46. Co mierzy skala MMPI(WISKAD)?
Treść pozycji testowych dotyczy bardzo szerokiego spektrum problemów:
ogólnego stanu zdrowia (9) pozycji), symptomów neurologicznych (19), nerwów czaszkowych (11), motoryki i koordynacji ruchowej (6), wrażliwości (5), reakcji wazomotorycznych, zaburzeń mowy, problemów wydzielniczych (10), systemu krążeniowo-oddechowego (5), żołądkowo-jelitowego (11); moczowo-płciowego (5), nawyków (l9), spraw rodzinnych i małżeńskich (26), problemów zawodowych (18) problemów szkolnych(12), postaw związanych z życiem seksualnym (IG), postaw wobec religii (19), postaw politycznych, stosunku do prawa i porządku (a6), postaw społecznych (72), obniżenie nastroju (32), podwyższenia nastroju (24), stanów obsesyjnych i kompulsywnych (1.O), urojeń, poczucia mocy, halucynacji, iluzji, (31), fobii (29), tendencji sadystycznych i/lub masochistycznych (7), morale (33). Do pozycji tych doszły nieco później pozycje odnoszące się do męskości-kobiecości (55) i pozycje wskazujące na to, czy jednostka nie próbowała przedstawiać siebie w nadmiernie korzystnym świetle (15).
Służy także do badania mechanizmów obonnych
48. Nazwy skal kontrolnych kontrolnych i klinicznych (wraz z kodami)
1. SKALE KONTROLNE.
Skala „Nie umiem odpowiedzieć" {?)
Skala L
Skala F
Skala K
2. SKALE KLINICZNE
Skala 1 (Hipochondria - Hd)
Skala 2 (Depresja - D)
Skala 3 (Histeria - Hy)
Skala 4 (Psychopatia - Pd)
Skala 5 (Męskość-kobiecość - Mi)
Skala 6 (Paranoja - Pa)
Skata 7 (Psychastenia - Pt)
Skala 8 (Schizofrenia-Sc)
Skala 9 (Mania - Ma)
Skala 0 (Introwersja społeczna - Si)
51. Mechanizmy obronne osobowości i sposoby ich pomiaru?
Mechanizmy obronne uruchamiają się nie tylko w celu obrony przed lękiem lecz również w sytuacjach konfliktowych - gdy pojawiają się dwie przeciwstawne tendencje np. bierność - aktywność. Horney wskazuje na cztery główne sposoby ucieczki przed lekiem: racjonalizacja, zaprzeczanie, „odurzanie”, unikanie.
Racjonalizacja - zamiana leku w racjonalny strach, co zmniejsza poczucie bezradności wobec irracjonalnego lęku.
Zaprzeczanie - istnienie lęku może pojawiać się w postaci „ wymazania go ze świadomości” - uwidaczniają się wówczas fizjologiczne symptomy lęku i ogólne poczucie niepokoju. Zaprzeczanie może tez przybrać postać świadomego przezwyciężenia lęku - co przejawia się np. podejmowaniem brawurowych działań.
Odurzanie” to świadome i dosłowne zażywanie narkotyków lub picie alkoholu, oszałamianie się pracą, życiem towarzyskim itp.
Ostatni z wymienionych przez K. Horney mechanizmów ucieczki przed lękiem to unikanie myśli, uczuć, dążeń i sytuacji mogących wywołać lęk.
Autorzy wyróżniają mechanizm wypierania i tłumienia. Mówią także o przeniesieniu.
Wyparcie oznacza „automatyczną tendencje do zaprzestania myślenia i do unikania wspomnień „. Nie podlega ono kontroli słownej.
Stłumienie również oznacza „zaprzestanie myślenia i unikanie wspomnień, jednak wywołuje ono bodźce werbalne i dlatego może być selektywne i łatwo odwracalne”.
R. Plutchika. Wyodrębnia on 8 podstawowych, pierwotnych, mechanizmy obronne są nieświadomymi sposobami, za pomocą których jednostka rozwiązuje konflikty emocjonalne.
Jednym z najczęściej stosowanych podziałów jest wyodrębnienie dojrzałych i niedojrzałych (prymitywnych) mechanizmów obronnych. Zazwyczaj uważa się, że niedojrzałe mechanizmy obronne to te, które pojawiają się we wczesnych etapach rozwoju, a dojrzałe - w późniejszych. Zalicza się do nich wypieranie, zaprzeczanie istnienia czegoś, regresja, bierna agresywność, konformizm, izolację. Dojrzałe pochodzą z wyższych etapów rozwoju osobniczego i są to: racjonalizacja, projekcja, kompensacja, intelektualizacja, sublimacja, antycypacja przyszłych trudności.
Podstawową funkcją mechanizmów obronnych jest obrona przed lękiem i jego pochodnymi: strachem, poczuciem winy, wstydem, odrazą. Podstawowym zadaniem mechanizmów obronnych jest chronienie osobowości przed negatywnymi uczuciami oraz utrzymywanie pozytywnego obrazu siebie.
Matody badania mechanizmów obronnych:
na bazie Wieloobjawowego Inwentarza Osobowości (MMPI) w oparciu o skale kontrolne skonstruowano Inwentarz do pomiaru mechanizmów obronnych. Skale kontrolne MMPI apriori uważa się za miary jakiejś formy obronności. Szczególnie dotyczy to skal L i K.
