Społeczne zróżnicowanie uczestnictwa w kulturze fizycznej
Pojęcie zróżnicowanego uczestnictwa…
… w kulturze fizycznej wynika z różnorodności i form samej kultury fizycznej oraz uwarunkowań i okoliczności ich realizacji. Kategorię uczestnictwa określa udział w zorganizowanych zajęciach wychowania fizycznego, uprawianie sportu i rekreacji fizycznej i traktowane jest jako suma różnych form aktywność ruchowej praktykowanych przez poszczególne grupy, podgrupy czy zbiorowości społeczne. Przejawy uczestnictwa możemy podzielić na :
a). bezpośrednie ( uprawianie dyscyplin sportu, ćwiczenia fizyczne)
b). pośrednie, towarzyszące ( kibicowanie, organizowanie zawodów i zajęć sportowych, prowadzenie działalności popularyzatorskiej i pedagogicznej)
Wyodrębnienie form zajęć bezpośrednich i pośrednich, ich treść, intensywność i systematyczność prowadzi do dalszego zróżnicowanie uczestnictwa. Uczestnictwo w kulturze fizycznej uznaje się jako integralną składową uczestnictwa w kulturze fizycznej odnoszące się do zbioru wartości, norm i sposobów kreacji ludzkiego ciała. Zróżnicowanie wyznacza indywidualny udział w zjawiskach kultury fizycznej - przyswojenie jej treści, używanie jej dóbr, podleganie obowiązującym w niej wzorom ,a także tworzenie i przetwarzanie jej wartości.
Uczestnictwo w kulturze fizycznej współwyznaczane jest przed dwie kategorie czynników:
obiektywne możliwości - wyznaczane uwarunkowaniami biologiczno - medycznymi, cywilizacyjno - ekologicznymi, demograficznymi i szeroką gama uwarunkowań organizacyjnych i ekonomicznych.
potrzeby i aspiracje kulturalne - psychospołeczne wymiary tego zjawiska
Jest procesem uwarunkowanym społecznie i w określonych warunkach społecznych może być pełniejsze, bogatsze, obejmujące liczne formy ( od sportu wyczynowego do najprostszych form rekreacji ruchowej i pielęgnacji ciała) w innych natomiast ubogie i jednostronne. Pewne czynniki społeczne sprzyjają rozwojowi uczestnictwa w kulturze fizycznej, inne natomiast ten rozwój hamują. Płeć, wiek, sytuacja rodzinna, wykształcenie, przynależność społeczno - zawodowa, wielkość dochodów cechy wpływające na poziom i charakter uczestnictwa w kulturze fizycznej. Czynników tych nie można rozpatrywać w sposób wyizolowany:
Np. przynależność społeczno zawodowa jest w dużym stopniu pochodną poziomu i rodzaju wykształcenia. Wykształcenie wpływając na tempo i kierunek rozwoju zawodowego sprzyja rozbudzeniu potrzeb kulturowych, a poziom wykształcenia może stanowić wskaźnik przygotowania do odbioru poszczególnych dóbr kultury, również fizycznej. Niższa na ogół aktywność kulturowa i sportowo - rekreacyjna pracujących posiadających małe dzieci kobiet wynika z nierównomiernego podziału obowiązków domowych i zjawiska deficytu czasu. Poziom dochodów jest z kolei czynnikiem różnicującym uczestnictwo w kulturze fizycznej ze względu na ekonomiczną dostępność pewnych jej form ( koszty finansowe).
Uczestnictwo w kulturze fizycznej w dużej mierze uzależnione jest od infrastruktury ( liczba obiektów i urządzeń sportowych i ich przestrzennego rozmieszczenia). Uczestnictwo kulturalne najsilniej rozwinięte jest tam gdzie najlepiej rozbudowana jest sieć instytucji kultury, tak poziom aktywności sportowej i rekreacyjnej w ogromnym stopniu uzależniony jest od materialnej bazy kultury fizycznej w postaci liczby i umiejscowienia stadionów, hal sportowych, pływalni , lodowisk. Stąd z jednej strony uprzywilejowanie mieszkańców wielkich aglomeracji miejskich, z drugiej ograniczenie możliwości mieszkańców terenów wiejskich. Istniejące obiektywne uwarunkowania ograniczają bądź rozszerzają możliwości kultury fizycznej podkreślić należy że owych obiektywnych uwarunkowań i czynników nie można również traktować jako samoistnych przyczyn bezpośrednio określających postaw wobec kultury fizycznej.
