Deprywacja spoleczna- polega na braku lub powaznym niedostatku zasobow warunkujących maksymalizacje szans przetrwania, zapewnienia potomstwu możliwości wszechstronnego rozwoju, osiągnięcia odpowiedniej pozycji społecznej i efektywności w realizowaniu zalozonych celow oraz satysfakcji z zycia.deprywacja to również wykluczenie,wycofanie z jakiejs aktywności.
Cechy deprywacji s:
1.deprywacja społ. Jest zjawiskiem uniwersalnym czyli to zjawisko występowało…
2. dep. Jest zjawiskiem relatywnym tzn zmiennym w czasie i przestrzeni.
Ubóstwo masowe pojawia się w krajach rozwijających się, dotknięte regiony południowej Afryki i Azji,problem dotyka znaczna czesc społeczeństwa,maja problemy w zapewnieniu srodkow do zycia.czynniki.polityczne,korupcja,czynniki gospodarcze,wojny,zjawiska historyczne,klimatyczne,kulturoweetniczne,nastawienie do zycia.
Ubóstwo dotykające mniejszości społeczeństwa
Modele deprywacji społecznej-bieda absolutna(wymiar biologiczny),bieda relatywna(wymiar społeczny)
Bieda absolutna-niezbedne jest tu zaznaczenie granicy ubóstwa tzn wyznaczenie minimalnej ilości zasobow, które pozwola na utrzymanie się przy zyciu.wlasciwosci modelu biedy absolutnej:granica biedy okreslana jest na poziomie umożliwiającym fizyczna wydolność czyli określamy ta pewna ilość niezbedna utrzymania się przy zyciu.graniczna kwota jest wyznaczana najbardziej skrajnie.model biedy absolutnej nie bierze pod uwage kontekstu społecznego czy kulturowego.
Bieda relatywna-biednymi sa ci ktorych dochody odbiegaja daleko od reszty społeczeństwa w którym zyja.bieda relatywna ma charakter społeczny.wlasciwosci modelu biedy relatywnej:wazne jest porównywanie dokonywane miedzy jednostkami a grupami społecznymi.bezposrednio środowisko społeczno-kulturowe staje się punktem odniesienia.deprywacja s. istnieje bo istnieje zjawisko nierówności społecznych,podniesienie standardow zycia nie niweluje biedy.
Klasyfikacja osob biednych: biedni stabilni(głównym problemem sa niskie dochody ale sytuacja rodzinna jest w normie,nie występują konflikty)borykający się z zyciem(stabilna sytuacja rodzinna ale niepewny dochod,i to jest przyczyna kolejnych trudności np. choroba)żyjący w napieciu(stabilna sytuacja finansowa ale niestabilna sytuacja rodzinna-alkoholizm).biedni niestabilni(niestabilne warunki życiowe przy niepewnych źródłach dochodow)
Biednymi mogą być(niedostatek):osoby które przezywaja wysoki niedostatek rozwoju fizycznego np. środowisko pracy jest ciezkie.osoby które maja powazny niedostatek zdrowia,choroby,niepełnosprawność.osoby który maja gleboki niedostatek bezpieczeństwa.gleboki niedostatekwartosci dobrobytu-odczuwaja brak dobrego wykształcenia,brak nadziei na polepszenie sytuacji.gleboki niedostatek wartości powazania,szacunku-nickie poczucie wlasnej wartości.
Podstawowe wymiary marginalizacji(wykluczenia):wylączenie z aktywności zawodowej,pojawia się tu zjawisko bezrobocia.wylaczenie z konsumpcji,w wyniku tego mamy zjawisko ubóstwa.wylaczenie ze społeczności normalnych,pojawia się zjawisko osamotnienia.wylaczenie z mechanizmow wpływu z władzy,pojawia się zjawisko marginalizacji kulturowej.
Podstawowe sposoby spostrzegania biedy jako problemu społecznego:
1 biedni jako osoby nie zasługujące na wsparcie,sa biedne na skutek wlasnych zaniechan,lenistwa,sa pasożytami społecznymi
2 biedni jako osoby nieporadne-osoby niekompetentne życiowo,typ biednych jest często dziedziczony,pomoc powinna być udzielana w formie resocjalizacji,terapii
3 biedni jako ofiary-bieda jest rezultatem istniejących nierówności społecznych,na nich bogaca się ci bogatsi,grupa ta powstala być może w wyniku przemian gospodarczych.
