CYWILIZACJA KONSUMPCJI

Szczególny aspekt cywilizacji współczesnej znajdujący wyraz w niepohamowanym i nieograniczonym dążeniu do konsumpcji i do zapewnienia sobie dostępu
do dóbr i usług. Dążenie to nie tylko staje się głównym stymulatorem rozwoju ograniczonego do gospodarczego wzrostu, ale także główną przyczyną umocnienia się fałszywej hierarchii wartości dającej pierwszeństwo "mieć" przed "być", wartościom materialnym przed duchowymi, rzeczom przed osobami.

Rozwój cywilizacji konsumpcji oznacza dążenie do powszechnego dobrobytu, co w praktyce staje się niemożliwe, ponieważ z ekonomicznym wzrostem nie idzie w parze rozwój społeczny i nadrozwojowi jednych krajów towarzyszy niedorozwój innych, a w obrębie tych krajów jedni żyją w nadmiernym dobrobycie, inni zaś w niedostatku.

Dążenie do nieograniczonej i rosnącej konsumpcji rodzi tendencję do przyspieszonego zużycia dóbr. Stąd skłonność do rosnącej częstotliwości wymiany niedawno nabytych rzeczy na nowe, uchodzące za bardziej atrakcyjne i nowoczesne; wymiany nie podyktowanej autentycznymi potrzebami, ale wywołanymi w sposób sztuczny zachciankami.

Rozwój cywilizacji konsumpcji, dążenie do rosnącego spożycia, użycia i zużycia pociąga za sobą konsekwencje tak w sferze kultury materialnej, jak i w sferze kultury duchowej. W obrębie tej pierwszej dominuje rozwój ograniczony do materialnego wzrostu, w obrębie tej drugiej upowszechnianie się fałszywej hierarchii wartości i takie przemiany w świadomości ludzi, które powodują, że świadomość ta utożsamia się ze światopoglądem konsumpcyjnym czy z ideologią konsumpcyjną (SRS).

(Słownik Katolickiej Nauki Społecznej, Ks. prof. dr hab. W.Piwowarski (red.), W-wa 1993, s.31-32)

---