6.Powikłania unieruchomienia kończyny.

Brak lub niedobór aktywności ruchowej wpływa niekorzystnie na wszystkie układy organizmu człowieka, prowadzi do wtórnego zaburzenia funkcji organizmu, nierzadko nawet groźnych dla życia człowieka. Sprzyja występowaniu miejscowych lub ogólnoustrojowych powikłań, takich jak:

-niewydolność układu krążenia, zakrzepica żył głębokich,

-niewydolność oddechowa, zapalenie płuc,

-odleżyny,

-zaburzenia funkcji układu moczowego, pokarmowego,

-nierzadko zaburzenia psychiczne zwłaszcza o charakterze depresji.

Wpływ na układ krążenia: zmniejszenie ilości krwi krążącej, obniżenie pojemności wyrzutowej serca, pogorszenie ukrwienia tkanek i zaburzenia ich trofiki, zawroty głowy, hipotonia ortostatyczna, tachykardia spoczynkowa i wysiłkowa.

Brak czynności mięśni: zastój krwi, obniżenie objętości osocza, zmniejszenie objętości płynów śródkomórkowych i pozakomórkowych, hipowolemia, zakrzepica żył.

Układ oddechowy: zmiana toru oddychania, zmniejszenie ruchomości klatki piersiowej, pogorszenie wentylacji płuc, niedodma, zmniejszenie zdolności pochłaniania tlenu, zaburzenia wymiany gazowej w pęcherzykach płucnych.

Zaburzenia metaboliczne: ujemny bilans azotowo-białkowy, którego następstwem jest zmniejszenie masy mięśniowej, osłabienie działania „pompy pieśniowej”, a także ujemnego bilansu wapniowo-fosforowego, następstwem tych zaburzeń jest osteoporoza.

Zaburzenia hormonalne: aktywacja układu adrenergicznego, wzrost stężenia glikokortysteroidów, aldosteronu, hormonów tarczycy, obniżenie poziomu wytwarzania insuliny. Następstwem tych zmian są: zmniejszenie beztłuszczowej masy tkankowej, zmniejszenie siły i masy mięśni, zaburzenia termoregulacji.

Wpływ na układ mięśniowo-stawowy: zaniki mięśni, przykurcze, obniżenie zdolności mieśni do reagowania na bodźce nerwowe, zaburzenie odżywiania chrząstki stawowej, zaburzenia wytwarzania mazi stawowej, utrwalone niefunkcjonalne ułożenie kończyny, skostnienia okołostawowe (tworzenie się tkanki kostnej w obrębie tkanki łącznej, ścięgien i mięśni w postaci bezkształtnych mas

7.Zespół ciasnoty przedziałów powięziowych (ZCPP)- przyczyny, zasady postępowania.

Mianem ZCPP określamy stan, w którym w wyniku zwiększonego ciśnienia w obrębie przedziału anatomicznego kończyny dochodzi do zaburzenia krążenia krwi, unerwienia oraz czynności mięśni. Zaburzenia czynności nerwów pojawia się po 30 minutach (nieodwracalnie po 12-224 godzinach niedokrwienia) a czynności mięśni po 2-4 godzinach całkowitego niedokrwienia (nieodwracalne po 4-12 godzinach).

Ostra postać ZCPP zwykle towarzyszy złamaniom i rozległym uszkodzeniom kończyny dolnej. Postać przewlekła występuje często u sportowców i objawia się okresowym, piekącym i przeszywającym bólem, ustępującym po odpoczynku oraz kurczami. Palpacyjnie stwierdza się wzrost napięcia mięśni i ich tkliwość, niekiedy miękkie, podskórne guzki. Nie występują zaburzenia neurologiczne i tętna, co pozwala na jej różnicowanie z zaburzeniami naczyniowymi. Podstawą rozpoznania jest pomiar ciśnienia śródtkankowego w przedziale powięziowym goleni oraz flebografia przed i po wysiłku.

Przyczyny ZCPP (wg Matsena):

-zmniejszenie objętości przedziału powięziowego wskutek: niewłaściwego postępowania chirurgicznego (zbyt ciasne szycie), zbyt ciasnego opatrunku, miejscowego ucisku zewnętrznego,

-zwiększenia zawartości przedziału w następstwie: krwawienia (uszkodzenie naczyń, zaburzenia krzepnięcia), zwiększonej przepuszczalności naczyń włosowatych (obrzęk poniedokrwiennyy, nadmierna praca mięśni, urazy, oparzenia, zabiegi ortopedyczne),

-wzrosty ciśnienia w naczyniach (nadmierna praca mięśni, upośledzenie odpływu żylnego, przerost mięśni, zespół nerczycowy).