Przyczyny deprywacji społecznej
Orientacja indywidualistyczna:pochodzenie biedy wynika z właściwości osoby:nieadekwatność biologiczna-ograniczony stopien zdolności wlasnych,gorsze zdrowie,fizyczne ułomności,psychiczne upośledzenie,sa one niezależne od jednostki.nieadekwatnosc rynkowa-osoby które nie mogą uczestniczyc w pelni w systemie rynkowym,odczuwaja konsekwencje niesprawiedliwego podzialu dobr,osoby mniej zdolne sa odsuwane.nieadekwatnosc psychologiczna-psychiczne skazywanie się,pozostawianie w biednej czesci społeczeństwa,niedojrzałość osobowości,słabość emocjonalna.nieadekwatnosc kulurowa-tworzenie i Zycie w kulturze biedy, która swoja specyfika nie pozwala na wyrwanie się z tej biedy.cechy podkultury biedy to :wysoki współczynnik umieralności, niewielkie perspektywy życiowe,niski poziom wykształcenia,wysoki poziom roznych zjawisk patologicznych, brak zabezpieczenie ze strony opieki zdrowotnej,wysoki stopien bezrobocia,niekorzystanie z instytucji o charakterze społecznym(szpitale)i kulturowym(muzea)
Orientacja strukturalna: kladzie nacisk na te przyczyny deprywacji,które leza poza bezpośrednim wpływem i kontrola jednostki.deprywacja jest konsekwencja istniejącej organizacji społeczeństwa,sa przyczyna występującej nierówności społecznej.Stosunki władzy w społeczeństwie-mamy podzial na tych którzy w jakiś sposób sprawują wladzę,maja na nia wpływ i na tych którzy nie maja na to najmniejszego wpływu.Nieefektywność pracy instytucji społecznych powoduje biede i marginalizacje,przyczyny: zla organizacja,nawarstwiania kulturowe,niedostateczny rozwój prawa.Bieda funkcjonalna-spoleczenstwu potrzebna jest warstwa ludzi biednych,biedni przynosza wiecej pożytku niż szkod,grupa stawiana jest jako negatywny przykład:ucz się bo wyladujesz jak oni.sa pewne prace w społeczeństwie które będą wykonywane przez ludzi z najbiedniejszej warstwy:utrzymanie porządku.Ludzie lepiej sytuowani odczuwaja potrzebe pomagania osobom biednym.Powody:o charakterze religijnym(chrześcijaństwo wymaga przejawiania troski o biednych,cierpiacych)wzgledy bezpieczeństwa i kontroli społecznej(świadczenie pomocy społecznej sluzy zachowaniem ladu,maja starac się zapobiegac masowemu bezrobociu,a za tym idzie utrzymanie ladu)wzgledy moralne(przeświadczenie ze każdy człowiek to nasz blizn,okazywanie szacunku,empatii)prawa obywatelskie(wartości wolności,równości zostaly podniesione do największej wartości,ludzie rodza się rowni i takimi powinni pozostac)
Praca socjalna- to instrument wzmacniania obywatelskości,zabezpiecza prawa obywatelskie.
Pomoc spoleczna- to instytucja polityki społecznej panstwa, która ma na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie sa one w stanie pokonac samodzielnie wykorzystując wlasne srodki,uprawnienia.ta instytucja to zespol ludzi zorganizowanych wedlug określonych regul w celu zaspokojenia pewniej określonej potrzeby,podstawowymi elementami instytucji sa cele,funkcje,które sa realizowane przez personel danej instytucji przy wykorzystaniu posiadanych zasobow, a to wszystko odbywa się z podstawowymi normami i wartościami.
