21. POZNAWANIE UCZNIA WAŻNYM OGNIWEM W PRACY SZKOŁY.
Nauczyciel poznaje uczniów poprzez odpowiedzi na 4 pytania:
1). Co obejmuje poznawanie uczniów?
Odp. **wiedzy o jego rozwoju umysłowym i społeczno - emocjonalnym; **wiedzę o zespole wychowanków; **wiedzę o postawach, poglądach i opiniach uczniów; ** wiedzę o stos uczniów do szkoły i do jej wymagań; **wiedzę dotyczącą pozaszkolnej aktywności uczniów oraz całokształtu wpływów, którym uczniowie podlegają.
Determinanty uczenia się to: właściwości podmiotu (uczeń), inteligencja, zdolności specjalne, zainteresowania, nastawienie, styl poznawczy, poziom aspiracji, motywy uczenia się.
2). Jakie są metody poznawania uczniów?
obserwacja: *luźna; *pogłębiona (celowa, fotograficzna)
ankieta, wywiad
socjometria
3). Jakie rezultaty daje uruchomienie procesu poznawania przez nauczyciela?
Cechy uczniów zdolnych:
wysoki poziom inteligencji
wysoki poziom zdolności specjalnych
silne i wielostronne zainteresowania
silna motywacja
właściwości temperamentu sprzyjające uczeniu się
określone postawy wobec szkoły i nauczycieli
Cechy uczniów mających problemy dydaktyczne i wychowawcze:
nieharmonijny rozwój psychofizyczny
zaburzenia dynamiki procesów nerwowych
zaburzenia sfery emocjonalno - motywacyjnej
4). Jak skutkuje proces poznawania uczniów na przebieg procesów dydaktycznych?
Wpływy poznawania uczniów na procedurę projektowania zajęć dydaktycznych:
kogo nauczamy? - poznawanie uczniów
po co nauczamy? - określenie celów kształcenia
czego nauczamy? - dobór materiału nauczania
w jaki sposób nauczamy? - wybór toku, metod, form aktywności
jakie instrumentarium? - dobór mediów instrumentalnych
z jakim skutkiem? - wypracowanie standardów i metod
22. PSYCHODYDAKTYCZNA ANALIZA PROCESU NAUCZANIA - UCZENIA SIĘ - WYBRANE ASPEKTY.
16. NIEPRZYSTOSOWANIE SPOŁECZNE - ZJAWISKO Z PUNKTU WIDZENIA DIAGNOSTYCZNEGO - NARZĘDZIA.
Na nieprzystosowanie społeczne wskazują zachowania, które są nieadekwatnymi i uporczywymi reakcjami jednostki na wymogi i nakazy zawarte w przypisanych jej rolach społecznych. W tym zwłaszcza: dziecka w rodzinie, ucznia w szkole. Badania nieprzystosowania społecznego można prowadzić za pomocą:
-Arkusza Zachowania Ucznia, Kwestionariusza Zachowania się Dziecka w Przedszkolu i Szkole (CBI) E. Schafera i M. Aaronsona, oraz Skali Nieprzystosowania Społecznego L. Pytki. W aspekcie formalnym SNS jest skalą oszacowań - zachowania jednostki są oceniane przez osoby tzw socjalizująco - znaczące. SNS diagnozuje nieprzystosowanie do roli ucznia, kolegi na podstawie analizy ocen zachowania dziecka dokonanych przez jego kolegów szkolnych i nauczycieli. Wśród 6 podskal składających się na warstwę merytoryczną narzędzia znajdziemy m.in.:
-nieprzystosowanie rówieśnicze, nieprzysto szkolne, nieprzysto rodzinne, socjokulturowe, koleżeńskie
18. STRATEGIE PRACY UCZNIA I SPOSOBY ZAKŁÓCANIA PROCESU DYDAKTYCZNEGO.
Strategie - to specyficzne myślenie i różnorodne zachowania, które są przez ucznia stosowane w zapamiętaniu nowych informacji. Są zauważone w wieku 10 lat, jednak występują dopiero ok. 12 roku życia. Pozwalają radzić sobie z typowymi kategoriami sytuacji szkolnej. Wraz z rozwojem życia zwiększa się repertuar stosowanych strategii.
