Psychologia społeczna
dr D. Strzelczyk-Muszyńska
WYKŁAD 2a (21.10.2008)
Komunikacja interpersonalna.
I. Komunikacja interpersonalna - definicje.
proces wymiany informacji między co najmniej dwiema osobami
podstawa interakcji międzyludzkiej
ma charakter sprzężenia zwrotnego
Komunikacja jest u swej natury wydarzeniem społecznym. (C. Cherry)
Komunikacja jest tworzeniem dynamicznego systemu społecznego. (L Wrightsman)
II. Funkcje komunikacji wg F. Dance'a.
wpływa na tworzenie satysfakcjonujących więzi społecznych (forma socjalizacji)
umożliwia wpływ na innych ludzi, poprzez upowszechnianie i egzekwowanie pewnych norm, wartości, itp. - funkcja regulacyjna
pozwala na samodoskonalenie się jednostki
III. Funkcje komunikacji wg Aldag'a i Stears'a.
informacyjna - proces uzyskiwania informacji niezbędnych do podejmowania decyzji regulujących interakcje społeczne
motywacyjna - przekazywanie zachęt do osiągnięcia różnego rodzaju celów
kontrolna - informacje o powinnościach grup, jednostek, organizacji względem siebie
emotywna - możliwość wyrażania emocji i uczuć; zaspokojenie psychospołecznych potrzeb ludzkich
IV. Komunikacja jako środek do zaspokajania potrzeb, klasyfikacja Adler'a i Rodman'a.
potrzeby fizyczne - fizyczna izolacja od innych ludzi powoduje 2-3 razy szybszy zgon, niż u osób pozostających w relacjach interpersonalnych
potrzeby ego - wymiana informacji pozwala na dookreślenie się, porównanie z innymi
potrzeby społeczne
przyłączenia się (poczucia, że uczestniczy się w relacji społecznej)
możliwości kontrolowania otoczenia
przywiązania (opieka nad innymi i innych nad nami)
potrzeby praktyczne - przekazanie i pozyskanie informacji istotnych dla sprawnego funkcjonowania w społeczeństwie
V. Rodzaje komunikacji ze względu na sposób przekazywania informacji.
* werbalna * niewerbalna
* ustna * pisemna
*bezpośrednia * pośrednia
VI. Rodzaje komunikacji ze względu na charakter relacji nadawca - odbiorca.
* jednostronna * dwustronna
* symetryczna * niesymetryczna
* formalna * nieformalna
VII. Komunikowanie.
jest procesem symbolicznym
jest procesem społecznym
jest relacją wzajemną
opiera się na indywidualnej interpretacji przekazu
przebiega w określonym kontekście
jest działaniem świadomym i celowym (przynajmniej powinno być)
polega na ciągłych i naprzemiennych oddziaływaniach werbalnych i niewerbalnych
VIII. Obszary komunikacji ludzkiej.
intrapersonalna - myślenie, refleksje
przyczynia się do właściwego określenia poziomu samooceny, samoświadomości
podwyższa poziom samokontroli
wpływa na poziom stresu
interpersonalna - między dwoma osobami
uzyskanie informacji
wywieranie wpływu
utrzymanie relacji interpersonalnych
rozwiązywanie konfliktów
w obrębie małych grup (3 - 15 osób)
generowanie idei, pomysłów
zwiększa skuteczność członkostwa
sprzyja przejawianiu zdolności przywódczych
pomaga w osiąganiu przez grupę jej celów
publiczna - mówca i audytorium
służy przekazaniu informacji
jest narzędziem perswazji
IX. Komunikacja wg Jacobson'a.
X. Kodowanie.
Przekształcanie informacji w szereg znaków umownych:
znaki pisane (litery, alfabet Morse'a) - grafemy
znaki mówione (mowa, śpiew) - fonemy
znaki obrazkowe (rysunek, schemat) - ikonemy
XI. Szum.
Wszystkie czynniki utrudniające przekaz i odbiór informacji:
fizyczny - czynniki fizjologiczne
psychologiczny - utrudnienia ze strony procesów poznawczych
semantyczny - nadawca i odbiorca posługują się różnymi językami
XII. Cechy dobrego komunikatu.
prawdziwy lub przynajmniej trudny do podważenia
atrakcyjny dla odbiorcy
zrozumiały
sugestywny
zwięzły
łatwy do zapamiętania
oryginalny