Strategiczna Karta Wyników w Zarządzaniu Finansami
- wykłady
Cele przedmiotu:
- przekazanie i umiejętności w zakresie tworzenia i stosowania Strategicznej Karty Wyników- metody (m.in.)
Zakres przedmiotu:
-proces tworzenia mapy strategii i strategicznej karty wyników
-powiązanie celów strategicznych z planami finansowymi i budżetami
-zastosowanie strategicznej karty wyników do maksymalizacji wartości firmy
-zastosowanie strategicznej karty wyników do poprawy znaczenia….
Literatura:
- Kaplan R.S., Norton D. (2001): Strategiczna karta wyników. Praktyka, CIM,
Warszawa
- Kaplan R.S., Norton D. (2001): Strategiczna karta wyników. Jak przełożyć
strategię na działanie, PWN, Warszawa
- Friedag H.R., Schmidt W. (2003): My Balanced Scorecard, Moja Strategiczna Karta Wyników C.H. Beck, Warszawa
„ Nie można zarządzać tym, czego nie mierzymy”
R.Kaplan
Balanced Scored
jest instrumentem zarzadzania strategicznego, które umożliwia umiejscowienie długookresowej strategii firmy w systemie zarządzania przedsiębiorstwem poprzez mechanizm pomiaru.
- …. czyli co powinno być w przedsiębiorstwie mierzone, aby jak najlepiej ocenić efektywność firmy w realizowaniu strategii.
- szybka ocena adekwatności strategii
Interesariusze - są to osoby lub inne organizacje, które uczestniczą w tworzeniu projektu (biorą czynny udział w jego realizacji) lub są bezpośrednio zainteresowane wynikami jego wdrożenia. Interesariusze mogą wywierać wpływ na daną organizację. ( w skrócie: osoby związane z działalnością danej firmy: udziałowcy, pracownicy itp.)
Budując strategię, budujemy plan jak dostać się z punktu A do punktu B. Mówi nam, co mamy robić przez dany okres, by jak najszybciej i najskuteczniej dojść do punktu B.
1.
2.} cele strategi, co powinno być zrobione
3.
Strategiczna Karta Wyników- używane w literaturze inne polskie określenie tej metody to:
- „Zrównoważona Karta Dokonań”
- „Zrównoważona Karta Wyników”
- „Zbilansowana Karta Wyników”
- „Kompleksowa Karta Dokonań”
Przyjęto określenie Strategiczna Karta Wyników, ze względu na przyjęcie w polskich tłumaczeniach prac autorów metody, Kaplana i Nortona.
Strategiczna Karta Wyników określa równowagę pomiędzy:
- celami krótko i - długoterminowymi
- wskaźnikami oceniającymi i rozwojowymi
- perspektywą wewnętrznej i zewnętrznej działalności
Otoczenie konkurencyjne -> stosowanie miar finansowych ( tradycyjny system pomiarów ) spotyka się z ograniczeniami:
- nie przekazuje informacji o: jakości produktu, satysfakcji klienta, czasie dostarczenia, elastyczności produkcji, etc..
- postawa myślenia krótkookresowego
- brak pełnego obrazu, jak przedsiębiorstwo się rozwija
- sprawozdawczy rachunek kosztów nie podaje przyczyn dla których koszt powstaje; podaje, tylko miejsce powstania i wielkość kosztu
- brak zrozumienia tradycyjnego systemu pomiaru wśród pracowników.
- tradycyjny system pomiarów używany tylko do porównań z rezultatami historycznymi, brak porównań do rezultatów konkurencji.
- niekorzystne skutki krótkoterminowego …..
Potrzebny system monitorujący i oceniający wykorzystywanie źródeł, przewag konkurencyjnych w erze informacji, likwidujący większość ograniczeń.
Rok 1987: Analog Devices Inc. (produkcja półprzewodników)- Corporate Scorecard
- Praca od początku lat 80-tych, lider innowacyjny (wysoka marża i krótkie sesje produkcyjne), kryzys.