Zróżnicowanie uczestnictwa jest w dużej mierze pochodna środowiskowej specyfiki różnych form kultury fizycznej. Poszczególne grupy i zbiorowości społeczne kładą różny kulturowy nacisk na utrzymanie lub rozwijanie zdrowia i sprawności ruchowej. Nabywane w procesie socjalizacji nawyki i umiejętności kumulują się w postaci określonego kapitału kultury fizycznej. Typ i charakter uczestnictwa w kulturze fizycznej w dużym stopniu zależy więc od wzorów przyjętych w danym kręgu społecznym, a podstawowa rolę w jego zróżnicowaniu odgrywać będą cechy społeczno - demograficzne i związane z nimi kompleksy wartości kulturowych wyznaczające społeczne wzory zachowań.
2. Kultura fizyczna społeczeństwa zurbanizowanego w procesie przemian społeczno - ekonomicznych.
Jedną z najbardziej charakterystycznych cech dokonującego się postępu cywilizowanego jest proces urbanizacji. Z procesem urbanizacji związany jest wzrost czasu wolnego. Rozmiary czasu wolnego stanowią o poziomie rozwoju ekonomiczno - społecznego danego kraju, a sposoby jego wykorzystania traktowane jako wskaźnik poziomu zbiorowej świadomości i rozbudzenia potrzeb kulturalnych.
Stwierdzenie Antoniny Kłoskowskiej ,,posiadanie pewnej ilości czasu wolnego stanowi konieczny warunek odbiorczego uczestnictwa w kulturze symbolicznej o autotelicznym charakterze''. Uczestnictwo w kulturze fizycznej może więc być traktowane (może poza wyczynem sportowym) , jako jedna z możliwych form spędzania czasu wolnego. Wzory i sposoby spędzania czasu wolnego z kolei uwypuklają lub zacierają różnice między wiejskim a miejskim, zachodnim a wschodnim, młodzieżowym a dorosłym stylem i jakością życia.
W Polsce na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych nastąpiło pogorszenie sytuacji rynkowej przy jednoczesnym skróceniu tygodnia pracy. Wprowadzaniu wcześniejszych emerytur, doprowadziły do tego że codzienny czas wolny przekraczał czas spędzony w pracy. Zaistniało zjawisko historycznej inwersji czasu. Przekroczony został próg ubogiego jakościowo nowego wolno - czasowego społeczeństwa, w którym reaktywna obfitość czasu wolnego nie była związana z możliwościami dowolnego przeznaczania dochodów na realizację wolno - czasowych potrzeb i aspiracji. Panował niski i spadający do końca lat dziewięćdziesiątych poziom uczestnictwa w sporcie. Zredukowane zostały subsydia z budżetu państwa i zakładów pracy, co doprowadziło do wyraźnego kryzysu aktywności sportowej społeczeństwa polskiego. Uprawianie sportu okazało się zjawiskiem marginalnym, a czynna rekreacja z trudem przełamywała bariery społecznego uznania.
Jednakże intensywna i propagandowo efektywna promocja zdrowia i sprawności fizycznej w rozwiniętych krajach zachodu od lat siedemdziesiątych sprawiła, ze aktywność ruchowa zwielokrotniła się. W Polsce jak w innych krajach Europy środkowej i Wschodniej, uczestnictwo w sporcie dla wszystkich jest 2 -3 krotnie niższe. Zauważalny wzrost poziomu aspiracji i potrzeb w zakresie aktywności sportowej przede wszystkim wśród młodszej generacji nastąpił po przystąpieniu Polski do struktur UE. Regularnie uprawianie nie więcej jak kilka procent dorosłych a sporadyczne jest nie co większe i zwiększone podczas urlopów, wakacji lub weekendów.
Inne sporty wybierane są przez mężczyzn( siła i sprawność - piłka nożna i sporty walki) a inne przez kobiety(estetyczny wzór cielesny - pływanie siatkówka, gimnastyka). Wraz z postępującym procesem przemian społeczno - ekonomicznych i wzrostem znaczenia kultury konsumpcyjnej grupa silnych wzoro - twórczo, prestiżowo i towarzysko atrakcyjnych dyscyplin(tenis, jazda konna, żeglarstwo, golf, sporty motorowe). Elity finansowe i polityczne, rozszerzająca się klasa średnia przyjmują wzory z krajów zachodnich, włączając wyżej wymienione formy do stylu życia. Na obrzeżach miast budowane są pola golfowe wraz z infrastrukturą zorganizowaną na wzór brytyjskich i amerykańskich country clubs - dostęp ograniczony, rygorystyczne przestrzeganie zasad członkowstwa, systematyczne uiszczanie wysokich opłat, nowi członkowie tylko na zaproszenie, z akceptacja pozostałych członków.
