RÓŻYCZKA
(Rubeola)
ETIOLOGIA
wirus RNA z rodziny Togaviridae
EPIDEMIOLOGIA
wirus zaraża wyłącznie ludzi
przenosi się drogą kropelkową oraz kontaktową
materiał zakaźny: śluz z nosogardła i mocz
okres wylęgania - 14-21 dni
zaraźliwość przypada na okres wiremii tj.na 7 dni przed wysypką i do 14 dni od pojawienia się wysypki
25-50% zakażeń przebiega bezobjawowo pozostawiając jednak serokonwersję w klasie IgM, a potem IgG
sezonowość - wiosna i wczesna jesień
OBJAWY I POSTACIE
Postać postnatalna różyczki
nikłe objawy w okresie prodromalnym (różn.odra)
wysypka - drobnoplamista lub plamisto-grudkowa o delikatnym różowym odcieniu na twarzy i następnie na całym ciele; ustępuje bez przebarwienia
wyrażne powiększenie węzłów chłonnych (!!!) szcz.podpotylicznych - niebolesne, twarde, wielkości grochu
powiększenie śledziony (może być wyczuwalne)
przebieg choroby jest lekki
zdarzają się powikłania: --- małopłytkowość, ---zap.mózgu, ---zap.stawów
Postać prenatalna różyczki (wrodzona)
rozwija się z powodu teratogennych właściwości wirusa
zagrożenie płodu jest największe w I trymestrze ciąży (25-15% płodów), maleje w II (5-1%), a po 20tyg. Ciąży praktycznie nie ma już zagrożenia
przejście wirusa na płód odbywa się w okresie wiremii
cechuje się obecnością wad wrodzonych z powodu zaburzonej organogenezy (embriopatia) oraz rzadziej z powodu zmian zapalnych/pozapalnych narządów płodowych (fetopatia)
Zespół Gregga - obejmuje wady wrodzone i uszkodzenia narządowe dotyczące:
oczu - microphtalmia, glaucoma, cataracta, chorioretinitis)
mózgu - microcephalia
serca - przetrwały przewód tętniczy, ubytki przegrody, zwężenie t.płucnej
głuchota ośrodkowa
upośledzony rozwój psychoruchowy
Rozszerzony Zespół Gregga - poza wadami wrodzonymi obejmuje nabyte w okresie płodowym uszkodzenia wielonarządowe: ^ zap.mózgu i opon, ^ zap.wątroby z żółtaczką, ^hepatosplenomegalię, ^zap.nerek, ^przewlekłą biegunkę, ^wysypki skórne
Późne następstwa różyczki wrodzonej są:
--- głuchota
--- zab.mowy
--- cukrzyca
--- niedobór h.wzrostu
--- hipotyreoza
--- postępujące podostre zap.mózgu
śmiertelność = 20%
LECZENIE - objawowe
# antybiotykoterapia: CEFALOSPORYNY
# leki p/zapalne
# witaminy
ROZPOZNANIE
Obraz kliniczny
Wywiad
Badanie na obecność p/ciał IgG i IgM (kobiety w ciąży, planujące ciążę)
Morfologia - leukopenia, >plazmocytów , >monocytów, >limfocytów
SZCZEPIENIE
żywa atenuowana
dziewczynki w 13rż.!!! (podskórnie)