Epos - Dla tradycji epiki europejskiej podstawowe znaczenie ma e. staroż. Grecji, ukształtowany w IX -VIII w. p.n.e. w Azji Mniejszej na gruncie kultury jońskiej. Z pieśni epickich o tematyce mitologiczno-historycznej śpiewanych przez (-) aojdów i (-) rapsodów wyrosły najwybitniejsze dzieła epiki starogreckiej - Iliada i Odyseja przypisywane Homerowi.
Cechy eposu homeryckiego:
paralelizm dwóch płaszczyzn fabularnych: jednej ulokowanej w świecie bogów, drugiej w świecie bohaterów. Pomiędzy obydwiema płaszczyznami istniały liczne związki, m.in. z tej przyczyny, że wielu bohaterów e. miało genealogię boską.
Główną motywację dla poczynań postaci ziemskich stanowiły wola i decyzje bogów: żadne ważniejsze zdarzenie nie dokonywało się bez ich ingerencji.
Bohaterowie e., mimo że pozostający pod przemożnym działaniem świata pozaziemskiego, byli mocno powiązani ze środowiskiem społecznym, z jego obyczajowością, podlegali charakterystyce psychologicznej, a ich czyny - kwalifikacjom moralnym. Z drugiej strony bogowie wyposażeni byli w ludzkie cechy charakteru, ich poczynaniami rządziły namiętności i ambicje niewiele różniące się od namiętności i ambicji postaci ziemskich. Fabuła e. łączyła obie te płaszczyzny, a ich przenikanie się i nakładanie kształtowały jej przebieg.
Miała ona charakter epizodyczny, co zapewne wiązało się z tym, że źródłem e. były zespoły pieśni epickich, z których każda stanowiła odrębną całostkę kompozycyjną.
Szczególną rolę odgrywał w tym gatunku wszechwiedzący i obiektywny narrator, który zachowywał jednolity dystans wobec opowiadanych zdarzeń, ujawniając przy tym częstokroć swoją obecność w bezpośrednich wypowiedziach do odbiorców, np. w zapowiedziach przyszłych losów bohaterów.
Miejscem szczególnie wyrazistego ujawniania się narratora była inwokacja.
W stylu e. przenikały się dwie tendencje: patetyczny styl opowiadania, dostosowany do wagi tematu i heroiczności czynów opiewanych postaci, i realistyczny styl drobiazgowego opisu przedmiotów, sytuacji, wyglądów itp. (funkcja retardacyjna opisów).
Dużą rolę odgrywały zwłaszcza opisy scen batalistycznych nasycone dynamiką i malowniczością. Opisy realiów spełniały często funkcję retardacyjną, wstrzymywały rozwijanie się zdarzeń i wprowadzały element rozbudowanej charakterystyki bohatera lub sytuacji.
Dla stylu narracyjnego e. homeryckiego znamienne było występowanie stałych epitetów (np. gromowładny Zeus) oraz rozbudowanych porównań (tzw. porównań homeryckich); miarę wierszową stanowił (-) heksametr.
Inne cechy eposu (na przykładzie Iliady): treść zaczerpnięta z mitów; fabuła wielowątkowa, dająca pełny obraz świata; inwokacja (wezwanie do Muzy i jednocześnie skrótowa ekspozycja treści eposu); styl formularny: formuły, stałe epitety nie zawsze pasujące do sytuacji (np. „niebo gwiaździste” bez względu na porę dnia); powtórzenia; bohater - heros, pochodzący ze świetnego rodu, czasem nawet od bogów, odznaczający się urodą i siłą, dumny i waleczny, żyje i umiera dla chwały własnej i narodu; wyliczenia (np.. bohaterów biorących udział w walce, lub tzw. Katalog okrętow)