(7)
82.rodzina nuklearna - składa się z dwojga dorosłych ludzi tworzącymi wraz z dziećmi wspólne gospodarstwo domowe
Rodzina poszerzona - gdy bliscy krewni, nie tylko małżeństwo z dziećmi, stanowią jedno gospodarstwo domowe albo cały czas pozostają ze sobą w bliskich stosunkach
83.rodzina tradycyjna - autorytarna , bardziej sztywna, bardziej ustrukuryzowana , bardziej formalna, zhierarchizowana , obowiązek i poświęcenie
rodzina nowoczesna- kobieta staje się bardziej niezależna, jej partner aktywniej uczestniczy w życiu domu, a role wszystkich członków rodziny cechuje coraz większy indywidualizm, bardziej demokratyczna, bardziej elastyczna, mniej ustrukturyzowana , bardziej nieformalna , obowiązek , przyjemność i zadowolenie
84.czysta relacja (definicja i cechy)- występuje wtedy gdy znajomość (związek) z drugą osobą stanowi wartość samą przez się, utrzymywaną dla tego co sama daje a nie z innych powodów, jest źródłem satysfakcji emocjonalnej
Cechy:
-nie jest zakotwiczona (patrz poj.85) w warunkach zewnętrznych życia społecznego i ekonomicznego-luźny charakter
-stanowi wartość samą przez się
-pojawia się refleksyjne powątpiewanie „Czy wszystko jest w porządku?”- ciągłe upewnianie się o stanie relacji
-główną rolę odgrywa „oddanie” (patrz poj.87)
-opiera się na intymności (patrz poj. 86)
-wymaga wzajemnego zaufania- osiąga się je poprzez intymność, zakłada otwarcie przed partnerem, wymaga równowagi między autonomią i otwartością
-jednostka w czystej relacji znajduje potwierdzenie własnej tożsamości
85.zakotwiczenie- więzi osobiste w społecznościach tradycyjnych były zakotwiczone w warunkach zewnętrznych życia społecznego i ekonomicznego, co oznacza że właśnie na tych warunkach się opierały i z nich wynikały; przykład: małżeństwo jako `kontrakt', zawierane z powodów ekonomicznych, często z inicjatywy rodziców, a nie małżonków
86.intymność a brak prywatności (A. Giddens)- intymność jest formą prywatności (dzięki prywatności można osiągnąć intymność i ona czyni ją pożądaną); aby możliwa była intymność, każda ze stron musi zachować jakiś obszar prywatności (jest to ważne be bliskość nie przemieniła się we wzajemne uzależnienie partnerów)
Intymność lub jej poszukiwanie jest istotą nowoczesnych form przyjaźni i trwałych więzi seksualnych, nie należy jej mylić z pożyciem seksualnym (przyjaźń też jest oparta na więzach intymnych)
87.miłość a oddanie- oddanie jest kategorią szerszą niż miłość, stwarza wsparcie emocjonalne w przypadku wstrząsów, jakim będzie ulegał związek; osoba „oddana” pragnie relacji mimo że dostrzega wpisane w nowoczesny typ relacji napięcia, musi być wolna i niezależna a oddanie jest jej własną decyzją;
Miłość stabilizuje do pewnego stopnia oddanie, ale nie jest źródłem ani racją oddania
88.czysta relacja w stosunkach dziecko <--> rodzice- odbiegają od podstawowej czystej relacji, mogą jednak przybrać cechy czystej relacji w miarę jak tradycyjne powinności i obowiązki w relacjach rodzinnych zanikają; w warunkach nowoczesności im bardziej dziecko zbliża się do dorosłości i niezależności, tym więcej w jego stosunkach z rodzicami elementów czystej relacji
89.krytyka teorii różnic naturalnych- {„różnice naturalne” zakładają, że podział pracy między mężczyzn i kobiety jest uwarunkowany biologicznie} wielu badaczy nie zgadza się, że nierówności związane z płcią mają podłoże biologiczne - nie znaleziono dowodów na istnienie związku między czynnikami biologicznymi a skomplikowanymi zachowaniami społecznymi obu płci; przykład: uznaje się, że mężczyźni mają biologicznie uwarunkowaną skłonność do agresji, której brak kobietom. Nie jest to prawda, gdyż poziom agresji znacznie się waha w zależności od kultury, zarówno wśród mężczyzn jak i kobiet;
Wniosek: płeć kulturowa nie jest warunkowana płcią biologiczną, lecz kreowana społecznie, więc te róznice nie są naturalne
90.płeć biologiczna a płeć kulturowa (gender)-
Płeć biologiczna (sex)- uwzględnia anatomiczne i fizjologiczne różnice między ciałem kobiety a mężczyzny
