NOWOTWORY

1. Nowotwór (guz nowotworowy) - chorobowo wybujała tkanka pochodząca z prawidłowych komórek ustroju, niepodporządkowania prawidłowym czynnościom organizmu.

2. Podział nowotworów:

a) nabłonkowy:

• łagodny - rośnie wolno, nie daje przerzutów, np. tłuszczak, mięśniak, włókniak, torbiela

• półzłośliwy - nowotwór rosnący naciekająco, powoduje wznowy ale nie daje przerzutów, np. rak podstawno komórkowy skóry, brodawczak pęcherza moczowego, guz liściasty gruczołu sutkowego

• złośliwy - rośnie szybko, daje przerzuty, nie leczony prowadzi do wyniszczenia ustroju, np. rak, mięsak

• pierwotny

• przerzutowy

b) mezenchymalny:

• łagodny - włókniak, śluzak, tłuszczak, kostniak

• półzłośliwy

• złośliwy - mięsak, np. włókniakomięsak, śluzakomięsak

c) inny:

• melaninogenny

• neurogenny

• mieszany - potworniak (łagodny, półzłośliwy, złośliwy, pierwotny, przerzutowy)

• chłonny - chłoniak

• barwnikowy - znamię barwnikowe (łagodny), czerniak złośliwy (złośliwy)

• nerwowy - nerwiak zwojowy

• mózgowy - oponiak (łagodny)

• zarodkowy - nowotwór wieku dziecięcego, pochodzi z tkanki zarodkowej, określany jest jako płodowy nowotwór, np. nerczak płodowy, wątrobiak płodowy

3. Nazwy nowotworów pochodzą zazwyczaj od odkrywców:

• guz Pancoasta - rak szczytu płuca

• guz Pageta - rak brodawki sutkowej

• guz Krukenberga - guz przerzutowy z żołądka do jajników

4. Podział TNM - jest to klasyfikacja kliniczna nowotworów uwzględniająca stopień zaawansowania nowotworu w ustroju na podstawie trzech cech:

• T - tumor - wielkość pierwotna guza

• N- noduli - przerzuty do węzłów chłonnych

• M - metastates - obecność przerzutów do innych narządów

5. Podział TNM:

a) T:

• T „0” - nie można znaleźć guza pierwotnego

• T „is” - „in situ”, nowotwór nie naciekający

• T „1234” - nowotwór w postaci guza, którego numer jest zależny od wielkości guza w centymetrach

b) N:

• N „0” - brak przerzutów

• N „1” - przerzut do węzłów chłonnych w pobliżu guza

• N „2” - przerzut do węzłów chłonnych regionalnych

• N „3” - przerzut do węzłów chłonnych odległych

c) M:

• M „0” - brak przerzutów odległych do innych narządów

• M „1” - przerzut odległy do innych narządów

6. Podział Brodersa:

• według stopnia zróżnicowania - od podobieństwa do tkanki macierzystej

• ten podział bierze za podstawę liczbę komórek dojrzałych

• I - 75-100%

• II - 50-75%

• III - 25-50%

• IV - 0-25%

7. Podział nowotworów według głębokości naciekania skóry lub błon śluzowych:

• 0 - rak nie naciekający, tzn. „in situ” - nie przekracza błony podstawnej nabłonka

• 1 - rak, który przekracza błonę podstawną nabłonka

• 2 - rak z naciekami do głębszych warstw błony śluzowej lub skóry

• 3 - rak z naciekiem, który zajmuje przylegające tkanki lub narządy, następują przerzuty w region węzłów chłonnych

• 4 - rak z rozległym naciekaniem do pobliskiego otoczenia tkanek i narządów, przerzuty w węzłach chłonnych i narządach

---