Polska sztuka wojenna X-XV wiek, Sztuka wojenna w Polsce


POLSKA SZTUKA WOJENNA X-XV w.-DOBA WCZESNOPIASTOWSKA, WALKI Z NIEMCAMI.

Działania wojenne, prowadzone przez wojsko polskie w okresie wczesnofeudalnym, pozostawały w ścisłym związku z polityka władców i były prowadzone nie tylko w celu zdobycia łupów. Wojskowość polska za czasów pierwszych piastów rozwijała się i umacniała, głównie w walkach z agresją niemieckich margrabiów i cesarzy. Parcie niemieckie na wschód już w X wieku spowodowało, że państwo polskie formowało się w znacznym stopniu pod naciskiem zagrożenia zewnętrznego z kierunku zachodniego. Pomomo przewagi uwczesnych niemiec państwo Mieszka I, Bolesława Chrobrego i Bolesława Krzywoustego potrafiło skutecznie przeciwstawić się ich potedze, co świadczyło iż było państwem spójnym wewnętrznie, silnym, mającym zdolnych władców z dobrymi9 siłami zbrojnymi. Śledząc zmagania pierwszych piastów o utrwalenie i rozszerzenie państwowości polskiej należy zwrócić uwagę na zwycięstwo pod Cedynią w roku 972, nad rycerstwem margrabiów niemieckich, Hodona i Zygfryda zmierzających na podbój Pomorza. Wojska Mieszka I zrealizowały tutaj ważną zasadę strategiczną nakazującą spotkanie przeciwnikan na pograniczu państwa, aby bronić kraj przed zniszczeniem. Uzyskiwanowówczas czas na zorganizowanie ewentualnej dalszej obrony w przypadku klęski. Wyznaczenie i realizowanie określonegu celu wojny można zauważyć w działaniach zaczepnych Bolesława Chrobrego na przykładzie drugiej wojny z cesarzem Henrykiem II stoczonej w latach 1007-1013, kiedy to aby odzyskać Łużyce utracone w roku 1005 wykonał uderzenie na ślne wojska niemieckie zgrupowane w rejonie Magdeburga wiążąc je. W ten sposób zapewnił sobie swobodę działania w rejonie strategicznego Budziszyna. Po przerzuceniu głównych sił w ten rejon zdobył Budziszyn odzyskując Łużyce.

Innym przykładem realizacji określonego celu wojny są wyprawy Kijowskie w roku 1018. Chcąc osadzić na tronie kijowskim swojego zięcia Świętopełka aby umocnic wpływy na Rusi stacza walna bitwę z księciem Jarosławem pod Wołyniem. Bitwa kończy się całkowita klęską wojsk ruskich, a później zajęciem Kijowa-osiągnięcie celu strtegicznego i politycznego.

Założenia strategiczne w działaniach obronnych przyjmują inny charakter. Z uwagi na niekorzystny stosunek sił między cesarstwem niemieckim a Polską, oraz fakt, że najazdy kierowały się po utartych szlakach i działania prowadzone były w określonej porze roku, skupiano zawczasu w odpowiednim miejscu i czasie siły potrzebne do odparcia przeciwnika i wybudowania umocnień na głównym kierunku jego działań. Tak więc strategia wojny z Niemcami polegała na tym, by najpierw w obronie aktywnej, w oparciu o grody pograniczne i umocnienia polowe, wyczerpac wroga i pozbawić go przewagi liczebnej, a następnie przejść do działań i rozbić wojska najeźdźców. W walce a Niemcami Chrobry stosował wojnę szarpaną, polegającą na unikaniu otwartych bitew z głównymi siłami przeciwnika i wciąganiu go w zasadzki i tereny bagniste, prowadzono przewlekłe działania opóźniające. Chrobry umiał organizować dobrą służbę rozpoznawczą. Najlepszymi przykładami aktywnej obrony ze strony polskiej w czasie wojen z niemcami są kampanie-1015 i 1017 roku, kiedy to w roku 1015 cesarz niemiecki Henryk II ruszył na Polskę z trzech kierunków, pierwsza grupa tradycyjnie na Krosno Odrzańskie, druga grupa nadciągała od północy, trzecia zaś od południowego zachodu. Chrobry dążył do kolejnego wyeliminowania z walki poszczególnych grup przeciwnika, aby w ten sposób zrównowarzyć początkową przewagę wroga i zapewnić sobie przewagę w decydującym miejscu i czasie.

Działania polskie miały charakter manewrowy, a ruchliwość przyczyniła się do realizacji planu. W drugiej kampanii w roku 1017 cesarz Henryk II postanowił działać w jednym kierunku, stwarzając tam znaczną przewagę. Siły główne po kincentracji w rejonie Magdeburga ruszyły na wschód w kierunku Odry, którą osiągnęły w rejonie Głogowa. Tutaj napotkały główne siły Chrobrego, do stoczenia walnej bitwy nie doszło. W wyniku dywersyjnych działań prowadzonych przez cały czas marszu kolumny niemieckiej, w wyniku obaw o linie odwrotu Niemcy zrezygnowali z bitwy. Podjazdowe działania i napady oddziałów polskich zdecydowały o nipowodzeniu wojsk niemieckich. Istotną rolę w tych działaniach odegrała doskonała koordynacja działań Chrobrego, pomimo prymitywnych środków łączności.

Liczne bitwy stoczone w czasie długotrwałych wojen z Niemcami, wskazują na wysoki poziom taktyki władców piastowskich, dzięki min. stosowaniu walki podjazdowej, unikaniu otwartych bitew, atakowaniu wroga z ukrycia. W walkach zaczepnych ważną rolę odgrywało wykorzystanie momentu zaskoczenia /1018 bitwa z wojskami Ruskimi pod Wołyniem/. Inną formą taktyczną stosowana była pozorna ucieczka z pola walki. W walkach obronnych charakterystyczną cechą było staczanie bitew w oparciu o umocnienia polowe i naturalne przeszkody terenowe. Taktyka zdobywania i obrony twierdz p.[olegała na długotrwałym oblężeniu z użyciem machin miotających bądź też wykonaniu szturmu, wykorzystując zaskoczenie.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Polska sztuka wojenna XV-XVI wiek, Sztuka wojenna w Polsce
Polska sztuka wojenna w dobie wczesnopiastowskiej, Sztuka wojenna w Polsce
METALURGIA (polska sztuka pradziejowa), darmowy transfer, na ćwiczenia
Kultura i sztuka renesansu w Polsce Referat historia
poeci staropolscy poezja polska xiii xv wiek PK2H
Polska Sztuka Oświecenie, Sztuka
polska xii xv wiek m in proby zjednoczeni
Polska Sztuka Druga Rzeczpospolita, Sztuka
Antologia Poezja polska XIII XV wiek
Polska Sztuka Pod zaborami, Sztuka
Towarzystwo Polska Sztuka Stosowana(2)
polska xii xv wiek proby zjednoczenia polski id 37
Poezja polska XIII XV wiek id 3 Nieznany
Stan wojenny w Polscek
Stan wojenny w Polsce ( 1981 - 1983 )
Polska Sztuka Okres 1944LATA89 i lata 90, Sztuka
24 sztuka konceptualna w Polsce
1 Polska sztuka

więcej podobnych podstron