Celem zasadniczym jest wprowadzenie mechanizmów koordynujących politykę struktur określonych podmiotów prowadzących tę politykę - w tym współpracy pomiędzy podmiotami, określenie zasad polityki rozwoju i określenie podstawowych dokumentów.

Definicja polityki rozwoju: - zespół wzajemnie powiązanych ze sobą działań podejmowanych i realizowanych w celu zapewnienia trwałego i zrównoważonego rozwoju kraju oraz spójności społeczno - gospodarczej i terytorialnej w skali krajowej, regionalnej i lokalnej. Polityka ta jest prowadzona szczególnie w zakresie:

1. ochrony środowiska

2. ochrony zdrowia

3. promocji zatrudnienia

4. rozwoju kultury

5. rozwoju miast i obszarów metropolitarnych

6. rozwoju obszarów wiejskich

7. rozwoju nauki i innowacji

8. społeczeństwa obywatelskiego

9. rozwoju zasobów ludzkich

10. wspierania przedsiębiorczości

11. wspierania instytucji państwa

12. stwarzania infrastruktury społecznej i technicznej

Polityka ta jest określona w strategii rozwoju kraju, w strategiach sektorowych oraz planach wykonawczych a następnie konkretyzowana w programach operacyjnych. Realizacja tej polityki opera się na realizacjach programów operacyjnych.

Podmioty prowadzące politykę rozwoju są określone w ustawie, określone terytorialnie:

1. Skarb Państwa - Rada Ministrów

2. Region - samorząd województwa

3. lokalne - samorząd powiatowy i gminny

Strategia rozwoju kraju: to nadrzędny dokument, gdyż strategie sektorowe, które się na nią składają, musza być z nimi zgodne. Strategia rozwoju kraju to dokument planistyczny, określający podstawowe uwarunkowania, cele i kierunki rozwoju w wymiarze społecznym, gospodarczym i terytorialnym. Obejmuje okres co najmniej 7 lat. Podlega okresowej aktualizacji co najmniej raz na cztery lata. Mogą być dodatkowe aktualizacje w każdym czasie jeżeli minister rozwoju regionalnego zostanie do tego upoważniony przez Radę Ministrów.

Co znajduje się w strategii:

1. diagnoza sytuacji społeczno - ekonomicznej

2. prognoza trendów rozwojowych

3. określenie celów strategii

4. określenie kierunków rozwoju regionalnego

5. wskaźniki realizacji

6. określenie ram finansowych.

Uwzględnia się kierunki rozwoju zawarte w dokumentach strategicznych oraz politykę i koncepcję przestrzennego zagospodarowania kraju.

Etapy:

1. Projekt strategii rozwoju kraju opracowuje minister rozwoju regionalnego we współpracy z poszczególnymi ministrami;

2. projekt przedkłada się Radzie Ministrów na 12 miesięcy przed upływem obowiązywania poprzedniej strategii;

3. może odbyć się debata w sejmie, senacie na temat strategii

4. strategie przyjmuje się w formie ustawy

5. co roku Prezes Rady Ministrów przekazuje sejmowi, senatowi raport (sprawozdanie) o realizacji strategii w roku poprzednim - do końca lipca

Istnieje obowiązek konsultacji tej strategii z przedstawicielami administracji rządowej, z jednostkami samorządu terytorialnego i jednostkami partnerami społeczno - gospodarczymi.

Strategia sektorowa: to planistyczny dokument który określa uwarunkowania, cele i kierunki rozwoju w określonym zakresie, powinna być zgodna ze strategią rozwoju kraju i obejmować okres nie wykraczający poza strategię rozwoju kraju. Zawiera to samo co strategia rozwoju kraju w określonym zakresie tematycznym.

Etapy:

1. Projekt opracowuje i uzgadnia właściwy minister z własnej inicjatywy lub jako zobowiązanie nałożone przez Radę Ministrów

2. następnie przedkłada go ministrowi rozwoju regionalnego w celu zaopiniowania pod względem zgodności ze strategią rozwoju kraju

3. minister ma 30 dni na wydanie opinii - w przypadku wydania negatywnej opinii projekt podlega zaopiniowaniu Radzie Ministrów.

