Bakterie spiralne
Campylobacter
C. jejuni
biegunki prowadzące do zakażenia jelit, nieżytu żołądka, zakażeń septycznych
C. coli
pałeczki Gram (-) (małe, zgięte, przecinki, „skrzydła mewy”)
w starszych hodowlach przez obecność tlenu mają postać ziarenek
Hodowla
podłoża z krwią: agar czekoladowy, agar krwawy
płynne podłoże TSB (bulion tryptozowo-sojowy)
podłoże specjalne CAMPy-BA (Campylobacter, Borrelia, Helicobacter)
mikroaerofilne
wzrost w ok. 37°C, są też takie co rosną w 19°C i w 42°C (różnicowanie)
hydroliza hipuranu, wrażliwe na kwas nalidyksowy i cefallotynę (różnicowanie)
katalaza (+), oksydaza (+)
różnicowanie
metody chromatografii cieczowo-gazowej
metody immunologiczne
metody biologii molekularnej
Campylobacter jejuni
pochodzenie zwierzęce
mięso drobiu lub bydła
nosicielstwo u małych zwierząt (ptaki, psy, koty, dzieci [epidemie w przedszkolach])
droga fekalno-oralna, po spożyciu skażonej żywności lub wody
biegunki, nieżyty żołądka, zapalenie jelit, zakażenia uogólnione (sepsa, bakteriemia, ZOMR, ropnie narządowe)
Campylobacter coli
podobnie do tego wyżej :)
Campylobacter fetus
zakażenia uogólnione u osób z obniżoną odpornością
zapalenie odbytnicy i jelita grubego u homoseksualistów
homoseksualiści z Campylobacter hyointestinalis
Camplobacter lari
zakażenia jelit
sepsa
występuje u mew
Campylobacter sputorum, Campylobacter consisus
izolowane z jamy ustnej i dziąseł ludzi
Helicobacter
Helicobacter pylori
pałeczka Gram (-), spiralna, urzęsiona (lofotrychalnie, jednobiegunowo)
choroby wrzodowe żołądka, dwunastnicy; stany przed- i ponowotworowe tych narządów
czynniki zjadliwości
adhezyny
antygen A (białko)
cytotoksyna wakuolizująca
rzęski
białka blokujące wydzielanie kwasu soku żołądkowego
wytwarzanie enzymów (mucynaza, oksydaza, katalaza, ureaza)
diagnostyka
pałeczki urzęsione, helikalnie skręcone
podłoże CAMPy-BA
mikroaerofile
kolonie małe, przejrzyste, szare
ureaza (+), katalaza (+), oksydaza (+)
kolonizacja błon śluzowych żołądka, mogą wywoływać zmiany w dwunastnicy i rzadko w przełyku
mogą być izolowane : płytka nazębna, ślina, kał, krew, bioptaty zakażonych narządów
zgaga to objaw! => odbijanie się => zakażenie przełyku
objawy kliniczne
przebieg zakażenia bezobjawowy (2-3 dni złego samopoczucia, lekki ból brzucha)
zakażenie w dzieciństwie (zakażenia wewnątrzrodzinne)
diagnostyka szczegółowa
pobranie biopsji z żołądka, przełyku, dwunastnicy
badanie mikroskopowe, histologiczne, immunologiczne,
hodowla
testy wykrywania ureazy
metody biologii molekularnej
testy aktywności ureazy
inwazyjne (ingerencja, przerwanie ciągłości tkanek, pobranie fragmentu błony śluzowej żołądka)
- umieszczenie bioptatu w pożywce z dodatkiem barwnika (rozkład mocznika przez ureazę)
nieinwazyjne (bezzabiegowe)
- test oddechowy: wypicie roztworu z mocznikiem (węgiel i azot z mocznika są znakowane, po dojściu do żołądka pod wpływem ureazy następuje rozkład mocznika na amoniak i dwutlenek węgla, CO2 jest wydychany z powietrzem || po 20 minutach jesteśmy w stanie stwierdzić, czy w wydychanym powietrzu jest znakowany C
- test moczu: wyznakowany N z mocznika za pomocą spektrometrii masowej
badania serologiczne
przeciwciała przeciwko H. pylori
metody immunofluorescencyjne
OWD
hemaglutynacja
Western-Blot
leczenie
tetracykliny (+ np. Metronidazol)
salicylan bizmutu (zobojętnienie kwasu)
eradykacja kiedyś, dzisiaj u pacjenta bez wrzodów i raka nie stosuje się tego, bo to są szczepy nieinwazyjne, jeśli szczepy będą inwazyjne to wtedy stosujemy eradykację
Borrelia
bakterie spiralne
B. burdorferii => borelioza
B. recurentis => krętek duru powrotnego
chorobotwórcze dla zwierząt i ludzi
porusza się dzięki włókienkom osiowym poprzez kurczenie i rozkurczanie, NIE MA RZĘSEK
borelioza
maj-listopad
lasy
woj. podlaskie, woj. warmińsko-mazurskie
cykl życiowy:
zapłodnienie -> larwy kleszczy -> atak na małe gryzonie -> żerowanie -> postać nimfy -> atak na większe kręgowce lub człowieka -> postać dorosła -> atak na ludzi i duże kręgowce
choroba z Lyme
wielozakaźna, wielonarządowa
3 etapy
