I. Obrońca zadzwonił do prowadzącego sprawę policjanta i oświadczył mu, że jeśli ten ma wciąż wątpliwości, co do niewinności podejrzanego Józefa J., może przeprowadzić dowód z oględzin ciała Piotra K, męża Jolanty K., będącej głównym świadkiem obciążającym podejrzanego, na okoliczność jej psychopatycznych skłonności. Policjant najpierw dopuścił ten dowód, jednakże później wydał zarządzenie o oddaleniu wniosku obrońcy, twierdząc, że wspomniane cechy osobowości Jolanty K. są faktem powszechnie znanym.
Czy decyzja była słuszna? Czy można ją zaskarżyć?
II. Oskarżony Mohammad M, obywatel Libanu, po wyczerpaniu dowodów swojej niewinności zawnioskował u prokuratora o przyjęcie przysięgi na Koran od niego i jego sześciu sąsiadów na okoliczność jego niewinności i pozytywnej prognozy kryminologicznej. Pokrzywdzony zauważył, że przysięga i tak nie ma sensu, skoro inne przeprowadzone dowody wskazują niepodważalnie na winę podejrzanego. Prokurator przychylił się jednak do wniosku obawiając się, że oddalenie go może urazić uczucia religijne podejrzanego.
Jak należało postąpić?
III. Pouczywszy podejrzanego o odpowiedzialności karnej z art. 233 k.k. i odebrawszy od niego przyrzeczenie, przesłuchująca go pani prokurator spytała go, czy przyznaje się do winy. Kiedy podejrzany zaprzeczył i zaczął przedstawiać przebieg zajścia, prokurator przerwała mu mówiąc, że zna jego wersję wydarzeń z przechwyconego przez funkcjonariuszy SW grypsu, po czym przekazała głos pokrzywdzonemu. Podejrzany oświadczył jednak, że nie będzie odpowiadać na pytania pokrzywdzonego, zaś pytania zadawane przez obrońcę z urzędu uznał za tendencyjne, w związku z czym prokurator postanowiła, że pytania zadawane będą za pośrednictwem doprowadzonej w tym celu matki oskarżonego.
Jakie uchybienia popełniono przy przesłuchaniu ?
IV. Leszek N., który wspólnie z dwoma kolegami okradł bank, wysypał ich już podczas pierwszego przesłuchania na Policji i ujawnił miejsce ukrycia pieniędzy. Jakież było zdziwienie prokuratora oraz członków składu orzekającego, gdy na rozprawie Leszek N. odwołał złożone w śledztwie wyjaśnienia, jako złożone pod przymusem i stwierdził, że nie zna pozostałych oskarżonych i na pewno z nimi nie kradł. Prokurator zauważył, że Leszek N. jest nietrzeźwy i jego wyjaśnienia nie mogą być dowodem zgodnie z treścią art. 171 § 5 pkt 2 k.p.k. Przewodnicząca składu orzekającego stwierdziwszy, że Leszek N. w istocie roztacza mocną woń alkoholu, wydała postanowienie o natychmiastowym usunięciu go z sali i ukaraniu go karą 7 dni aresztu za obrazę sądu. Na kolejnej rozprawie, na którą doprowadzono go z aresztu, Leszek N. złożył wyjaśnienia obciążające jego kolegów powtarzając wersję zdarzeń z przesłuchania na Policji. Obrońca podniósł, że te wyjaśnienia również nie mogą stanowić dowodu, gdyż zostały wymuszone przez stosowane na świadku środki przymusu.
Które wyjaśnienia są zatem pełnowartościowym materiałem dowodowym?
Jakie znaczenie ma fakt, że wyjaśnienia na Policji Leszek N. złożył pod wpływem użytej przez funkcjonariuszy siły fizycznej?
Czy znalezione przez Policję pieniądze mogą być dowodem w sprawie?
V. Prokurator postanowił przesłuchać w charakterze świadka Marka W., proboszcza miejscowej parafii, ponieważ istniało przypuszczenie, że podejrzany w rozmowie z nim przyznał się do zarzucanego czynu. W dniu planowanego przesłuchania do prokuratury dotarło pismo, w którym Marek W. odmawiał stawienia się powołując się na fakt, że rozmowa z podejrzanym objęta jest tajemnicą spowiedzi. Prokurator wezwał zatem na świadka Kazimierę Sz., członkini przykościelnego chóru, która ponoć podsłuchała przebieg rozmowy oraz aplikanta, który zastępował obrońcę podejrzanego w niektórych czynnościach śledztwa.
Oceń postępowanie prokuratora.
VI. W postępowaniu przygotowawczym prokurator przesłuchał jako świadka 16-letnią Paulinę T., narzeczoną oskarżonego. W postępowaniu przed sądem Paulinę T. wezwano na rozprawę i odmówiła ona składania zeznań. Sąd ustalił jednakże, że choć w trakcie postępowania przygotowawczego świadek nawet mieszkała z oskarżonym, to obecnie już spotyka się z nim i ich związek rozpadł się. Ponadto rodzice Pauliny T. jako jej przedstawiciele ustawowi oświadczyli, że córka nie korzysta z prawa odmowy zeznań.
Czy sąd może przesłuchać Paulinę T.? Czy można wykorzystać jej zeznania złożone przed prokuratorem? Czy należało ją pouczyć o odpowiedzialności z art. 233 k.k.?
VII. Józefowi J. postawiono zarzut fizycznego znęcania nad 14-letnim synem Jakubem. Przesłuchiwany na Policji pokrzywdzony odmówił jednak złożenia zeznań w obecności ojca, a ponadto nie zgodził się na poddanie go badaniom lekarskim. W tej sytuacji policjant prowadzący postępowanie powołał na świadka Piotra P., lekarza rodzinnego państwa G., na okoliczności związane ze stanem zdrowia Jakuba J. Kiedy Piotr P. odmówił ujawnienia tych okoliczności zasłaniając się tajemnicą lekarską, policjant zwrócił się do prokuratora nadzorującego o zwolnienie lekarza z tajemnicy, argumentując (zgodnie z prawdą), że sam Jakub J. wyraził na to zgodę.
Oceń zachowanie uczestników. Jak należy rozstrzygnąć wniosek?
VIII. Na świadka wezwano Karola P., o którym było wiadomo, że serdecznie przyjaźni się z podejrzanym Damianem K. Niestety Karol P. wciąż nie stawiał się na przesłuchanie, zasłaniając się złym stanem zdrowia i brakiem wiedzy na temat czynu będącego przedmiotem postępowania. W końcu prokurator zdecydował się wydelegować jednego z zaufanych funkcjonariuszy Policji, by ten przesłuchał Karola P. w miejscu jego zamieszkania. Na miejscu okazało się, że rzeczywiście Karol P. jest przewlekle chory, ale zeznawać nie zamierza - oznajmił policjantowi, że podejrzany Damian K. jest w istocie jego konkubentem.
Czy policjant może przesłuchać Karola P.?