4. ostatecznie jest przyjmowana w formie uchwały Rady Ministrów.

Programy operacyjne

Ustawa przewiduje wydatkowanie wszystkich środków przeznaczonych na cele rozwojowe w oparciu o programy operacyjne, niezależnie od źródeł pochodzenia środków finansowych.

Programy operacyjne są programami wieloletnimi w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, stąd ustawa nie zwiera regulacji o trybie zabezpieczenia i uruchamiania środków, odsyła do ustawy o finansach publicznych w tym zakresie. Programy ustanawia się w celu realizacji strategii rozwoju kraju i strategii sektorowych - w formie krajowych programów operacyjnych i regionalnych programów operacyjnych - operacyjnych budżetu państwa i źródeł zagranicznych.

Strategia województwa jest realizowana w formie regionalnych programów operacyjnych.

Program operacyjny zawsze obejmuje okres nie wykraczający poza okres obowiązywania strategii rozwoju kraju i strategii sektorowej a w przypadku gdy program operacyjny ujęty jest w planie wykonawczym - okres obowiązywania tego planu.

Plan wykonawczy - obejmuje skoordynowane tematycznie programy operacyjne i obejmuje okres odpowiadający dostępności środków zagranicznych przeznaczonych na finansowanie i jego realizację.

Tryb przygotowania k r a j o w e g o programu operacyjnego:

Opracowuje go i uzgadnia właściwy minister, jeśli program nie będzie finansowany ze źródeł zagranicznych i nie jest skierowany do określonego terytorium kraju, lub minister rozwoju regionalnego we współpracy z właściwymi ministrami jeżeli program jest finansowany ze źródeł zagranicznych lub jest skierowany do określonego terytorium.

Minister rozwoju regionalnego przedstawia Radzie Ministrów opinię o zgodności programu ze strategią rozwoju kraju i planem wykonawczym. W przypadku negatywnej opinii minister rozwoju regionalnego przedkłada program Radzie Ministrów, która podejmuje decyzje o zgodności.

Krajowy program operacyjny przyjmowany jest przez Radę Ministrów w drodze uchwały a instytucja zarządzająca ogłasza w Monitorze Polskim o przyjęciu programu.

Tryb przygotowania r e g i o n a l n e g o programu operacyjnego - projekt przygotowuje zarząd województwa we współpracy z ministrem rozwoju regionalnego.

1. zarząd województwa przyjmuje w formie uchwały, a instytucja zarządzająca ogłasza w wojewódzkim dzienniku urzędowym o przyjęciu programu. Gdy są na to fundusze unijne - zatwierdza Komisja Europejska;

2. rada ministrów na wniosek ministra rozwoju regionalnego określa w drodze uchwały zakres i warunki dofinansowania regionalnego programu operacyjnego środkami z budżetu państwa bądź źródeł zagranicznych. Dokumentem tym jest kontrakt wojewódzki - to porozumienie ministra z zarządem województwa o dofinansowaniu regionalnego programu operacyjnego z budżetu państwa i źródeł zagranicznych. Określa zasady współpracy między administracją rządową a samorządem województwa przy realizacji tych regionalnych programów operacyjnych, ale dotyczyć może wyłącznie tych programów, które są finansowane ze środków pozostających w dyspozycji administracji rządowej.

Kontrakt określa:

1. kwotę dofinansowania regionalnego programu operacyjnego

2. podział na priorytety

3. warunki przekazania środków

4. warunki kontroli i monitoringu przez ministra rozwoju regionalnego

5. zakres i tryb sprawozdawczości z relacji kontraktu

6. nadzór nad prawidłowością wykorzystania środków

Minister rozwoju regionalnego określa udział własny województwa w ramach programu i kwoty dofinansowania zadań realizowanych przez samorząd województwa w ramach krajowych programów operacyjnych.

Zadania dotyczące nadzoru mogą zostać przekazane wojewodzie na zasadach przyjętych w odrębnym porozumieniu.

I N S T Y T U C J E

Instytucja zarządzająca ponosi odpowiedzialność za przygotowanie i realizację programów operacyjnych.

