzyć szybkiego powrotu do zdrowia • die Arztpraxis praktyka lekarska • die Poliklinik przychodnia • der Notarzt lekarz pogotowia • das Leben retten uratować życie |
Behinderung
Seit seinem neunten Lebensjahr sitzt er im Rollstuhl.
Od dziewiątego roku życia jeździ na wózku inwalidzkim.
Seit dem Unfall ist er an beiden Beinen gelähmt.
Od czasu wypadku ma sparaliżowane obie nogi.
Er besucht die Sonderschule für körperbehinderte Kinder.
Chodzi do szkoły specjalnej dla dzieci niepełnosprawnych.
Es ist sehr wichtig, Kontakte zwischen Behinderten und Nichtbehinderten herzustellen und den Behinderten ermöglichen, an verschiedenen Veranstaltungen teilzunehmen.
Ważne jest, aby nawiązywać kontakty ludzi pełnosprawnych z niepełnosprawnymi i umożliwiać niepełnosprawnym udział w różnego rodzaju imprezach.
Außerdem ist es besonders wichtig, den Behinderten möglich zu machen, dass sie selbständig einkaufen und Bank- oder Amtformalitäten erledigen können.
Poza tym jest niezmiernie ważne, aby umożliwić niepełnosprawnym samodzielne dokonywanie zakupów
i załatwianie formalności w banku czy urzędzie.
die geistige/körperliche Behinderung upośledzenie umysłowe/fizyczne • unter einer körperlichen Behinderung leiden cierpeć na skutek upośledzenia fizycznego • im Rollstuhl sitzen jeździć na wózku inwalidzkim • an Krücken gehen chodzić o kulach • das Gebäude behindertengerecht machen przystosować budynki do potrzeb niepełnosprawnych • gelähmt sein być sparaliżowanym • ans Bett gefesselt sein być przykutym do łóżka • einen schweren Unfall überleben przeżyć poważny wypadek • zu einem Autounfall kommen dojść do wypadku• überfahren werden zostać przejechanym • verunglücken odnieść obrażenia |
Suchtsymptome
Ich bin mir dessen bewusst, dass Rauchen schädlich ist.
Jestem tego świadom (świadoma), że palenie jest szkodliwe.
Drogen werden auf verschiedene Weise eingenommen.
Narkotyki są zażywane w różny sposób
Rauchen verursacht viele Krankheiten, zum Beispiel Lungenkrebs.
Palenie jest przyczyną wielu chorób, na przykład raka płuc.
Viele Jugendliche greifen aus Neugier zu Drogen.
Wielu młodych ludzi sięga po narkotyki z ciekawości.
Drogen führen zur Abhängigkeit und bewirken physische und psychische Schäden.
Narkotyki prowadzą do uzależnienia i powodują szkody fizyczne i psychiczne
Drogen lösen Halluzinationen aus und bewirken euphorische Zustände.
Narkotyki wywołują halucynacje i stany euforyczne.
Viele trinken, um ihre Sorgen zu vergessen.
Wielu ludzi pije, aby zapomnieć o kłopotach.
zu Alkohol/Drogen/Zigaretten greifen siegać po alkohol/narkotyki/papierosy • sich das Rauchen angewöhnen/abgewöhnen przyzwyczaić/odzwyczaić się od palenia (rzucić palenie) • passives Rauchen bierne palenie • der Gesundheit schaden szkodzić zdrowiu • süchtig sein być uzależnionym • giftige Stoffe enthalten zawierać szkodliwe substancje • alkoholabhängig sein być uzaleznionym od alkoholu • Haschisch rauchen palić haszysz • eine leichte/harte Droge konsumieren zażywać miekkie/twarde narkotyki • in Abhängigkeit geraten popaść w uzależnienie • eine Entziehungskur machen przejść kurację odwykową • bei Experten Hilfe suchen szukać pomocy u fachowców • sich zu Selbsthilfegruppen zusammenschließen utworzyć grupy samopomocowe • nach immer höheren Dosen verlangen domagać się coraz wiek szych dawek • in großen Mengen konsumieren zażywać w dużych ilościach |
Repetytorium. Matura na 100%. Tłumaczenie słownictwa
1
Copyright © by Wydawnictwo Szkolne PWN