Coraz szybciej wprowadzane i przyswajane są sportowe tendencje i fitnessowe trendy. Poziom świadomości dotyczącej zdrowia i zachowań prozdrowotnych budowany jest w coraz większym stopniu przez poszerzającą się ofertę programową i atrakcyjność oferowanych form. Rosnący rynek usług w ramach sportu dla wszystkich coraz częściej funkcjonuje na czysto komercyjnych zasadach.
3. Odmienność kultury fizycznej w środowisku wiejskim
W silnie zurbanizowanych krajach o wysokim poziomie rozwoju gospodarczego nie zauważa się większych różnic w zakresie uczestnictwa w kulturze fizycznej pomiędzy mieszkańcami terenów miejskich a wiejskich, szczególnie w przypadku dzieci i młodzieży. Jest to w dużym stopniu wynikiem zacierania się tradycyjnego podziału na miasta i wieś, bliskości kulturowej i zbliżonego poziomu i jakości życia w środowiskach określonych jako miejskie i wiejskie. W Polsce socjologowie wsi dokumentowali iż tradycyjne ukształtowane formy organizacji społecznej, stosunki międzyludzkie i obyczaje utrudniały wyrównywanie zapóźnienia cywilizacyjnego i przełamywanie izolacji kulturowej polskiej wsi. Stąd brała się specyfika treści i form kultury fizycznej w środowisku wiejskim, ściśle łącząc się z silnie utrwalonym w tradycyjnej kulturze chłopskiej układem pierwotnych wartości opartych na pracy, sprawiedliwości i wspólnocie losu. Z trudem odchodzono od silnie, w tradycyjnych rodzinach wiejskich zakodowanego przeświadczenia, że wykorzystanie czasu wolnego na urlop, rozwój własnych zainteresowań czy sport mieści się w kategoriach niemoralnych.
,, Pamiętać musimy, że zjawiska, które obejmujemy dziś szerokim terminem kultura fizyczna są dla wsi polskiej nowością kulturową'' - Andrzej Tyszka.
Sport przenoszony na wieś wraz z powojenną kulturową ekspansją miasta - był areną, na której ścierały się stare i nowe wzory kulturowe, gdzie ujawniały się różnice pokoleniowe między ludźmi starej daty, wychowanymi w zamkniętym świecie kultury pracy a młodym pokoleniem, wychodzącym coraz śmielej w obręb kultury czasu wolnego. Rozszerzający się wpływ środków masowej komunikacji, migracja ludności wiejskiej do miast, pojawienie się nowych grup społecznych przyczyniało się do przenoszenia nowych wzorów kulturowych. Przedstawiciele nowej generacji wiejskiej inteligencji, chłopo - robotnicy, uczniowie szkół średnich adaptowali miejskie formy sportu do wiejskich warunków. Sport wypełniając zapotrzebowanie środowiska wiejskiego na okazje rozrywkowe, spełnia integralną rolę dla społeczności wiejskiej, pozostaje płaszczyzną awansu kulturalnego, symbolem nowoczesności, wyrównywania dysproporcji, stanowi wzór kariery i awansu społecznego, lepiej i efektywniej wykonywane są czynności gospodarcze(podnoszenie ciężarów, kolarstwo, zapasy). Uznanie wychowania fizycznego jako ważnego elementu programu szkolnego. Są podstawa akceptowaną i lubiana forma zorganizowanej aktywności ruchowej dla dzieci wiejskiej. ,,Rodzice uważali, że praca daje wystarczającą ilość ruchu, że lekcje wf to strata czasu, wtedy rodzi się przekora, potrzeba ruchu i wyżycia się''. Typowe dla środowisk wiejskich pokoleniowe zróżnicowanie postaw, aspiracji i zachowań z kulturą fizyczna zaznaczały się wyraźnie w badaniach porównawczych wartości i miejsca kultury fizycznej w sposobie życia rodziców i ich dzieci ze środowisk miejskiej inteligencji i rolników. Zestawienie danych odnoszących się do dawnego i aktualnego uczestnictwa w sporcie pokazuje zbliżone wskaźniki w przypadku młodzieży miejskiej i