/ rinęly pilą.
I jeden pchał, a drugi ciągnął.
I tak na zmianę.
A potem urżnęły, drzewo poleciało, a misie uciekały. (Agnieszka 9; 10)
Stosunkowo najwierniej oddaje akcję poniższe opowiadanie:
Tutaj był sobie pan, taki drwal, który ścinał drzewo.
I został... i poszedł gdzieś po coś, bo zapomniał nawet czegoś mu.
I zostawił tą piłę w drzewie.
I później piłę zostawił i poszedł.
I misie dwa dorwały się do tego.
I piłowały jak ten drwal... drwal.
I misie później jak piłowali, piłowali, później jeszcze niżej.
I nagle spiłowali całe drzewo i padło drzewo.
I misie uciekły. (Mariusz 10;5)
Na podstawie powyższych przykładów nasuwają się podobne uwagi co do tres'ci opowiadania oraz zastosowanej formy językowej jak w wypadku opowiadania przez dzieci dyslektyczne bajki Domek krasnoludków.
ii-1
5.2. PROBLEMATYKA BADAŃ WŁASNYCH
W poprzednim rozdziale dokonano przeglądu badań dotyczących związku różnych zaburzeń mowy z zaburzeniami czytania. Szczególnie interesujące są rezultaty wskazujące na deficyty systemu składniowego (syntaktycznego) i semantycznego u dzieci z dysleksją rozwojową. W Polsce dotychczas nie przeprowadzono szerszych i dokładniejszych badań w tym zakresie, chociaż w literaturze można spotkać krótkie doniesienia na ten temat (por. Borkowska. Tarkowski 1990; Spionek 1969, 1973; Więckowski 1982). Dlatego też za cel prezentowanych tutaj badań postawiono sobie scharakteryzowanie deficytów językowych ujawniających się w wypowiedziach dzieci z zaburzeniami czytania. Szukano odpowiedzi na pytania następujące badawcze:
— Czy wypowiedzi językowe dzieci z dysleksją rozwojową charakteryzują się mniej złożoną strukturą składniową niż wypowiedzi ich rówies'ników?
— Czy wypowiedzi tych dzieci charakteryzują się także uboższą strukturą treściową, ujmowaną jako odtworzenie wzorca strukturalnego oraz odtworzenie zawartości informacyjnej?
Struktura składniowa oznacza środki gramatyczne zastosowane przez dziecko, a zwłaszcza rodzaje zdań oraz ich poprawność. Struktura treściowa oznacza poprawność i kompletność informacji zawartych w opowiadaniu. Na podstawie analiz opowiadań można zarazem porównać przyswojenie języka przez dzieci z różnym poziomem umiejętności czytania.
86