-> długie serie, produkcja tańsza.
- koncentracja nad……..
Rok 1987: Analog Devices Inc. (produkcja półprzewodników)- Corporate Scorecard
- Problem: wyznaczenie wartości aby usprawnić procesy w firmie.
- (Schneiderman)- czas potrzebny na usprawnienie każdej….
Rok 1988: Apple Computer reeingineering kluczowych procesów biznesowych
- KPMG Peat Marwick
Rok 1990: KPMG grupa badawcza ( Instytut Nolan Norton ) złożona z konsultantów.
Strategiczna Karta Wyników narodziła się w latach 90-tych.
Strategiczna Karta Wyników to nowy system zarządzania (nie tylko system kontroli), który pozwala organizacjom na wyjaśnienie wizji i strategii oraz umożliwia ich skuteczne wdrożenie. Inaczej - jest koncepcją monitorowania strategii przedsiębiorstw. (DEFINICJA; Norton i Kapla)
Strategiczna Karta Wyników została stworzona w celu rozwiązania problemów wynikających z tradycyjnych systemów pomiaru. Podejście zostało oparte na prostych przesłankach:
tworzenie wartości zgodnie z misją jest podstawowym celem organizacji
strategia definiuje unikalne, wyjątkowe podejście organizacji do tworzenia wartości…
BSC a STRATEGIA ( Organizacja Skoncentrowana Na Strategii )
- Obrazek
Misja i Wizja Przedsiębiorstwa
- coraz większa siła oddziaływania
- ……………………………….
- ………………………………….
Założenia:
1.Organizacja i jej zdolność do osiągania wyznaczonych celów (wizji) jest rozpatrywanie w czterech perspektywach:
- finansowej
- klienta
- procesów wewnętrznych
- rozwoju i wzrostu
2. Każda perspektywa - bardziej szczegółowe cele miary, ich realizacji i konkretne zadania - określone wyniki realizacji konkretnych celów.
3. Istnieją związki przyczynowo-skutkowe pomiędzy poszczególnymi celami i zadaniami.
4. Pracownicy wszystkich szczebli……………………………………………………….
Cztery podstawowe perspektywy BSC
Dobrze przygotowana Strategiczna Karta Wyników opisuje strategię organizacji i pokazuje:
Powiązania ze stroną finansową- w ostatecznym rozrachunku dla każdego celu i miernika powinno istnieć odniesienie do wyników finansowych organizacji.
Mierniki wywołujące zmiany- karta powinna zawierać mierniki, które zmuszają organizację do zmiany zachowań i zachodzących w niej procesów.
Relacje przyczynowo-skutkowe - każdy cel powinien być częścią łańcucha przyczynowo-skutkowego opisującego strategię organizacji
Organizacja- to system wydzielony z otoczenia
Podejście tradycyjne a BSC - atrybuty zarządzania
wyszczególnienie |
tradycyjne podejście |
podejście |
Cel |
Kontrola |
Uczenie się |
Kontekst |
Budzet |
Strategia |
Cechy charakterystyczne |
Funkcjonalność, analityka |
Praca zespołowa, komunikowanie się |
Informacje |
Wyizolowanie miernika |
Cele i mierniki powiązane są w układzie |
NPV - jedna z podstawowych metod liczenia czy inwestycja powinna być realizowana czy nie.
NPV= Io +
Klasyczne perspektywy Strategicznej Karty Wyników
Wyniki rynkowe
Strategiczna Karta Wyników jako kompleksowy system pomiaru powinna uwzględniać następujące poziomy pomiarów.
Wyniki rynkowe- Kaplan i Norton proponują wprowadzenie Strategicznej Karty Wyników jako metody i systemu umożliwiającego rozwój organizacji i osiąganie jej strategicznego celu.
