Schematy - to struktury poznawcze, za pomocą których ludzie organizują swoja wiedzę o świecie według pewnych tematów. Schematy silnie wpływają na to, co z otrzymanej informacji zauważmy, o czym myślimy, co później pamiętamy, w jaki sposób rozwiązujemy swoje problemy, jak się zachowujemy w określonej sytuacji.

Schematy poznawcze - powstają, zmieniają i rozpadają się pod wpływem napływających informacji.

Rodzaje schematów schematy obiektów fizycznych - występuje w nich sieć relacji przestrzennych np. jabłko; schemat relacji reprezentującej następstwo zdarzeń - np. schemat pór roku; schemat relacji układów działań lub celów działań ludzkich np. kupowanie, organizowanie i uczestnictwo przyjęcia; schematy podstawowe - nie są rozkładalne, są autonomami tj kolor; schematy składowe z elementami schematów bardziej złożonych np. twarz ludzka twarz, oczy, usta, nos, czoło, broda. Każdy z elementów możemy podzielić na mniejsze schematy tj - twarz dziecka, kolor oczu, nos - prosty, czerwony, czoło - wysokie, niskie, broda - długa, krótka.

Schematy służą do magazynowania wiedzy o epizodach, do reprezentacji typowych, istotnych danych elementów danej klasy epizodu, zawierają wiedzę o bardzo różnych doświadczeniach, w których były aktywizowane. Określona wiedza zmagazynowana jest w ramach tego schematu, do którego bezpośredni się odnosi. Ta skumulowana wiedza jest aktywizowana wszędzie tam gdzie jest dany schemat.

Myślenie - to ukryty proces przetwarzania informacji, pochodzącej ze spostrzeżeń, wyobrażeń i pojęć.

Myślenie to - tworzenie pojęć, które organizują nasz świat, rozwiązywanie problemów oraz skuteczne podejmowanie decyzji i formułowanie sądów.

Myślenie to proces - zbierania i odrzucania informacji - informacje stanowią materiał myślenia

Mechanizmy zbierania informacji

metoda prób i błędów, odruch orientacyjny, eksploracja, zachowania poznawcze

Metoda prób i błędów - szukanie właściwych informacji „na ślepo”

Odruch orientacyjny - szukanie informacji bezpiecznych i wymagających mało czasu

Eksploracja - nastawienie receptorów na informacje

Zachowania poznawcze - zdobywanie wiedzy

Pamięć - zdolność organizmu do zapamiętywania, przechowywania i odtwarzania informacji.

Pamięć - to proces dzięki któremu możemy wykonywać wcześniej wyuczone czynności

Pamięć - zdolność czy proces

Wykazuje różnice indywidualne, Jest składnikiem inteligencji, Podlega treningowi, Różnice indywidualne są pomijane, Składa się z faz: liczba faz opisywanych przez różnych autorów waha się od 3 do 9, Można ćwiczyć tylko niektóre fazy, np. odtwarzanie.

Proces pamięciowy

konsekwencje w zmianie zachowania, uniwersalne fazy - kodowanie, przechowywanie, odtwarzanie

istnieją specyficzne procesy przechowywania informacji charakterystyczne dla różnych form pamięci - pamięć semantyczna, autobiograficzna, w ciągu życia doskonalimy różne fazy - głównie kodowania i odtwarzania

Zapamiętywanie rejestrowanie informacji w pamięci, jest ono dowolne - bez uczenia się, uczenie się wymaga wysiłku, uczenie się mimowolne bez wysiłku

Rodzaje pamięci sensoryczna - ultrakrótka - ikoniczna, krótkotrwała, długotrwała, permanentna - na zawsze.

Pamięć sensoryczna odbiera bodźce i przechowuje je od 1sekundy do 4 sekund, odpowiada za przechowywanie najkrótszych bodźców umożliwiających ich wstępna obróbkę, wybieranie najwyższych bodźców, które przejdą wyżej.

