1. Maszynę parową, która znalazła szerokie zastosowanie w przemyśle i transporcie wynalazł Watt James w roku 1769.

2. pod koniec XIX wieku wynaleziono trzy nowe rodzaje silników. Silniki: spalinowy, elektryczny, wysokoprężny (diesel).

3. Całość przekształceń rolnictwa tradycyjnego w nowoczesne i towarowe oparte na zdobyczach nauki i techniki nazywa się rewolucją agrarną.

4. wśród koncernów powstałych przed 1914 rokiem i funkcjonujących po dzień dzisiejszy można wymienić w USA General Motors. W Wielkiej Brytanii Stell. Niemcy Siemens. Japonia Mitsubishi.

5. Dorby Abraham II jako pierwszy zastosował do wytopu żelaza (w miejsce węgla drzewnego) Koks otrzymywany w procesie suchej destylacji węgla kamiennego.

6. Kryzys gospodarczy z lat 1973-1974 związany z radykalną podwyżką cen na ropę naftową, dokonaną przez kraje zrzeszone w (podaj skrót) ZZ OPEC, doprowadził do rozwoju nowych (jakich) energooszczędnych technologii.

7. na początku XX wieku energię elektryczną zaczęto powszechnie stosować do napędu maszyn oraz do otrzymywania takich produktów jak włókna chloru, magnezu, cynku, miedzi.

8. Wielki kryzys doprowadził do podjęcia przez państwa nim dotknięte działań ograniczających import (jakich) ograniczenie inwestycji, wycofanie kredytów, zmniejszenie wymiany towarów oraz działań proeksportowych polegających na popieraniu dumpingu i wypłacania specjalnych premii eksporterom

9. W 1750 kulę ziemską zamieszkiwało 728 mln ludzi. Po upływie 200 lat liczba ta wzrosła do 2504 mln w 1950r.

10. pierwsze przepisy tzw. „ustawodawstwa socjalnego” wprowadzone w 2 - giej połowie XIX w ograniczały możliwość zatrudniania kobiet i dzieci oraz wprowadzały ubezpieczenia od choroby, inwalidztwa, wypadków, które zdarzyły się w trakcie pracy

11. Tzw. Druga rewolucja przemysłowa, która rozpoczęła się w 2 cyklu Kondratiewa polegała na gwałtownych zmianach w sferze produkcji i dystrybucji towarów przyspieszanym postępie technicznym, masowo pojawiły się wynalazki, które zmieniły technikę i technologię produkcję przemysłową i pobudziły inne dziedziny.

12. interwencjonizm państwowy na rynku rolnym w USA w latach 1933-1939 polegał na odszkodowania dla farmerów, wykupywania od farmerów części produktów, ograniczenie produkcji, ograniczono stopę od udzielanych im pożyczek, zawieszenie spłaty długów rolników.

13. w 1829 r G. Stephenson skonstruował parowóz o nazwie Rakieta.

14. na konferencji w Genui w 1922 roku wprowadzono w państwach zamożnych system walutowy o nazwie złotych sztabek , a w państwach biedniejszych system o nazwie waluty pozłacanej.

15. w 1869 roku spółka Francuska prowadzona przez F. Lessepsa oddała do użytku kanał Sueski.

16. główne założenia merkantylizmu to bogactwem narodu są kruszce; ściąganie tego kruszcu do kraju czyli eksport, hamowanie importu.

17. Najważniejsze przyczyny załamania się gospodarki amerykańskiej w 1929 roku to : wolny wzrost płac, szybki wzrost cen; spekulacja akcjami i papierami wartościowymi; przegrzanie gospodarki; zaniedbanie asortymentowego poszerzania rynku.

18. metodę tkania materiałów wzorzystych opracował J.Jacquard w 1805 roku.

19. System pieniężny wprowadzony we Francji w 1803 roku to bimetalizm.

20. Eksplozja demograficzna w latach 1800-1850 wystąpiła w następujących państwach: Niemcy, Rosja, Włochy, Japonia i Francja.

21. główne założenia keynesizmu to: pobudzanie efektywnego popytu w gospodarce i nakręcanie koniunktury.

22. Postęp agrotechniczny w ramach rewolucji agrarne polegał na: płodozmian (odchodzenie od trójpolówki, nowe uprawy); nawożenie (nawozy organiczne, mineralne i sztuczne); chemizacja (chemiczna odnowa roślin, zastosowanie chemii w przemyśle); mechanizacja produkcji (nowoczesne maszyny rolnicze)

23. Metodę wytwarzania gumy opracował Goodyear

24. Pierwszą spóldzielnią kredytową w Niemczech założył Reiffeizen

25. w epoce industrialnej kryzys w rolnictwie charakteryzuje się protekcjonalizmem rolnym, a w przemyśle bezrobocie, niski poziom uprzemysłowienia hamujące migrację do miast.

