1. Pojęcie i cele diagnozy

Wg. M. Richmond- to rozpoznanie, wyróżnienie, osądzenie pewnego stanu rzeczy na podstawie określonych objawów oraz znajomości ogólnych prawidłowości. Diagnoza wywodzi się od medycyny.

Cele diagnozy:

- spełnia podstawową rolę w budowaniu i doskonaleniu teorii i praktyki pedagogicznej. W diagnozie mamy łączność teorii i praktyki

- stanowi punkt wyjścia w przekształcaniu rzeczywistości zgodnie z pewnym wzorcem

2. Rodzaje i typy diagnozy; model diagnozy rozwiniętej

Rodzaje i typy diagnozy

1. Ze względu na rodzaj problemu

Diagnoza poznawcza- diagnoza decyzyjna( diagram w notatkach)

Diagnoza decyzyjna- jest składową cyklu zorganizowanego, przeprowadzana jest w ścisłym związku z projektowaniem pedagogicznym, który musi uwzględniać wykonalność wzorca. Występuje sprzężenie zwrotne między czynnościami diagnostycznymi, a projektowaniem, realizacją projektu, a końcową oceną podsumowującą. Wymaga pracy twórczej, gdyż można podczas diagnozowania zdobyc ważne informacje. Między diagnozą poznawcza, a decyzyjną istnieje sprzężenie zwrotne.

2. Ze względu na zastosowanie metody

- indywidualnego przypadku

- grupowa

- środowiskowa

3. Ze względu na uzyskany wynik

- diagnoza wstępna( Dw)- rozpoznanie warunków niezbędnych by przeprowadzić czynności wychowawcze

- diagnoza sprawdzająca( Ds.)- sugeruje rozpoznanie, efekty pracy, skuteczność pracy

Model diagnozy rozwiniętej

( Diagram w notatkach)

1.Diagnoza typologiczna- opis i wyjaśnienie

2. Diagnoza genetyczna, przyczynowa- koncentracja na źródłach aktualnie diagnozowanego obiektu. Wykrywanie, identyfikowanie przyczyny stanu rzeczy. Rozumowanie redukacyjne

3. Diagnoza znaczenia- opis tego co dzieje się z ludźmi pod wpływem zmian syt. Czy zdarzeń, jak układ ,,człowiek- stan zew.” aktualnie działa, jak ludzie sobie w nim radzą

4. Diagnoza fazy- określenie konkretnego etapu rozw. Badanego zjawiska czy zdarzenia na tle zjawisk, które go wywołały. Może ustalić stopień zaawansowania pewnego procesu rozwojowego. Rozumienie w tej diagnozie może być regresywne lub progresywne. Pozwala na określenie stopnia rozwoju diagnozowanych procesów, a także stanowi podst. Przewidywania dalszego przebiegu oraz podst. Formułowania diagnozy progresywnej

5. Diagnoza prognostyczna/ rozwojowa- przewiduje w jakim kierunku będzie się rozwijać badany stan rzeczy. Formułuje przewidywania, jak będą się w przyszłości zmieniać objawy i oznaki.

3. Obszary diagnozy pedagogicznej

-działania osoby, stanów, które przeżywa

- zmian czy funkcjonowania

- środowisko wychowawcze

- proces socjalizacji wychowania i opieki

- relacje z samym sobą

- sfera zachowań, działań człowieka

- relacje międzyludzkie

- grupa

- procesy edukacji w instytucjach

- jakość życia, kręgi społeczne, układ warunków społeczno- materialno- terytorialno- przyrodnicze

- wybieramy ele.do pewnego obszaru wiedzy np. kulturę

4. Etapy postępowania diagnostycznego

1. Opis- dane ilościowe i jakościowe, zestawiamy dane, wyczerpujący, jasny, prezentujący zjawisko w sposób uporządkowany.

2. Ocena- obejmuje porównanie badanego stanu rzeczy z naszym wyobrażeniem o nim. Ocena jest podst. trafnej konkluzji

3. Konkluzja- stwierdzenie czy wymagana jest zmiana stanu rzeczy- ocena negatywna

- ocena pozytywna- proponujemy zmiany dla ulepszenia stanu rzeczy

5. Błędy diagnostyczne

-błędy związane z obserwacją

- błędy związane z rozumowaniem

- błędy wywołane przez aparaturę badawczą

- błędy praktyczne

6. Metodologia diagnozy i jej etyczne aspekty

Metodologia- w jaki sposób organizować proces diagnostyczny.