wiejskiej, natomiast ogromną dysproporcję w zaangażowaniu sportowym jej rodziców. Generalnie mieszkańcy wsi posiadają zdecydowanie mniejszy zasób umiejętności sportowych, rekreacyjnych i turystycznych(jazda na rowerze). Dotyczy to w szczególności starszego pokolenia ludności wiejskiej i jest jedną z przyczyn znacznie niższego, niż wśród ludzi starszych mieszkających w mieście, poziomu rekreacyjnej aktywności ruchowej. Podstawową rolę w popularyzacji kultury fizycznej w środowisku wiejskim spełniają Ludowe Zespoły Sportowe - starające się dostosować do specyficznych wiejskich warunków(masowe festyny sportowe z okazji świąt, dożynki, uroczystości państwowe, inicjowanie budowy boisk i urządzeń sportowych to równoległe do sportu kwalifikowanego ,,pola działalności'' wiejskich kół i klubów LZS. Uprawianie poszczególnych dyscyplin sportu wyczynowego nie określa specyfiki społecznej sportu wiejskiego. Odrębności wynikające z innego niż miejskie środowiska kulturowego to przede wszystkim instytucjonalny charakter sportu wiejskiego ( szkołą i nauczyciel wf oraz często słabe organizacyjnie koło LZS) bardziej niż w mieście ograniczony społeczny zasięg ( głównie młodzież męska). Funkcje sportu ograniczają się do 3 podstawowych: wychowawczej( w opinii starszej generacji), rozrywkowej i integracyjno - towarzyskiej.
4. Czynniki płci i wieku a kultura fizyczna
Płeć i wiek wyraźnie różnicują uczestnictwo w poszczególnych formach kultury fizycznej. Płeć silnie wyznacza pełnienie określonych ról społecznych, wyraźnie określa wzory i normy zachowań. Wraz z wiekiem zmienia się typ i rodzaj aktywności(związane z biologicznym procesem rozwoju i starzenie się, odczuwanie różnego rodzaju potrzeb w poszczególnych fazach cyklu życiowego, zmieniają się motywy podejmowania aktywności).
W Polsce w końcu lat 80 - tych sport młodzieżowy angażował był bardzo ubogi, z czego dziewczęta stanowiły jej mniejszość. Od polowy lat 90-tych wdrażana jest w życie, wspierana finansowo i organizacyjnie przez władze sportowe i oświatowe, koncepcja uczniowskich klubów sportowych ( organizowanie sportów w środowisku szkolnym, zachęcanie dzieci do uczestnictwa w pozalekcyjnych zajęciach ruchowych, rozwój sportu młodzieżowego, pobudzenie rywalizacji sportowej, wyłanianie talentów).
W wyniku badań stwierdzono że udział młodzieży w aktywnych formach wypoczynku maleje wraz z wiekiem ( największa tuż przed okresem pokwitania po czym spada). Generalnie niższa aktywność ruchowa dziewcząt obniża się jeszcze bardziej w okresie dojrzewania. Częściej bierze udział w różnych formach kultury fizycznej młodzież miejska niż wiejska oraz ucząca się niż pracująca. Regionalne zróżnicowanie stopnia i typu zaangażowania sportowego i rekreacyjnego. W przypadku ponad połowy dzieci i młodzieży w Polsce, aktywność ogranicza się do wf.
Uczestnictwo w kulturze fizycznej osób dorosłych napotyka na podobny problem. Badania potwierdzają raczej społeczne uznanie i akceptacje dla kultury fizycznej, ale rejestrują bardziej deklaracje niż realne w niej uczestnictwo. Badania ludności dorosłej wykazały że mężczyźni częściej uprawiają sport. Wraz z wiekiem rośnie odsetek ludzi w ogóle nie uprawiających sportu. Najwięcej regularnych i okazjonalnych sportowców poniżej 24 roku. Większa aktywność mieszkańców dużych miast. Wzrost aktywności fizycznej wraz ze wzrostem poziomu wykształcenia. Wysoka pozycja w strukturze zawodowej i wysoki poziom dochodów dodatnio wpływają na uprawianie sportu na poziomie rekreacyjnym.