Płeć kulturowa (gender)- odnosi się do psychologicznych, społecznych i kulturowych różnic między kobietą a mężczyzną ; wiąże się ze społecznym tworzeniem koncepcji męskości i kobiecości i niekoniecznie jest pochodną biologicznej płci jednostki ; płeć jest konstruowana w codziennych interakcjach z innymi, w życiu codziennym tworzymy i odtwarzamy nasz status związany z płcią, każdy szczegół (intonacja głosu, gesty)
91.socjalizacja do ról związanych z płcią- nauka ról za pośrednictwem instytucji społecznych, jak rodzina czy środki przekazu; dzieci stopniowo internalizują przyporządkowane danej płci normy i oczekiwania społeczne - różnice płci kulturowej nie są zdeterminowane biologicznie, ale wytwarzane kulturowo (patrz poj.92 teoria funkcjonalistyczna); teorie socjalizacji nie biorą jednak pod uwagę, że jednostki mogą odrzucać lub modyfikować społeczne oczekiwania bo nie są biernymi odbiorcami „programowania”
92.teorie nierówności płci: funkcjonalistyczna i feministyczna
Teoria funkcjonalistyczna - {podejście funkcjonalistyczne dąży do pokazania, w jaki sposób różnice płci przyczyniają się do stabilności i integracji społeczeństwa} przyjmuje, że różnice płci stanowią najlogiczniejsze rozwiązanie kwestii organizacji społecznej; dziecko uczy się „teorii płci” i odpowiedniej damskiej lub męskiej tożsamości poprzez pozytywne i negatywne sankcje stosowane przez społeczeństwo; instytucje odpowiedzialne za socjalizację przyczyniają się do utrzymania porządku społecznego; jeżeli jednostka zacznie zachowywać się niezgodnie ze swoją rolą płci to wini się za to braki w procesie socjalizacji
Teoria feministyczna - feminizm ostro krytykuje twierdzenia o biologicznych podstawach podziału pracy ze względu na płeć;
Feminizm liberalny- dostrzega źródło nierówności związanych z płcią kulturową w postawach społecznych i kulturowych, ale nie uważają niższej pozycji kobiet za jeden z elementów jakiejś struktury czy systemu; skupiają uwgę na oderwanych przejawach społecznego upośledzenia kobiet (seksizm, dyskryminacja, „szklane sufity”)
Feminizm radykalny- zakłada, że mężczyźni są odpowiedzialni za eksploatację kobiet w społeczeństwie i czerpią z niej korzyści (np. korzystając z darmowej pracy wykonywanej przez nie w domu); nierówność płci wynika z systemu patriarchalnego
93.monogamia - prawo które pozwala na małżeństwo tylko z jednym partnerem
Poligamia- możliwość posiadania przez męża lub żonę więcej niż jednego partnera; poligynia (mężczyzna i kilka żon) / poliandria (kobieta i kilku mężów)
94.główne funkcje rodziny (wg T. Parsonsa):
-socjalizacja pierwotna- proces w którym dzieci poznają normy kulturowe społeczeństwa w jakim przyszły na świat
-stabilizacja osobowości- dotyczy emocjonalnego wsparcia, jakiego rodzina udziela swoim dorosłym członkom; szczególnie ważna w społ.uprzemysłowionym jest rola rodziny jako stabilizatora dojrzałych osobowości, ponieważ rodzina nuklearna jest często oderwana od dalszych krewnych i nie może znajdować oparcia w szerszych więzach pokrewieństwa
95. (Beck i Beck-Gernsheim)
walka płci -(„główny dramat naszych czasów”) narasta antagonizm między mężczyznami i kobietami z tego względu, że w małżeństwie pojawiają się „dwa życiorysy zawodowe”- w nowoczesnych czasach związki przestają być czysto osobiste, bo trzeba ze sobą uzgodnić nie tylko sprawy miłości, seksu, dzieci , obowiązków domowych, ale także kwestie pracy, polityki, ekonomii, nierówności
głód miłości - ludzie pobierają się z miłości i dla miłości się rozwodzą; dowodem na istnienie głodu miłości jest właśnie walka płci , bo mimo to, że między kobietami a mężczyznami rodzą się silne napięcia to i tak mają nadzieję na znalezienie prawdziwej miłości i spełnienia - w poszukiwaniu tego pobierają się i rozwodzą
96.rodzina odbudowana- powstają na wskutek powtórnych małżeństw lub tworzenia związków przez partnerów z dziećmi z pierwszego małżeństwa, takie rodziny określamy jako wielorodzinny; pojawia się problem wychowania dziecka gdy to posiada niejako dwóch ojców (bądź matki) i drugi, biologiczny ojciec może wywoływać znaczący wływ na dziecko; innym problem jest gdy w jedną rodzinę zostają spojeni dzieci z dwóch rodzin, gdzie były inaczej wychowywane oraz pojawia się kwestia jak np. macocha ma odnosić się do pasierba (czy może go traktować w taki sam sposób jak własne dziecko?)