5 cech instytucji pomocy społecznej 1 formalna organizacja(wzajemna pomoc,poiera się na związkach np. rodzinnych i jest to niesformalizowane.swiadczeniobiorca musi spełniać określone warunki aby pomoc zostala przyznana i jest to sformalizowane) 2 spoleczne sponsorowanie i odpowiedzialność(ustalamysposob dzielenia srodkow publicznych,w jaki sposób będą zasilac instytucje i jak będą gospodarowane. 3 brak motywu profitowe jako dominującego celu dzialania( instytucje pomocy społecznej nie przynosza z zalozenia zysku) 4 funkconalna generalizacja czyli zintegrowane patrzenie na ludzkie potrzeby. 5 powiazanie z potrzebami konsumpcyjnymi jednostek (należy zidentyfikowac potrzeby danej osoby,zdiagnozowac sytuacje, opracowac plan pomocy i udzielac pomoc)
Systemy normatywne
System kapitalistyczno-purytanski ( za swój los) Jednostka sama jest odpowiedzialna za swoje życie, swoje sukcesy i porażki.(rola społeczeństwa) Zapewnienie odpowiednich warunków jednostce, aby ta mogła realizować swoje dążenia. System humanistyczno- pozytywistyczno -utopijny ( za swój los Jednostka nie ponosi ostatecznej odpowiedzialności za jakość swojego życia, gdyż jest ona uwarunkowana czynnikami zewnętrznymi, na które nie ma wpływu, rola społeczeństwa- Zaspokajanie potrzeb materialnych i emocjonalnych jednostek. System Judeochrzescijanski za swój los- Jednostka ponosi odpowiedzialność za swoje czyny przed Bogiem. rola społeczeństwa- Osiągnięcie stanu powszechnego dobrostanu.
Podstawowe modele pomocy społecznej
Koncepcja rezydualna: Koncepcja ta traktuje usługi pomocy społecznej „jako narzędzia interwencji socjalnej, podejmowane w sytuacjach krytycznych dla rodziny i jednostki. Mają one na celu „wzmocnienie jednostek lub przywrócenie im możliwości funkcjonowania”
Koncepcja instytucjonalna: zorganizowany system usług społecznych i instytucji powstałych w celu pomocy jednostkom lub grupom społecznym w osiągnięciu satysfakcjonującego standardu życia, Jednostka może tutaj zaspokajać swoje potrzeby nie będąc jeszcze w sytuacji kryzysowej, ale odczuwając już pewien deficyt, oferowane obywatelom w realizacji ich dążeń i aspiracji.
Cele pomocy społecznej:cel ratowniczy-udzielanie pomocy,akceptowana polityka panstwa,promowanie i podtrzymywanie bezpieczeństwa socjalnego jednostek i ich rodzin,czynienie tych ludzi zdolnymi do pelnienia ich rol społecznych,wykorzystanie potencjalu umysłowego,wsparcie dla samorozwoju. 3 poziomy:1 poziom polityki społecznej,wprowadzenie pewnych rozwiązań dla calej społeczności 2 organizowanie środowiska lokalnego dla określonej grupy społecznej 3 odzialywanie skierowane na dana osobe i jej rodzine
4 podstawowe cele pomocy społecznej:1 promowanie porzadanych sposobow funkcjonowania jednostek i grup społecznych 2 zapobieganie powstawania trudnych sytuacji życiowych i problemow społecznych 3 pomoc jednostkom w rozwiązywaniu ich problemow 4 wspieranie,dostarczanie tym którzy nie mogą samodzielnie funkcjonowac.
Realizacja celow przez zadania: rozpoznanie środowiska lokalnego i poszukiwanie tych którzy powinni być odbiorcami pomocy społecznej. Wiazanie potrzeb klientow z zasobami instytucji społecznej. Reprezentowanie interesow klienta z przed innymi instytucjami. Mobilizowanie, pobudzanie jednostki do samodzielnego dzialania. Udzielanie informacji w jaki sposób można mogąc ludziom. Pracownik musi wpłynąć na zmiane zachowan. Konsultacja z innymi specjalistami, tworzenie mapy lokalnych potrzeb. Udzielanie pomocy, wsparcia tym którzy tego potrzebuja.
Instrumenty instytucji społecznej: 1praca socjalna- polega na kontakcie z jednostka, z deficytem potrzeb,aktywizowanie,usamodzielnianie 2 uslugi pomocy społecznej- forma świadczeń pozamaterialnych np. usługi pielęgnacyjne,dawanie usług edukacyjnych 3 zasilki finansowe-czasowe, bezterminowe,na zakup konkretnych rzeczy.