5. Sport kobiet i jego społeczno - kulturowe wymiary.
Zwiększające się uczestnictwo kobiet w sporcie jest wynikiem postępujących procesów emancypacji, ewolucji, obyczajów oraz unifikacji dążeń i życiowych aspiracji obu płci. Kobiety uprawiają dziś większość dyscyplin i konkurencji sportowych przez lata zarezerwowanych przez mężczyzn. Współczesny sport pozostaje jednak instytucją, która dokonuje wyraźnego podziału płci przez swą instrumentalna legitymizacje, ideologię, wzory ciała i organizacje.
Stad pomimo wywalczenia przez kobiety na przełomie XX i XXI wieku dostępu do uprawiania niemal wszystkich dyscyplin, wiele rodzajów sportu traktowanych jest jako typowo męskie, ale istnieją takie które bardziej odpowiadają istocie i roli kobiety, oraz uprawiane sa prawie tylko i wyłącznie przez kobiety ( gimnastyka artystyczna, pływanie synchroniczne).
Badania potwierdzają niższe uczestnictwo kobiet w sporcie,, chociaż jednocześnie pokazują zmniejszenie się tych różnic wraz z przynależnością do wyższych warstw społecznych. Argumenty wyjaśniające małe zaangażowanie sportowe: wielkie obciążenie przez rodzinę i pracę zawodowa, anatomiczno - fizjologiczne właściwości kobiety - wykluczające lub utrudniające podejmowanie pewnych wysiłków, względy natury obyczajowo - moralnej i estetycznej. W przypadku sportu wyczynowego możemy dostrzec wyraźna sprzeczność pomiędzy funkcjonującym stereotypem społeczno - kulturowym kobiety, a wymaganiami stawianymi przez system instytucjonalno - organizacyjny sportu. Sport wymaga nastawienia na sukces, rywalizację i współzawodnictwo, natomiast w procesie socjalizacji dziewcząt przeważa orientacja głównie na wartości afiliacyjne - wymogi i konsekwencje wynikające z uprawianego sportu są sprzeczne z ich kobiecą tożsamością płciowa i nie zawsze odpowiadają społecznemu obrazowi roli kobiety. Stąd też cena, jaka za sukces i sławę sportowa płacić musi kobieta bywa z reguły niewspółmiernie wysoka. Same zawodniczki postrzegają niski prestiż sportu kobiecego w społeczeństwie i wśród władz sportowych. Niedocenienie, brak uznania i adekwatnej nagrody wzrastające wraz ze zdobywaniem wyższej klasy sportowej w połączeniu z wartością jaką jest rodzina jest przyczyna odchodzenia od sportu.
Jednak na przełomie XX i XXI wieku gwałtownie wzrosła medialna atrakcyjność kobiecych gwiazd światowego sportu. Rosnąc wraz z poziomem rywalizacji widowiskowe walory sportu kobiecego i jego akceptacja przez spektrum głównie męskich odbiorców, pozwalają na eksponowanie kobiecości, podnoszącej poziom atrakcyjności spektaklu sportowego z udziałem kobiet. Atrakcyjność telewizyjnego przekazu zwiększają coraz bardziej obcisłe i skąpe stroje sportowe, uwypuklające, eksponujące kształty kobiecego ciała. Coraz mnij ubrane, wytrenowane ciała są świetnie sprzedającym się towarem podczas zawodów jak również poza bezpośrednią arena sportowych zmagań ( światowe klasy zawodniczki nago pozują do kalendarzy, czy magazynów dla mężczyzn). Kobiety uczestniczące we współczesnej rywalizacji sportowej muszą dobrze i ładnie wyglądać. Ocenia się sprawność ciała ale i kształt i jego proporcje oraz w jakim stopniu ów estetyczny wzór odpowiada męskim standardom kobiecości ( siatkówka plażowa mężczyźni strój, kobiety bikini).
Formalno prawne równouprawnienie w dostępie do sportu nie eliminuje przypadków dyskryminacji płci szczególnie i wyraziście eksponowanych przede wszystkim w amerykańskich radykalnie feministycznych analizach sportu. Sport w telewizji to przede wszystkim sport męski, a sportowa rywalizacja kobiet pojawia się na ekranach z reguły w mniej poważnych dyscyplinach, często w humorystycznym i seksualnym kontekście. Stopniowe zmiany i zmniejszanie się dysproporcji łączone są głownie z dynamicznym wzrostem poziomu sportu kobiecego. Feministki wykazują iż podstawowym warunkiem pełnego zaangażowanie sportowego dziewcząt i kobiet jest przełamanie narzuconego, męskiego schematu postrzegania i rozumienia istoty sportu(fundacje o równouprawnienie płci w sporcie, zabieganie o dostęp do wszystkich dyscyplin sportu kobiet w różnym wieku o różnym poziomie sprawności, ukazywanie korzyści - tenisistka Billie Jean King.