**Wg J. Alena uczniowie stosując strategie kierują się celami:
1). Uzyskać zadowalające oceny
2). Bogate życie towarzyskie
Wyróżnił następujące strategie:
1). Odkryć czego żąda nauczyciel
2). Baw się dobrze - towarzyszy tej pierwszej
3). Daj nauczycielowi to, na czym mu zależy
4). Zminimalizuj wysiłek
5). Zmniejsz nudę
6) unikaj kłopotów
Bruner wyróżnił 3 strategie uczenia się: 1) strategia........; 2) strategia powtarzania; 3) strategia strukturalizowania tekstu
Cechy charakteru zachowań określonych jako strategii uczenia się: 1) strategie są zachowaniami i technikami.
19. STRATEGIE PRACY NAUCZYCIELA.
Strategie - to pewne powtarzalne, względnie stabilne sposoby zachowania, mające na celu doprowadzenie do tego, aby przebywanie w klasie było dla nich stosunkowo najprzyjemniejsze.
STRATEGIE PRZETRWANIA:
**oswajanie - polega na przystosowaniu ucznia do szkolnej rzeczywistości
**dominowanie - nauczyciel wykorzystuje to, że jest silniejszy i większy niż uczeń
**fraternizacja - przyjmowanie wzorców stosowanych przez grupę
**posługiwanie się rytuałem i rutyną
**zamiana pracy na grę - umiejętności nauczyciela zamiany teorii na praktykę
**wycofywanie się i nieobecność nauczyciela - nauczyciel spóźnia się na lekcje lub kończy ją wcześniej
**moralizowanie
20. KOMPETENCJE WSPÓŁCZESNEGO NAUCZYCIELA.
Kompetencje - (odpowiedzialność, zgodność) wiążą się z zapewnieniem i obowiązkiem wykonania pewnych zadań. Kompetencje to zbiór wiedzy, umiejętności, predyspozycji oraz postaw i wartości niezbędnych dla skutecznej realizacji założonych celów.
KOMPETENCJE NAUCZYCIELA:
* kompetencje merytoryczne; *psychologiczno - pedagigiczne; *diagnostyczne - związane z poznaniem uczniów i ich środowiska;
* w dziedzinie planowania i projektowania; *dydaktyczno - merytoryczne; *komunikacyjne
* medialne i techniczne; *związane z kontrolą i oceną osiągnięć uczniów oraz jakościowych pomiarem pracy szkoły
* projektowania i oceny programów i podręczników szkolnych
* autoedukacyjna związana z rozwojem zawodowym
23. OSOBLIWOŚCI ŚMIECHU UCZNIOWSKIEGO - ASPEKTY DIAGNOSTYCZNE.
Rodzaje śmiechu wg Marii Dudzikowej:
1-humorystyczny- otwarty wyraz buntu wobec społecznym presją i instytucją . tym śmiechem reagujemy na docipy kolegów.
2- wyszydzający-jest reakcją uczniów na niektóre fizyczne ułomności nauczyciela np. wady wymowy.
3-śmiech, wyładowanie-przejawia się w szkolnym życiu uczniów w sytuacjach w których normalnie doświadczyliby negatywnych emocji tj. nuda, strach ,lęk, smutek
4-śmiech wspólnotowy- śmiech ten konstruuje uczniowskie MY i wyłania obcych o których mówi się ONI i są nimi przede wszystkim nauczyciele których wspólnota ośmiesza i szydzi . śmiech z obcych uwalnia i daje poczucie bezpieczeństwa
5-śmiech ignoranta-występuje wtedy kiedy nie umiemy określić z czego inni się śmieją . ńie rozumiemy np.dowcipów ale śmiejemy się aby nie uznano nas za kogoś z poza grupy
6-śmiech unikowy - służy jako maska emocjonalna za którą chowamy nasze prawdziwe uczucia
7-śmiecz usprawiedliwiający-ten śmiech poprzedza działanie którego wyniku uczeń nie jest pewny np. przygotowuje je do możliwej klęski.
Kontekst śmiechu uczniowskiego:
1- to ci nauczyciele, przeciwko którym smieją się uczniowie (najbardziej nielubiani, budzącch śmiech)
2-stanowią nauczyciele z których się śmieją uczniowie - 3os na 10 (najbardziej lekceważenie i poniewieranie)
3-stanowia ci nauczyciele z którymi się śmiejemy (są to najlepsi nauczyciele)