Zatrucie alkoholem może dotyczyć obu płci, w różnym wieku oraz statusie społecznym. Spożywanie alkoholu jest przyczyną więcej niż połowy wszystkich wypadków drogowych. Ponadto, wiele osób mających problem alkoholowy nie identyfikuje go. Zasadnicze znaczenie ma zaakceptowanie faktu, że alkohol stanowi niebezpieczny narkotyk i jako taki, powinien być konsumowany w sposób odpowiedzialny.
Nadużywanie alkoholu stanowi jeden z najczęściej występujących problemów wśród ludzi młodych oraz w okresie dojrzewania, prowadzących do sytuacji skutkujących powstawaniem wypadków, bójek, kłótni rodzinnych czy niepożądanej ciąży. Jest zatem niezmiernie ważne, aby edukować młodych ludzi w zakresie odpowiedzialnego spożywania alkoholu.
Ostre zatrucie alkoholem etylowym.
Alkohol etylowy (etanol) należy do trucizn, które bardzo łatwo wchłaniają się z przewodu pokarmowego - już po 15 minutach wchłoniętych jest ponad 50% spożytego alkoholu. Na szybkość wchłaniania etanolu wpływ ma zawartość treści żołądkowej w czasie picia. Obecność alkoholu można wykryć we krwi już po 5-10 minutach od chwili wypicia. W organizmie etanol jest utleniany do aldehydu octowego następnie do kwasu octowego i wreszcie do wody i dwutlenku węgla. Ustrój dorosłego mężczyzny o wadze 70 kg metabolizuje etanol z szybkością około 7 gram czystego alkoholu na godzinę.
Działanie alkoholu zależy przede wszystkim od ilości spożytego etanolu, czasu, w jakim został on wypity oraz osobniczej wrażliwości na alkohol. Dawka śmiertelna dla człowieka waha się w szerokich granicach. Przyjmuje się, że dla dorosłego człowieka wynosi ona 200 - 400 gram czystego(!) alkoholu, czyli około 500 - 800 ml 40% wódki wypitej w krótkim czasie. Przy takich dawkach maksymalne stężenie alkoholu we krwi wynosi od 3 do 6 promili.
Objawy zatrucia można podzielić na 4 stadia:
stadium I - pobudzenia (stężenie alkoholu we krwi l-2‰): euforia, odhamowanie, podniecenie ruchowe, zaburzenia równowagi i koordynacji ruchowej, zapalenie spojówek, gorąca i sucha skóra, utrata samokontroli, niekiedy z napadami szału, pod koniec okresu występują zaburzenia artykulacji pod postacią bełkotliwej mowy której mogą towarzyszyć zaburzenia akomodacji , widzenie podwójne, rozszerzenie źrenic, zawroty głowy z uczuciem wirowania i utrudniony chód aż do chwiania się
stadium II - senności (stężenie alkoholu we krwi 2-2,5‰): zaburzenia świadomości, wąskie lub prawidłowe źrenice, tachykardia, osłabienie odczuwania dotyku, czasemi zwiotczenie mięśni
stadium III - zamroczenia (stężenie alkoholu we krwi 2,5-4‰): utrata świadomości, , osłabienie odczuwania bólu, bezwiedne oddawanie moczu i stolca, szerokie wolno reagujące na światło źrenice, tachykardia, spadek ciśnienia krwi, oddech maszynowy, czasem hipotermia i hipoglikemia
stadium IV - asfiksji (stężenie alkoholu we krwi > 4‰): głęboka śpiączka, brak odruchów, szerokie nie reagujące na światło źrenice, sinica, zatrzymanie oddechu, zahamowanie ośrodka krążenia w rdzeniu przedłużonym, hipotermia
Rozpoznanie
W przypadku zatrucia alkoholem etylowym należy pamiętać, że upojenie może maskować inne przyczyny utraty przytomności np. udar mózgu, uraz głowy czy śpiączkę cukrzycową. Rozpoznanie zatrucia alkoholem etylowym polega na :
rozmowie ze świadkami
określeniu ilości i stężenia alkoholu
uwzględnienie możliwości zatrucia mieszanego (leki nasenne, środki psychotropowe, alkohol metylowy)
koniecznie należy wykluczyć uraz czaszkowo-mózgowy,
Działanie alkoholu na narządy wewnętrzne
Najwyraźniejsze zmiany powoduje alkohol w przewodzie pokarmowym, stykając się z błoną śluzową drażni ją i powoduje jej przekrwienie, co w konsekwencji utrudnia przenikanie składników pokarmowych do krwi. Ponadto nadmiar alkoholu utrudnia prawidłowe działania wątroby. Długotrwały alkoholizm może doprowadzić do choroby zwanej marskością wątroby (częsta przyczyna śmierci). Wzrost alkoholu we krwi doprowadza do zwężenia naczyń krwionośnych, a więc do niedotlenienia mięśnia sercowego. Zmianom tym towarzyszą zmiany ciśnienia krwi, co
w konsekwencji może doprowadzić do krwotoków mózgowych. Należy podkreślić, że różne rodzaje napojów alkoholowych, powodują różne zmiany w organizmie i tak:
wino - uszkadza głównie wątrobę;
piwo - układ krążenia, nerki;
wódka - układ nerwowy, mózg (niszczy szare komórki).