26. przejście od świata jednobiegunowego do świata wielobiegunowego w latach 1850-1890 polegało na uzyskaniu pozycji mocarstwa polityczno-gospodarczego przez USA, Niemcy, Francję które zaczęły skutecznie konkurować z dotychczasowym mocarstwem czyli z Anglią.

27. pod względem dochodu per capita (wzrostu gospodarczego) w 1997 roku Polskę wyprzedzały m.in. Wielka Brytania, USA, Niemcy, z kolei mniejszy dochód miały Bułgaria, Rosja, Grecja.

28. Międzynarodowy Fundusz Walutowy podjął decyzję o demonetaryzacji złota w 1976 roku na konferencji w Kingston

29. podstawowe elementy rewolucji agrarnej w XIX wieku to przemiany społeczno-ekonomiczne (uwłaszczenie chłopów); przeobrażenia techniczno-produkcyjne (zmiana systemu uprawy , ulepszenie narzędzi); zwiększenie wydajności pracy i ziemi.

30. WYNALAZKI:

1. turbina parowa- Ch.Parson

2. lampa katodowa (dioda)- A.Fleming

3. generator- T.A.Edison

4. guma- Ch.Goodyear

5. laser- T.H.Maiman

6. konwertor- H.Bessemer

7. parowóz- G.Stephenson

8. dynamit- A.Nobel

9. samochód- G.Deimler

10. telewizor- J.Baird

31. Europejski plan odbudowy finansowany przez USA dotyczył

1. odbudowy europy po II wojnie światowej

2. odbudowy europy środkowowschodniej, po upadku systemów komunistycznych w 1989 roku

3. Odbudowy Europy po I wojnie światowej.

32. Etatyzm to :

1. polityka pełnego zatrudnienia

2. przejaw „rewolucji menadżerskiej”

3. tworzenie sektora państwowego w gospodarce.

31. Plan gospodarczy podpisany w 1929 roku regulujący spłatę niemieckich reparacji wojennych nosi nazw planu:

1. J. Rockefellera

2. H. Hoovera

3. O. Younga

32. sposób produkcji w którym należący do kupca surowiec jest przetwarzany na gotowy produkt w kilku funkcjonujących osobno, wyspecjalizowanych warsztatach rzemieślniczych nazywamy :

1. systemem nakładczym

2. grynderstwem

3. manufakturą rozproszoną

33. Tzw. „metoda otwartego pieca” (wytopu stali) opracowano równolegle w :

1. Wlk.Brytanii i Francji

2. Francja i Niemcy

3. Francji i USA

34. Nowy rodzaj napędu statków, tzw. „śruba” została wynaleziona przez :

1. R. Fultona

2. J. Hargravesa

3. J. Ericssona i F.P. Smitha

35. wydany w 1890 roku w USA „Sherman Act” dotyczył:

1. wykupienia przez państwo najważniejszych linii kolejowych

2. zwiększenie produkcji zbrojeniowej na potrzeby armii amerykańskiej

3. przeciwdziałania praktykom monopolistycznym w gospodarce

36. Udział Niemiec w światowym produkcie brutto w latach 1960-1980

1. spadł z 16 do 12,5%

2. wzrósł z 8,7 do 11,4%

3. spadł z 20,3 do 18,5%

37. Porozumienie monopolistyczne zawierane przez zachowujących samodzielność przedsiębiorców, które polega na określeniu poziomu produkcji i warunków sprzedaży:

1. kartel

2. oligopol

3. trast

38. Powstające w Japonii w epoce „mejdzi” monopole rodzinne nosiły ogólna japońską nazwę Zaibatsu

39. „Autarkia” w zyciu gospodarczym to:

1. jeden z etapów płodozmianów

2. dążenie do samowystarczalności gospodarczej

3. taśmowa metoda produkcji samochodów

40. F.Crick i J. D. Watson byli:

1. odkrywcami budowy DNA

2. konstruktorami silnika turboodrzutowego

3. założycielami firmy Royal Dutsch Shell

41. W latach 1950-1990 udział USA w swiatowej produkcji wyrobów przemysłowych:

1. wrósł z 28-33%

2. spadł z 55-23%

3. spadł z 43-27%

42. Twórcą tzw. „klasycznej szkoły ekonomii” ściśle związanej z liberalizmem gospodarczym był:

1. A. Smith

2. B. Franklin

3. Ch. Montesquieu

43. E. Cartwrigt w 1786 r wynazał

1. system regulacji obrotów w maszynie parowej

2. pompę do usuwania wody z kopalni

3. krosno mechaniczne

44. W wyniku kryzysu 1929-1933 produkcja przemysłowa spadła w poszczególnych krajach o:

1. USA 35%, Niemcy 63%, W. Brytania 27%

2. USA 57%, Niemcy 39%, W. Brytania 8%

3. USA 46%, Niemcy 47%, W. Brytania 16%

45. Wieża Eifla została zbudowana w:

1. 1889

2. 1901

3. 1869

46. Konstruktorem czterosuwowego silnika spalinowego był:

1. Henry Ford

2. Rudolf Diesel

3. Nikolas Otto

47. OEEC to skrócona nazwa:

1. Europejskiego stowarzyszenia wolnego handlu

2. Europejskiej wspólnoty węgla i stali

3. Organizacji Europejskiej wspólnoty gospodarczej

48. Aleksander Fleming zasłynął jako:

1. konstruktor radiowych urządzeń nadawczo-odbiorczych

2. odkrywca penicyliny

3. współkonstruktor bomby atomowej

49. wynalazcą metody transformatyzowania prądu był:

1. Nicola Tesla

2. J.A.Fleming

3. F.Whittle

50. Ostra spekulacja na giełdzie w Nowym Yorku w latach 1926-1929

1. była podtrzymywana z powodów politycznych przez rządy państw zachodnich

2. była wynikiem wzrostu produkcji i ogólnego wzrostu zysków

3. wynikała z powszechnego optymizmu i zakupów akcji na kredyt

51. państwa europejskie, członkowskie MFW, poszerzyły granice tolerancji wahań kursów walutowych i utworzyły tzw. „Węża walutowego” w:

1. 1947

2. 1958

3. 1971

Wąż walutowy- system kursów walutowych stosowany w krajach UE od 1970 roku.

52. proces odżywiania się roślin wyjaśnił w swoim dziele „Chemia z zastosowaniem do rolnictwa i fizjologii”

1. M. Bayer

2. G. Wőhler

3. J. Liebig

53. mianem „luddystów” określa się:

1. zwolenników władzy ludów w XVIII- wiecznej Francji

2. żołnierzy walczących o niepodległośc USA w XVIII wieku

3. niszczycieli maszyn w Wlk.Brytanii w XIX wieku.

54. pojęcie „kapitał finansowy” oznacza

1. sumy pieniężne w postaci zapisu na kontach bankowych

2. kapitał założycielski banków

3. połączenie kapitału przemysłowego i bankowego

55. Najbogatszy człowiek świata na początku XX wieku, założyciel Standard Oil Company

1. J.Rockefeller

2. J.Morgan

H.. Rorschild

56. w roku 1900 ludność Europy stanowiła 25% a w 2000 12% ludności świata: PRAWDA

57. Pokazowym przedsięwzięciem inwestycyjnym w ramach tzw. planu Marshalla było utworzenie Europejskiej Wspólnoty Wegla i Stali na pograniczu Francusko-Niemieckim FAŁSZ

58. System waluty zlotej który wprowadziła wielka Brytania w 1848 roku polegał na tym, że jedynym miernikiem wartości było złoto które z biegiem czasu wyparło z obiegu pieniądz srebrny. FAŁSZ

59. Joseph Kitchin był konstruktorem samolotu o konstrukcji całkowicie metalowej: FAŁSZ

60. Pierwszą eksperymentalną audycję telewizyjną wyemitowano w 1929 roku a począwszy od 1936 roku w Wielkiej Brytanii nadawano stały program telewizyjny: FAŁSZ

61. w epoce narastania gospodarki monopolistycznej (1890-1914) przedsiębiorcy uzasadniali swoją działalność doktryną M.Friedmana zwaną monetaryzmem: FAŁSZ

62. 2 faza cyklu demograficznego charakteryzuje się gwałtownym spadkiem stopy urodzeń i równie gwałtownym spadkiem stopy zgonów. FAŁSZ. [wysoki stopień urodzeń]

63. W wyniku I wojny światowej USA stały się krajem o największej produkcji przemysłowej na świecie. Fałsz

64. w wyniku dalszej przeróbki smoły pogazowej otrzymywanej przy produkcji koksu wyprodukowano m.in. naftalinę, anilinę, alizarynę. PRAWDA

65. Urbanizacja to proces zasiedlania nie zamieszkałych wcześniej terenów, trudno dostępnych w regionach kuli ziemskiej. FAŁSZ [rozwój miast]

66. Pierwszy komputer elektroniczny o nazwie ENIAC został skonstruowany przez zespól pod kierunkiem Mauchley'a. PRAWDA

67. w latach 1972-1979 cena ropy naftowej na rynku światowym wzrosła z 1,9 do 12,7 $ za baryłkę. PRAWDA

68. R.Regan i M.Thatcher w swojej polityce odwoływali się do zasad neoliberalnych zawartych w doktrynie ekonomicznej M. Friedmana zwanej monetaryzmem. PRAWDA

69. Pierwszą eksperymentalną audycję telewizyjną wyemitowano w 1929 roku, a począwszy od 1936 roku w Wielkiej Brytanii nadawano stały program telewizyjny. FAŁSZ.

