OSOBA, Teorie


OSOBA

NIGHTINGALE

osoba łączy w sobie komponenty fizyczne, społeczne, umysłowe, emocjonalne i duchowe, a jest czymś więcej niż sumą tych kompo­nentów To holistyczne rozumienie osoby przez F. Nightingale ma swoje źródło w duchowości człowieka, który zawdzięcza swoje zbawienie za­równo dobrostanowi fizycznemu, jak moralnemu i emocjonalnemu Wszyscy ludzie są w zasadzie dobrzy, zdolni do osiąga­nia doskonałości. Wszyscy są zdolni do twórczego rozwoju i do uwalniania się od cierpień Wszyscy ludzie są sobie równi. Człowiek jako osoba ma zarówno możliwości, jak i po­nosi odpowiedzialność za te zmiany środowiska, które przynoszą korzyść zarów­no jednostce, jak i społeczeństwu

HENDERSON

Osoba jest ujmowana jako niezależna całość, cechująca się 14 uniwersalnymi potrzebami. Dziewięć z nich (1-9) to potrzeby biologiczne, cztery (10-12-13-14) to potrzeby psychiczne i społeczne, jedna (11) jest potrzebą duchowo-moralna. Te uniwersalne potrzeby człowiek zaspokaja w swoistym dla siebie stylu życia, a więc w sposób w pełni zindywidualizowany. Osobę ludz­ką cechują relacje pomiędzy ciałem i umysłem

PEPLAU

o organizm, który „w swoisty dla siebie sposób redukuje napięcia wytwarzane przez potrzeby". Jej dalsze wy-jas'nienia mówią, że człowiek jest rozwijającym się systemem, o charakterystycznych właściwościach biochemicznych, fizjologicznych i inter­personalnych, posiadającym swoje potrzeby. Rozwój człowieka zachodzi w pro­cesie interakcji ze znaczącymi osobami, a także dzięki sile własnej umożliwiają­cej zmienianie się. Pomocą w tym procesie służy pielęgniarka.

W procesie rozwoju własnego człowiek dysponuje trzema poziomami możli­wości postrzegania siebie: w pełni uświadamianymi, częściowo uświadamianymi, całkowicie nieświadomymi.

Te ostatnie tworzą doświadczenia, które, jako wywo­łujące lęki, zostały zepchnięte do podświadomości. Własne postrzeganie siebie (koncepcja siebie) jest zaś syntezą tych ocen dokonywanych przez innych ludzi, które zostały przez człowieka zinternalizowane. Aktywności człowieka w bardzo pokaźnej mierze zależą od tego, jak on sam postrzega siebie. Kiedy człowiek dysponuje tymi wszy­stkimi trzema możliwościami, jego zdolności nabywania doświadczeń są najbar­dziej efektywne. Wtedy także ma najwięcej możliwości zaspokajania swoich po­trzeb i integrowania różnych doświadczeń. Wzorce zachowań człowieka dojrzałego są determinowane:

jego wcześniej­szymi doświadczeniami,

czynnikami sytuacji aktualnej oraz

oczekiwaniami i ce­lami w przyszłości.

W chorobie, w związku z hospitalizacją, występuje często co­fanie się zachowań człowieka do przejawiania ich mniej dojrzałych wzorców. Jest to wywołane niezaspokojeniem potrzeb i konfliktami celów. Wszystkie zachowa­nia człowieka są wtedy ukierunkowane na transformację lęku, powstającego w związku z niezaspokojeniem potrzeb, oraz na ułatwianie powstawania potrzeb coraz wyższego rzędu (potrzeby ludzkie są organizowane hierarchicznie). Lęk powstaje m.in. wówczas, gdy komunikowanie z ludźmi zagraża poczuciu bezpie­czeństwa człowieka Istotne znaczenie ma poziom jego nasilenia Lęk o słabym nasileniu wzmacnia możliwości percepcji człowieka. Jego nasila­nie te możliwości coraz bardziej ogranicza, a gdy osiąga on poziom paniki, całko­wicie uniemożliwia poznawanie rzeczywistości.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
OSOBA I CZYN
7 Instytucjonalne teorie przedsiebiorstwa
TEORIE PIELĘGNIARSTWA 6
TEORIE 6 2013 R
osoba prawna prezentacja
19 Teorie porównanie
Trzy teorie osobowosci Trzy punkty widzenia
Teorie komunikowania masowego wyklad 1
TEORIE 1 2013 IIR
Teorie algorytmow genetycznych prezentacja
Teorie handlu zagranicznego wykład I
Teorie7r
Teorie handlu reszta H O S
BIOLOGICZNE TEORIE FIRMY prezentacja
poznawcze komponenty i teorie osobowosci1
Temat 3 Teorie handlu częsc 2

więcej podobnych podstron