Objawy:

a)obólne: ból, objawy niedokrwienia (zblednięcie, zmniejszenie ucieplenia skóry), objawy neurologiczne (niedowłady, parastezje), objawy ze strony mięśni (bolesne ruchy, ograniczenie ruchomości), rozpoznanie nie jest łatwe, gdy współistnieją złamania, zapalenia tkanek oraz urazy wielonarządowe.

b) w przypadku goleni:

-I przedni przedział: osłabienie siły mięśnia piszczelowego przedniego i prostownika palców, zaburzenia czucia w zakresie nerwu strzałkowego głębokiego, ból przy zginaniu palców i stopy,

-II przedział boczny: osłabienie mięśni strzałkowych, zaburzenia czucia w zakresie nerwu strzałkowego powierzchownego i głębokiego, ból przy nawracaniu stopy,

-III przedział tylny:

a)powierzchowny: osłabienie siły mięśnia trójgłowego łydki, ból przy zgięciu grzbietowym stopy,

b)głęboki: osłabienie siły mięśni zginaczy palców i piszczelowego tylnego, osłabienie czucia w zakresie nerwu piszczelowego tylnego, ból przy prostowaniu palców.

Różnicowanie:

-przedział przedni: chromanie przestankowe [pochodzenia naczyniowego,

-przedział boczny: nawracające zwichnięcie ścięgien mięśni strzałkowych.

Leczenie:

W postaci ostrej ZCPP wykonuje się rozległe nacięcia z otwarciem zajętych przedziałów powięziowych (niekiedy także napięcie omięsnej), co powoduje obniżenie ciśnienia tkankowego i umożliwia normalizację ciśnienia tętniczego i żylnego. Zwykle wystarczy odbarczenie przedziału przedniego. Przy braku poprawy konieczne staje się wycięcie strzałki i odbarczenie pozostałych przedziałów powięziowych.

Próby stosowania okładów z lodu, unoszenia kończyny lub zakładania opatrunków uciskowych zwykle prowadzą do powiększenia się strefy martwicy. Unoszenie kończyny jest szkodliwe i nie prowadzi do zwiększenia odpływu żylnego z powodu obniżenia ciśnienia.

Rany pozostawia się otwarte lub pokrywa przeszczepami, a szew wtórny wykonuje się po upływie kilku dni (około 7).

8.Przykurcz Volkmanna - przyczyny, objawy, zasady postępowania.

Przyczyny: spowodowany jest postępującym zwyrodnieniem mięśni i nerwów na skutek niedokrwienia kończyny. Najczęściej występuje u dzieci pomiędzy 4, a 8 rokiem życia, po złamaniach nadkłykciowych kości ramiennej (zwłaszcza wyprostnych), złamaniach kości przedramienia, zwichnięciach stawu łokciowego (na skutek ucisku tętnicy łokciowej pomiędzy fałdem rozcięgna mięśnia dwugłowego ramienia, a bliższym odłamem kości ramiennej). Może powstać po stłuczeniach okolicy łokcia, rozległych krwiakach podpowięziowych, długotrwałych utrzymywaniu opaski Emsarcha, ucisku opatrunku gipsowego, wielokrotnym nastawianiu złamań.

W kończynie dochodzi do zaburzeń, zmniejszona perfuzja i niedokrwienie. Zmiany niedokrwienne pojawiają się w przedziale powięziowym zginaczy przedramienia i dotyczą zwłaszcza środkowej jej części. Nieodwracalne zmiany w mięśniach pojawiają się po 4-12, a w nerwach pośrodkowym i łokciowym po 2-6 godzinach.

W przebiegu zespołu Volkmanna wyróżnia się dwa okresy: wczesny spowodowany niedokrwieniem i późny - przykurczami.

