WYKŁAD 14

KONTROLA AUTORYTARNA A KONTROLA DEMOKRATYCZNA

• SAMOKONTROLA A SAMOREGULACJA

• PARADOKSALNE NASTEPSTWA KONTROLI

• REGULACJA AUTONOMICZNA A ZAANGAŻOWANIE W DZIAŁANIE

• RÓŻNICE INDYWIDUALNE W SILE WOLI JAKO RÓŻNICE W POZIOMIE AUTONOMII DĄŻEŃ

Samokontrola a samoregulacja

Baumeister (1996, 2004)

Samokontrola= samoregulacja

Deci, Ryan (1993, 2000, 2004); Kuhl (1998, 2004, 2005)

Samokontrola ≠ Samoregulacja

⇓ ⇓

regulacja pod wpływem kontroli regulacja autonomiczna

Kontrola autorytarna Kontrola demokratyczna

SAMOKONTROLA

• Regulacja oparta na kontroli

• Ja jest tu przedmiotem kontroli

• Działanie zgodne z celem

PARADOKSALNE NASTĘPSTWA KONTROLI

Wegner (1994)

Kontrola angażuje:

1. Proces automatycznego przeszukiwania pola fenomenologicznego

2. Proces odwrócenia uwagi od zakazanej idei

Paradoksalne następstwa kontroli = wyczerpywanie zasobów ego?

KIEDY TAKI RODZAJ KONTROLI NIE WYSTARCZA?

SAMOREGULACJA

• Regulacja autonomiczna

• Ja jest podmiotem (głównym koordynatorem kierującym działaniem)

• Działanie jest zgodne z wewnętrznymi standardami - kontrola demokratyczna

JAK AUTONOMICZNA REGULACJA WPLYWA NA FUNKCJONOWANIE JEDNOSTKI

• Pozytywne zmiany w procesie działania

• Lepsze radzenie sobie z życiowymi wyzwaniami

• Większa witalność , energia

CZY DZIAŁANIE W OPARCIU O AUTONOMICZNA REGULACJĘ NIE WYCZERPUJE?

Badanie Moller, Deci, Ryan (2006)

CZY WZROST SPÓJNOSCI DZIALANIA Z JA ZWIEKSZA SKUTECZNOŚĆ

Badanie Koestner i in. (2006)

CZY KONTEKST WSPIERAJACY AUTONOMIE ZAWSZE POPRAWIA SKUTECZNOŚC DZIAŁANIA?

Badanie Kuhl i Baumann (2005)

ORIENTACJA NA STAN VS NA DZIAŁANIE A POCZUCIE AUTONOMII

Wola= działanie zgodne z Ja

Siła woli → poczucie autonomii ?

---