![]() | Pobierz cały dokument trybunal.konstytucyjny.moja.praca.testowa.doc Rozmiar 49 KB |
Trybunał Konstytucyjny - organ sądownictwa konstytucyjnego w Polsce, znany także w ustrojach innych państw. Jego podstawowym zadaniem jest kontrolowanie zgodności norm prawnych niższego rzędu (rangi ustawowej lub podustawowej) z normami prawnymi wyższego rzędu, przede wszystkim z Konstytucją i niektórymi umowami międzynarodowymi (tzw. "sąd nad prawem").
W Polsce Trybunał Konstytucyjny ustanowiono ustawą z dnia 26 marca 1982 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. z 1982 r. Nr 11, poz. 83), a powołano do życia - po trzech latach ostrych sporów - ustawą z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. z 1985 r. Nr 22, poz. 98 z późn. zm.). Działalność orzeczniczą rozpoczął w 1986 roku.
Pozycja i kompetencje Trybunału były ograniczone. Orzeczenia o niekonstytucyjności ustaw nie były ostateczne i mogły zostać odrzucone uchwałą Sejmu podjętą większością 2/3 głosów (w praktyce zdarzało się, że nie poddawano tych orzeczeń pod głosowanie, co wprowadzało sui generis stan zawieszenia), a uchwały w sprawie powszechnie obowiązującej wykładni ustaw mogła podejmować tylko Rada Państwa.
Pomimo wspomnianych ograniczeń Trybunałowi udało się wypracować niezależność oraz rozwinąć samodzielne i interesujące orzecznictwo (m.in. klauzule demokratycznego państwa prawnego, równości wobec prawa, niedziałania prawa wstecz).
Po przemianach politycznych 1989 roku pozycja Trybunału Konstytucyjnego uległa wzmocnieniu.
Rozwiązania wzmacniające pozycję Trybunału wprowadziła Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. oraz ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. z 1997 r. Nr 102, poz. 643 z późn. zm.).
W obecnym stanie prawnym podstawą funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego jest Konstytucja z 1997 r. oraz uszczegóławiająca postanowienia konstytucyjne - ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym .
W przepisach konstytucyjnych, Trybunał Konstytucyjny umiejscowiono w Rozdziale VIII pod nazwą „Sądy i Trybunały” w przedziale od art. 188-197. Jednocześnie zwrócić należy uwagę na szereg innych przepisów konstytucyjnych nawiązujących do Trybunału Konstytucyjnego. Dotyczy to w szczególności art. 79 poruszającego kwestię skargi konstytucyjnej, art. 122 określającego wstępną kontrolę zgodności ustaw z Konstytucją na wniosek Prezydenta oraz art. 131 nawiązującego do tematu stwierdzenia przeszkody w sprawowaniu urzędu Prezydenta.
![]() | Pobierz cały dokument trybunal.konstytucyjny.moja.praca.testowa.doc rozmiar 49 KB |