Objawy wczesnego okresu:

-ból nasilający się podczas prostowania palców, pojawia się po 4-8, a nawet 48 godzinach po urazie i nie ustępuje po środkach przeciwbólowych,

-zaburzenia czucia głębokiego i powierzchownego,

-brak tętna na tętnicy promieniowej,

-ograniczenie lub zniesienie czynnej ruchomości palców,

-obrzęk, zasinienie palców,

-ustawienie palców w zgięciu w stawach międzypaliczkowych i wyproście w stawać śródręcznopaliczkowych,

-niekiedy zmiany są minimalne a przykurcz uwidacznia się dopiero po zdjęciu opatrunku unieruchamiającego.

W późnym okresie choroby do wymienionych objawów, które ulegają utrwaleniu, dochodzą zmiany troficzne ręki oraz zwłóknienia mięśni, ręka staje się szponowata - palce zgięte jw., nadgarstek w zgięciu dłoniowym, przedramię nawrócone, kciuk przywiedziony, ręka przemieszczona w stronę łokciową.

Leczenie:

Polega przede wszystkim na profilaktyce - wczesnym nastawieniu złamania lub zwichnięcia oraz prawidłowym unieruchomieniu. Dla poprawy ukrwienia można wykonać blokadę mankietową ramienną 0,25% roztworem ksylokainy. Z chwilą wystąpienia niedokrwienia konieczne jest usunięcie wszystkich przeszkód w krążeniu krwi: zewnętrznych (opatrunek unieruchamiający, bandaż) oraz wewnętrznych (odbarczenie chirurgiczne tętnicy - przecięcie, fasciotomia, rekonstrukcja naczynia). W różnych okresach choroby stosuje się aparaturowe i operacyjne rekonstrukcje.

9.Zespół Sudecka - etiologia, objawy, zasady leczenia.

Etiologia nie jest do końca poznana (przyczyny naczynioruchowe, hormonalne, mechaniczne, inne). Wywiązuje się ono najczęściej po urazach tkanek miękkich i złamaniach, szczególnie przy zbyt ściśle założonym opatrunku unieruchamiającym (np. gipsowym), w wymuszonej lub niewłaściwej pozycji kończyny. Rzadziej dochodzi do niego po przewlekłych zapaleniach kości, uszkodzeniach nerwów (nerwiak), chorobach naczyń i skóry. W badaniu anatomopatologicznym stwierdza się wzmożoną przebudowę tkanki kostnej, poszerzanie kanałów Haversa, włóknienie szpiku, ścięgien, torebek stawowych. Na powierzchniach stawowych pojawia się błona łącznotkankowa, w obrębie chrząstki zaburzenia odżywcze, a w mięśniach zapalna ziarnina. Zespół jest często zbyt późno rozpoznawany (rozpoznanie w fazie zaniku kości jest spóźnione o kilka tygodni), co może utrudnić leczenie i doprowadzić do trwałego upośledzenia funkcji kończyny.

Wyróżnia się trzy okresy: ostry, dystrofii i zaniku.

Okres ostry charakteryzuje silnie piekący ból zazwyczaj ręki lub stopy, przekrwienie, obrzęk, wzmożone ocieplenie skóry. Skóra jest błyszcząca, napięta, ciemnoczerwona lub fioletowa. Mięśnie stopniowo zanikają, ulegają zbliznowaceniu, dochodzi do ograniczenia ruchomości stawów. W kości po 3-8 tygodniach pojawiają się drobne, plamiste odwapnienia głównie w okolicy przynasad i nasad oraz zatarcie struktury beleczkowej. Po złamaniach powyższe objawy umiejscawiają się przeważnie w odłamie obwodowym. Okres ten trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy.

Okres dystrofii trwa od 6 tygodni do 4 miesięcy i cechuje do przewlekły skurcz naczyń krwionośnych. Skóra jest cienka, chłodna, wilgotna, porost włosów ulega zahamowaniu, paznokcie kruch, łamliwe, i nie rosną. Stopniowo zanikają mięśnie, dochodzi do ograniczenia ruchów czynnych i biernych oraz powstawania przykurczów i zesztywnień stawów. W obrazie radiologicznym stwierdza się odwapnienie i zatarcie struktury kości. Jej kontury wyglądają jak obrysowane ołówkiem, a ich środek wymazany gumką.

Okres zaniku trwa 6-12 miesięcy i charakteryzuje się bólami przy ruchach i obciążeniu chorej kończyny. Skóra jest cienka, dystroficzna, błyszcząca i chłodna, mięśnie zanikają, a stawy ulegają zesztywnieniu w wadliwych ustawieniach. Radiologicznie obserwuje się zanik masy kostnej.

