"Na wczorajszym zebraniu..." - czyli piszemy sprawozdanie

Przedmiot: język polski
Cele: umiejętność formułowania sprawozdania, protokołu; redagowanie tekstu zgodnie z zasadami poprawności językowej.
Metody: praca w grupach, praktyczne ćwiczenia, pytania - odpowiedzi.
Formy pracy: praca z internetowym portalem edukacyjnym, forma lekcyjno-warsztatowa.
Pomoce dydaktyczne: interaktywny kurs internetowy - Jak napisać sprawozdanie, gazety, wideo.
Czas trwania: 45 min.
PRZEBIEG ZAJĘĆ
1. Ćwiczenia na rozgrzewkę
a) Uczniowie dobierają się parami.
Opowiedz swojemu koledze (koleżance), jak spędziłeś ostatni weekend. Każdy uczeń ma 1,5 minuty na wypowiedź.
b) Przypomnij sobie wydarzenie, sytuację, która Cię zbulwersowała, poruszyła, zaintrygowała. Sporządź plan relacji ustnej. Pamiętaj o tym, iż Twoja wypowiedź powinna składać się z dwóch części:
- informacyjno-sprawozdawczej (przebieg wydarzeń);
- komentująco-oceniającej (Twoja ocena, komentarz prezentowanej sytuacji).
Nauczyciel prosi kilku uczniów o krótkie sprawozdanie.
2. Sprawozdanie
Komentarz nauczyciela:
Sprawozdanie - pisemna lub ustna relacja wydarzeń, w której zachowany jest porządek chronologiczny. Sprawozdawcą jest obserwator, naoczny świadek, relacjonujący wydarzenia, sytuacje, w których sam uczestniczył.
Istnieją różne formy sprawozdawcze, sprawozdaniem jest reportaż, recenzja a także protokół.
W jakiej dziedzinie naszego życia stykamy się z różnego rodzaju sprawozdaniami?
Uczniowie podają przykłady:
Najczęściej w mediach - radio, telewizja, prasa. Sprawozdania z imprez sportowych, relacje dot. wydarzeń politycznych, kulturalnych, sprawozdania z obrad sejmu itp.
Ćwiczenie:
Rozdajemy uczniom prasę codzienną z kilku dni poprzedzających zajęcia. Dzielimy klasę na kilkuosobowe zespoły:
Wyobraźcie sobie, że jako zespół dziennikarzy przygotowujecie sprawozdanie najważniejszych wydarzeń ostatnich dni:
Grupa 1: wydarzenia polityczne w Polsce
Grupa 2: wydarzenia na świecie
Grupa 3: wydarzenia kulturalne
Grupa 4: wydarzenia sportowe
Pamiętajcie o: selekcji materiału, uporządkowaniu najważniejszych faktów oraz zaprezentowaniu odbiorcom.
Praca uczniów; prezentacja. w sposób interesujący.
3. Sprawozdanie z dyskusji:
a) Wyobraź sobie, że jesteś obserwatorem dyskusji na temat "Zmierzch epoki Guttenberga". Spróbuj odtworzyć jej przebieg uwzględniając różne głosy w dyskusji, np.:
- Zwolennika czytania książek.
- Entuzjasty filmów twierdzącego, że nadciąga "era obrazów".
- Internauty, który czyta tylko pozycje umieszczone w Internecie.
- Wydawcy książek.
- Młodego pisarza.
Nauczyciel może podać pomocnicze wyrażenia i zwroty:
W dniu ...... w Klubie "Pod Kolumnami" odbyła się dyskusja na temat .....
Dyskusję poprowadził........
Udział wzięli ............
Zaproszono m. in.....
Głos w dyskusji zabrał....
Kontrowersyjną opinię wygłosił.........
Zupełnie odmienne zdanie miał na ten temat ......
Przysłowiowym "kijem w mrowisko" była wypowiedź .........
Prowadzący w podsumowaniu nawiązał do....
Puentą dyskusji stała się opinia wygłoszona przez.....
b) Jakie jest Twoje zdanie na ten temat? Opatrz sprawozdanie własnym komentarzem.
Praca uczniów - odczytanie kilku sprawozdań.
4. Protokół
Specyficznym, stosowanym podczas zebrań, spotkań, narad sprawozdaniem jest protokół.
Prosimy uczniów o przestudiowanie informacji dotyczących pisania protokołu na stronie Kurs i wynotowanie najważniejszych informacji dotyczących protokołu, zwrotów pomocniczych itp.
Ćwiczenie:
Uczniowie oglądają nagrany wcześniej przez nauczyciela na wideo program publicystyczny - dyskusję polityków, dziennikarzy itp. Zadaniem uczniów jest sporządzenie protokołu tego spotkania z uwzględnieniem zasad, poznanych zwrotów itd.
5. Podsumowanie:
Czy łatwo być sprawozdawcą?
Jakie umiejętności pomagają w pisaniu sprawozdań?
Uczniowie dzielą się uwagami:
Sprawozdawca musi być uważnym obserwatorem, śledzić rzeczywistość, tropić szczegóły. Ważna jest umiejętność selekcjonowania informacji, oddzielania informacji istotnych od mniej ważnych, a także przejrzyste, jednoznaczne formułowanie wypowiedzi.
Istotna jest także (z pozoru banalna) umiejętność szybkiego notowania (zwłaszcza w protokołowaniu).
Jakich błędów należy unikać?
- Fantazjowania, gadulstwa, dygresji.
- Pomijania istotnych faktów, dat, nazwisk, nazw miejscowych, siedzib (wiarygodność sprawozdania).
- Relacjonowania wydarzeń mało ważnych.
- W protokołach nie należy umieszczać własnych komentarzy, uwag, natomiast w innych rodzajach sprawozdań (reportaż, recenzja) wskazana jest ocena autora-narratora.
4. Zadanie domowe
Napisz sprawozdanie z dyskusji lub protokół wybranego programu telewizyjnego dotyczącego kultury, literatury (np. Pegaz, Magazyn Sztuk, Telewizyjne Wiadomości Literackie, Jazda Kulturalna).
Skorzystaj z interaktywnego kursu internetowego Jak napisać sprawozdanie.

---