• Minister Rozwoju Regionalnego - krajowe programy operacyjne

• Zarząd województwa - regionalne programy operacyjne

Kompetencje:

1. przygotowanie szczegółowego opisu priorytetów (treść)

2. przygotowanie kryteriów wyboru projektów (jasne, przejrzyste reguły)

3. wybór projektów w oparciu o kryteria

4. zawieranie z beneficjentami umów o dofinansowanie (odpowiada instytucja zarządzająca)

5. określenie kryteriów kwalifikowalności wydatków - (… instytucja zarządzająca)

6. określenie poziomu dofinansowania projektu w procentach wydatków ??? (do 100% wartości projektu to może być, może być 30%, zależne od rodzaju beneficjenta i oceny projektu)

7. system realizacji projektu

8. określa typy projektu przy których konieczne jest zasięgnięcie opinii ekspertów (program innowacyjności projektów)

9. zarządzanie środkami finansowymi

10. dokonywanie płatności na rzecz beneficjenta

11. monitorowanie postępów w realizacji programów

12. opracowywanie propozycji zmian w programie

13. odzyskiwanie kwot nienależnie wypłaconych

14. informacja i promocja programów operacyjnych

Instytucja zarządzająca może w drodze porozumienia powierzyć instytucji pośredniczącej część zadań związanych z realizacją programu operacyjnego, przyjmowania wniosków, kontrolą realizacji projektów.

Instytucja zarządzająca ponosi pełną odpowiedzialność za powierzenie zadań instytucji pośredniczącej. Instytucja zarządzająca zatwierdza procedury dokonywania czynności w ramach powierzonych zadań.

Instytucja pośrednicząca - może to być wyłącznie organ administracji publicznej lub jednostka sektora finansów publicznych np. organizacje państwowe, urzędy marszałkowskie.

Instytucja pośrednicząca może powierzyć realizację czynności technicznych!!! związanych z obsługą programu innym podmiotom na podstawie porozumienia administracyjno - prawnego albo umowy. Czyli mogą one także zawierać umowy.

Instytucja certyfikująca - dawniej płatnicza (2000 - 2006) odpowiada za certyfikację płatności wobec Komisji Europejskiej. Są to instytucje działające w strukturze - ministerstwo rozwoju regionalnego - ale są niezależne od instytucji zarządzających.

Zadania instytucji certyfikujących:

1. opracowanie i przedłożenie Komisji Europejskiej poświadczonych deklaracji wydatków i wniosków o płatności (poświadcza się, że jest dokładna a dokumenty są zweryfikowane)

2. poświadcza, że wydatki są zgodne z zasadami wspólnotowymi i krajowymi

3. utrzymanie w formie elektronicznej zapisów księgowych

4. prowadzenie ewidencji kont podlegających procedurze odzyskiwania

Instytucja audytowa - dla wszystkich programów kontrolę prowadzi Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej.

Zadania:

1. zapewnienie prowadzenia audytów w celu weryfikacji zarządzania i kontroli programów

2. przedstawienie Komisji Europejskiej w terminie 9 miesięcy od zatwierdzenia programu strategii audytu i metodologii

3. do końca każdego roku (do 2015) przedkładanie Komisji Europejskiej rocznego sprawozdania audytowego

4. wydawanie opinii na podstawie kontroli audytów

5. przedkładanie deklaracji częściowego zamknięcia zawierającej ocenę zgodności z prawem i prawidłowość wydatków

6. przedłożenie Komisji Europejskiej do 31 marca 2017 roku deklaracji zamknięcia, zawierającej ocenę zasadności wniosków o wypłatę salda końcowego

Monitorowanie realizacji programów służy sprawnym funkcjonowaniu poszczególnych programów i Narodowym strategicznym Ramom Odniesienia - na poziomie tych ram jest instytucja koordynującą i komitet koordynujący.

Na poziomie programów operacyjnych - to instytucja zarządzająca i komitet ???? Który może powołać podkomitety dla poszczególnych priorytetów.

Na poziomie regionalnych programów operacyjnych - to instytucja zarządzająca i instytucja koordynująca.

---