Aspekty etyczne:

- diagnosta nie może szkodzić, zach. Tajemnicy zawodowej

- gł. Błędny etyczne to: zbyt dowolna i błędna interpretacja tego co skł. Się na zachowanie tajemnicy zawodowej

7. Kontakt diagnostyczny- podstawowe wyznaczniki, cechy i techniki budowania kontaktu

Wyznaczniki:

Kontakt diagnostyczny- to syt. W której spełnione są warunki pozwalające na otwarte i szczere wyrażenie uczuć, myśli i eksploracje treści ważnych dla rozpoznania diagnostycznego

Zjawisko oporu-

Zdolności i kompetencje diagnosty

Błędy i wadliwe nastawienie diagnosty

Cechy:

- asymetria ról

- asymetria komunikacji

- asymetria funkcji badania

Techniki budowania kontaktu:

8. Opór jako przejaw zaburzeń w kontakcie diagnostycznym- objawy, źródła, techniki

Opór budowanej osoby wskazuje nam relacje badany- diagnosta. Opór to świadome lub nieświadome unikane przez daną osobę( badanego) penetracji pewnego obszaru treściowego, który może wynikać z uświadomionego lub nieuświadomionego poczucia zagrożenia.

Objawy:

- przedłużające się milczenie

- zmiana tematu rozmowy

- intelektualizacja

- racjonalizacja

- nagłe obniżenie konkretności i głębokich wypowiedzi

- zapominanie pyt.

- syndrom pustki w głowie

- objawy somatyczne

- otwarta rozmowa

- świadome kłamstwo

- postawa znużenia rozmową

- przerzucanie rozmowy na diagnostę

Źródła:

- wewnętrzne- lęk, wstyd, poczucie winy

- zewnętrzne- przede wszystkim wszelkie zachowania diagnosty

Techniki:

Cel- mają prowadzić do pogłębienia zaufania

Bierne formy radzenia sobie z oporem:

- milczenie

- zmiana lub przeformułowanie pytania

- parafraza

- prośba o udzielenie dodatkowych informacji

Aktywne formy radzenia sobie z oporem:

- prośba o konkretyzację wypowiedz

- rozmowa na temat ,, tu i teraz”

- zaznaczenie roli i funkcji badania

- wyrażenie własnych emocji związanych z przejawianiem oporu

9. Zdolności i kompetencje wyznaczające profesjonalizm diagnosty

- wiedza merytoryczna o przeprowadzaniu badań

- umiejętność logicznego myślenia

- umiejętność obserwacji

- sprawność techniczna

- umiejętność adekwatnego wyboru technik do badanego problemu

- umiejętność łączenia różnych technik

10. Błędy i wadliwe nastawienie diagnosty

- błąd postawy

- błąd maski

- błąd sędziego

- błąd skupiana się tylko na negatywnych aspektach funkcjonowania jednostki

- błąd skupiania się tylko na skutkach badania

- błąd redukcji źródeł wiedzy

-nawyk oceniania, postawa ,, od- do”

- nadmierne poczucie odpowiedzialności

- tendencja do dominacji

- nastawienie lękowe

11. Metoda obserwacji: definicja obserwacji, elementy procesu obserwowania, rodzaje zachowań obserwowalnych, cechy obserwacji, rodzaje obserwacji, techniki obserwacyjne

Definicja obserwacji- Obserwacja jako metoda charakteryzuje się brakiem ingerencji w przebieg badanych zjawisk, a w konsekwencji ograniczeniem się tylko do rejestrowania ich przebiegu. Obserwacja w procesie wychowawczym stanowi jeden z niezbędnych i koniecznych elementów diagnozy i diagnozowania ucznia. Umożliwia m.in. określenie rozwoju społecznego, relacji i ich charakteru z najbliższym otoczeniem, rówieśnikami, rodzicami itd. Pozwala na rozpoznanie potrzeb, ale również potencjalnych zaburzeń i zagrożeń.

Metoda obserwacji: podstawowa metoda pozyskiwania informacji, polega na systematycznych rejestrowaniu zachowan osoby obserwowanej oraz na interpretowaniu uzyskanych danych

Elementy procesu obserwowania/ rodzaje zachowań obserwowalnych

- określamy cel obserwacji

- wybieramy obiekt obserwacji

- określamy ( nie mogę się doczytac) planowanej obserwacji

- ustalamy sposób obserwacji

- ustalamy formę zapisu obserwacji

- określamy zasady opracowania danych i ich interpretacji

Cechy obserwacji:

- nie może być obciążona-

- planowa

- wyczerpująca

- obiektywna

- celowa

- systematyczna

Rodzaje obserwacji ze względu na:

- treść

- liczbę osób obserwowanych

- na liczbę obserwatorów typ ich kontaktów

- na czas

- na aktywność obserwatora

- na sposób uszczegółowienia obserwacji i stopień skuteczności zapisu

Techniki obserwacyjne:

Tego nie ma w notatkach!