1790 1850 1896 1940(1945) 1990
- maszyna - łączność - chemia - samochód
parowa - kolej - elektryczność - informatyka
- stal - oderwanie - elektronika
informacji
od człowieka
I cykl: 1790 - 1815 - 1850
II cykl: 1850 - 1870 - 1896
III cykl: 1896 - 1922 - 1940(1945)
IV cykl: 1945 - 1970
CHARAKTERYSTYKA CYKLI:
w każdym występują innowacje bazowe, które pojawiają się na początku cyklu
każdy kolejny cykl rozpoczyna się z wyższego poziomu niż poprzedni - dziedziczy dorobek materialny i technologiczny
w kolejnych cyklach amplituda wzrostów i spadków maleje (cykl ulega spłaszczeniu - działalność państwowa), okresy wzrostu i prosperity wydłużają się a recesji i depresji ulegają skróceniu
faza wzrostu
- innowacje bazowe stanowią podstawę rozwoju nowych gałęzi gospodarki i zmieniają funkcjonowanie już istniejących - umożliwia to kreowanie i zaspokajanie popytu na nowe dobra oraz popytu na stare dobra produkowane w nowy sposób
faza prosperita
- dostępne moce produkcyjne są w pełni wykorzystywane co ( przy rosnącym popycie) skłania do ich rozbudowy → dalej powoduje ton rozbudowę przemysłu dóbr inwestycyjnych
- inwestycje pierwszego i drugiego rodzaju są możliwe dzięki mobilizacji prywatnego kapitału i innych czynników produkcji (ludzie, surowce, transport) → produkcja rośnie i poszerza się rynek → wzrasta zatrudnienie (bezrobocie maleje lub całkiem zanika) → rosną płace → wzrasta konsumpcja (popyt) indywidualna → gospodarka osiąga wzrost prosperity
3. faza recesji
- boom inwestycyjny prowadzi do nadmiernej rozbudowy mocy produkcyjnych (problem spóźnionych inwestycji - przegrzanie gospodarki) → wielkie inwestycje produkcyjne wymagają dużego kapitału → dostępność kredytu pogarsza się i staje się on coraz droższy → zmniejsza się obieg pieniądza → dalszy wzrost mocy produkcyjnych prowadzi do braku rąk do pracy, surowców i koniecznych usług (transport, budownictwo) → płace oraz ceny surowców i usług rosną → opłacalność inwestycji zaczyna maleć → dążenie do poprawy opłacalności prowadzi do wzrostu cen wyrobów gotowych, które rosną szybciej niż płace → konsumpcja prywatna zaczyna maleć, a produkcja w wyniku uruchamiania kolejnych zakładów cały czas rośnie → moce produkcyjne występują w nadmiarze → pojawia się nadprodukcja → trudności ze spłatą kredytów → rozpoczyna się redukowanie mocy produkcyjnych i zmniejszanie inwestycji (szczególnie uderza to w przemysł dóbr inwestycyjnych i budownictwo) → maleje popyt inwestycyjny → zmienia się nastawienie przedsiębiorców i inwestorów do gospodarki → w związku z brakiem dziedzin rokujących zyski w miejsce inwestowania pojawia się oszczędzanie („ciężkie czasy” → spada produkcja, rośnie bezrobocie, maleją płace i popyt konsumpcyjny → rozpoczyna się depresja
4. faza depresji
- ogólny spadek popytu prowadzi do masowej nadprodukcji → liczne bankructwa →spadek produkcji szybki wzrost bezrobocia → problemy sektora produkcyjnego powodują problemy sektora usług (złe długi, brak zamówień) → pozostałe w ruchu moce produkcyjne są wykorzystywane częściowo → pieniądz jest oszczędzany a nie reinwestowany → ponieważ bezrobocie jest wysokie a płace niskie nie pojawiają się znaczniejsze impulsy popytowe (powszechne ograniczenie konsumpcji) → kryzys się pogłębia → w tej sytuacji pojawiają się nowe innowacje bazowe prowadzące do poszerzenia rynku i ożywienia gospodarki (innowacje pojawiają się bo: potrzeba jest matką wynalazków, spada ryzyko niepowodzenia w związku z ogólnym spadkiem kosztów, przedsiębiorcy kapitalistyczni byli skłonni do ryzyka i drastycznego ograniczania bieżącej konsumpcji w imię przyszłych zysków)