97.rodzina a nowoczesność - (?) patrz poj. 83 i wysnuj wnioski xD myślę że chodzi tu o to jak nowoczesność wpływa na zmianę modelu rodziny - do indywidualnego pomyślunku :]
98.rozpad rodziny - większość rodziców samotnie wychowującymi dzieci jest następstwem separacji lub rozwodów; syndrom „nieobecnego ojca” który w wyniku separacji lub rozwodu widuje się z dziećmi rzadko albo wcale, niektórcy badacze są zdania że jeśli dzieci nie doświadczyły sporów i kompromisów między rodzicami nigdy nie staną się pełnymi i rzeczywistymi uczestnikami życia społecznego i to tłumaczy wzrost przestępczości i problemów społecznych;
F.Fukuyama dopatruje się z kolei rozpadu rodziny we wzroście zatrudnienia kobiet, gdyż mężczyźni zaczęli postrzegać kobiety jako bardziej niezależne i zdolne do samodzielnej opieki nad dziećmi
99.rozwody - coraz więcej rozwodów, ale i powtórnych małżeństw; w większości krajów są maksymalne udogodnienia (brak orzekania o winie); dlaczego coraz więcej rozwodów? : małżeństwo nie łączy się z pragnieniem przekazywania własności i statusu kolejnym pokoleniom, uniezależnienie finansowe kobiet, rozwód nie jest tak piętnowany społecznie jak dawniej, ocenianie małżeństw w kategoriach osobistej satysfakcji partnerów; w dzisiejszych czasach oboje rozwiedzeni rodzice mają obowiązek opieki nad dzieckiem- rozwód jest rozwiązaniem małżeństwa ale nie rodziny
100.kulturowy porządek płci (R. Connell)- {kulturowe relacje płci są efektem codziennych interakcji i praktyk; działania jednostek w ich własnym życiu przekładają się na zbiorowy układ społeczny, który bez przerwy odtwarza się w skali życia jednostki i pokoleń, ale zarazem ulega zmianom} na kulturowy porządek płci składają się trzy aspekty społeczeństwa: 1-praca: podział pracy ze względu na płeć w domu i na rynku pracy, 2-władza: przejawia się w relacjach społecznych takich jak autorytet, przemoc i ideologia w instytucjach, państwie, w domu,3- relacje osobiste/seksualne: dotyczy dynamiki związków intymnych, emocjonalnych i osobistych, małżeństwa , seksualności;
Wygląd kulturowej hierarchii płci: (poczynając od „idealnej formy męskości”) 1- męskość hegemoniczna, wiąże się z heteroseksualnością i małżeństwem, władzą, płatną pracą, siłą i odpornością fizyczną, osiągana przez nielicznych; 2- męskość wspólnicza: mężczyźni którzy czerpią korzyści z pozycji męskości hegemonicznej, mimo że sami jej nie osiągnęli; 3 -męskość homoseksualna: przeciwieństwo „prawdziwego mężczyzny” , na tym samym poziomie w drabinie hierarchicznej (3) znajduje się kobiecość emfatyczna- zorientowana na realizację interesów i spełnianie pragnień mężczyzn, cechuje się uległością, opiekuńczością i empatią; 4-kobiecość buntownicza (nie podporządkowane, a mi mo to i tak podporządkowane bo nie są dopuszczane do głosu- znajdują się na samym dole drabiny) to feministki, stare panny, lesbijki, prostytutki