70. Scharakteryzuj powiązania pomiędzy gospodarką a procesami demograficznymi w pierwszej fazie przejścia demograficznego Blackera: wysoki poziom rodności i zarazem umieralności, a co za tym idzie mały przyrost naturalny. Dzieci stanowiły w rolnictwie tanią siłe roboczą. Jednak co trzecie dziecko nie dożywało jednego roku, a co drugie piątego roku życia. Duża ilość dzieci to prestiż religijny. Rodzina liczna była bogatsza.

71. Scharakteryzuj skutki społeczno-gospodarcze rewolucji agrarnej. Postęp agrotechniczny (płodozmian- odchodzenie od trójpolówki, nowe uprawy; nawożenie- nawozy organiczne, mineralne i sztuczne; chemizacja- chemiczna odmiana roślin, zastosowanie chemii w przemyśle; mechanizacja produkcji- nowoczesne maszyny rolnicze). Hodowla (wzrost popytu na produkty zwierzęce; system hodowli oborowej; krzyżowanie, selekcja większa wydajność zwierząt; opieka weterynaryjna, szczepienia), Najważniejsze (mechanizacja prac rolnych- spadek zatrudniających w rolnictwie; kapitałochłonność rolnictwa- przemysłowe metody produkcji żywności; wiedzochłonność- genetyka, biotechnologia i elektronika; rolnictwo ekologiczne)

72. Przedstaw wpływ na gospodarke światową najważniejszych innowacji z dziedziny wytwórczości i transportu w Bicyklu Kondratiewa (1850-1896)
    II Wytwórczość - przemysły wiodące II cyklu
    1. przemysł kolejowy - wszelka wytwórczość na potrzeby kolei
    - 1804 Richard Trevithick - pierwsza lokomotywa / 1814 Georg Stephenson - lokomotuwa „Blücher” i 1829 „Rakieta” /1878 hamulce pneumatyczne Westinghausa, wagony towarowe i osobowe
    - węgiel, drewno, żelazo, usługi budowlane, łączność popyt wtórny
    2. masowa produkcja stali - Henry Bessemer 1856 / Emil i Piotr Martin oraz F. i W. Simens 1864 - 1867 / Sidney Thomas 1874 (ulepszenie metody Bessemera) / Paul Héroult 1899 (elektryczny piec do wytopu stali) / stale stopowe, hutnictwo metali nieżelaznych - aluminium i miedź / nowoczesne konstrukcje stalowe, transport, wieżowce, 1889 wieża Eifla
    3. Przemysły wschodzące - chemiczny i elektryczny
    III Transport
    - pierwsza rewolucja prędkości: z 5-16 km/h do 45-100 km/h
    - ekspansja kolei, - 1825 - pierwsza towarowa linia kolejowa, Stockton - Darlington /1830 - pierwsza pasażersko - towarowa linia kolejowa Manchester - Liverpool / 1869 kolej transamerykańska / 1901 kolej transsyberyjska
    - drogi z twardą nawierzchnią / tunele: Mont Cenis 1871 (dynamit 1962)/ mosty żelbetonowe i stalowe (także wiszące)
    - żegluga parowa kanały: Sueski - 1869, Kiloński - 1894, Panamski - 1914
    - łączność - informacja jest szybsza od człowieka.

73. Wpływ przemysłu samochodowego na gospodarkę światową
    -lata 1790-1850 (I cykl Kondratiewa) budowa dróg i kanałów, początki kolei żelaznej- tor, pociąg, lokomotywy
    -lata 1850-1896 (II cykl Kondratiewa) pierwsza rewolucja prędkości: z 5-16km/h do 45-100km/h, drogi z twardą nawierzchnią, tunele, mosty żelbetonowe i stalowe
    -lata 1896-1940 (III cykl) - rozwój mechanicznego transportu indywidualnego → samochód (pow- szechny w USA) → transport „od drzwi do drzwi” → budowa dróg przystosowanych do ruchu samochodowego → pierwsze autostrady (Włochy, USA, Niemcy) → rozwój przedmieść i przeniesienie fabryk poza centrum
    -lata 1940-1990 (IV cykl) - druga rewolucja prędkości z 45 - 100 km/h do 100 - 1000 km/h
    - dominacja transportu indywidualnego na lądzie (samochód) → suburbia i zbiorowego w powietrzu → kurczenie się sieci kolejowej i jednoczesny rozwój szybkiej kolei TGV i metra
    

---