Leczenie jest długotrwałe i nie zawsze kończy się pomyślnie. Ważne jest, aby zapobiegać wystąpieniu poprzez prawidłowe, atraumatyczne postępowanie z kończyna po urazach, co dotyczy również techniki operacyjnej. Choroba wymaga wcześniej czynnej rehabilitacji i fizykoterapii (w początkowych okresach zimno, w późniejszych ciepło, ponadto ultradźwięki, jonoforeza wapniowa, magnetoterapia). Leczenie farmakologiczne polega na podawaniu preparatów poprawiających ukrwienie i uwapnienie kości (kalcytonina). Miejscowo wykonuje się blokady nerwów i zwojów nerwowych, niekiedy chirurgiczną sympatektomię. Zmiany utrwalone wymagają operacyjnej korekcji zniekształceń, przykurczów, zesztywnień.

10.Uszkodzenia więzadeł i łąkotek stawu kolanowego - mechanizm, objawy, testy czynnościowe, zasady leczenia.

Uszkodzenie łąkotek:

Występuje najczęściej i osób młodych, po urazach pośrednich i bezpośrednich (przy obciążeniu i rotacji zgiętego stawu kolanowego) i częściej dotyka łąkotki przyśrodkowej. Mogą powstać jednoczasowo lub w skutek sumowania się mikrourazów zwłaszcza zawodowych (górnicy, dekarze, posadzkarze). Nierzadko towarzyszą im uszkodzenia chrząstki i więzadeł.

Podział: topograficzny (rogu przedniego, tylnego, trzonu), morfologiczny (poprzecznie, podłużnie, horyzontalnie, w kształcie języka, dziobu papugi, rączki od wiadra).

Objawy:

-ból zwykle na wysokości stawu,

-obrzęk, wysięk w stawie,

-uczucie przeskakiwania w kolanie,

-zablokowanie stawu kolanowego (występuje w 50-60% przypadków, może jednak świadczyć o innych patologiach)

-zanik mięśni czworogłowego uda (zwłaszcza głowy przyśrodkowej).

Trzeba wykonać:

-testy łąkotkowe, chociaż żaden z nich nie jest patognomoniczny, dlatego w czasie badania wykonujemy kilka testów. Można wśród nich wyróżnić: zgięciowo-rotacyjne, zgięciowo-kompresyjne, wyprostne, palpacyjno-akustyczne, pomiarowe,

-zdjęcie rtg, ultrasonografia, rezonans magnetyczny, artroskopia.

Leczenie:

Zdecydowana większość uszkodzeń łąkotek (poza strefą przytorebkową) nie zostaje wygojona. Dlatego jedynie przy niepewnym rozpoznaniu można unieruchomić staw przez około 2 tygodnie w podłużniku lub tutorze gipsowym, po uprzednim usunięciu krwawienia (stale prowadząc ćwiczenia mięśnia czworogłowego). Następnie stosuje się kinezy- i fizykoterapię, leki przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz odciążenie stawu.

Obecnie optymalnym postępowaniem jest wykonanie artroskopii w przypadku każdego krwiaka stawu kolanowego. Niepotrzebne rozpoczynanie lub przedłużanie leczenia zachowawczego może być przyczyną znacznego upośledzenia funkcji stawu. Nie należy również próbować nastawiania zablokowanej łąkotki.

Leczenie operacyjne polega na usunięciu łąkotki po wykonaniu artrotomii (chirurgiczne otwarcie stawu) lub lepiej przez artroskop. Lepsze wyniki uzyskuje się po subtotalnym jej usunięciu (tylko jej części uszkodzonej). U osób młodszych z uszkodzeniem przytorebkowym niekiedy możliwe jest zaszycie łąkotki, po czym konieczne jest długotrwałe odciążenie i usprawnianie stawu kolanowego. Usunięcie łąkotki przez artroskop umożliwia szybkie odciążenie kończyny, zapobiega zanikowi mięśni, zwłaszcza czworogłowego uda oraz umożliwia szybki powrót do wykonywanej pracy lub sportu.

Uszkodzenie więzadeł stawu kolanowego

Więzadła ulegają uszkodzeniu w miejscu przyczepu do kości lub części ścięgnistej. Towarzyszy im przerwanie torebki stawowej, krwiak śródstawowy, uszkodzenie powierzchni stawowych oraz niekiedy złamania.