I : zakażenie zlokalizowane, rumień wędrujący (przemieszcza się obwodowo), objawy grypopodobne
II : zakażenie rozproszone, dolegliwości stawowe, ZOMR, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie nerwów obwodowych
III: zakażenie przewlekłe, niedowład, porażenie nerwów obwodowych, zaburzenia czucia, zaburzenia pamięci, zaburzenia psychiczne, bóle mięśniowo-stawowe
zapobieganie
unikanie miejsc (lasy, łąki, zarośla)
preparaty odstraszające
po powrocie przejrzeć ciało (szyja, głowa, pachy, pachwiny)
usunąć kleszcza
diagnostyka
badania serologiczne (testy ELISA, test Western-blot)
biologia molekularna (test PCR, Real Time PCR) NAJLEPSZE
Borrelia recurrentis (krętek duru powrotnego)
choroba zakaźna
wektory: kleszcze, wszy (ludzka, odzieżowa)
w ciągu 12 dni pełen obraz choroby
objawy: wysoka temperatura, ból mięśni, nudności, powiększona wątroba i śledziona, kaszel, krew z nosa, wybroczyny podskórne i podśluzowe, gorączka nawrotna
diagnostyka
preparat (barwienie Grama, Giemsy)
podłoże Kellego
5 tygodni na wzrost
wzrost w 30-35°C, mikroaerofile
stwierdzenie zakażenia na podstawie badań klinicznych, w boreliozie na podstawie badań serologicznych i biologii molekularnej
Leptospira
bakterie spiralne, o równych skrętach, haczykowato wygięte oba lub jeden koniec
Leptospira interrogans
rezerwuar: zwierzęta domowe i dzikie (gryzonie: myszowate, krowy)
zakażenie poprzez: mocz zwierząt, wodę, bezpośredni kontakt ze zwierzętami
wrota zakażenia: uszkodzona skóra, błony śluzowe, kąpiel
narażone: osoby pracujące ze zwierzętami lub przy ściekach, kanalizacji, melioracji
choroba : leptospiroza = zespół Weila
jedną z groźnych odmian jest żółtaczka krwotoczna, objawy: żółtaczka, wybroczyny na skórze, zaburzenia świadomości, uszkodzenia nerek i wątroby, zmiany w układzie oddechowym
typowa choroba ma 2 fazy
I : gorączka, bóle mięśniowe
II : po kilku dniach bezobjawowych: ZOMR, uszkodzenie narządów wewnętrznych
zapobieganie: zwracanie uwagi na miejsce kąpieli (brak zwierząt hodowlanych w okolicy), w miejscach pracy rękawice i obuwie ochronne
diagnostyka mikrobiologiczna
obserwacja w mikroskopie z czarnym polem widzenia i w mikroskopie kontrastowo-fazowym
hodowla: podłoża wzbogacone w surowicę końską lub albuminy z surowicy bydlęcej; podłoża specjalne: półpłynne Fletchera
warunki wzrostu: tlenowe, 28-30°C, 8-14 dni
testy serologiczne
metody biologii molekularnej
Treponema pallidum (krętek blady)
czynnik etiologiczny kiły
bakterie spiralne, nie mają rzęsek, mogą się poruszać dzięki włókienkom osiowym (jak Borellia)
nie barwi się metodą Grama, tylko za pomocą soli srebra
nie hoduje się go na sztucznych pożywkach, tylko w hodowlach tkankowych
kiła
choroba przenoszona drogą płciową, zakażenie osoby zdrowej podczas pocałunków z osobą zakażoną ze zmianami kiłowymi w gardle
nieleczona prowadzi do uszkodzenia układu nerwowego, utraty wzroku, zaburzeń psychicznych, uszkodzenia układu krążenia i kostno-stawowego, uszkodzenia narządów wewnętrznych, a w końcu do zgonu
stadia kiły
wczesna: trwa od momentu zakażenia do 2 lat
kiła I-rzędowa: po ok. miesiącu od zakażenia, powstaje zmiana pierwotna (twarda, bezbolesna, ograniczona, wrzodziejąca; można wyizolować z niej krętki; znika samoistnie po 2 tygodniach
kiła II-rzędowa: gorączka, powiększenie węzłów chłonnych, wysypka plamisto-grudkowa na skórze i błonach śluzowych, kłykciny w obrębie błony śluzowej odbytu (brodawki)
kiła III-rzędowa: nieodwracalne zmiany (nie ma w nich krętków), zapalenie aorty, zaburzenia psychiczne, utrata wzroku, zaburzenia kostno-mięśniowe
wrodzona: u noworodków, płód może zostać zakażony już w 16. tygodniu, ¼ płodów umiera, dzieci urodzone mają poważne wady rozwojowe (budowa kości, twarzoczaszki, 3 charakterystyczne objawy = TRIADA HUTCHINSONA: głuchota, zapalenie rogówki, pokarbowane zęby)
diagnostyka
w ciemnym polu widzenia
serologia
odczyny klasyczne (nieswoiste)
VDRL (odczyn flokulacyjny)
USR (zmodyfikowany odczyn VDRL)
odczyny krętkowe (swoiste)
FTA-ABS (odczyn pośredniej immunofluorescencji)
TPI (odczyn immobilizacji)
TPHA (odczyn jakościowy)
EIA-M (test immunoenzymatyczny)