Teoria obfitości zasobów –
Heckschera-Ohlina-Samuelsona
(2x2x2)
Założenia początkowe
Założenia dotyczące technicznych warunków
produkcji i warunków wyboru konsumenta
Założenia dotyczące systemu funkcjonowania
gospodarki narodowej i rynku
międzynarodowego
Założenia początkowe
Dwa kraje, dwa towary, dwa czynniki
produkcji (kapitał i siła robocza)
Nie ma kosztów transportu
Kraje są różnie wyposażone w
czynniki
Założenia dotyczące technicznych
warunków produkcji i warunków
wyboru konsumenta
Czynniki produkcji są homogeniczne
Relatywne wyposażenie w czynniki produkcji nie
zmienia się
Doskonała konkurencja
Niezmienność zasobochłonności towarów
Brak rosnących lub malejących przychodów
Preferencje konsumentów są takie same
Teza teorii
jeżeli są spełnione wszystkie założenia
modelu
kraj powinien specjalizować się w
produkcji
i eksporcie
dóbr wymagających w
większym stopniu obfitego w danym kraju
czynnika, a zatem tańszego
importować
natomiast dobra wymagające
w większym stopniu mniej obfitego, a
zatem droższego czynnika produkcji
Definicja obfitości zasobów
Definicja ilościowa
– kraj A
jest względnie obfity w
kapitał w stosunku do kraju
B, jeśli zasób kapitału w
kraju A w stosunku do
zasobu siły roboczej w kraju
A jest
większy
od zasobu
kapitału w kraju B w
stosunku do zasobów siły
roboczej w kraju B
B
B
A
A
L
K
L
K
Definicja cenowa
– kraj A jest względnie obfity
w kapitał w stosunku do
kraju B, jeśli cena kapitału
w kraju A (stopa %) w
stosunku do siły roboczej
w kraju A (płacy) jest
mniejsza
od stopy % w
kraju B w stosunku do
płacy w kraju B
B
B
A
A
W
r
W
r
Sformalizowana teoria obfitości
zasobów
Twierdzenie dotyczące wyrównywania
się cen czynników produkcji
Twierdzenie Stolpera - Samuelsona
Twierdzenie Rybczyńskiego
Paradoks Leontiefa
Twierdzenie dotyczące wyrównywania się cen
czynników produkcji
wg Samuelsona
Handel przenosi za pośrednictwem
towarów zasoby relatywnie obfite w
danym kraju do kraju, w którym ich ilość
jest ograniczona
Powoduje relatywne i absolutne
wyrównywanie się
ceny pracy (stawki
płacy)
oraz
ceny kapitału (stopy
procentowej)
Relatywne (względne) i absolutne
wyrównywanie się cen czynników
produkcji
Względne - Stopniowe zmniejszanie
względnych różnic kosztów zastosowania
tych czynników
Absolutne – tendencja do całkowitego
wyrównywania się w dwóch krajach-
partnerach ceny jednorodnego czynnika
produkcji
Twierdzenie
Stolpera - Samuelsona
Wymiana międzynarodowa w każdym
z krajów prowadzi do:
wzrostu przychodów ze stosowania
czynnika produkcji, w który dany kraj jest
obficie wyposażony
spadku przychodów z tytułu
wykorzystywania czynnika, który jest
relatywnie rzadki
Twierdzenie Rybczyńskiego
Wzrost zastosowania zasobów jednego czynnika
produkcji powoduje w warunkach stałych cen
relatywnych:
absolutny przyrost produkcji towaru wymagającego
bardziej intensywnego nakładu tego właśnie
czynnika produkcji
absolutny spadek produkcji towaru wymagającego
bardziej intensywnego nakładu czynnika, którego
zasoby nie ulegają zmianie
Paradoks Leontiefa
dotyczy empirycznej weryfikacji teorii Ohlina
uważane za bogate w kapitał USA eksportują głównie towary
o dużej „zawartości” drogiej tam pracy, a importują dobra
kapitałochłonne
powód?
co prawda jednostka pracy w USA kosztuje drożej niż na
świecie, ale różnica w wydajności pracy jest jeszcze większa,
co sprawia, że praca jest względnie tania
o wydajności pracy w USA przesądza praca naukowców,
inżynierów i menedżerów a nie robotników fabrycznych
zasoby pracy wykwalifikowanej są zaś tam wyjątkowo obfite
w porównaniu z resztą świata