I.Skręcenia stawu kolanowego (uszkodzenie czynnych i biernych stabilizatorów stawu)

Powstają one zazwyczaj na skutek mechanizmów pośrednich. Obecnie coraz częściej obserwuje się różnorodne zespoły przeciążeniowe lub wielokrotne w czasie.

Objawy:

-ból samoistny oraz podczas wykonywania ruchów,

-obrzęk stawu,

-krwiak w stawie,

-upośledzenie funkcji kończyny,

-wskazane badanie rtg i ultrasonograficzne,

-niekiedy wskazane badania artroskopowe.

Podział skręceń: niewielki (uszk. mała liczba włókienek ścięgnistych i torebka st), umiarkowane(większa ilość włókien, niestabilność st), ciężkie (przerwane więzadła, oderwanie go od struktury kostnej).

Leczenie: przy niewielkich uszkodzeniach polega na odciążeniu bolesnej okolicy, miejscowych okładach oziębiających, podaniu środków przeciwbólowych, przeciwobrzękowych. Ponadto ograniczenie aktywności ruchowej na około 2-3 tygodnie.

W uszkodzeniu umiarkowanym konieczne jest unieruchomienie kończyny przez 4-6 tygodni, a następnie intensywna rehabilitacja. Niekiedy konieczne jest pierwotne leczenie operacyjne.

W uszkodzeniach ciężkich i zastarzałych wskazane jest leczenie operacyjne.

II.Zwichnięcie stawu kolanowego

Jest to ciężkie uszkodzenie stawu powstające w następstwie urazu bezpośredniego lub pośredniego, w wyniku czego przerwane zostają więzadła. Często dochodzi do złamania wyniosłości międzykłykciowej, uszkodzeń łąkotek, powierzchni stawowych. Groźnym powikłaniem jest uszkodzenie tętnicy podkolanowej oraz nerwu piszczelowego i strzałkowego.

Podział:

-częściowe, całkowite,

-tylne, przednie, boczne, przyśrodkowe,

-zamknięte, otwarte.

Objawy:

-jak przy zwichnięciu,

-konieczne badanie ukrwienia i unerwienia kończyny dolnej (przed i po nastawieniu oraz w czasie dalszego leczenia) ze względu na możliwość uszkodzenia tętnicy podkolanowej (przerwanie, naderwanie, zakrzep) i ryzyko martwicy goleni i stopy,

-konieczne zdjęcie rtg,

-wskazane badanie ultrasonograficzne,

-niekiedy wskazane badanie rezonansu magnetycznego.

Leczenie: konieczne jest najszybsze nastawienie (nie nastawiać na miejscu wypadku ze względu na możliwość powstania powtórnych powikłań), po czym trzeba skontrolować ukrwienie (tętnica grzbietowa stopy i piszczelowa tylna) oraz unerwienie (nerw piszczelowy i strzałkowy). Następnie unieruchamia się staw w podłużniku gipsowym na 1 do 2 tygodni, aby możliwa była kontrola ukrwienia kończyny. Unieruchomienie w pełnym opatrunku gipsowym utrzymuje się przez dalsze 4 tygodnie. Dobre wyniki kliniczne można również uzyskać stosując odpowiednie leczenie czynnościowe.

Leczenie operacyjne prowadzi się w razie braku możliwości nastawienia, w zwichnięciach otwartych oraz przy uszkodzeniach naczyń i nerwów. W razie najmniejszych wątpliwości co do obecności uszkodzenia naczyń należy wykonać ich rewizję. Uszkodzenia więzadłowe mogą być leczone wcześnie lub w trybie odroczonych.

III. Niestabilność stawu kolanowego

W wyniku uszkodzenia więzadeł wielokrotnie dochodzi do ostrych lub przewlekłych niestabilności stawu kolanowego, które mogą być: jednopłaszczyznowe lub proste, rotacyjne i złożone.

