PLATHELMINTHES	ANNELIDA	MOLLUSCA	ECHINODERMATA
	*Turbellaria *Trematoda (Monogenea, Digenea) *Cestodea *Rotatoria *Acantocephala	*Polychaeta *Oligochaeta *Hirudinea	*Gastropoda *Bivalvia *Cephalopoda (+Scaphopoda, Monoplacophora)	*Crinoidea *Asteroidea *Ophiuroidea *Echinoidea *Holothurioidea
tryb i środowisko	zazw pasożytniczy, lub wolnożyjący (Turbellaria, Rotatoria)	P- morskie, O - lądowe i słodkow, H - lądowe, pasożyt	morskie, rzadziej słodkowodne (niektóre Gastropoda lądowe)	morskie, pełne zasolenie (niezdolność do osmoregulacji), rafy/muł
ciało i pokrycie ciała	syncytialny nabłonek lub urzęsiony (tylko Turbellaria + rabdity); u Rotatoria lorica (skorupka wytwarzana wewnątrzkomórkowo), u Cestodea glikokaliks + mikrotrichy	segmentowana jama ciała (schizocel) i mezoderma (metameryzacja), pokryte kutykulą jak obleńce, ciało wydłużone i obłe	ciało miękkie, niesegmentowane; u Conchifera zazwyczaj muszla (zbudowana z węglanu wapnia i konchioliny, warstwy: konchiolinowa, porcelanowa, perłowa)	szkielet poch. mezodermalnego- każdy element jest poj. kryształem kalcytu; układ ambulakralny (zmieniony czułkowy) o symetrii 5promienistej, madreporyt płytka szkieletu z porą; pedicellariae u A i E, szkielet hydrostat
jama ciała	jama ciała wypełniona parenchymą, ciało dwubocznie spłaszczone	schizocel (rozszczepienie kom. mezenchymatycznych)	noga i płaszcz (na jego brzegach wydzielana muszla), między nimi jama trzewiowa (z organami)	celoma powstaje z wypustek jelita (enterocel); kolagenowa tkanka łączna (~impulsy nerwowe) lokom
układ pokarmowy	Turb/Tremat: rozgałęzione jelito, brak odbytu (występuje tylko u Rotatoria), u Cestodea i Acantocephala brak jelita (wchłaniają subst. całą powierzchnią ciała)	proste jelito; O: gruczoły Morrena (wapienne), tyflosolis, k. chloragogenowe (mocznik, glikoge n); H: wgłębienie jelita przedniego do magazynowania krwi, hirudyna)	tarka (radula) ułatwia rozdrabnianie pokarmu; Bivalvia nie mają głowy, pierzaste skrzela mogą służyć filtracji, gdy woda wpływa do jamy przez syfon	E reg: latarnia Arystotelesa (skomplikowany aparat żujący), odbyt u góry; E niereg: filtrują; Cr: U-kształtne jelito; A: drapieżne lub na gnijącym drewnie, odbytu zazw brak; O: czasem ramiona filtrujące; Hth: mułożerne lub wciągają śluz z pokarmem, uchyłki jelita jako płuca wodne
układ oddechowy	brak	brak	jest ! płuca lub skrzela (B: proto-, fili-, eulamelli-, septibranchia)	O: nóżki ambulakralne wymiana gazowa, H: „płuca wodne” - uchyłki jelita
układ krążenia	brak, transport przez płyn parenchymy lub jelito	zamknięty układ krwionośny (podłużne naczynia grzbietowe i brzuszne, podocyty - kurczliwe kom. ścianki, krew z hemoglobiną)	układ otwarty, serce zbudowane z komory i jednego lub dwóch przedsionków; krew z hemocyjaninami. Cephalopoda - układ prawie zamknięty.	układ otwarty hemalny, brak serca
układ wydalniczy	protonefrydia (kanaliki + komórki płomykowe)	najczęściej lejkowate nefrydia (ukł. metanefrydjalny)	małże przez syfon, ślimaki przez wylot muszli., nerki Cephalopoda	brak układu wyd; A, O - brak odbytu, Ech - odbyt na górze; odbyt w miejscu pragęby (wtórouste)
ukł. nerwowy, zmysły	słabo rozwinięty, mogą wyst. plamki oczne	układ drabinkowy (zwoje +łańcuszek brzuszny+obrączki); wąsy czuciowe,	osfradia - narządy zmysłu chem (Monoplacophora nie maja), oczy (u Gastropoda na czułkach lub u ich nasady), statocysty (u Conchifera)	rozproszony, bez centrum koordynacji (konsekw. osiadłego trybu życia i zaniku głowy u przodków)
rozmnażanie	większość hermafrodytyczna z zapłodnieniem krzyżowym, rozdzielnopłciowe: Rotatoria, Acantocephala	P: zapł zewnetrzne, rozdzielnopł, lub epitokia (bezpł.); O: obojnaki, kopulacja bez zapł, wstrzykniecie spermy do kokonu z clitellum; H: obojnaki, zapł. wewnętrzne	rozmnażanie wyłącznie płciowe, larwa trochofora lub veliger (bezp. z osłonek jajowych), rozdzielnopłciowe lub hermafrodytyczne	rozdzielnopłciowe, brak dymorfizmu płciowego, A: gonady uchodzą na oralnej części ciała, zapł. zawsze zewn., larwa planktonowa dwubocznie symetryczna!! dipleurli (charakterystyczna dla gromady)

---