¾ szklanki wina lub ½ litra piwa mają to samo działanie jak 50 gram wódki
Leczenie ostrego zatrucia alkoholem.
Osoby nieprzytomne z powodu zatrucia alkoholem etylowym wymagają intensywnej terapii. Płukanie żołądka wskazane jest jedynie u tych osób, które wypiły alkohol w obfitej jednorazowej porcji w czasie nie dłuższym niż 1 h przed przyjęciem na oddział. Płukanie żołądka po upływie dłuższego czasu, może być wskazane w przypadku mieszanego zatrucia alkoholem i lekami lub innymi substancjami toksycznymi.
Chorym należy zapewnić odpowiednią podaż płynów, wstrzykując je dożylnie w ilości pokrywającej zapotrzebowanie dobowe, rozpoczynając od podania 100-150 ml glukozy. Pacjentom znajdującym się w stanie śpiączki alkoholowej w wyniku zatrucia alkoholem etylowym, nie podaje się insuliny ani żadnych leków pobudzających ośrodkowy układ nerwowy, ze względu na możliwość wywołania drgawek.
|
Poniższe zestawienie obrazuje rozwój zatrucia (upojenia zwykłego) w zależności od poziomu alkoholu we krwi.
0,3 - 0,5 promila upośledzenie koordynacji wzrokowo-ruchowej, nieznaczne zaburzenia równowagi oraz euforia i obniżenie krytycyzmu;
0,5 - 0,7 promila zaburzenia sprawności ruchowej (niezauważalne osłabienie refleksu), nadmierna pobudliwość i gadatliwość, a także obniżenie samokontroli oraz błędna ocena własnych możliwości, które prowadzą do fałszywej oceny sytuacji;
0,7 - 2,0 promila zaburzenia równowagi, sprawności i koordynacji ruchowej, obniżenie progu bólu, pogłębiający się w miarę narastania intoksykacji alkoholowej spadek sprawności intelektualnej tj. błędy w logicznym rozumowaniu, wadliwe wyciąganie wniosków itp., agresywność, pobudzenie seksualne, obniżona tolerancja na innych, wzrost ciśnienia krwi oraz przyspieszona akcja serca;
2,0 - 3,0 promile zaburzenie mowy (bełkotanie), wyraźne spowolnienie i zaburzenie równowagi (chód na szerokiej podstawie, chwianie i przewracanie się), wzmożona senność, znacznie obniżona zdolność do kontroli własnych zachowań;
3,0 - 4,0 promile spadek ciśnienia krwi, obniżenie ciepłoty ciała, zanik odruchów fizjologicznych oraz głębokie zaburzenie świadomości , a w konsekwencji śpiączka;
powyżej 4,0 promili głęboka śpiączka, zaburzenia czynności ośrodka naczyniowo-ruchowego i oddechowego, porażenie tychże ośrodków przez alkohol. STAN ZAGROŻENIA ŻYCIA
Przedstawione powyżej reakcje organizmu na alkohol są zależne od fizycznego oraz psychicznego stanu zdrowia osoby pijącej, rodzaju alkoholu, szybkości picia itp.
Przyczyny sięgania po alkohol przez młodzież
Picie przez młodzież jest prawdziwym nieszczęściem. Tymczasem coraz więcej nastolatków pije, nie tylko piwo i wino, ale również wódkę. Dorastające dzieci sięgają po alkohol, by:
poczuć się dorosłymi
dopasować się do pijącego otoczenia
czuć się dobrze i być na luzie
uciec od problemów
wyrazić swoją potrzebę buntu
doznać przygody i ryzyka
zaspokoić ciekawość
należeć do grupy rówieśniczej
przestać być nieśmiałym
poczuć smak alkoholu