Pamięć krótkotrwała posiada ograniczony czas trwania od 30 sekund do 2 minut, ma ograniczoną pojemność do 7 elementów

4 elementy kodowane akustycznie, 3 kodowane wizualnie, wymaga powtórzeń materiału, przenosi część materiału do pamięci długotrwałej.

Powierzchowne powtarzanie materiału - np. powtarzamy kilkakrotnie numer telefonu - zachowamy go w pamięci krótkotrwałej ale nie prowadzi do trwałego zapamiętania

Głębokie powtarzanie - powarzenie znaczeniowe pozwala na wprowadzenie do pamięci długotrwałej

Pamięć długotrwała

trwały magazyn zakodowanych śladów pamięciowych, towarzyszy jej zmiana chemiczna i/lub strukturalna w synapsie

Rodzaje pamięci długotrwałej

Epizodyczna, semantyczna, proceduralna

Pamięć deklaratywna - ma charakter jawny, podlega uświadomieniu, jest zorganizowana pojęciowo lub czasowo.

Pamięć niedeklaratywna - ma charakter utajony, przejawia się w zachowaniu, natomiast jej treści nie są dostępne świadomości, jest aktywizowana tylko w specyficznych sytuacjach.

Pamięć epizodyczna - pamięć wydarzeń, których jednostka doświadczyła osobiście

Pamięć autobiograficzna - pamięć historii własnego życia;

Pamięć semantyczna - pamięć faktów i wiedzy abstrakcyjnej;

Pamięć proceduralna - zapamiętywanie czynności i tego jak je trzeba wykonać np. jazda na rowerze;

Pamięć permanentna - to pamięć w której elementy zapamiętywane są na zawsze;

Odtwarzanie zdarzeń z pamięci wymaga strategii wydobywania;

Przypominanie - wymagana jest samodzielna odpowiedź na pytanie skierowanie do pamięci.

Rozpoznanie przez komponenty - zakłada się istnienie elementarnych składowych;

Wydobywanie z pamięci - aktywny proces odtwarzania informacji zawartych we wszystkich rodzajach pamięci;

Zjawisko TOT - mam to na końcu języka - pamiętamy to choć mamy kłopoty z wydobywaniem.;

Uwaga - jest mechanizmem redukcji nadmiaru informacji;

Uwaga - jest mechanizmem dzięki, któremu spostrzegamy tylko część informacji zakodowanych w pamięci, uruchamiamy tylko jeden z wielu możliwych procesów, myślenia i wykorzystujemy, tylko jedną z wielu możliwości do wykonania reakcji.;

System poznawczy - jest w stanie kontrolować tylko niewielką część informacji. Wobec tego zmuszony jest kontrolować procesy odbioru i przetwarzania informacji, aby uniknąć niebezpiecznych skutków przeładowania.; Pole uwagi - jest szersze od pola świadomości. Możliwe jest zwracanie uwagi na bodźce, z których istnienia nie zdajemy sobie sprawy.

Uwaga - Rozproszona = obejmuje kilka bodźców; Skupiona = obejmuje niewielką liczbę bodźców.

Funkcje uwagi

Uwaga jest złożonym procesem odpowiedzialnym za:

czujność - podstawowy poziom świadomości

selekcjonowanie bodźców i reakcji

przydzielenie odpowiednich zasobów umysłowych

kontrola działania

Selektywność uwagi - to zdolność do wyboru jednego bodźca, źródła stymulacji lub ciągu myśli, kosztem innych.

Czujność - jest to zdolność do długotrwałego oczekiwania na pojawienie się ściśle określonego bodźca, zwanego sygnałem, a ignorowanie pozostałych bodźców, zwanych szumem.

Automatyzacja procesu uwagi - im szybciej jakąś czynność automatyzujemy, tym łatwiej potem radzimy sobie z nowymi czynnościami. Świadoma część uwagi jest skupiona na obsłudze czynności wyższego rzędu - trudniejszymi do zautomatyzowania lub takiej, w wypadku, której automatyzowanie byłoby nie wskazane.

Przydzielenie odpowiednich zasobów umysłowych - im większy wysiłek uwagi potrzebny jest dla wykonania jakiegoś zadania, tym wyższe pobudzenie.

---