SWAPY - stanowią rodzaj instrumentów pochodnych, czyli praw majątkowych, których cena rynkowa zależna jest od ceny lub wartości określonych papierów wartościowych, walut, stóp procentowych bądź jeszcze innych okoliczności (podstawa do wyliczenia wartości instrumentu pochodnego zwana jest ….)
WARRANT - uproszczona opcja. Posiadacz warrantu ms prawo do uzyskania, zaś wystawca warranty obowiązek do realizacji zobowiązania w określonym terminie i na określonych warunkach, wyznaczonych w odniesieniu do z góry ustalonej ceny umownej instrumentu
SYSTEM BANKOWY
Dwupoziomowość systemu bankowego :
- bank centralny (funkcje banku emisyjnego, banku państwa i banku banków, prowadzenie polityki pieniężnej państwa) - emituje znaki pieniężne, obsługa skarbu państwa, jest w stanie pomóc bankom komercyjnym jak mają kłopoty
- banki komercyjne (państwowe i komunalne, prywatne i spółdzielcze)
FUNKCJE NBP : (nie pełni nadzoru na bankami, KNF pełni)
- kształtowania i realizacji polityki pieniężnej
- emisyjna
- banku banków
….
ORGANY NBP :
Prezes
Organy zarządcze :
- Rada Polityki Pieniężnej
-
INSTRUMENTY KSZTAŁTOWANIE POLITYKI PIENIĘŻNEJ W PL:
Instrumenty ilościowe :
- limit kredytowy (banki, banki i rodajz działalności, banki i rodzaj kredytu)
- pułap kredytowy (wielkość dopuszczalnego zadłużenia w relacji do finansowego majątku)
Instrumenty jakościowe : (kwalitatywne)
- stopa procentowa od kredytów banku centralnego (cena kredytu)
- obowiązkowe rezerwy
- operacje otwartego rynku
- lokata krótkoterminowa
RODZAJE DOCHODÓW BUDŻETOWYCH :
DOCHODY PUBLICZNE - świadczenia pieniężne ustanowione przez organ władzy publicznej, pobieranie i gromadzenie przez administrację publiczną na rachunkach właściwych budżetów lub publicznych funduszy celowych, z których dokonuje się wydatków publicznych.
Pojęcie podatku
Z finansów
PODATEK - świadczenie pieniężne, ustanowione na rzecz podmiotu prawa publicznego (państwa lub JST), jednostronne przez ten podmiot ustalonym o charakterze ogólnym bezzwrotnym,
?
CECHY STAŁE PODATKU :
- pobierany w pieniądzu
- świadczenie ustanowione jednostronnie : pobierany na podstawie władczej , jednostronnej decyzji podmiotu ustanawiającego podatek, a postępowanie zmierzające do wymiaru podatku polega przepisom ordynacji podatkowej KPA, a nie kodeksu cywilnego
- świadczenie ogólne -
- świadczenie zasadnicze - podstawowym celem jest cel fiskalny
- bezzwrotny - pobrany zgodnie z prawem nie podlega zwrotowi
- nieodpłatny - podmiot uiszczający podatek nie otrzymuje żadnego świadczenia zwrotnego
- świadczenie przymusowe- w przypadku, gdy podatek nie jest uiszczany dobrowolnie, można go pobrać w sposób dobrowolny, w drodze egzekucji administracyjnej
CECHY ZMIENNE PODATKU :
- Podmiot Podatku - ten, kto podatek ustanawia i pobiera na swoją rzecz oraz ten kto jest zobowiązany do jego zapłacenia.
- Podmiot Czynny - podmiot który pobiera podatek lub dla którego podatek jest pobierany
- Podmiot Bierny - osoba fizyczna, prawna, jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej zobowiązania do uiszczenia podatku. Inaczej podatnik.