Objawy:
- jak przy skręceniu i zwichnięciu
- niestabilność stawu kolanowego (stabilność stawu badamy w wyproście oraz w zgięciu do kąta 30 st.) - należy ją oceniać obustronnie ze względu na występującą fizjologiczną wiotkość więzadeł
- dla określenia niestabilności stosuje się różne testy kliniczne (Slocuma, Hughstona i inne)
- konieczna ocena ukrwienia i unerwienia kończyny dolnej
- konieczne zdjęcie RTG stawu
- wskazane badania USG
- niekiedy wskazane badanie rezonansem magnetycznym
- wskazane badanie artroskopowe

Niestabilności proste:
- przyśrodkowa - przy koślawieniu goleni i wyprostowanym lub zgiętym do 30 st. kolanie dochodzi do rozwarcia jego szpary po stronie przyśrodkowej -> uszkodzenie więzadła pobocznego piszczelowego, przyśrodkowej torebki stawowej, więzadła krzyżowego przedniego, skokowego tylnego, przyśrodkowej części tylnej torebki oraz niekiedy więzadła krzyżowego tylnego,
- boczna - przy szpotawieniu goleni oraz wyprostowanym lub zgiętym do 30 st. kolanie -> rozwarcie szpary po stronie bocznej -> uszkodzenie więzadła pobocznego strzałkowego, ścięgna mięśnia dwugłowego uda, mięsnia podkolanowego, więzadła krzyżowego przedniego i tylnego,
- przednie - możliwość przedniego przemieszczenia kości piszczelowej przy goleni ustawionej w pozycji pośredniej (objaw przedni szufladki) -> uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego
- tylna - możliwość tylnego podwichnięcia kości piszczelowej (objaw tylnej szufladki) -> uszkodzenie więzadła krzyżowego tylnego

Niestabilności rotacyjne (obrotowe) - w niestabilnościach tych zachowane jest więzadło krzyżowe tylne:
- przednio-przyśrodkowa - uszkodzenie więzadła pobocznego piszczelowego, krzyżowego przedniego, tylno-przyśrodkowej torebki stawowej
- przednio-boczne - uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego
- tylno-przyśrodkowe - uszkodzenie tylno-przyśrodkowego rogu stawu, przyczepu mięśnia półbłoniastego, więzadła pobocznego piszczelowego i częściowo krzyżowego przedniego i tylnego
- tylno-boczne - uszkodzenie rogu tylno-bocznego stawu, mięśnia podkolanowego, więzadła pobocznego strzałkowego i krzyżowego tylnego

Leczenie:

Poglądy na temat leczenia świeżych uszkodzeń więzadeł stawu kolanowego są zróżnicowane. Zależy ono od ich rodzaju i wielkości, aktywności ruchowej, rodzaju wykonywanej pracy zawodowej, chęci uczestniczenia w długotrwałym usprawnianiu, obecności towarzyszących obrażeń i stanu ogólnego chorego. Zawsze konieczne jest szybkie rozpoczęcie usprawniania stawu. U osób wykazujących dużą aktywność ruchową wskazane jest zwykle leczenie operacyjne. Ponieważ więzadła poboczne i torebka stawowa wykazują do 3 miesięcy od urazu duże zdolności regeneracyjne, ich uszkodzenia można, poza pewnymi wyjątkami leczyć nieoperacyjnie. Więzadła krzyżowe znajdują się wewnątrz jamy stawowej i ich rozerwane końce ulegają zanikowi w czasie 3 tygodni od urazu. Przy świeżym uszkodzeniu więzadła krzyżowego przedniego można wykonać: pierwotny lub odroczony szew oraz pierwotny lub odroczony szew z wzmocnieniem. Leczenia operacyjnego wymagają także awulsyjne uszkodzenia więzadeł. W zastarzałych niestabilnościach ustalając wskazania do zabiegu należy uwzględnić wcześniejsze leczenie zachowawcze, dolegliwości, wiek, aktywność ruchową. Operacje polegają na rekonstrukcji więzadeł i torebki, przeszczepieniu mięśni, ścięgien, powięzi, stosowaniu autogennych przeszczepów mrożonych oraz protez.

IV Nieszczęśliwa triada O'donoghue'a

Składają się na nią uszkodzenia: więzadła pobocznego, przyśrodkowego, łąkotki przyśrodkowej i wiązadła krzyżowego przedniego. Powstaje często po urazie działającym na przeprostowany staw kolanowy (np. u narciarzy).

Objawy:
- duży krwiak
- ból
- niestabilność przyśrodkowa i przednia

Leczenie:

Zawsze operacyjne, polega na odtworzeniu przerwanego więzadła krzyżowego przedniego, więzadła pobocznego przyśrodkowego i usunięciu uszkodzonej łąkotki. Po operacji unieruchamia się staw na około 6 tyg. w opatrunku gipsowym a później rozpoczyna się rehabilitację.

---