BAROKOWE KONTRASTY U DANIELA NABOROWSKIEGO D. Naborowskiego można śmiało nazwać poetą, który łączy barokową formę wiersza (z całym wymaganym w tej epoce wyrafinowaniem, kunsztem i zaskoczeniem) z istotną poważną tematyką. Jest ona typowa dla baroku, koncentruje się ona na zagadnieniach: *człowiek - kim jest, czym jest ludzkie ciało a czym dusza *życie i jego cechy - przemijalność, nietrwałość, kruchość *czas - jego destrukcyjna niszcząca siła. D. Naborowski rozpatruje w swej poezji tę problematykę, szuka najlepszej formy, by wyrazić przemyślenia, lecz prezentuje nie rozpacz, nie trwogę istnienia, lecz pogodzenie się z wyrokami Boga. wystarczy przegląd jego wierszy aby utwierdzić się w tym przekonaniu. „Krótkość żywota” - ukazuje nietrwałość ludzkiego żywota. Przemijalność całych pokoleń poeta ująć w trafnej syntezie „Był przodek, byłeś ty sam, potomek się rodzi”. Definicja „Żywota ludzkiego” złożona jest z takich pojęć jak „wiatr, głos, dźwięk itp.” tak ulotnych w naszej rzeczywistości. Wiersz przynosi chwilę refleksji nad sprawą, o której człowiek nie pamięta i nie chce jej sobie uświadomić: iż jest śmiertelny. „Cnota grunt wszystkiemu” - „uderza” w odbiorcę rozbudowana anafora: 14 wersów rozpoczyna się od słów „nic to”. Niczym są tu różne ziemskie wartości, do których głupi człowiek przykłada wagę - kosztowny pałac, jadło pyszne, uroda kobiet, bogactwo i metale szlachetne, popularność i błyskotliwość itp. - wszystko to jest przemijalne i nietrwałe, wszystko to jest marnością. Jednak jest coś trwałego - jedyną rzeczą trwałą jest cnota - czyli prawość w życiu i wierność Bogu. Tylko to zapewnia nieśmiertelność, pogląd ten potwierdza Naborowski także w krótkim utworze
„Marność”: „Nad wszystko bać się Boga - Tak fraszką śmierć i trwoga”. Poezja Naborowskiego uwiecznia rozterki człowieka, który odczuwa swoją przemijalność, szuka ona wartości trwałych, analizuje relacje człowiek - Bóg, człowiek - czas, człowiek - świat. Można określić twórczość D. Naborowski mianem twórczości metafizycznej i intelektualnej. M.S. SZARZYŃSKI I D. NABOROWSKI - O WARTOŚCIACH TRWAŁYCH I PRZEMIJAJĄCYCH. Mikołaj S. Szarzyński przekazuje informacje o przemijaniu, o wartości dóbr ziemskich i ostatecznych - śmierci, wieczności i zbawieniu. W sonecie „O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem” szczęściem jest pokój. Życie stanowi jednak walkę z „hetmanem ciemności” - szatanem oraz duszy z ciałem. Bóg stwarza nadzieję wygrania tej walki. W utworze pojawia się dualizm: człowiek-świat, dobro-zło, Bóg-szatan. Retoryczne pytania podkreślają niepewność, zagubienie i bezradność. Utwór „O nietrwałej miłości rzeczy świata tego” przedstawia dobra doczesne: bogactwo, władzę, sławę, rozkosze i stwierdza, że nie są one w stanie dać człowiekowi prawdziwego szczęścia i bezpieczeństwa. Również „I nie miłować ciężko, i miłować”. Szarzyński upatruje prawdziwy obiekt miłości i piękna w Bogu. Wartością trwałą jest cnota. Szarzyński wybrał drogę walki ze światem żywiołów - wrogów duszy tęskniącej do „wiecznej i prawej miłości”. Daniel Naborowski prezentuje podobną postawę. W wierszu „Marność” (nawiązującym do Księgi Koheleta: vanitas vanitatum) wykazuje, że życie w cnocie sprawi, iż staną się „fraszką śmierć i trwoga”. „Krótkość żywota” przyrównuje życie człowieka do dźwięku, wiatru, cienia i błysku. Jest tak krótkie, że stanowi „czwartą część mgnienia”.