- Podatnik Formalny -ten kto jest formalnie zobowiązany do zapłacenia podatku
- Podatnik Rzeczywisty - ten kto ponosi ekonomiczny ciężar podatku.
Rozszczepienie osoby płatnika formalnego i rzeczywistego następuje w przypadku :
- opodatkowania pośredniego
- przeczuwalności podatków (w przód lub w tył - ) - skutki opodatkowania przerzucone na podatników przez dyskonto
Faktura zakupowa- podatek naliczany
Faktura sprzedażowa - podatek należny
Gdy nadwyżka - zwrot lub naliczenie w poczet następnego miesiąca.
- płatnik - oblicza, pobiera podatek od podatnika i wypłaca organowi podatkowemu we właściwym terminie (pracodawca przy vat)
- inkasent - pobiera i wypłaca podatek (podatek od nieruchomości sołtys, na targowiskach miejskich ile kosztuje korzystanie z targowiska - tu może być nią tez straż miejska bo pobiera opłatę targową)
- przedmiot podatku - rzecz lub zjawisko, z którym wiąże się powstanie obowiązku podatkowego
- podstawa opodatkowania - konkretyzacja przedmiotu opodatkowania. Występuje w postaci ilościowej (metry kwadratowe podatku od nieruchomości), bądź wartościowej (wyrażona w zł) ( w wartości rzeczywistej lub szacunkowej - gdy nie można ustalić wartości rzeczywistej to podaje się szacunkową)
- Stawka podatku - relacja pomiędzy wymierzonym podatkiem a podstawą opodatkowanie
Rodzaje stawek podatkowych :
- kwotowe
- procentowe (np. 18,32%)
- ułamkowe - były kiedyś stosowane (1/3 z dochodów spółdzielni)
- wielokrotnościowe - były kiedyś stosowane (podatek większy niż podstawa - podatek popiwek
- Skala podatkowa - zbiór stawek obowiązujących w danym podatku
Rodzaje skal podatkowych :
Proporcjonalne - stałe
Nieproporcjonalne - zmienne
Progresywna (stawka rośnie wraz z podstawą opodatkowania)
Globalna (skokowa)
Szczeblowa (ciągła) -
Regresywna - rośnie podstawa maleje stawka
Degresywna - maleje podstawa i maleje stawka
System podatkowy - ogól podatków pobieranych w danym państwie
KLASYFIKACJA PODATKÓW :
Kryterium rodzaju podmiotu publicznego, na rzecz którego wpływy z podatków są odprowadzane :
- podatki państwowe
- podatki samorządowe ( nie są synonimem podatków lokalnych, są to podatki od osób które zamieszkują gminy)
Kryterium - osoba podatnika:
- podatki pobierane od osób fizycznych
- podatki pobierane od osób prawnych
- podatki pobierane od jednostek nie mających osobowości prawnej
3. Kryterium - tożsamość osoby podatnika formalnego i rzeczywistego :
- podatki pośrednie
- bezpośrednie
4. Kryterium - okoliczności wprowadzenia podatków :
- zwyczajne
- nadzwyczajne
5. Kryterium - sposób wprowadzania podatków : (mamy prawo wyboru by wybrać jakim podatkiem chcemy zostać opodatkowani -rodzaj formy
- obligatoryjne
- fakultatywne
6. kryterium - charakter pobieranych podatków :
-rzeczowe
-osobiste (zobowiązanie wygasa gdy podatnik zmarł)
7. Kryterium - źródło podobru podatków:
- dochodowe
- majątkowe
= sięgające do dochodu płatnika: konsumpcyjne (pobierane w toku wydatkowania dochodów) i przychodowe (pobierane w toku powstawania dochodów gdy ich wielkośc nie jest znana) i dochodowe (pobierane w toku powstania dochodów gdy ich wielkość jest już znana) przychodowo-dochodowe (zarazem wstępne i ostateczne) sięgające do majątku podatnika od posiadania majątku od przyrostu substancji majątkowej