Wyniki w zakresach funkcjonalnych (departament, wydział, miejsce pracy) - w metodzie strategicznej karty wyników, karta z poziomu organizacji jest kaskadowana, przekładana na Karty poszczególnych stanowisk pracy. Taki proces kaskadowania powinien zagwarantować spójność i dopasowanie celów w całej organizacji i zagwarantować efektywniejsze działania. Umożliwi to również wcześniejsze wykrywanie problemów, gdyż zasygnalizowanie one zostaną już na niższych poziomach organizacji we wcześniejszej fazie nie zagrażającej całej organizacji, a umożliwiającej szybkie przeciwdziałanie.
Wyniki międzywydziałowe- wskaźniki monitorujące przepływ pracy wg. organizacji - istotniejszy niż pionowy układ połączeń i zależności pomiędzy wynikami organizacji a wynikami poszczególnych zakresów.
Wyniki sładowe działalności- przykładowa produktywność jest funkcją wydajności pracowników, wykorzystanie, przerób, czasochłonność.
Komponenty behawioralne - cztery pierwsze poziomy służą jedynie do diagnozowania i wskazywania możliwości doskonalenia. Ma to jednak znikome konsekwencje, jeżeli nie prowadzi do bieżących zmian w zachowaniu pracowników. Jeżeli nikt nie zrobi nic inaczej, nie nastąpi poprawa.
W procesie budowy systemu pomiaru w metodzie Strategicznej Karty Wyników można wyróżnić dwa rodzaje mierników:
Mierniki wiodące (lead indicators)- strategiczne, uwzględniające czynniki przyszłego sukcesu + miary sygnalizującego przyszłość; zwykle są to mierniki charakterystyczne dla danej organizacji oddające specyfikę strategii, prezentujące obszary przewagi konkurencyjnej np. finansowe źródła rentowności, docelowe segmenty rynku, procesy wewnętrzne i cele rozwojowe decydujące m.in. o poziomie obsługi klientów i możliwościach zdobywania nowych rynków.
Pomiar efektów i czynników tworzenia wartości:
- 4-7 mierników i różnych perspektyw
- wyjaśnienie celów, planowanie i ocena
Mierniki wynikowe (lagg indicators)
- diagnostyczne, uwzględniające realizację przyjętych celów- miary mówiące głównie o przyszłości, przykładowo rentowność firmy, udział w rynku, poziom satysfakcji i lojalności klientów, kwalifikacje pracowników.
Zawierają kluczowe wskaźniki funkcjonowania, ale nie najważniejsze w osiąganiu sukcesów a jedynie utrzymujące przy życiu (takie jak u ludzi np. temperatura, ciśnienie krwi). Pomagaja w zarzadzaniu przez oddychanie (interwencja tylko w przypadku, gdy coś się dzieje, tak jak gorączka.
Ilość wskaźników w Strategicznej Karcie wyników.
- perspektywa finansowa - 5 wskaźników
- perspektywa klientów- 5 wskaźników
- perspektywa procesów wewnętrznych- 8 do 10 wskaźników
- perspektywa nauki i rozwoju - 5 wskaźników
Zarządzanie w oparciu o BSC
Misja
dlaczego istniejemy?
Podstawowe wartości
W co wierzymy?
Wizja
Czym chcielibyśmy być?
Strategia
Nasz plan gry
Zrównoważona Karta Wyników
Implementacja i koncentracja
Strategiczne inicjacje
Co potrzebujemy zrobić
Zadania osobiste
Co ja muszę zrobić
Perspektywa
klienta
Perspektywa
procesów
wewnetrznych
Perspektywa
finansowa
Perspektywa
Wiedzy i
rozwoju
obecni
nowi
darowizny
Ochrona
środowiska
modernizacja
inwestycje
wnnagrodzenia
Struktura zatrudnienia
szkolenia
Działalność socjalna
dywidenda
Wzrost wartości firmy
Struktura udziałów
Interesariusze - instytucje czerpiące korzyści z działalności firmy.