Szkic dotyczący samorządu terytorialnego Szwajcarii
Wiadomości ogólne
Terytorium Szwajcarii można podzielić w następujący sposób:
1) federacja - czyli całość państwa - w obrębie której działa administracja rządowa,
2) 23 kantony - przy czym trzy z nich są tzw. półkantonami. Kantony wyposażone są we własne konstytucje, na podstawie których oddelegowana została do nich władza wykonawcza, ustawodawcza i sądownicza,
3) gminy - działające na szczeblu lokalnym.
Zgodnie z ogólną zasadą, tylko te sprawy nie należą do właściwości kantonów, które zostały oddelegowane w wyraźny sposób Federacji, bądź też należą do kompetencji obywateli.
Trójstopniowy podział terytorialny Szwajcarii pociąga za sobą tzw. potrójne obywatelstwo. Każdy obywatel jest równocześnie obywatelem: gminy, kantonu i federacji.
Językami urzędowymi w Szwajcarii są równolegle: niemiecki, retoromański, włoski i francuski.
FEDERACJA
Na szczeblu federacji władzę ustawodawczą w Szwajcarii sprawuje Parlament. Parlament, zwany inaczej Zgromadzeniem Federalnym, składa się z dwóch izb: pierwszą izbą jest rada składająca się z 200 deputowanych wybieranych w wyborach bezpośrednich przez naród. Jest to tzw. Rada Narodowa. W skład drugiej izby tzw. Rady Kantonów wchodzi 46 deputowanych wybieranych spośród kandydatów w kantonach. Czterdziestu deputowanych pochodzi z kantonów, natomiast sześciu deputowanych oddelegowanych jest z półkantonów.
W skład Rady Federalnej czyli rządu wchodzi 7 deputowanych, wybieranych każdorazowo po odnowieniu się Rady Narodowej. Przy tworzeniu rządu stosuje się zasadę 2+2+2+1. Oznacza to, iż partie, które uzyskały największą liczbę głosów typują do rządu dwie osoby. Partia, która uzyskała najmniejsza liczbę głosów typuje jednego kandydata.
Decyzje podejmowane są przez rząd kolegialnie. Rada podzielona jest na siedem departamentów; na czele każdego stoi jeden z członków rządu. Tym samym Rada podzielona jest na departamenty:
1) polityczny,
2) wewnętrzny,
3) sprawiedliwości i policji,
4) wojskowy,
5) finansów i ceł,
6) gospodarczy,
7) transportu, energetyki i komunikacji.
Władza wykonawcza w Szwajcarii skupiona jest w rękach prezydenta federalnego, wybieranego przez zgromadzenie federalne spośród członków rządu. Prezydent, wybierany na okres jednego roku, pełni przede wszystkim role reprezentanta państwa.
KANTONY
Na terytorium kantonów władza prawodawcza skupiona jest w rękach Zgromadzeń Kantonalnych. Ponieważ każdy z kantonów posiada własną konstytucję i prawodawstwo, okres kadencji zgromadzeń jest różny, z tym iż w większości kantonów trwa on cztery lata.
Władzę wykonawczą w kantonach wykonują kolegia kantonalne - na czele których stoi prezydent kantonu. Okres sprawowania funkcji przez prezydenta uzależniony jest od kantonu - zazwyczaj trwa ona cztery lata.
Wszystkie kantony wyposażone są we własne swoje organy sądownicze.
GMINY
Pośród szwajcarskich gmin można wyróżnić trzy typy:
I gminy, na terenie których działa Zgromadzenie Ludowe. Jest to ogół obywateli rozstrzygający sprawy gminy w drodze referendum
II gminy, na terenie których działa Parlament Gminny. Są to gminy, w których rada, prowadząca sprawy bieżące występuje do obywateli gminy z wnioskami,
III gminy, na terenie których działa Komisja Obywatelska, kontrolująca działalność gminy.
Szwajcaria jest państwem neutralnym. Należy ona do państw, na terenie których obowiązuje demokracja bezpośrednia. Po przeprowadzeniu referendum, dnia 10 września 2002 Szwajcaria przystąpiła do Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Zgodnie z regulaminem serwisu www.bryk.pl prawa autorskie do niniejszego materiału posiada Wydawnictwo GREG. W związku z tym, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody Wydawnictwa GREG podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności.