|
|
|
|
|
jedenaście,…dziewiętnaście;
|
deprecjatywność (tylko liczebniki 2, 3, 4),
np. dwaj chłopi / dwa chłopy
|
wyrażenia liczebnikowe typu „sto sześćdziesiąt cztery” - konstrukcje składniowe (połączenia kilku leksemów);
liczebnik główny nie odmienia się przez liczbę!
jeden1 - samodzielny liczebnik, np. Kup jeden chleb. (odmiana przez przypadki, liczbę, rodzaj);
jeden2 - niesamodzielny, nieodmienny leksem, występujący wyłącznie jako (ostatni) składnik ciągu liczebnikowego, np.. Przyszło dwadzieścia jeden kobiet.
liczebnik, np. W pokoju stoi jeden stół.
zaimek przymiotny, np. Poznałam jednego (= pewnego) przystojniaka.
tysiąc, milion, miliard, bilion,… :
liczebnik, np. Napłynęło tysiąc listów.
rzeczownik, np. Przewodniczący otrzymał dwa tysiące listów.
|
|
dwoje, troje,…, dziesięcioro;
dwadzieścioro, trzydzieścioro, dziewięćdziesięcioro
|
|
wyrażenia liczebnikowe typu „trzydzieścioro czworo” - konstrukcje składniowe (połączenia kilku leksemów);
występują w towarzystwie rzeczowników oznaczających:
zbiór składający się z osób obu płci;
istoty młode (najczęściej rzeczowniki zakończone na -ę);
pary małżeńskie (zwłaszcza na -stwo i -owie);
niektóre pluralia tantum (np. drzwi, sanie, grabie, skrzypce, imieniny, urodziny, nóżęta, oczęta, rączęta, państwo - w znaczeniu os.);
nieliczne rzeczowniki - np. oko, ucho, ramię, niebożę, rodzeństwo
|
|
|
|
pół, ćwierć - odmiana czysto funkcjonalna, synkretyzm form;
półtora - odmiana przez rodzaj, a przez przypadek - czysto funkcjonalna;
liczebnik, np. Ćwierć wiadra wylało się na podłogę.
rzeczownik, np. Podzielił jabłko na (cztery) ćwierci.
|
|
pierwszy, drugi, trzeci,…
|
|
odmiana - jak u przymiotników, stąd we współczesnych gramatykach często zaliczane są do przymiotników
|
|
jednokrotny, dwukrotny, trzykrotny,…
|
|
|
|
dwojaki, trojaki, czworaki,…
|
|
|