RODZINA
UJECIE SOCJOLOGICZNE ( wg Szczepańskiego): Grupa złożona z osób które łączy stosunek małżeński i rodzicielski w szerokim społecznym i prawnym znaczeniu ( prawnym bo są rodzice, społeczny bo małżeństwo) członkowie rodzin żyją zazwyczaj pod jednym dachem tworzą jedno gospodarstwo domowe obejmujące 2 pokolenia (mała rodzina) 3 pokolenia (wielka rodzina )
UJECIE PSYCHOLOGICZNE (wg Przetacznikowej):
Rodzinę tworzą osoby które wiążą związki małżeństwa, pokrewieństwa lub adopcji; członkowie rodziny nie tylko zamieszkują razem ale współdziałają ze sobą zgodnie z wewnętrznym podziałem ról; rodzina ma swój świat , stanowi zarazem grupę otwarta na wpływy zewnętrzne, kształtując system wartości i norm zachowania się społecznego
UJECIE PEDAGOGICZNE (wg Kawuli):
Rodzina jest grupa spol. w której następuje poznanie pierwszych form etyczno-moralnych , rozróżnianie dobra i zła, klasyfikowanie osób, przedmiotów i zjawisk (uznaje on także za rodzinę związki kohabitacyjne - wolne związki - konkubinat)
CYKLE ZYCIA MAŁŻEŃSKO- RODZINNEGO:
1)narzeczeństwo,
2)małżeństwo bezdzietne,
3) małż. z dziećmi,
4) rodzina z odchodzącymi dziećmi,
5) małż. odłączone od dzieci
TYPOLOGIA RODZIN
I wg liczebności członków:
1) monogamiczna (♂+♀);
2) poliandryczna (1♂+kika♀);
3) poligamiczna (kilku ♂+ 1♀)
II wg zbiorowości spośród której wybierany jest małżonek:
1) endogamiczne (elitarna- to samo srodow.);
2) egzogamiczne (egalitarna - różne srodow)
III wg sprawującego władze:
1) matriarchalne;
2) patriarchalne;
3) egalitarne
IV wg miejsca zamieszkania:
1) matrylokalne;
2) patrylokalne;
3) neolokalne
V wg tego po kim dziedziczymy nazwisko:
1)matrylinearne;
2) patrylinearne
STRUKTURARODZINY ZE WZGLĘDU NA LICZBE JEJ CZŁONKÓW:
1) pełna (rodzic+ dzieci);
2) zrekonstruowana (rodzic + dzieci+ macocha/ojczym);
3) związki kohabitacyjne;
4) niepełna (rozbita, sieroca, panna z dzieckiem separacja)
F-CJE RODZINY (wg Tyszki):
I BIOPSYCHICZNE:
1) prokreacyjna - zaspokajanie potrzeb w kwestii posiadania potomstwa;
2) seksualna - zaspokajanie potrzeb seksualnych wspol małżonków, nie musi być związana z prokreacja;
II EKONOMICZNA:
1) materialno-ekonomiczna - zaspokajanie potrzeb materialnych;
2) opiekuńczo- zabezpieczająca - troska nad dziećmi i osobami starszymi i chorymi ;
III SPOŁECZNO-WYZNACZAJACA:
1) klasowa- utrzymanie dziecka w klasie rodziny;
2) legalizacyjno-kontrolna - rodzice legalizują pewne zachowania(np. przyzwyczajenie do nagości) ;
IV SOCJOPSYCHOLOGICZNA:
1) socjalizacyjna - dostosowanie zachowania do norm obowiązujących w społeczeństwie;
2) kulturalna- zapoznawanie z dziedzictwem kultury, inkulturacja;
3) rekreacyjno-towarzyska - umiejętności zachowania się w towarzystwie, spędzania czasu wolnego, spontaniczne kontakty towarzyskie;
4) emocjonalno-ekspresyjna - poparcie, bezpieczeństwo, miłość, kształtowanie wspólnoty rodzinnej, emocjonalnej i intelektualnej
POTRZEBY JAKIE RODZINA POWINNA ZASPOKAJAC:
-bezpieczeństwa,
-poznania,
-akceptacji,
-kontaktu emocjonalnego,
-samodzielności,
-posiadania
STYLE WYCHOWAWCZE:
1) autokratyczny - zdecydowane przewodnictwo rodziców;
2) liberalny-bezstresowe wychowanie;
3) demokratyczne;
4) niekonsekwentny- wszystkie naraz
PRZEMIANY RODZIN WSPÓŁCZESNYCH
1) zmiana rodzin patriarchalnych na matriarchalne;
2) zmniejszeni ilości dzieci;
3) możliwość regulacji urodzin;
4) podział obowiązków na wszystkich;
5) rozwój placówek opiek-wychow.;
6) spadek więzi między rodzinnych;
7) ograniczone stosunki z sąsiadami;
8) spędzanie wolnego czasu;
9) wynalazki techniczne;
10) kult dobrego wizerunku
RODZINA FUNKCJONALNA- spełnia wszystkie funkcje i zaspokaja potrzeby dziecka
RODZINA DYSFUNKCJONALNA -nie spelnia swoich f-cji, jest źródłem przykrości, podłożem napiec i frustracji (CAŁKOWICIE- utrata więzi, totalny chaos; CZESCIOWA - alkoholiz, narkomania, długotrwała choroba jednego z członków, ubóstwo , bezrobocie)