6. Społeczne bariery uczestnictwa w kulturze fizycznej.
Bariera stanowi synonim przeszkody i oznacza zespół czynników ograniczających dostęp do pewnych wartości, uniemożliwiających, utrudniających, bądź zakłócających przebieg określonych procesów i zjawisk. W kulturze fizycznej wymieniane SA dwa typy barier:
a). obiektywne - niezależne od potencjalnych uczestników kultury fizycznej
b). subiektywne - tkwiące w sferze jednostkowej i zbiorowej świadomości, jej wytworach oraz w funkcjonowaniu instytucji kształtujących tę świadomość.
Deficyt czasu - podstawowa bariera pełnego uczestnictwa w kulturze fizycznej. Spora część społeczeństwa dysponuje sporą ilością czasu wolnego, sugeruje, iż wskazywanie na brak czasu jako na obiektywną przeszkodę uczestnictwa w kulturze fizycznej jest klasyczną racjonalizacją poglądów i ukrywaniem bardziej autentycznych powodów preferowania innego typu zajęć. Niedostatecznie rozwinięta infrastruktura sportowo - rekreacyjna, niedostatek kadr, usterki programowe - kolejne obiektywne bariery upowszechniania masowej kultury fizycznej. Kolejną barierą jest bariera ekonomiczna - sport wymaga sporych nakładów finansowych. Badania potwierdziły, że w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych aspiracje do wyższego poziomu wydatków na czas wolny były ograniczone przez niskie dochody. Zwiększyła się także rozpiętość w wydatkach na turystykę i rekreację pomiędzy rodzinami zamożnymi a ubogimi. Przeszkody tkwią w zbiorowej świadomości, postawach, przekonaniach, systemach wartości, wzorach kulturowych - bariery społeczne. Wymieniane są ich cztery kategorie:
Poznawcze - niski stan wiedzy społeczeństwa o znaczeniu ruchu dla prawidłowego funkcjonowania, błędne stereotypy o zaletach biernego wypoczynku, niedostatek informacji i umiejętności dotyczących aktywnego spędzania czasu wolnego
Kulturowe - tradycyjne style życia, wzory zachowań, stanowią silną barierę dla nowych wartości i wzorów aktywnego wypoczynku
Psychologiczne - dezaprobata w stosunku do ćwiczących, lek przed ośmieszeniem, wstyd, niechęć
Ideologiczne
7. Kultura fizyczna w stylu życia wybranych zbiorowości
Miejsce zamieszkania, wykształcenie, wykonywany zawód, poziom dochodów to podstawowe czynniki zróżnicowania społecznego, wpływające na kształt stylu życia. Jest ona praktykowaniem określonych wzorów kulturowych. Formułowanie i społeczna realizacja wzoru człowieka zdrowego, sprawnego fizycznie, uprawiającego sport i interesującego się sportem w danej grupie czy podgrupie społecznej określa miejsce i znaczenie kultury fizycznej w stylach życia poszczególnych zbiorowości społecznych. Badania prowadzone w różnych środowiskach wykazuje duże środowiskowe zróżnicowanie treści i realizowanych form ( w stylu życia młodzieży robotniczej, dominują formy kultury fizycznej nie wymagające wysokich nakładów finansowych, mieszczące się w ramach ogólnych możliwości realizacji potrzeb środowiska robotniczego,
młodzieży studenckiej formy kultury fizycznej wpisane są mocno w szersze spectrum studenckiej podkultury, łączą się z szeroko rozumianą partycypacją kulturalną i odnoszę do szerokiego kręgu wartości związanych z realizacja wzorów kultury somatycznej: estetycznego i hedonistycznego, sporty o charakterze indywidualnym, ekskluzywnym i przestrzennym, mających rodowód w elitarnej kulturze arystokrackiej i bogatego mieszczaństwa, będącego nośnikiem wzorów zawierających ładunek atrakcyjności, miejsce kultury w studenckim środowisku wyznaczone jest więc przez określoną tradycję oraz wzory środowiskowe, nacisk grup koleżeńskich, modę, rodzaj snobizmu na określone dyscypliny sportowe. Dodać o ogólnym zainteresowaniu aktualnym.