Najbardziej znany jest Inwentarz Mechanizmów Obronnych ( Defense Mechanism Inventory) G.C. GLESERA i D. IHILEVICHA
Kwestionariusz „STYLE ŻYCIA” - Life Style Index (LSI) -
R. Plutchika, H. Kellermana, H.R. Conte'a.
Mniej znane konstrukcje do badania mechanizmów obronnych to „Skala lęku -wyparcia Welsha”, „Skala Jawnego Niepokoju -Obronności Millimeta „; „ Skala Aprobaty Społecznej Growne'a i Marlowe'a”; „ Skala Pomiaru Mechanizmów Obronnych i Zaradczych” skonstruowana przez Haan.
59.Klasyfikacja zaburzeń zachowania i osobowości.
MIĘDZYNARODOWA KLASYFIKACJA CHORÓB (ICD - International Classification of Diseases);
PODRĘCZNIK DIAGNOSTYCZNY I STATYSTYCZNY ZABURZEŃ PSYCHICZNYCH (DSM - Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders).
„zaburzenia osobowości i zachowania spowodowane chorobą, uszkodzeniem lub dysfunkcją mózgu”
Zaburzenia osobowości uważa się przede wszystkim za jedną z przyczyn powstawania innych chorób: nerwic, psychoz, uzależnień itp. Niektóre z nich uznaje się za odrębne jednostki chorobowe ( np. „nerwica roszczeniowa”).
Osobowość paranoiczna cechuje się nadmierną podejrzliwością, brakiem tolerancji na krytykę, zaburzeniem oceny rzeczywistości., nadmierne poczucie własnej wartości i nieustępliwość w obronie własnych praw. Osoby zazwyczaj skryte, egocentryczne, zazdrosne, nietolerancyjne
Osobowość schizoidalna tendencją do izolowania się, wycofywania się z kontaktów emocjonalnych i społecznych, pozorny chłód i dystans, poczucie osamotnienia i niezrozumienia przez otoczenie, nieśmiałość i podejrzliwość
Osobowość dyssocjacyjna lekceważenie zobowiązań społecznych, nieliczenie się z innymi ludźmi i powszechnie przyjętymi normami, uruchamiania zachowań agresywnych, asocjalność” dochodzi do powstawania silnych więzi z otoczeniem przestępczym,
Osobowość chwiejna (niestała) emocjonalnie tendencja do impulsywnych działań i nieliczenia się z ich konsekwencjami. Nastrój jest zmienny i nieprzewidy, kłótliwość,
typ impulsywny
Typ borderline („pograniczny”)
Osobowość histrioniczna jako niestała emocjonalnie, chwiejnością uczuć, skłonnością do dramatyzowania i teatralności, „odgrywaniem ról” ,Działania są nieobliczalne i brak im konsekwencji.
Osobowość anankastyczna dominuje poczucie niepewności, obowiązku i odpowiedzialności, , drobiazgowość, ostrożność, silne przywiązanie do sztywnych zasad moralnych i prawnych, Przed każdą decyzją powstają długotrwałe wątpliwości i wahania
Osobowość „lękliwa” ciągłe uczucie napięcia i lęku, niepewność, poczucie niższości, pragnienie akceptacji i uznania, wrażliwość na odrzucenie i krytykę, ograniczenie więzi społecznych.
Osobowość zależna bierne, bezwolne opieranie się na innych osobach oraz skłonienie ich do podejmowania decyzji, podporządkowanie się tym osobom i obawa przed porzuceniem przez nie, poczucie bezradności i braku kompetencji, uległość wobec autorytetów
Osobowość ekscentryczna - przesadny o odmienny od powszechnie przyjętego styl zachowania, o wyższościowych systemach wartości, nieraz opartych na fantazjach i mających charakter przeświadczeń o fanatycznym zabarwieniu.
Osobowośc typu „haltlose” - tzw. „niepohamowana” - na pierwszy plan wysuwa się brak zahamowań i kontroli popędowej, niepowstrzymywanie pragnień i impulsów, nie liczenie się z zasadami moralnymi.
Osobowość niedojrzała infantylności przeżywania, połączonej z dziecięcymi zachowaniami. Przewaga emocjonalnych aspektów przeżywania i otwarte ich wyrażanie, brak mechanizmów radzenia sobie z ograniczeniami w zaspokajaniu potrzeb i nieuwzględnianie wymogów realności, brak kontroli nad sobą i poczucia odpowiedzialności za siebie i otoczenie.
Osobowość narcystyczna zawyżona ocena własnej wartości i znaczenia, niemal ekshibicjonistyczna, koncentrowania uwagi na sobie
Osobowość bierno - zależna wyraża się poprzez rozmaite formy bierności. Na pierwszy plan w zachowaniu wysuwa się nieustępliwość, ponurość.
Osobowość agresywna dążenie do dominowania, połączone z drażliwością i wybuchowością, zwłaszcza gniewem, narzucają decyzje, nieproszeni wydają polecenia innym, krytykują istniejący porządek, łatwo podejmują rywalizację
Osobowość psychoneurotyczna predyspozycję do powstawania zaburzeń nerwicowych, nieadekwatność mechanizmów obronnych ( słabe ego), brak odporności i elastyczności, wrażliwość emocjonalna i skłonność do fantazjowania